<S0 -
S. Valer tantf
'ot)Tii J®’5 maS,s biffirtepoeulum ,_nonfaluris. Ita non
. j ^..*p cr fal 1 nci.b us vocis profucurarefpqndc.it.Qumdo au-
ice,meft,vtbeoehciunji iuyeniat qnidebuum non leportac?
J NonjkjccftHerine aliqu^ndofcajperfidi*poenas luac,qui
’j inanibus^, verbis pacfcnrianv iudicis equinter inlu-
fcrit.. M e eft quod ptioijs Dei auribus hunumim pre- q)«dfilipderelinqaflrAudiDommuWvdiEcnrtm: Oaj»(i«
; «es epancfctintj^uec, Habet ef&aum inteiccffio laciy- amuutrir0 umautflium,<iiamtiie, non eft medunmlvnicits
m^rurn:quia difficile eft vc exaudiancur, qm Deo rtiofic- nor» ni In I ru.* ' l i . - ’j'i..-. ci -
vciufticfæpartesfoueas, & fide inrçmeiara iugfier Dorhi-
no^pkcere con tendâs;vt n udu m hop inuicus veftiasfvt in -
opem non initiais pafcas> vt capciitov vqiun'rdriè rcdinrés,
vein vinculo conllicuciii^jTTcinoc Ciuk redemprionis ab-
<“ lu,aî ; A ‘! Quid paupèri faciam,
B
A3.},
Pf*Ln$.
mm
quenrer vana pronuifipne blandiitutur. Bealiapud quos
maner fides-placivi, & nujfum.ftudium meotiendi. Melius
eft profc&o non prom,ictere , quan| promifla fraudare. vbi
quan^uis homo inhuinanicatis noter.ut culpa, nullatatnen
iub.dolaepixccumuenrioiiis,gtf,iuatur iniuria. Rccumte dè-
niquead a&us Apoftojoiuru-, Sc inuenieiisaddanïnum a-
nimarpeytinere promiffis fidem frangerq. L gimus igitur
Ananiamdc Saphiram vicoi'em luam vendno patrimonia
fao partem difpènland* pecunia: ad Apoftolos detultrte,
partem domi recondicam refepaffc, quibusait fanófcus Petrus
: lmpUuit,Anania,intquitM cor vejlrumm&iïirïspiritui fan-
ftOjCum ejfetfundus in vejira potefate.non bomimbus nientiti ejlisy,
fed Deo. Ita dum operan$y$fraudem, meieati func.mor-.
,tero:5cdum cupiditati fcruiunt, sterna munera perdide-
lunc.. Ecce dicitPropfieta/.Fota mèa Domino reddatn in a-
(rijsdomus Domini. Obligttus legiunu deb inert finedu-
bio padione»qui conuincicui Domino aliquid piomihiTr,
qui au tem redditurum fe lpquitur , neceflariodebicum
conficetur. Tandiu enim inris tui eft patrimonium tuum,
quamdiu chirographifide al^eri non fuerit obligation. In
omni itaque placicp , fiuequod amicitiaobtuleric, Hue
quod voluntas adferipièrit, nonlentandaredibitio. Nam
omnisoblati munerisgrathyjerir, vb eauiarepeticionisin-
cumbic.' Ita nihil vocis lüi®prKftitiCjCui,necèfle eft inuito
redderejjuod proraifit. Nam legimus m Salomone:S»ro-
ueris votum Domino tuo ne moramfeceris redder eillud, queerens
enim guaret illud Dorn inns turn a tt:& ertinttn pec catum qua egre-
dikttturper labia tua, n ifi redder is illud. Ergo, dilcófcilfi-
mi , monep vc quicumque fe Domino votum promi-
iifl.e nouit, ftacfm reddac, Certè qui fcluendo non fiiffieigo
ni|nl prate re n d u m Deo, net plus filiumcogitan-
dumeflequam Deum. Difciis', quid filio derelinquo * Si
euTh vnum filium habeas , ahum’ tibi defperanti vxoVrs
partus exhibeat, nonne vtrumque tibi vno fuccc flioms
gradu pietas paterna c:ommendar. Sc vc Itiperuenienti locumfoeias,
eriamceftan>entHttrarercindis>?Icash:ei‘edita-
tem,cui loletvnusinhxreditarevfiequencervideimisinter
m ul cos n u m ei o accVefcen.ce fuificet e .Qui ergo h abet v n i-
cum filium,cogice.t Chriftum fibi natani;atque inter duos
aiit ties,vcl lures ita opes fuas diuidat,tie Chiillusnofter
exhaeredatus abfcedac.Quod ficantugaudes humero'filio-
m molK' ° vtadmiftb ad conlbitiu hqredicatis redenVpcorc
tuo, ita patrimonij tuidiuifionc cempetes,quart autVnUm
minus natum tibiiudi€es,aur vnum plus accrepiflRgratu-
leris. Fac ergo locum Chrifto tuo inter filios libi diledos.
