Shemifcßfcf, -
&quibufcunquc modts. Cum enim effemus in carne, pafiones\ tem vtuebam altquandofine lege. Se autem ponitpro omnib
péctatonim,qu$perlégemerant,operabanturinmembrisnoftris,vtl fènius, aliquando , id eftancequamlegem eognofruätficarent
morti, Cum effemus, i n quit, in earned d eft in jfcefern viuere aroicrabarreótèjcum pene omqibuVvitijs
fpé carnahum'rerum pofitiJ Sein cohcupifcentijscarnali- jdeftruirem^j SedcumvemftetmandatumlegisMo'ylyy>Ci quis
b us, paffio nes pepçaroruiri ,ad ul terra m yidelicéci räpina
ho mictqSu m^quæ perlègem crant cognita hominibus, &
qua: per lege m coghpfGebantur çfle peccata operabantur
in membris noftris yitia, atque peccata vt fmélificar.ent
morrijho.c effev.t mortem æternam nobisadquirere n t,fic-
utenim qu iferuir v irt u t i b usfru fi catyi tæ ærernæ, quia
vitamæceiaam fibi acquirft.. Jta qui/èftiit vitijs mortem
æternamjfibi acquirit. Stipendium enim , & remunèratiô
peccati mprs,xtema eft.\Nuncautémfçlutifumus)pet,p>^ffionem
C h R i, & per baptifipum»/ege mortis , id eft à lege
Moyfi, quæ m o rte mill fe rqba'tp eeca tor i bus, in qua definefo
e , vel iliud feeerit.raorre moriarur,remxtt peccatum , Iliud.
autem dicitur reuiuifeere, quod iam vixic , Jk, peccatum
inprirtio quidem homine vixic, qui feien ter pecca-
uit, & in Cain qui dixit : Maioreft imquitas mea, qaam vt
veniammerear, led infilijseius mortuum eft,quiad tantum
deuqnerunc errorem, vt non putarent efle peccatum,
quod erar peccatum* Aduenience autem lege Moyfi re-
uixitjjquod c^perat non viufere, quando latebat. Ego autem
martuusjif«tt,id eft dignura me morte intellexi > poft-
qudmaccepi legem, Sc tranfgreffiisfumeam, Etiniientum
ellm'tbi mandatum, quod erat ad v'ttam hoc ejfe ad mortem. Sen-
S i t e *
bamur, fubaudi amequam per Ch|iftum folueremur, tiavt ! fus huiufmodi eft, illnd mandatum , quod mihi ad hoc
feritiamusjnnoutiate C 0 R IS T I, & noninvetufiatelitera. In: ; datum eft,vtobferuatum, & cuftoditum , proficeret ad
yetuftace liter^e leruit, quicircumcifionem ,&Sabbatum j vitam iefefham, & irafa&um eft, Vt quod mihi pro botro
carn^literXeruar, & qniperjçarriâlem obferuantiam legi^
putatfepoßyfaluari; Ille ^roTferuitinmouitatefpirftus,
qy i cir cmncjftone tq fpiritualiter feruât* Sc circumcidic
corfuurö ab ömnibus vitijs , &quiefcit à prauo opéré, &
datudieft, m e ovitiomutareturinmalum, Nampeccatum,
sid eftdiab'olus author p>tcc£i\toccaftoneacceptaper mandatum
legis, co m odo, quo paulo ftiperius dixinmsfeduxttmej 8c
deeepirdulcedinepeccati, & concupifcenti^, vt earn im
caîtéra, qnæié’x docec(piri t iià Iirçr intelHgi^ & adimplet. pie re m, àquibus lexprohibec >&perillud mandatum, hp'c
Quid ergo dicemUsl lexpeecdtumefii Abfit,yt lé x , quæ peccata eft per tran/gteflionem mandatitfcridit meinanimal Ita-
ptohibet, leatffa pecqitinobis datafic, Iudex quidem j quelexfanfta, & mandatumfanttum, eßbonum ,&iußum. V-
eftpeécatqnim /&docer;, quid lit appetendum, & quid4 num,mandata açeipe pro omnibus htandatis. Lex landta
vitandum ^tamen non eft bperatrixpec^çatil, neque caufa &iulta, & bona, quia fandtitâtem.iuftitiam , bonifatem-
môrtis eftilti^,qui peccant. V é r^ gra ti^ S icùt medi- | queprædicat,&obferuatoresfuossfanélosi iuftos,Scbo-
Cusi qui iubetnominan abftinere aetbis mprtiferis ,
fucco venenatofterbæ, ftillé comederit, aut biberit contra
præceptum medici, &m o r t mis fu e 11 ^ no n idcirco eft
mec|icus caufaillius mortis, qu'iaprohibait, led iple fibi-.
