2 .Cor. 0.
i.Thifi I
£ƒ*. il.
Apoc.17.
B
Dj». 10.
e
ioAn.17.
D
II. '
r
11111
G»». 49.
p P r offert, De pr o f n i f i t o n t b n s , _____________
euangelio quod fupra pofuimus | telfttus eft dominus'
Iudæis,dicens : Vent ego innomme pat ris met, & noMredidiftis
46
viqeieUeum.Quj gemunt,&doicn,t ob iniquitatesjquc
fiuntin medio ebXumjRecfunt iugumducentescum infideli-
bu* Quds etiam dominus ineuangelio, fuo exhortaeur
alloquid dicejjsinter cetera: Beati mites,quiaipfipofiidebunt
ten am.Beati mifemordts,quia tpft mifcncordiam confequentur.
Meattpacifici,qui^ipjifili)peivocabuntur. Beatilugentes,quia
ipft confoUbuntur. Beati qulperfecutionem patiuntur propter iu-
ftitiam,quomant ipforum eft regaum coelorum.T eftatiir&Pau-
lus.dicens; Tantum quimodo tenet, teneat,donee de mediofiat,
&tunc reuelabitur intquus,quern dommus Iejusinterftcietjpiritu
oruftn,&euacuabitinillufitinationeprafentufua. |
De decern regibus,quos Antichriftus inueniet.
Predi&iq impleta>
C A P V T V I I I .
mihi: alias veniet in nomine fuo,&iipfieredetis. Quos preuari-
catores legis Paulus redargüeris | 'oftendit Antichrifto
crcdicuros. Pro eo, ait, quod dileéliottihn veritatis nonaccepe-
runtvtfaluifierent, ideo mittetillisDeus operationem erroris vt
créditât mendacio & iudkentur omnes, quindncrediderunt yeri-
tatijedcottfenferurtt iniquitati'. Notandum fané, polt be-
ftiarri hec omnia elle ventura: id e ft, fublato règno in.
quo mulier fedet ebrialàn&orum fanguine,quæ nos ere-
dentes'jpbfteris videnda relinquimus*
De perfecutionibus Antichrifti.
Predi&io implen,da.
C A P V sT X.
I N vifione Danielis angélus de Antithrifto : Corem,
1 zit,aduerfusteftamentumfanclum. Item ibi: Brachia ex eo
exurgeiit, & polluentfanâuariumfortitudinû,,& afferent.iuge
facrficiüm,&dabuntabominationemindéfolqtione:,&impij in
teftamentumfimulabuntfiaudulentei| Éthic ArrianoS fignat
prsecurfores A nti clïriiïüPopulus autem,zit,fc iensDeümfuutn
obtinebit, &do5li in populo plurimi. Et erunî ih gladio , & in
ftamma,&in captiuitate, & m rapina dïerum. Cum^ corrue-
rinr,fubleuabunttir auxilio rnodtco, & applicabuntureisplurimi
fraudulenter. Et de eruditis ruent ,v t conflentur & eligantur &
dealbenturfanclivfqueadtempusprafinitum. Itemibv.lntem-
poreillojiétumeft: Confurget Michaelprinceps magnus,qui flat
profilijspopulitüi, & veniet tempos, quale non fuit abinttio ex
. qüogemesejfecceperun^vfque adtempusïllud. Et in tempore illo
faluabiturpopulustuusomnis,quï 'muentusfueriifcriptus in libro
vita. Firmat hæc inEuangelio: Cumvideritis,ait,vaftafio-
nem defolationis,qua difta eH in Danielepropheta,qui legit intel-
ligat. Et iterum: In diebus afitem illis èrittribulaiio & anguftia
qualis nortfuit ab initio.Et nifi breuiaffet Deus dies illqs,hoh man-
fijfetomnis caro :fedpropter eleâos breuiabuntur dies illi. Tefta-,
tur & Ioannesin Apocalypfi : Data fl,zit,poteftas beftia lo-
quendïmagna,&aperuitosfaum ïn blafphemta aduerfus Detims
blafpkemare nomen eius& fàbernaculum eius. Et data efteipote-
ftasfaciendibellum cumfanftû,&Mncere;&oceïderéeos. Et data