Qtrareautem illos non vna patrimonij in terra dptilio nia.. ■
near, quos in ccelo eadem poi;tio piomitHf haii edicaus ex-
pedac ? Quicunque aurem iiifgcnubuS & niiferis qu®
lane vitae neceftkia lubtraxerit.prihiogenito & qnidem
melioti inter omnes filios portionem iubd-ram dtnega-:
uir. Audite ifi hoc loco fcripturam d icen ten iOuipauptri
tniferettir,Deofxnerat. Multiiunr qui miieroium neceilua-
tem ita illudendnm .putant, vein dies promifrendo deci-H
piant, 6c hoc ad ilia vora peftinet, qiuc fuperms dixmms:
obhuione Confumi. Quidiuuatdiffeni miierum,fiabim-!
dantia fuppetit facuitatunv? Vbi'vides hominem fi^tim !
poflebencracere,&clecmp(ynamprocrartmatahuraani- j
rate difterre,ft)lam ibi voluntacem intelligis defu.lie. Au- |
ditead h u n c l o c u m mSicffalkn^'omi- '
ni tuoDeus infaculumfaculi, vtrtddatit vota nuadediemdum.
Nunquid dixit de anno • xt » a * . . * - „w■ t i uy tinu aaunnmnurhnWc.iecdadai:xxiitt adeed diieem ind duu- mn
cu,pon promittat. Npn.hic.vtahquanti putant,inhuma- Omni ergo die operandum nobis eft, dileébflmyi ■ debi:
n'cacis.vitiaexuggcramusîfed d eGdedidmus,quaoiyide, tam mtém Dco y fepromiffiira munus/non eft «mpoiê
_musapudaliquantospenclitanpeft,lenl.a vanimis. Nam proIongandum.Nihil fetmo«M b d é b e t , nui gubridie
muln/uut,.quod perns eft, qui rubtrafto bbettatts fuæ votaperfoluerit, neeeft vnderatîonem in p t i m i ï è !
pieuo . nommegram pccumtm, hoe eft,, : femiplenam I ftct.qm dedie in diem Dumino bonorum opetum fmftus teligtoms fidem ad Dommum deçulemnt.Audtte Ptophe- . m(é0 labore ditams obtuietit. Eece'dicit, p L « » , « fa ,ri-
tam difentem,, n w &rcii,te Dio nftr. mum*.. Verne, |
hisdatroniiltum couuerfioms.; KsddiK, ibtfttsdebltum; lümquisfecepit.adDominiiûàiéftàteminoueVïtpértitiere *
prom,i& tepettt fananatu- Patutn autem ilie habet de te- , yttiulqne enim partis.rettibutio Itominem eüpeâat.Vhdd
ligtonc, quern ftudere vides (tecuio, & plus præièmt vita: j ftudetidum nobis eft miiencbrdiieôé'éleembftiéUs-ne cum 1
iàuetequam æiernæglori^Tunc probas nihil le Domi- veneiiiDominiiscoeli ic teine, mietcætercfeanimïeiio !
node tuaoblationeftaudaire/imftitoe pattes colas, lute- res paupemm nobis miduates opponat &dtûlis'Litiis '
gntatem dil.gis, fana.tatem quam promililli eshibeas. infelicitatesingeiatmifetorum. Nemo etgd de/p.eiitnu
vel vxotisems exitum, dum,nemo conturbet afpeto ofe mendicum Hie. eft iu- '
qmmtelbgit le Dommofuillè meutiiiim. u Vouete& red- ■ m omniaplacrta DéohqftiaVhrédrdoralutarmmftctifi- !
ciorum,vtm'/érisin neceflirate iiibuenias, & neinrtnfide- |
litatis noram incidas,compos voti fidem ciiæpronijfiionis '
abfoluas.; t v ; y g . i
h o m i l i a V.
Deorisinfofèntia.