eft caufa mortis* quicomeditde prohibitis, i ta le x i quæ
prohibebatpeccata dicens, fî qiiishoc , vel iliud fécerit,
morte mörietur, peccanribus, Sc ea facientibus, quæipfa
prohibebat , necerat caufà mottis,:fèdipfi qui tranfgref-
I lores exiftebant , eranc fihi caufa fùæ aamnatloni^i Sfd
peccatumnoruogndUi ni/î/>er/^OT,ideft,poenam&vindi<5tam
peccati non cognoui nifiperlegem quæ punit peccata,.
vel etiam quædam mala opera non cognpfcebam , quod
peccatum efrent vfqqe lex venit. Eratit'enim quædam
peccata, quæant^legem non putabantur efte peccata,freut
érat pëccatum concupifcentiæ , de quo ipfè fub-
iungit, N<î»jconeupifientiam libidinis, aliarumque mala-
rumrerumwejtie^weftepeccatu va.^nijilex dicer et, non con-
Për con eu pifee ntiamjn telli'gun t u r & alia quæ-
dim peccata, quæ arrte legem ignorabantur pèccata ef--
|è, vel quapcèna'drgnaefïenç. Occafioneautem accepta peccatum
per mandatum legis opération eß xnme omnem concupifcen-
tiam. Expëffona ïudæorum loquitur Apôftolus poeni-
vte ntiam agentium,. vel ex perfona^ni|ifeuiufque homi-
nispoenicentiamàgëntis;^ Nam;quando ifta' loaûebatur
gratia baptifmatisiuftiScatusetar, pecçari autem nomioe
ifto in loco Beatus Ambrofius Diabolum vultiintelhgi,
qui eft au t hor peccati. Videns eiiim D iâbolüfs % q uod per
obferuantiam légis rediturus eflèt homofad veniam, inr
uidit iterum e i , ïic u t& primo h o m i n.ï ,^c 0 nfTd e ran fq ue
legçm,^^ inueâitquon>od6pèttran^re|^^ ^eiuîtbplftti
ilium dathnare^quèm à'ntea «feninauwae per originale
peçcatum. Accepta occafîope per trànigteffionefc légjs'
ad cououpifcent.iam hbj-^
dinis ,, fed'Oiïjnlum vitiorum, vt per%ohcnpifcentfam
fielet pracuaridacbr legis,5namhoe lubec,prppnùrn,^ran.P-:i
gr e Iqb n e ™ h umanæm entii-. i nfir mflas, v t di ffkifi uso b -
feruari poiîint prvôhibita ffirte lege mm natUTali, vel Moy-
fi pejfatum-mortuun^. er ai , ia ett latebat, ignorabatiir,
noh appârebat, antequam ‘natqralis.lex, & intclletftus
cipjatvigére inp.aruuHs,^àlijfqùehominibiis*licetper-
cutrant pattern, &maled.feantpatentibus non peccant.