T N Apocalypfi Ioartnes. Dixit,ait,mihi angelus. Propter
J . quidadmitatus est Ego dicam tibi Sacratnentum butits muiteer
,rü& beftia,quaportatur.Beïiiaquantvïdiftifuit}& non eft,fed
afcefura eft ex abyjfo& itura in interïtum. lila feptem capita dus,
feptem mout esftint,fupra quos mulier [edit: & reges feptem funt,
vnde qutnquéceciderunt, vnus fupereftfaliusnondiim venit: &
cum venerit,oportet breui tempore ilium manere. Beftia qua futt:
■ & non eßi&ipfatiäduo: locoeft: cumfit ex feptem,&inperditio-
nem ibit.Et decent cornua quavidifti,décent reges funt,In regnum
nondum acceperunt, fed poteftatem regttivna hora accipièntpoft
beftiam. Hoe aDanieleoftenfumeft. Beftia quartaque
grandipr omnibus bellijs fuittot cornua habens. Sed
quodibidicit,cornu minus FuriexilTeantele, hic feptem
reges nominat illis tribus expulfis , ipfum autem odta-r
uum Antichriftum èffe,eümlit ex feptem. Ergo inquan-
tumdaturèxiftiiriatio , ‘aiit priores reges memorat, qui ]
truculentiores fuerun t inreligione Chriftiana,aut ex decern,
tribus extinófcisleptem futures, qui &ipfi leuiantin
Ecclefiam. Omnes lahe hereticos Arrianos vult intelli-
gi,cum dicit.Hi aduerfus agmm pugnabunt&agnus vinceteos.
Pugnantcnim exfuftlandp & rebaptizandó membra a-
gni,qiKEiam Chriftus fuo languine lacrauetat. Sed nemo
perijt,zit dominus,»»/?filiusperditionis.06kzüani igicur re-
gum,quem dicit Aiiticbriftum, quidamNeronem iritel-
hgivolunt: vt ipfe lit beftia,qu$f uit,& non cft,& iterum
Ventürus eft. Sed liüe ipfius. formam & fpeciem cor-
'porjs fiimat,& in ea äppareat (lieut è contrario angelus
lamStus in Tobise libro, Ipcciem & limilitudiaem Aza-
rise Ananiae raagni fufeepit) fiue in alterius lpeciem apparent
Antichriftus , fplius tarnen Nero nis luxurièni
6c fpurcitiarn feuitiamque moruni habiturum, Daniel
propheta teftatiir, quae in fequenti capitulo demon-
ftranda funt.
De morïbus Antichrifti.
Prxdi&io implenda.
C A P V T I X .
D Aniel prophetadicit.angelum dixiftèlibi: Ptlif quo-
queprau4ricatorumpopuhtuiextollentur,vt impleantvi-
eft eipoteftas in omni tribu & lingua &gente, • & adorabunt
earn omnes qui non funt feripti in libro vita agni quipccifuseftab
I originefeculî. Hic etiam martyria Chrifti domini reful-
I genç, vt fieut primus eius aduentus milia infantium,ita
fecundiis eleâorum fuppleat numerum. .
fiionem. Et paulo poft: Stabit,ait,in loco regie viliftimus & in-
dignus decore regio, & inpaucis diebus conteretur, non in furore
-nee in pralio. Etfacietiuxtavoluntatemfttam nx,&eleuabitur,
& magnificabitur aduerfus omnem Deum, & aduerfus Deunt
deor urn loquetur magnified,& dtriget donee compleatur iracun-
■ dia,perpetrata eft qutppe definitio. EtDeumpatrumfuorumnon
■ reputabit, & eritin concupifcenttjsfoemindrum,&Deum, queih
•ignoraucrunt patres eius,colet, & Deunt Moaz.i in loco fuo ft a - '
tuetI Hic oftenditur quod ex Iut&eïs detribuDan, qua:
bodieque in Perfide eft, veniat Antichriftus,iuxta pro-
;pheticam benediólionem Iacob patriarchse dicentist
DaniudicabitpopulumficutalMtribus. Fiat coluber in via,eer a*-
fits inftmitamordens vngtdas equi, ytcadaêafcenforeiusretro.