V J ot*°^ui^eft>4ile<ftiflimi,quodinrerçrnniavîtia,
f ^ <luae vitam human* coridïcionis impugnané, fpecia-1
liter linguae infolentiam Prophtta caftigâa 1 S-cïcVat ne- j
ceftario amari oris ftpdto aliqnotfcns venena componi, & !
nimiafacilitate labiorum frequenter odia cbnfpaiar^. Èc
verè.diledbffimi eft. Nam inquiéta naruàliter ItHéua I
noftpartîttmittofcahbüs àffçttviracdtwmintumV vt'cümj
bene çompoficà diftïpar^'iir din pacaracontpi fiat, Quan- ;
do autem eft, vt f c rixa moucar.ii felingua conpêfcàfiluc I
quis ibi locus eft inimicitiarum, vbi ceflant venena vci bo-11
rnmfNamhochabetfempcr lingua mal'itiolâconimerciÛ, I
I j t | | ' erar» odiamoueàt,mortès%dquirat:itàiniïoe loco j
Salomone dicente : Lingua mdtosconturbauitpkcm bahut es
ciuilaf^p-uxityf^^fuifs'^di!. FalluiCtùrprofctfto
caitf hihr]efll-lefcofortius. nihil vèhépo viojentiusTonôdite
Deo vëftro munera. In hoc loco cauiàm muhificcn-
ti*noninportunè profcquicur , quia teftimonijs compe-
tencibus admonemur. Si quidem refrmSfcuofts homini-
bus adquiefcamus, vtiftavox-aiFetäum indicet poftulan-
tis. NumqmdateDeus ideoa:liquidrequint, quiailli de-
fîc’ qnid 3Urem no,n habet, qui tôtum poftidee ? Numquid
quia iu tribnlacionibus cuis promittis aurunv, aut in do-
lonbus polliceris argentum, Dtfvfibus neceflàrium'eftr
aut ideo ali quis pretiofos lapides, aüt-veftesofferr, quia his
Peusindiget.Obhocàtetuum munus quæritur, vcipfc
fulgeas tuoauro,ipfe tuo niteas argen to , îpfc tuisgemmis
orneris, ipfe tuo fcrico .veftiaris. Tuis donis cuam vult f
Dominus animam,componi, quam vidée aut fuperbiæ,
aut nequitiæ, aut auaritiæ r aùtluxuri* vitiodeprauatam.
Voutte& reddite Domino Deo veßro munera. Sed dicis forte,
F>Ionindiget Deusnôftra munera. Non quidem munera
indiget : ièdfcuclum requirit,quem proprer redemprio-
nem anim* tuæmifericocdîæ d'eputauit. Nam præceril-
lam hoiliam corporis cui , quam incorruptaen &inüiüla-
tam altartbns conuenit Cxhibere, neenori vods officia,
quæ noftroflebemUs(atEifici;.hoe eft: àpud'Dpminümac-
ceptabile fàcrificium, vt bonitaci &mifericordi* ftudeas,
Homilia V. 4*1
aisautemiftiin perficiendismortibus habeant peculia- ,
re nacur* benehtyum , cedunc tarnen in contentione
vei'borum»Nihii enim eft tam noxium,aiu malitiofumy
quod, iiott viribus iuis min us fir , fi le incitatafcmel'lin- .
gua'Commouerit. M'ulcafimtquidem KUmanicorporis
vitia, & iatisgrauia; fcd pariimpouluit confilijs, virtu-
tibufque fuis, niJi fceleribus armentur atieuis', ficut eft
crudeiitas, qu* impietati feruit, &portasinferi cruen-
ta mortis lege cuftoait, quid autem ralfitaspoftet, fi cu-
piditas otiofa dormirec^ nam&ipfc mortis exitus mi-
riorelfct, fiaucferriimdeficeret, aucvenena ceflarent. |
Singulare autem malum eft lingua1, in qua tantum mali-
piae robur exultat, vt in perficiehdo^perefuo alterius
auxilium non lequiiat. Cohibenda ergo nobis eft,ficut
Prophetaaämonet: irt forte cum pioruperit, aut exci-
tata l* d a t , auc incitäta peEcutiat. Soletenim nonim-
pune recedere, cum fein verborum procacicace iadta-
üeriti Nam commota flammas eu()fni|j.& cum alium ;
nocer^ q a * r i t , totum intrinfecus male conlcium pe-
