A
fàeb. 9.
tcuit.i+K-.
fchriftus
dum iii-;'
"dicatur
Vinc.c.
rQuos di-
• lig it&
Jpolicfalrgnoicity
hocus cör-
lipic.
C
b
rM.Ka irf..zi.i.,
2 JO x^frri'obtj CohiWeiii.'
àacebo Sc ego iniquo$.,quiariiifereris Sc indulges impijs. j
’p^niteritïBuV*;&l^wü(fiCTt^rröpij,pcr|)oenjtcntiaini
ad te conucrrcnciir.Libeni me dcfanguinibus, De hac y- I
tiquè lëntcittia qua d i x i f t i JfyntcceÿetgladiM.dpdoho'tàa,,
libeiai^e ab hhc iebtentia , \Vcxülceciingua mea iufti-
iiaunuam. " Irabïaauteqfmea quæ d ifeatu mëo clarifa
, iunc,tri eaapenèsîibdulgçntia tüa' ^ qu-ibûi _aj^rti^'ps.-
mcurn arinùnciat laudera triam. Veiuni qiiia in lcgè tua
fcviptumelf, quodfaciificiunipro Vn o quoiqu e peceato
.offfcrri^eBêac,nuhc.^^^la^ii:i fàcriffçqSnôn ^ q r i'd ä
Vtiquefive'lïêsolÈfèrrcm : ;'qW:ergô-'ftîs'b^dclc$aris,‘.
: 'ofFërotibiinfacrificioIpiricurii contribulactim, cor coh-;
tritum&KiHiiiliatuïn, vc benigne facia^in bqSH.vCiU“ -
tatetua fuper $ybn ,v.t aufçras gj|diun#ab ca, quc-.fiï p p '
•pèfeAtôim<^4»âftîtôiffi»vV nôrt'^|ltuaî>tu,i,^''içd rnagis
ædifîcëntiVrïrrari LfitTufalëm. Turic'ibi accepta trant la-
I cçifîciâiuftitî&ihó^acionibus{piïitus cpn tribulati , qfr
in holócaufiis
pdnëntul’ vlculi, ideft,iuuënes qüi cpgnöicunt,.tfl5ilu-
j xunatnitadifpiicer'ejvcpuniasv&peiiachrymaifpn^tus:;
çpntribuiàti delibtum citis indülgeas*. Hi Viriurqui inrc*-
rioi'es vkijsluxuriæerant1 ;'dfèrtictipfi'S volünritë Utpçç
ältare cituip j.id eft, iii ütitudine calHconimj imponeb^
ïu&Qupd autem'folam hiftóriam craçtâuimüs cuis ver-
iÏGulijqiiótüftificatui'Deusinferiiiónibds füis.y^yincit
durTi^iüdicatuc : h«ec res in iudicibSaluatoris imple^,
talffl, vicit enim cura iudicatus e fti n 'pa ffi o ncdtta , & fic
Vick ,* vt obtméret omnehiprinçipâcU'nîÿ&'pP^'dcfcjiÔi;.-
écvirtüteVmtamen & quotidieiudi catur, Fetulum iuqi-
, catur vincit.piceçe enim folehras, V tquid i|)fni iièt^clc
DeustQuare hbcîEèçeini’qui regnaijt, iufti affligudtdr,|
'‘ Vindt cura iudicatur.‘V t iriedicfis qui defpei^ris iuoct ad
veile feruiri,&omuiaquæ defideianc, præcipit nen nc-
gari .Qiiös auteni feit pofle fâluari, iubet ëos artari ,arna-
ïis potionibiis potari,ferroTecan,cauteriari.. Sic het, vt
j dum falnatifucrintabftinentes, & morfmjrierint den*
; defijs proprijsacquïèfccntes| iuftificabüur medicus in
I fermonihus luis.Dicimr ci : N o s t e i ni u i ï c c u lp a b am u s,
duniligarcSjdumFecareshoiTiines bonos ,'^ma lq s nèc
fecares,nëcanligeres, infuper etiam pefrhittei'ës fuis de?
liderijs frui. H” c àccediry t dreamus de Deo, qui aquem
dilipfiyèmtnus^rri^it. Sëârdgeçnusvt Cqrripia't nôs"jü-
ftusin mi^ico^diarua,vc îdidfciaeius adiuuent iió s , per
1 'Domïriulri noftrümlefum'Gliriftum, quiregnat in Fecü-
la iecuiorura,Ämeh.
impulfione âffligar,perFequatur, detegat. Et quia hq,cï-
pFiiranon àliusjufi diabolus operarùr, ijpfî diâDolovtota
verba huiiis Pfahni ftansih oladonë cantabis , dicens :
Quid gloriäiis in n'iaiitià,qui potëhs rësih ihiquitatej.tö“
t a d î e id cÄ,oranidie, iniûftiriaQncôgitatiohibusagiS.