Poftqdànf autçm ad legitiihosanitqsintelligentiæ vene-'
tint ; (i àliquid talë^ecerinVpecÂnt s dC vindid^m reci-
pi^nt^fimiiiter ®ntequam .lex MoyCdktâv'éfïet | erant
quæciampeeqata,quæignorâbanturpëccatuméfïe,quæ
côiïdlfanontantægtauitudinis'erantjVelftcognofceban-
ciîr eflepeccata , latebatquapoenadignaefTent., Ègo au•
nps facit. Quod ergo botium eftiWihifaéum eflmorsûdetlvnan-
daturodegïs,quod perfè bonumeft, fiîobferueturmihi &l-
[ (ftum eft roots? Abfit, vt fit illud mihi caufa mortis, N on er
ni mirfe b e e ilt iliud mandatum legis,quod për fè bonum
xftjfed ego'meoccidi, &caufameæmôi,tis fui tränfgtedt-
éndo illud. Sedpèccatum vtappareaf peccatum, per bonum man-
datùmlégiso/)er4r«w^wifoir«or«?«.;Pecçaturainùoclor
tö intelligitur diabolus fecundum B ea t u m Ambt o fiu m,
ficuc & in fupenoribtts. Non ergo lex mihi mortem opé-i
rata eft, fèd diabolus, vtappareret peeeatum, id eft inimir
cushtimani generis éfleper tranfgrcffiünem bonimanda-
Itt opératus ëftmihi mortem , quia ad mortem me rraxip.'
Alfter fecundum B ea t tup A uguftinum. Pecçatum,quod
ancèlegem latebat ignorabatureflepeccatum, vt appare-
Lret qüOd effet per trânf|rcfiionem legis duxit me ad mortem,
quia roaioripoena dignus fuifîpèccaui poftqùàrn le-
• gem cognoui ^qulafciénteipeccaui. Vtfiatfupra modum
peccanspectatumper Mandatum legis.^ Érat^^àüte da'cam legem
Moyfi màghümpeecatum originale,Bcaâuale, quod cö-
gnofcebatur,tranfgreffio quôquenaturalislegis:Séd iftud
peifeat urne?«; reuirp ræuaricacio n eraferipræ legis iquæ di-
cit: Nqn óoeidesjfton cöncupifcesïe m^b iirm tui, & ;cæ^
fera, & cum « ^ t ,V t fiat fupra modumioftendïi: quendam
modum , & mènfurameftèpècçari4 Vnde Dominusdicit
ad Abiaham. Necdum compléta 1 an t peccata Amor-
\m^oxbs\i^EtMlixàào&^mpktemnfumnfairuni veflrorum.
Omnem ergo rnenfuram peccati, .quæ erat ante legem
[tjanfcéhditpræuaricatio mandati legrs. Et ralëeft ac ü di-.
teict. Id e o aiabolus fedu xi th o mi ne m p er dùlçed mein
geeçaus peccatum,id eft deterius , & maximum pecba-
tiim, velvt BeatusHieronymus dicirvpeecacum pecça-
tiiis. Scimus ertïm qubd lexjpmtïialù efi, ego autemcamalit fum,
venundatus fuitofubpeccâtftc':.Ex perfona gçqeris humani loquitur
hic Apoftpius, & in féquentibus vel etiam cx.per-
feftaeuiürcu n que h o mi h is poententfemagencis, & ex toto
corde àd Dèüm‘cohuenentis,Lex Moyli fpirituâlis éft,
quia fpiritualjapræcépca habens ea docet,quæ adfalutem
änim», pertinent, yel etiam fpîritùalis dicitur, quiafpiri-
tuali ter fe vult inteliigi ànobis. Egoâutem^carnalisfiim
id eft mortaUs fum adhuc, Ideoquéin carnàli|>us defide’
rijs» ^çonGup.ifcenti]s fpem pono yenuhdatusffüb pecca-
to. Primus homo accepta dulcedine vetitipomi, vendi-
dir femçtipfum diabolo infèruu m „çqm liber effet3, 8cëC
mnts,quiconcupifcentia carnaii de leda turj& d ulced i.
nepeccati früitur diabolq, & peeca.tdfc vendit cui fe fup-
ponit. Quod min operor non inteüigtt. Perfpnam duorum-
Gen. y
M a t . îy i :
im
ÉxpUmtioinEpift .ad Rom. Cap.V ï I.