iftus incendit. AuditeProphetamdicentem^Pewx/fi/o-
quiononejfugiespeccatum. Fäcilius, fineceffeeft, quilibet
pöteft ferre armaras ferro acies,& inftruiäas rebus belli-
cislegiones, quis ^utem fuftineat labiorumtela infixa
pe&oribus ? Facilius fine dubiorecipiunt lanttate'mcor-
pora ferro'lacerata, aut quare aliquis tantumgladio oc-
cilomm morci crudelitatis pondils imponat , cumali-
quotiensminOraibi fine pericula, vbimator eftcruoris
inuidia ? Difficilius autem lemper fanatut quidquid ex-
tri.nfecus'collilionis includitur. Non difficile eft profe-
6ko medico vlcera quamuis turnontia in oculis pofita
herbarum beneficio caftrgata mdllire.habet&vis vene-
ni remedium fuum: quod hauftum quamuis in vltima
vifcCrum fede dominetur, faliitaiis tamcn pocuii vnda
perquintur:,in tantü vt miretur aliquotiens artifex fcgle-
rutn, fuperueriierite medicina,nihil oris fuTTneant'atio-
nem valuifle , lingu* vero infanabilis plaga eft : quas
quamuis leuiter percutiat, alta tarnen feinper mouet pe-
doris dolore fulpiria.Sciebat fine dubio Propheta quä-
tum malum efledinguse, cumclamaret,pone,Domine,cu-
fiodiam ori meo,&ofiium circumftantUlabijs meis, vt non declines
cor meutn in verba,mala. Si quis ergo eft fapiens , ponat
cuftodiam prifuo,&detlabiayinculotaciturnitatis.Sed
nec vnius tantum partis ftudia procacis lingu* pulfat in
uidia. Agendum quidem effnuic, ne aliquid iniüriö-
fumproferat: fcd nec minus illiprouidendum , vtinfa-
nientis hominis didarationabili verborum refponfione
fupplodat. Magnum autem ftudium eftferuandte pacis,
fi arnaritudintm alien* lingu* blando profequaris allo-
quio,cito auteminiquorum labia amicus fernto confun-
dit. Serf quod peiuseft, faciliusinuenies, quiautmale
feinper dicere, auc libenter mala velit audirc. Nihil eft
fieuuts, nihil violeatius amaris afperifque fermonibus:
quorum vulffera canto difficilius curantur, quanto fa-
cilius proferuntur. Ferri fpicula per ccelumvol^ntis facile
feuti obiedione contemnis : verborumveroiadus
nec reuocari poteft, ndeprohiberi: multo enim veio-
ciores fagittis funt. Q u * autem ibi prbpugnacula fub\
uenian t,aut quae mumtio tam parata fuccurrat,vbi emif-
fum telum pene antepercutit, quam proeedit ?Enume-
rari non poteft, quanfis fit lingua iaculis accinda ver-
börum, quibusfatiis promptum eft etiam qu* funtani-
mae fecretiora percutere. Quameunque autem aures
iniuriam fufcipiuntjilico ad cordis fecreta tranfmittunt:
v t if i femelintroierit, fine mortis exitu non recedit. Res
autem quae nullis mediciriae bencficiis indagara cxclu-
ditur, in perpetuo dolores operatur. Vnde caftigan-
dus eft linguae fo.nus , ne de facilitate verborum faeiät'
venenum. Si refpiciamus, diledilfimi, ad omnes qui
corporibus domihantur dolores , nihil inuenifes'quod
non poifit aut ferro fänari, aurblanda medicaminis con-
fedionemolliri. Lacereautemneminenippteft, quam
graues fintluporurri morfus, quampericulolum fcrpen-
tium virus,fcd his facile obfifti poteftaut herbarum filer,
co, aut arte medicorum. Verborum vero intolerabile
vulnus eft*1, difficile autem fanare poteft alius doloris
Dib/iotb. Vet.Patr. Tow.}. Pars3.