Lingua tua non cefïàc contra' iuftitiam cô^Sratidnibus.-
niiniftrai'ccojdilia.Sicutnoüaculà.acutafaciensdpI,.unv,
tanto acuminè conciianas dolos: vt homp |plc fui in pèr-
niciMi eîabûfçt , &agensjpræcipitiubi fnuni gàudcat.
Proprer hoc De 11 s dcdiucr te in fi ne ni .Cùni enim fi nein
Fëceri t h onto pêccàris.fuis a téperfuafis , ■ Deus dcftruêt
tçj,& cuçllèr te de cordé eius,qûià hoc eft tabernaciilum
D^i;&/rodjceih ruam deterra vîuentium, ïdoff, dèc'of-
poîe viij.çnçiûm Deo.. • yideburitiuftiaftutias.tuas, & ti-
inebunt Dominum,& fuper Függeftiones tuas ri de bunt,
Sidicépt : HbsinoinniopereDeuminauxiliumpOl|U-
laraus : Tu,vei p opus^uod perperrarc Fuades, nonpo--
nitur ibi £)eüs in aciiutorib, fed qui ôp.erantù®h£ec,ime
Deo fun|,ipetó fùàm nrdiuitijsnnindi ponentés: fi qiui-
tes fûnt de diuitijs mundi præfumentës, fi pauperés fülit
; a diuitibiismundi, & noq.à DeO a\ixilîürà poftulahrés.
! Prenaient in vamcat©fiia,{ed hiÿ'deficientibiis, Qui S e rai
in mifëricordiaDei erirficut ohuafu^ifera in do-
Nnb Deijfperans in rai^ricordiaeiuiin æt'Èrnum,& cbn-
; fiuebiturDomino in feculum beneficia eins in conipëbtu ■
i omnium lanótorupi b e r ,. qtii regpat in fëcula ieculo- -
ruin,À men. - ’
Infinem imelle^uslDauid proÀmà- %
lech, L I I.
B ïx it nißpiens in cord: fuo, non etiDette. Corrupt!ftatt &
oFomnabUesfaclt fum m imcjuit^ibW, non ell qmfn.c'uit
Vonum.Dette de.ccelo, iwjbßxirfußerfilios hdminum,vt videMfiefi
intelhgensautrequrrensDeum.QmhesdediMueru'nt^fimulinü-
ulesfaâïfü n f, nortéfiquifacÎ4ïbonum,non eStvj[queadvriutn.
.iâomié^^ô^inesqit^^ÀHtu^teqmtateittfiiùidettprâtitpfe“ :
bèmmeaiïi vuihiim p$m\D.eutoi non imocauértint,iük trépida -
uerunt timoré,vU nonfuit timor.. Üuoniam Dette dißipaüitojfa
eorumqui hominibusplacent, confufi[tint, quoniam Deuçjpjeutt
eos.Cujs d.i b; t ex S ] on f in rare lfa d,cùm conuertern Dette cap- ,
tiuïtateni plebisftu,exultabiilacob,& làteturlfrael.
C o M M E isr î A r i y S I *
• In hnem intellcctusDauid,cum venit ad eum Docch
Idumsus,&nunciapitSauli, vcnit Da- ,
Aiidin domumAbime-
■ . lech. LI..
Q. Vidglorlaris in walmaqiupocenses in. Iniqn;tat: ? Toia
____ \dicmujiitiam cogftauit lingua tua, ficut nouacula acuta
cfeifii dokini. Dilexijli malitïamftiper benignitatem, itiiquita-
i tern magis qu'mi loqtu aquitatem. Dilsxijh omma verbapraapt--
tatienis,linguadolofa. ProptereaDetu def rtiet tt infinemleusllet
j; te&ejmgrabittédetabernaculo tuo, &radictenticamde terra
j viuentium.Vid,tbuntiu]ti&timebiint, & fuper eitni ridebunt&
:dice(it,Ecce homoquimmpbfuit Dfumadiutovanjiiutnl Sed^iè-
rauitinwultrtudinediuitiarumfiiarum, énpraualuitinvante
■ taieftia. ÈgoaytetnficutoliuafruiïiftriiindonioDeï, Jperattein
iWjcncordiaDci in Sternum,& infccuhimfcadi. Confirebortik
in feculum,quia fecifit, &e%peftabohomen-tuum, quondam bo-
numin confpectufan&orttm tuorum.