Statimque verum Chriftum dominum venturum oftenr-
':dit3dictas:Salufaremutnsxpeäabo domme. Hoe etiam ia
De fupèrbia Antichrifti.
Promilîto implenda.
C A P V T X L v
EZcchiel Propheta.* Eleuatum ci?,ait, cortuum &dixifti,
E#usegofum,&in cathedra Deifideo in corde maris: cum fis
homo, &mon Deus.Et dedifti cor tuum quaficorDei. Dick Sc
Paulus Apoftolus: Cumveneritrefugaprimum, &reUelatus
fuerit homo péccatifiliusperditionis, qui f iiperextolliturfupra 0-
mnequod dicitUr Deus,aui quod colitur, ita vt intemplo Del f i -
deatoftentansfetanquamfitDeus.Et dominusinEuangelio.*
Cùmvobisdixerint fecce hic eft Cbnftûs, ecceillic,nolite irepoft
eos. Et in Apocalypfi loan nis : Vidi,ait,beftiam afeendentem
de terra,& habebatcornua dtio agm fim ilia ,& loquebatur ficut
draco. Et paulo poll: Et fecitfigria magna ita vtignemfaceret
deçoelddefcendereinterramfub 0 cul is hominum, &fedUxiteos,
qui habitant terrain propterfigna qua datafunteifacere. Hic
metuat curiofi & maximèludæi. Qui ludaifignapetunt, vt
Apoftolus dicit,& Graafapienriamquarunt.Vnàc quidam
conijdünt in templum Solomonis Antichriftum elïè
fëfturum,vel fe efFerrefignis,quibus Chriftus efle credà-
tur. Nam^um & præcories mendacij fiiihàbiturunijo-
ftenfum eft,Cumdiétumfit duo cornua,habiturum agni
fimiliâ. Dicit etiaiti Ioannes in Apocalypfi : F»rfi,inquit,
ex ore draconts & e x ore beftia , & t x ore pfeudopropheta jjnrïtus
E
loan■ 5.
i.Thtfii.
Dan. U.
F
Dan. ia.
Marei. 13»
Dan. 9.
G
'jjifOIfi 13. j
H
i.Thtfii.
Marei t J,
Apot. 13.
i.Cor.i.
Apte. 16.
p s i
Efa.fOifhr.
enffr
[Bfialfts:
ÿtfalMt
TfiaLu
; f p £ l
'Apdpf 24,
-4ptc.il'
tres tmmundosexeutjfes velutranas. Suntenimftintus damynto-
rumfacientesfigiia. Exibtintad reges totius orhis terra congregate
illosinpugnam ad diem ilium magnum omnipotentis, Qupd
eniminDanieledictum eft..Examinaexeoexurgent: luc a-
perte didtum eft» ej^re velutpRecones eius fpiritus tres
immundos,tanquam in trespartes orbis,id eft, Afiae, Eu-
ropae, & Aphria e : qui &ngnis perfuadeant Antichri-
ftum ipfum efle Chriftum. SedeumnonelTe, fequenria
demonftrabunt.
De Anticbrifto conuincendo,quod Chriftus non Jit,.
Prasdi&io implenda.
C A P V T X I I .
S Ntichriftus in qua fuperbia fit venturus, fuperius
didta declarant. Non ergo erithumilis eius aduen-
tus,ficut deChrifto omnis refonat prpphetia, Efaia di-
cente: In humilitate indicium eius fublatum eft, genetationem
autem eius quis enarrabit i quia tollecur a terra vita eius.
Non ducetur ficut ouisad vi6timam,id eft,adpalfipnem,
vt Chriftum du<ftum Euangelia teftantur deprophetire,
Non dabit percutienti fe-maxillam, nec fputa Sc coia-
phps; acGipiens cacebicv Qiwrin Chrifto :fe<fta ita credit;
mus^vt ea omrtis prasdieitprophetia. blon ppnetdoffurn
fimmad flagella,nee fatiabituropprobrijs. QopdGhfi-
ftumimplefle,omne euangelium praidicat. & pro^hetia.