&yQlilptayr
liçer, id efementis, &exterioris-,id eft cafnis.1 Quid operabatur
Apoftolusjcôcupifcebatcohtialegispræcé'ppdm,
quia concupifcebat co n t ra 1 egis p ræteptum ^.qu'à m con,-
eupifcentiam' non intelligcbat, id ell non âpprobabat,
noneligeb^t, nequeperficereoptab'at. Notàdduuvau-
tera rnulraîbquihic Apoftolum ex pcrfbna gebetis hu-
mattide concupifèentia , per quara debemus intélligeie
vniueriîtatem vitforum* qüoniam}‘bninia per concüpi-
(ftiàucem libera bun tut in die iudiaj a'b omhi fæccpecca-
ti, & morralitatis, acque corruptionis, quia recipient cofc
p dia i'm m or tali a\ 8c incorruptibilia,ihanirhâquôquein-
comniutabilitatem,necpbferuhfvltmcbncupifccre^àüt
àliquid mail cogitate | fedin DeiOiftnrpptenrjs contém-
pfetio ne eru n t in ten ti , Et hoc per gtaf iaifi Üéi Parris, 8ç
adiutorium Domini"! e s y C h r i s t i,për quern omnia
fcentiam explentur, nullum enim peccatum perficitiufir j b'onahabemus. Aliter cbrpus móttiS’poftunius imeljî-
ne cohcupifcentia. Verbi gratia. Qüi facit homicldium j- geie vniuerfitatem vitipium. SiCutenipa iam fupenhSai-1
co.ncupifcitfllum occidere, aùtviminfert , fie de cætcris j îftuméftvnuroquodque pbccatümper femembrùm éftî
vitijs intelligendum. Nonenimquodvolo n oc ago j fed quododi, vniuerficai verbpeccatPrumcorpUsappellatur,qupdrd-
tfludfacio. Quid volebat Apoftolus? volebat noh conçu- j circpcorpus mortis dicitur, q,ui^mb>!cteft).9 teti^ro4nfert;
pifcere,&ramen êôncupifce'bar.. Si autem y^quod noloy/tUud' de quocorpore morris, id eft VniuerficaK omnium pec-
^ifw,id e&concapifco-, confentiolegi>quoniani bonaefli licetgj éatorum Äorabat Apoftolus libérât!, Igitur egoipfementè
i cpncupifcefetperfragilitâtèmcârnis, tarnen quia mente j fer uiö legi E)ei,car ne autem, legi peccati. B.a cio nabi 11 caceme n-
•I riolebat concupifcere, çoncordabat legi dicenti Non i tis,& rnrentioneferuiolegiDSi'comentierfHoeiduni no-
cbncupifccs. fubandis gratia Dei confortatus. 1q eonçüpifcentiæ Cachait fubiacCre , Carfte au tem legt
lam non ego operor illud defiderium^pecca%Héqueéöitcu pi-?|, peccati^ id eft cohfuetüdihi' mâlæ, quia çoncupifco , in
’ lcö$fkcGtü'toeniiSjfeAqudd-hubitat:in mepeecatumlà eftmulv^ : .quanran*inalignu*^ittMis fugge#$&.caro dele«^at,ho-
1 tacdnfuetudb pec'candi i quam rraxi ex Adam , operatur mo:legi peccattieruit , inquaDthm vetómehs hisc.oncra-
•in me concupifcentiam. Scioemmquiamù habitât in we^ocjdicitdegi Dei feruirècontendit.
eft in carne mea bonum. Cum -dicit non inhabitat in ihfe,to-
i3;’,tum pofui t pro parié, ‘fient Maria in Euangelib : -Tulerunt, j
inqüic, Dominum meum, idefteorpus Dominj mei. j
fnbmngensi hoc eft in carne'meacxpofuit
, quoddixicnon mhabicatrn'me aliquod b o n um & fepa-
rauiteffeclum mentis àdéiiHecio carqis, in qua nthilbo**
num eft, quialemper deleiftatur carnalia opéra perficére.