: 1 . x O M M E 'N T A R I V M.
FVgiens Dauid afaeie Saulis, Venit ad Abimelech la-
cerdotem,& panes fanétosinuelüens aflurupfitipfe,
&quicum eo erant* Quemcumprohiberet lacerdos,
prohibendi cauiam DauidprQdidi‘t,dicens: Mundifumus
ego érpueriméia mulieribus. Cum ergo fugens gladifim
pri ncipis m un di, _&ad altareconii olaué as, ■oc m u ndus
=panem fariétum aflutnpferi» f non dëerit qui'-te diaboli
QVando Dotaihus.dëca:lbprölpexitperI«fiiin fuper
^ ■ f iiio s hon^inum , videns eüm ftulrus popufus Iu-.
; dsorum,dicit in cordefuo: Non eft Deus. Omnescoj-^
rupti, ómnes abomihabilesfaétifunt non yoluntarë -
Dei, ledin voluntatibus fuis, ‘ka vt non ellet in eis,qui
facërent bona vfque advnum.Dicendo yfquead v'num,
! de hisdixitqui dicuptde Chrlfio,Nprt.efipeus. Namfi
pd e o rn-nib Us iio minimis gen ëralkdf <|ixifTet, non dicerët .
4 cfTe plébefii fuam, qöx dëuöraturab éisficute|caparifs
1 ^fti.his vtiqüe qpi Deum eum non indoèauerunt,.qüi ibi
; trepidabant timore,vbfüón eït timör, id clt ,'in cüftodia
1 Sabbatijin baptifmatibus calicum, & vrcëÖrum, Deus
autem dilIipacolBièdrum quihominibusplacént. Vndc-
magifEerh'afterPadlusdicitvE^o^441i«cveöi?i«fcoWi«i&i«
placere,Chri[liferuttenon effent. Eirgödum adliuc Iuda: uVef-
feCjoftendic hominibus placuifië. Qui auremiilisplace-
ré volurtc^quic,confundéntur, qüiaDeusfpréuitcbs.
Qui Deus?Qui dedit ex Syonfiilü tcm Ifraël , Iacob fiip-r
plantatoi, Ifrael videris'Deumïfttèrpretatür. Ergo & Ia-
cob laecetur, quia füpplantantihinucum, &Ifra<d
•exultet, quia videturinuifibilis Deus in gc- .
nere eius fade ad fecierniquiregnat
-infecula feculorum, : '
A me n. ' 4
E
m
F
6
“Mdtf.ïï.
I tt j
■ Galt. M
Gen.32.
•Infinera.
in Pfaîtn.paùidis.
In fincmin carminibus intelledtus Dauid, cumve-
niflëntCyphæij&nunciafièntSauli, nonne
Dauid abfeonditus eft apud
ijo s ? L I I I .
DE us in nomine tuofalu um mefac, & in virtutè tua libéra
me.Dens exaudiorationem meant, attribua,percipe verba 0-
r is met. Quoniam alieniinfurrexeruntaduerfum me, & fortes
quafierunt animam meam, & nonpropofuerutot Deum antecon-
fpedum fuum. Ecce eritm Deus admit at me, & Dominas fufcéptor
eft animamea. Auerte mala inifnicis mete, & in veritate tuadif?
perde illos. Voluntarièfacriftcabotibi, & confitebor nomini tuo
Domine,quoniam bonum eft. Quoniam ex omnt tribulaiioneeri-
puifti me,& fuper intmicosmeos defpexit 0cuius Meus. ,
‘C O M M E & T A R I V M . 4
D Eus in domine tuo faluumméfac. Iftefermoora-
tionis taufas fuas exequitur; Libera me -, inquitj
quia alieniirifUrreketuntin me, & fortes quæfieruric a-
nimamhieam: Hi qui nbnproponunt Deum ante octt- I
losfuos. Dicitticulus,8cquialieni ,&quifintquiquæ-
runtanimam eius: Qui oftenditur ad inimicos fuos ifle,
6c per eos euadëre voludlc. Vide amice,né te credas ini- |
micisin toco,Vide nef^néceffitatepofitus fiirtiim faciasi.
& eo te putes poffe refiei j ne dicasjde bono quia malus
eft,dum vis hominibus complaccre, ne à v.irtutibus per- j
gas ad vitia»faciente ali qua neCèfïicâte, noli te eis credere.
Ideo enim te fufeipiunt,, vt fimiilent tibi latibulum.