Non diuidentur veftimenta eius , & in tunicam lotrem
inemo miliums eft;;Quo.d inChrifti veftefadtumeuan-.
igeliateftantur& propheti*.Noncrucifigetur,nec £el'&
acetdmaccipiet.Qppdphriftum percepiire&' euangelia
dicunt&prophetire. Nbnfufcipiet latus eiiis lanceam,&:
vulnera clauorum in eo non eruntxQug in Chrifto e 11 am
p©ftrefurre£tionemfuilTc,&euangelia reftanjiur & prophetic.
Sanguine fuo non redimet raundumi. Qupd de
Chrifto omnis prcdicat prophetia.Non morietur,& ter-
tia die refurget. Quod Chriftumfecifle &euangelia te-
ftantur. Appftplicc qupque liter* 6c prPphctic. Nori
afeendet in coelum, nee ^iritum fandum in linguis ig-
neis fuperdifcipulosefFundet.Qupd Chriftum impiefle,
omne euangelium fonat& prophetia. Siiperh*c,piun-
dusipfeiamreftisefttotus. Quare his examinatis atque
perfpedtis intclligunt qui poft nos futiiri flint Antichriftum
non efle Chriftum.- Cuiusdinem Apocalypfis ipfa
Memoiiftrat: Venit, zit,angelus & apprehendit draconem;&
beftiam, &pfefidoprophetas. Ifti vmfimulmifiijUntinftaghum
ardensigne&fulphure,&cructabunturiUicinfecula feculorum.
Hie finis eritdiaboli & angelorum eius,& eprum hominum,
qiii fub nota & figno,ad eius focietatein tranfierut.
Sicut etiam Daniel & bzechiel prophet* de eius fine te-
ftancur. In his autem qu* di6ta iunt bene facient qui
tune fuerint intendere propheti*, ficut lucerne in ob-
feuro loco jdoncc ipfe dies qui venturus eft clarefcatiri cordi- ■
bus credcntium. Alia vero figna vltiuia,qu* futura func,
lequentia demonftrabunt. ■
De miftione Delia & Enoch.
Promiflio implenda.
: C A P V T X I 1 1 .1
IN Malachiapropheta,: Ecce,ziifticitdominus,Mittamvo-
bis Heliam Thesbitem priufquam veniat dies Domini magnus
&.manifeftus, qpreHittiet coryatris ad filium, dreorhominis
ad proximumfuum ,nevenien$percutiam terrainfundim. Sic
cnimifti prophet* conuerteRtcorda patrum ad filibsyvt
oftendant, qu* Patriarcha?yel prophet* dixehint de
Chrifto in humilitate venturo, conuinfentes Antichtir .
ftum non efle Ghriftumf Hoc eiiidendtis Apocalypfis
Ioannis oftendit ‘ £)u^o, aitdominus, il>»ote martyribus
meu,& prophetabuntdiebus milk ducentisfexagtnta.amittifac*
cis. Hi funt duaoliua&duo candelabra canfifteniia tncahjpefiu
domini terra. Et panlb pplb Hi habent poteftatem claudendi
caelum,ne imbrempluatper dies^prophétia eorum. Et poteftatem
habent omnium afuarùm conuertendi eas itifanguinem, pefeu-
tere terram mpninfpUgaquotieftunque volüerint. Ecce 8c hic
tripartita eRamtejBumdiuifibi. CofitraPharaohem dub.