INam velleàdiacetTftthiM eft,ine'ft mihi veile, Sc voluucâs eft
• mentis j vtnon èbnçuvpl^.amma^um > quod non vehm,
perßcere autem boriumnon tnuenio, quia non pbïïùm non con-
cupifcerc : peifedlum bonum eft nph Ibluiri perficei'è^
fed nec concupifcefej No»enim ,'quoâvolo bonum fhocj»cio j.1
quia noloconcupifceie, Ôc cpnço^iico, fedqtiodnolo màlüm,
hoc ago, quia concupifco,ft autem, qüpdriolo,iüU(ifacto, Id e ft
concupifcp, Sc dëleôtbnn carnaltbus deliüecijs, non ego o-
perorillud defiderium racionabilitate.méntis , 8c, tnretiapr
ne, fed quod habitat in me, peccatum, id eft mala confuecu-
dopeccandi. Inuenioigtturmihi volenti f acéré bontint Yt
n on concupifcani, quontam mihi malum adjtacet, Cofifue-
I tudo’videlicet praua,bc concupifcenifiapbc'cati. prdp.ve.c^j
borum eft,Mihi volentiiâceEe bonum inuenip legejn b^-j
! nam,&:vtilem , aclî dicerët alijs veVbiï, quia ,defeâado
■ càrnis, &: fuggeftio diabofeiippellunc me ad malum, mihi
' volenti facere bonum inuentolegem Mbyfi, quæ.præcç-
ptt declinare mala. & facere boua , condeleâor entm legt Dei
fecundum inferiorem hominem, id eiltecundum.ratioaabili-
tateinmentis,leÿdjcic,nonconçupifcës, bcegodelècfcpr
illi,quiaHoloconcuptfcere,rdeoque quod illaiw d.efeétàr|q
deleâat & me. Video autem aliam legem ttfmenjbriymeiï rs^
pugitantem legt mentit mea , td elt ratio uabilicati,- & int entio-
nt mentis , &captt:untem mein lege peccati ,td eft capriuare
volentem inlegë ïnaîæ ednfhetudinisÿ. qüf ift i» membris
mets, legem membrorum appellac onus,pOnd'ufquërmor-
talitatis , qüia cbipus noftrum adhpc mbttale tiahit nos
quotidiead cbhcupilcentiam malam fS c cprifuçtu diftpm
pEàuam.- Lex membrotum corporis eft concupifcerp^fic-
ur lex mentis non Concupifcere. Alto modo fecundum
Bëatüm Cregorium, alia lex , quæ eftin metpbrisrepu-
' gnanslegi mentis i intelligitur titillatio carnis, id'eft ^rb-,
nvotioadlibidinem , vël certebmnîs concupifceuciamala.
Infélix ego homo,quisme Uberabif déforpore mortis hù'tusï gratta.
Deiperlefum Chrtftum Dominum noftrum. Ex perfena gé-,
neris humaniloquitür,ficut&fivpetmS'fvelexperfonail-
lorum, quireceduntapeccatis, 8r ex toto corde defide-
rantDeo fetuire, fedimpughahturàeoncupifcentijscar-
nis,’& dcletftationibus cofporis.ideoquedefiderantjibe-
rarià corpore mortal!, &. cprrupribili, per quod crahun-
tur ad concupifçëntiam.: Sed nonomnes homineslibera-
V-- C ÀrfP V T VIII.
Cffhclhdi? > Ghriftpoerbaptilmurn-infitosab oitinida-
mnatione eflè lib|ros, quilnon carnenrj(èdantur , lëd
fp i r i tu m qüem açcep e r U n c-fpiri ç u m inquamadoptio-
nisqui Dei filios âç futùrae glpriæ cum Chrifto ephæ-
. r eciës efficfe, ad cui u s glpriæ rèuélationem non fblïim
• vhiuerfa afpirat creatura, vanitart interim fubie#a : fed
, & hiqui fpiritus acceperunt primïtias , illamceitafpe
% expetftant fpirituébs roborahte, & quidorândum lit
inflruence. Déclarât eriam inComparàbilêm D^i eiga
Y^^.fiWéxnïbitamin Chrifto charitaceiô'jl afïerens nihil
ppffe eos a charirate Dci fepàrarê quæe'ft in C h r i s f o
1 e s v .