Cætemmtraderé te volunt in gaiidio ei qui te perfequi-
tur.Fcclix fi non te credidetis ëis. S i veto eredideris,cla- !
ma vt proptër homën fuum faluiim tefacrat Dqminus,
vtvoluntaceiti.tuamliberamfaciac. Quia quarri diu in 1
yitiorum confenfu iaCeCilibera non ëft. Gum autem Do*
minus adiuuauerit te & inimiëbs tuos difperdiderit,
tunc voluntariè facrificabis e i, cùmex oriihi tribulatio-
neeripuerit, ôçinimiebs tuos defpicietociiluseius,qui
regnatinfecula feculorum,Amen.
In finem in çarminibus intelledus Da-
/u id . L iV .
EXaudiDeüs bratiotièm meant,& ne defpexeris deprecationem
meam,intfiidemibi&exaudi me. Çdnïriftatiisfuminexer-
fitationemea;&wnturbqtusfuni tevocemmci,,j& à tribtilatie-
nepeccdtoris.Quoniam declmatieruht irinieiniquitates, & in ira
moleftieratit mtbhÇor riieunt conturbdtum eft in the,&fofmido
m ortis cca 'ditf rtper me. Timor & tremor vénérant fuper me, &
ïontexèrimt rneienebroei Efdixi ,quis dabit mihi fermas ficut co-
• lunth&s “& volnbo,&requiefcam. Ecceelongauiftigiens,& ntdnfi
infolmidincÆxpcclai/aw eum quifaltuon me fu it à pujillanimi-
tytejfjtfritw éztémp'tfiÂièi PmctpitaDomine, diuidelinguasio-
tum, quoniam vidtiniquitatebi '& tontradittionem inctuitate;
pie acnoclecircundubiteaniifuper mutoseius iniquitas, & labor
in medio etus &ihiuftitia. Et nondefecit deplateis eius vfur a &
dolus 1 Quoniam ft ihimuiis meus maledixifjct tnibi-, ftijlinuiffem
vtiquei Et ft qui oderdt me i fupér me mdgntelôquutusfuijfet,ab-
fcondiffem miforfttdnjibeo.Tu verb homo vnanimis,dux meus,ér
not Us meus. QMifimul me cum dulces capiebas ethos ; iri dbnio Dei
ambuiduimiu cum confenfuiVenidt morsfuper illos,& defendant
in mfefnitm viuentesiQuoitiam nequttiain babitaculis corum, in
inédio eorumi Ego ad DoimHum clamaui ; & Dominas faluabit
me.VeJpere&mane<&nievidiw, nanabo&dmuncidbo,&exau-
dietvocemhteam: Redimet inpaceanimam meam ah his quiap-
propinquantmibiiquoniam inter multos erdnt meum: Exaudiet
Dm & humiliabit illos quiejldntefecula. Non enim eft Hits Commutation
non timuer unt Deum > ex tendu manutnfuam in re-
tribuendo.Contaminauerunt teftamentum eius, diujifuntab ird
vultusem,érnppfopinquduii cor illmiMollitifutitférrnonès eius
fuper oleum,&ipfifuiif tabula.Ia ftafuper Dominum Cur Am tuai
& ip f teenutriet,notiildbitin dternumjluâuaiïonem iufto: Tu
verb Deus deduces eos input eum interims. Virifangumum & do-
loft non dimidiabunt dies fuo!, ego autemjperabo in te Domine:
C Ö M U E N T Â R I V M.
F ) Rimus conuerlatiohis flatus eft i vtcontrifteturho-
1 -mbinexercitatiorie deli&orum, & conturbeturpo-
tius quam deleótètur à voce inimid, & tribulatione pec-
ca^P.r^m\ , Keniat formido mortis fupër e li mj he in pec-
catii möriatiir,&: cbn tegarit euni tenebrdextenores > Hi eft
fletite érftfidof denttum. Seid fi fieri pbteft,açcîpiar beriiiàà
animlinSpiritü fanëtbj fictie éolumbæ defeendentisde
coeloj& bublet fügicns inimieprum manus,longé vadat,
rugiat a pèCcato,& qùâfi iri fblkridirie pofi rus, 11c nullis
I *ruricëriimëi^ëbtatDeum
qui faiuac eutii apiifillanimitatè Sc'tëtripeftaté, vt prsci-
pitëtDotTiinus^&diuidatlingiiasebriim. Quoniamvi-
aitiniquitatem, Ôècoritràdi<5tibnemin biiiicatem, buæ
iniquitas, & dié & nqbte circiindat eârii fuper iiuirös e-
' g^>^ ^^^uS';ârèundatànimam fripermrirbsëirisi
' vbicunque fe vitijs rëpiignaire pofuëric.Et non defecîtde
plateis eius, id èft.,ln cogitatiönibus eius vfiira &dolus.