caufam, quae femel pédori infixafedem animæ latenter
inuafcrit. Audité Prophétamdicentem : Mors&vitain
manibus lingua. Verè,dilcdilfime,'fi adinteriorarefpi-
c i a s & tumorem exafpeiraticordis diligenter inquiras,
inuenies verbbrum vulneramortès operari. Quidtnifi*
autem aliquis ih comparatiohe:hi'alitiofae' lingu* artifi-
ciumveneficijincrepec, &noxiaspôcülorumcofnpofi-
tiones aecùfcc? Exceflitillarés omne genus venen i,qu*
non poteft ftifi morte compefci. Omnisquidem malitia
ex corde’defcendit, fcdhæcipnt, quamuisfitnoxia,fa-
cile poteft tolerari, fi res iniqpo nutrita cônfiîio non
prouocetur in litem j fcd aùt tâcita doFeat, aut in luis'
volutata fedibus conquiefcat. Tamdiu enim fanàri poteft
iniejuarum valitudo cogirationum , quam dm id
quod corde concipïcurj ore tacito continetùr. Verum
vbi fcmeflinguâ rotante p rorüpèrit, fruftra medicum
quaeric , fine rèmedio eft enim culpa verborum 'i quia
deleri nonpoteft quicquid làchrymarum infcrta'për aures
propagauitinitiria. AuditeDominum dicentëm, Fa-
çitoorituooftia&feras, & verbis tuisfaçitoflater am. Àdhaèc
forte refpondeaSjQuis portie in tantum oris fui labia cô-
.tincre, vttacitusdiem tranfcat ? nônhæc fcritentiaho-
neftæ linguæ vinculum taciturnitatis indicit. Vult plane
loqui hominem ; fed horiefta proferentem , àc pacifica
cogitan tem. Multum autem verbis honoris adcrefcit,fi
dulcifonos organi eantus nulla mentis amaritudo con-
fundat. Hacc ideo propofuimus,dilediifimi, qiiiainue-
nimus multos aliquotiens vno atque eodem fermone
dy^cibus verbisyenenamifcere; & n d is pacis blanditijs
litium pugn^sintroire. Quid iftisinfeliçius, q’uidperi-
culoiius cfle poteft, qui fallàcis linguae ftudio vitae infi-
diantjaralifcnæ ? Quaréiftinon refpiciunfad ilium pro-
pheticum Pfalmum, c^a.idiciz, dijperdat Dominas labia do-
lofaî Videcisfubqualimaledidioneviuit, qüialiudin
corde fecit, aliud in lingua difpönit ? Beneprofeôtq np-
uerat Dominus ccêli ac terræ,aliquotiens malbsSari&tô-
rum ftudia fiâahumilitate décipere: quforeEuangelico I
dicit, Veniuntad vós ih vefiimentis ouium, ab intùs autem funt
lupi rapaces. Inextricabile profeôto malum eft , dolofa
confilia mifcére blanditijs. Nolo fufpeitas munerum
fuaüitates. Quis autem libenter habeat acides laftes,
& trifti herbarum fàpore conditos î Difficile igiturpo-
teft fieri,vt ille cuiquam placere poflit^qui fimul dulcem
& fàlfamaquamprofert. Qüandoaurëmeft, vtguftus
non offendat, frfauq mellis quæcunque amaritudo fe
mifeeat? Coripfum hominis, quamuis fit viuum&fà-
piens,integra prudentia caret,qüod amaritudo fellis in-
îecerit. Omnia itaque fubdolae' mentis compefcenda
funt vicia : ne dum cceperint aliqua extrinfecus amara
conficere, etiain eaquaefuntinorerioftro dulciaincipi-
ant difplicere. Audite Pfoplietam âicemcmyponeDomine
cuflodiam'ori meo. Hæceft vtiliscuftodiâoris noftri, vt
non facile declinct cor noftrum in verba, quæcunque ad
expugnanda pacis ftudia aut turpis fcrmopiofert,aut vi-
lis aétus perfonæ confingit. Inter confutos, autem linguæ
fonos neminem poenituit tacuifle. Nam videitius
trequenter etiam verborum fa ôta in crimen venire, &
nimia facilitate verborum amicitijs odia fuccederè.
Quando autempoteft fieri h vt homo aut magniloquus,
aut maliloquus non habeaturingratus ? Quod tarnen vi-'
tiumfi rèquiras , fuperabundac in aliquantis feeminis:
quæ ficut non dubitaht quæ funt turpia dicere, itanccea
quæ funt pudenda cóntundimtur audire. Sed nec nos
ilia dicimus , vt aliquis femper vocem faam preffo ore
conrineat, Sc linguæfonum obdüôlisTabijs perpétua ta^-
citurnitas includat. Vtnimium malôs loqui ingratum
eft,itainurilceftbono^ femper tacere. Cumopus ergo
fuerit ^proferamus verba iuftiriæ, fit os noftrum côndi-
tum. Sed dicis f^ttè, Non poteft non aliquando refpon-r
dereprouocatusV Tac^ndumeft plane , cumimprobus
fcrmo labia î[uiera follicitat : &loquendum, cutnpsa-
micum pacis ltudia commendac. Ita & loqui & tacere
perfe,ôtio eft.Eftautem vcriufque partis çaufa,verborum j
tenui flè menfu ram. Magnum eft tacere : magnum eft Sc \
fàpienris eft vtiumque moderari.Namaliquo- j
•■‘"'•y-,. __ S s - tiens
P faim. n.
Mattp-i'
G
i i i f r
a