V T ihiüergo nuhe damnatïonfteftqs, quifunt in Chrtftolefulqiù
non fecundu)ii carnem âïïibiftant. f Ilexemm ßiirttus vt-
t,i inChrifto lefn liber aiut me a lege peccati & mortis: f N uni
UmUfuuin mittels ïh ft rq il^
nimmt peccatum tn carne, t vt lufttjicatio iegn wipleùturïnno;
Ins,qui nonfecundum carnemambulamus, fed fecundum fpihmw.
f Ouicrimfècundümcarnemfait: qu& camiffinl, fapmnt, qui
prudent! a car nu, mors cjhprudenna autem jjnntus, viia & pax. f
Quoniam faptentia cahmnitntcàiß&ep:kgi enim Det notCeftfubf
ieitd’.necenim poteft.f^ Qui autem in carnefuhéi tféo placere npjn
péffutit. f Vos,autem in carne non efttssfed tri jpiritu: fi tantenjpt-
ntusDei habitat invobis. Si quis autem Spint tan Chriftinon habet
, bic non eft eins, -j; Si autem Chnftus in vokscfi : corpus qut-
dmm^tminißpapfer:pec^^in,^tui-vefsmuÜpro^äUßr.
ficationm. t Qtfpdfi Spiritus cm,quifüfcitauttlefum d m or tuis,
habit atinvobis-.quifuft^ fytfiumüiiïirtuis, viuïfitdbtt&
mortalia corpora veftra,pfopfçfinhabitdptem Spéitumctui
' 12,;,;
Âf.
J 4’
I s j ‘
f.Ti. i,
GaL^.
iI 16;
r in vobis. •'f Ergfffratufdetàoresfinm nonçarni * vt ftctindum
carnem yiuamus., f 'Sienim fecundum carne/n yixeritis triprié-
minkft autem Jpiri tu fatta carmmortiftcaucntis, vtuetu. <■$ Qui-
cumqueenirn Spifitu Deidguriturÿfuritfilij Dei: iJf * Non enim
yaccepiftisJfnritum feruituiff iterum tri tmonyfBauêf^ufptntûm
adéptmujjliorupi Dei,tn quo,cUhiJmUs:Abbd\Pd^ lpfêfrttti
Spiritus tefttmpmum reddif jphitui'noftro , qüôd fumus filtj Bel. '
■ f-Siautetnfilq^él^&édesilf0 des^t(UmVnycób^edesqttfeiii ■
V^friftiyfttarnencompuiimur ,vf&$pfificcmur. j f : Exfiînio |g|
nim, quod non fint condigiuepaßioncs bums temporis ad futurarii ;
ûelatiortetnfiltorum Deiexpeädl. | Vaniïatresiimcrëafutafub-1
ièâaefttiôn fa.1 $ W *
b-7
b Un t u r ab hpcco rr up t i o n isco rp o r e : Reprobi enim, li- } fripfacreaturaUbèrabuurd fw u it^ , ijilïbertàtem
cetrecipiant çorpoca rm m oc talta ,-n on ramen ideo libera- \ glorufifiorum Dfi. f Scimus enim quod own à créât lira tngenît- >
■ .b:unturàcprrupubne,quiacorruptibilesérunt, & pöte- feit,&parturitvfqueàdbuc. ^. Nou ftlH,mdutem ilia, (cd&tiQS :
runtcorrumpiivermibus j & igni, Vt fieufincorpote , 8èè ipfcprmittas fptrttus bab'entes y érjpfi intra nosgenûmus, ad-
~~ P v ~ Biblioth. Veter.PatTiTom.5. Pars$< . __ ' ■<' _ A a a a z- _ _ óptionem- . -