Quoniäni fi inimicus maledixiflet mihi,ideft,fi ipfc dia-
bolusper femälaloqiiereturadüërfutrime \ quiapertus
fum,quod nie odiret, abfcondereiri nie ab eo. Nunc veto
tri vnanirriis diixriieus Sc rio'tus meus, id eft, homo
rneus,ex terior homo, vtiqiie corporalis i qui fimul me-
cum diilces cbmmunicas cibos in menfamyfterij, tu con
tiâ me agis i tucuminimicismëis delebtaris in edrifilijs
e°rü,per te vehiuritâd mè,véniât mors fuperëos.Et quia
riàtùrainimortalës funt i defeeridant in infernum viueri-
tëSjqiuaneqüitiairihófjiitijséoruiriiin medioebrriui, id
j eft,in fuggeftibnibus ëorrim i ideft,inmëdibfuggéftio-
rium eorum; Si ergo ad Dominum clamauëris; Sc vis vl
Dominris Iefus éxaudiàt te,vefpere,& manei & meridie,'
T corifiteberisdpfi piecesèfFündcs,&fine
dubid ita éxaudiét vocemtuàm,vt libérée à béllb èdrum
animam til^im,ab hisquiàpproximânrei; Etiriterniul-
tbs hosi ipfe érit tèclim quihumiIietëo6,quifènunqüa
mutant,quinunqiiam rimentDeüm. Excenditmanum
liiam Deus,in retribiiendo éis, quia ipfî furit qui conta-
minantper corifenfiim no'ftrum téftamënriim èius , &
quamuis diuifi.fint ab ira Vul tus èiüs.qriiâ zmpaffibilis eft,
tamenappropiatcorciiis. Nonèümlafet,quiamoliiunt
_ §§eft*onum friarum fèrmôriès fuper oleum,- & ipfî funt
j ^ u la .T u y e io Chriftiâne, iabtäinDeum fcbgiräribnem
tüanii&ipfe teeniitriê.t;Noli dicètëiQuidniandutabo,quid
bibamiquooperiar \ Per illas enim cogitationes dæmbnèi
l|ifi furitiàciila', qüos deducet Doxfiinus in puteuin inte-
ntus,fi tüinDeo iàbtâücris cogiràtiiih tuum : & tibi qui-
riem tollêt flü btüätionem illos vèrô virós fangiiiriüm Sc
doiöfosjhori pérmittet,nee dimidiare dies füös,ideft,ad
quantum tentóridnesparanr,nonpermittitcos,- neediniidfajteifi
të,fi dixerisin tbro cordé :Ego'in te fpero Domine,
qui régnas infecula fëculörum, Amen;
Infiriempropdfiüld, fjuiafaridtisjorigèfaiftuseft,'
in rituliinictipribneipfi Dauid, cùmce-
rierent eiim Allophyliin
Geth. L V.
» ifererëniei Deus,qubnidm cbhculcdüitme homo, ioid die
impugnansiribulauit nie. Conculcauerunt me'mimici
Mei tota die,quoni‘dnt niultïbellahiesAduerfum me.Abdltitudine-
aifi timebö^egoverbiniefperabo; InDeblauddbofermonesmeos,
wDebJperaüi, nontirnebtequidfdcïatmlhi car o: Tótddte verba
mea éxeerdbunturMuërfuitimeomnescogitdtioheseoruin in ma-
lum.Inhabitabunt &dbfcondent, tyficalcdneuthnieutn bbferua-
buiitiSiiiitfuftihuerunt aniniAmriiedrnpto hihilofdluosfacies il-
lpS,ln irdpópiilos coüfringes: Deus viturfl meant mnuhcfaui tibi,
'fffiftfti lach f f mos meds in confpeäum:. Siçut&inpromiftme
in uocauefPteiectecbgnbui, qubnidm Deus meuses.fn Deo laujlabó
i>erburh,in Dôlnwbluüdâbofefihbnes; inpeofperauiiHon timebo
Quidfiijsiatmihihöino: InmefuntDeiisjotatua, quireddam
IdudaHbnpstibi'. QüpnianieHpùiftidnmdm meam de morte, &
pedes mebs de Idpfuivtpldceuin coram Deoinlumine viuentium.
Status
èönuer-
lationis. ‘
Lue. ij. Matt.j.
Exterior
homo ad«
uerfatuç
in tc rio rj.
Dsmo-
hes D.tu-
ra immor
laics.
Matt f.