teftes Dei mifll funt,Moyles&Aaron: &ouoMagi Pha*
ïàpqisjIamncs&Mambresrëfiftèntes Moyfi, quifimul
cumfiiö rege pericrunt: contra Neronemduo;i Petrus
& Paulus Apolïoli,at conttario SimonMagus,qUi & fe
perdidit Sc Nerpnem decepit ; & contra AnticHriftum
duo,Enpch&HeliasProphet*,adueifusqhôsResplèii-
doprophet* Antichrifti exurgent. Ideo nie plus vnusj
quiafiipravniisminus^vt fcnäriusVnuöierus ex Vtrifqüê
partibus fuppléaturipropterlèxdics creature inprinci-
pio ditpofitösi &C fex angelos canentes tubis totidemque
plagas mun4&inferentes,vtleptimusfinemlaboruinfe-i
quiemquefaiictorum fignificet, tanquam feptimus dics
qui man è tan tum, & velpèrurh Uon habebit. ; -Quam requiem
làbbàti oitini pfæçeptp diuiriitasiplà fèrüandam
xpmmendat,' vt vacantes ab pinni ppere malo manè ad-
ftemus,vteontemplemureum,^«»coronatinmiferatione &
mtfericordiaonmesiùftèiudicansj&iniquèneminem dar
mnans,fèd de lus Tyconius muîtaconIciiplît. Confum-
mationem verb pçriectio neinque tëin porurii trium an^
norum &lèx menlîum, qui didtifiant diesmille ducehti
lexaginta, & meules faciunt quadraginta & dubs, nPn
cantum Apocalypfis Ioannis, quantum vtD,aniel pro*-
phetacommendat. Quibus eiuitatem làndtam cal cari &
exiftimatür ab herericis, & maxime Arrianis qui tune
plurinûuttpoterant, Gog & Magog, v t quidam dixerunt
GPçhos & Mauros,Getas&Malïagetas, per quorum,!*-
uitiamiplêiam diabolus ccclefiam vàftat, & tune am-
pliùs perlèqiientur. Geflare etiam facient iuge lacrifi-
ciumiprôpter quod adnionetdomjnus, dicens: Venio ct-
to,Beatüs quiMgilay&feruatvèjiiméntafua,nenùdusambulet.
Que/autem fint veftimentâ leruanda, fequens capicu-
lum demonftrabk.
r v Devéfteferuanda Ghrifttànis*
Prædidtio implenda. ' -
B Aulus Apoftolûs dicit: QUotqudtin Chrifto baptizdii
eftis,Chriftum mduiftis. Et dominus in Euangelio: Qui
femel lotus eft, non, opus habet lauare nifipedés tantum, quia eft
»»«»^/»îmfw.Omnisitaqueâbhæretids rebâpti?atus,aut
voluritariè yëftem fuam Chriftum amifit,aut in perlècu-
tionedeficiensindumétumquodhabuitperdidit. Dum
igiturtempnscftrecnrrat exppliâtus ôc nuduçpceniteri-..
do adpium pâtrcmiquifedeuntiperditofilio,& primâm
ftolamreddiiubëtjtimul&amiulumdignifâtis.Qi^ad-'
hue tortuofis hereticorum diiputacionibus vèlui; ifili-
quis pprçôrùm palci defidèratjpanis.recordëtur&patris,’
Fugiat latrones ëxppbatores. Fuos,: pudeat Deifiliüm An- ■
tichrifti Fadtum elle mancipium,^)onte velcpmpuRdtus
redeatjVt veftiatur, ne nudus èxhibitùs iudicetur. Hæc
ôc Ertochiiatim m^ärtyriUm conlummâbuiit,ficut eapitu-f
li Féqücnt'is ùarrat ^utlipritas*
DepaftiofieHelia & Enoch*
^rædiâio implenda«
C A P V T X V .
t N Appcalyplî loannisdicitur: cum finierint martyrium
fuùm,beftia quaafcedétde abyjfofaciet cum bis bellum, & vin-
ceteos,& occideteos, & corpora eorum iacebunt.inplatea cmta-
tis illitu magna, quavocaturfpiritualiter Sodoina, & Aegyptus,
M & dominus eorutficruciftxus eft. HeRplatea eonifientia
êft pmniüm impjprüm in mundo plaudentium in morte'
Gn,«ftôrümsqüod aperrimis quàfiearuerintâiRniieis«Pro^;
peer quod corpora eorum non finent poni in lepuldno,
Apoc.lf.
Etich. 39.
Vide idem
UpudAug.
cap.xi.lié.
zo.de etui.
Dit.
Gal.f) ^ )
loan.it. .
Apoc.tu