Herum
jin uta cio.
Ad^iercât
raidîtes.
fyfâl.6.
Sdîuiani Mâfîil. Ej&fcopi, , , I
mus,aütcuîc[îcimus ? Vbi apertasauresautvidcnçeso- '
culosinuenire potcrimusî enim, vt dcimpijslcgi- p^,/ (Jmùs,
pâme omncsdeclinauètvnt'.fimulinutilesfaftifunt,non i
eslquifatïat bonum^nonefl^hç Noua quip* !
peamenda tara leculare^, quam etiam quofdam rcligio- Cocrupti
hem profeflos inceflit homines. Siquidêm v t du dura di-.(fcu*iUes
cere coeperamus j- ïam nori tantum mijs aut nepotibus, » »
quod op namr*necëlfitudin,em Ferri p0$£ft',&ft edam a-y
gnatis»neq', cognat;îs,neque fölumjaiuntjex d ire â o , Fed
etiaéx obliqrio,&ex tranfuerfo, imm<$ potiùsex adueifo
peruprfoqueveniêtibusrespropriæFacultatiSjidéftîpre-
tium lu * rëdëmptionis ad,dicunt,fieut fcriptùra cftt: Npn
dédit lïeopropitiationemfuatn , & pretium redemptivnis dHïnu
jua. Et Paùlô. poft: Simul,inqak, injipietip&ftultùs pefibiint,
& relinquent altenis diuitiasfuas, & fepttkhraeorum dótnus eo-
rum tnaternum^Qmdinter ftulturn fît & mfipkntem,non.
eft min cdiflërendi locus : n e c fa n e int e r eftq u a; i nrc r eo s.
meritcçum fit differentia , quorum eft vna ptrdirio.
ifdift.
,t>pcs irri>-
i t amenta
"rnalorü.
- • . .; u v s- — ..... . y j 1
aquAyVtrefmeretlinguammeant, quiacrucioritihaeflamma. ------i.*.---------------- j | v u * — -..........——
Nop horrcliat tunc fcilicetdiuesille Lazari quondS pauperis
man'ura,nec dcdignabatllr auxilium I Inferi eras di-
oitos ori fuo , & mitigari intolerandas Faucium flammas
ill jus pridem feetrd* ac iqualentis fhanusmunere poftu-
labat.O quanta rcvUYn mutatio fit£ta fueratlT angi rue ab
eodefider^batjqagWetiamvjderfeantcdefpexerat. H*c
ergo diuiteS fogitent | qui redimere facultatibus fuis no-
lunt, ne ifta patiantur. Diues fuiwllc de qpo nunc loqui-
ranrrdiuitcs fane & ifti ad quos rifle loquinVur: V nius rant
nomin'isjcaiieant ncfiht etiam,con'ditionis vnius.Non li-
berabunt .n.filij diuitesparentes reps,rice reftinguetllamas
miFcii teftatoris delicijsa'ffluennb.opulentus hares.
Durunveil;ab ali^uo filijs aepropinquis paruro relinqui
Mnlto eft durius.in aternitatetorqueri: Opinor enim di-
utreniillura'biimtorqueretur. Nbnrantumdeie&abant
opes baTediafiii qCiantum, angebant; tormenta c o lo n s '
iuitpq'ft'ithitHthdcleiftia^^quo^ . ^ ...
batur quamangebar^uodipfe'malecruciabatur:notan-i Qu|pd cauFaiitaquefufficit, cumdixifl’ecfimulnifipiehr
ru deledabat quod litres fiius inexquifitis delicijs afflue- tem d lbakura efle perituros. Videamus quid vclad cau-
batj^uam angfebatiquod ipfe intbleradis ignibus d»rffue-| faih , Vcl.ad cumulum perditionis adiecerit. Relinqugnty
bat. f Non ran cum deledabat, quod hires liras pafcebatj in q u it , alienis diuitiasfuas. ' Verura e l l : quid enim hue
parafitosSc hellubncs copijs fuis,quatum angebat>quod -ram ftultum , fine cam perditum ; quam vt aliquis de
ipfe pafceba tflammas medulhs fuis. £ t puto fi quisei rue iicon on fibi eon fulat ? ptifertim cam DcUs dicac nihil
Pfal. 48.
opcibbis cdpiam priftitiftec,vcrum ne mallet druites h i -
rtdes |uoseffe}an/einmiFerijstorm'entiiq-> npnell'e? Vo-
hierat ptoFefto illos omnibus bonis älienari »dummodo
illepomt malis omnibus libcrari.Voluerat offene omnia
q u i poffederat,dummodo euaderet qu e perFereb^t.V o
lqeraccundtam illam fiibftatiaih quam habuerar & tem-
porales.argenti & auri thefa'uros pxo fe dare,vt inges Fup-
pliciorum immortaliiim cruces & perenneiliud incen-
dium ruperifc6tif.fi quo modopollet diuitiaram fiiarum
rn ole reftingueret, & exündantes igniu m globoS, ;oppo-
fita ingehtium facultacum immenlitate prohiberet. Et
quid dkam voluiffe eüm, vtiriterminabile illud malum
redimeret Facultatibus Fuis? Piusdicoaliquid; Voluerat
omnem Fubftantiam Fuam tradere, V pollet fibi in flam-
mis fitus vnius laltemhori requiem cpmpafare. Defide-
ransenim ad fni Ugandas fauciu m flammas veltm 6tum a-
qua pauperis digitum, quo modo non quanfolibet pretio'
mercari requiempriöptauetat, qui paruä reFcigerij gut-
tam cam magno ambitu'poftulabat.? Sed ia ifta quid pro-
derant, aut quidiuuabat milerum, qupd rune pro re of-
ferre omnia'volebat, qui male ante ndluerat ? Velquid
tunc proderatqftod dare cundia cupicbat q u i iam ami-
-Ferat,qui nihil tunc pro Fe dederat, quando omnia pöfli-
1 debatrSera quippe,vt ait in Fcripturis Spiritus lan<Stus,Fe-
raeftp&nifentia morruonim. Oupn'mm nonef?,tnquitad
Deum patremfertnqdrainiiS j mniUinmorteam ftiemorfit
tui: in wftrno autem qUis confitebttur tibi ?.|excludi penitusa
prodejß bominifi tot um nnindmnlucnfaàat, ammAauténi fuie
detrimentumpatiatur. Aut quam dabit, mquit fhomocom
tnutatïonem pro anima fua } Si ergohomines totum mun-
dumlpernere oportet, ne animarum damna patiantur:
& propter Fuam lalutem debet;quilpiam «tiam Fualucra
contemnere , quam infidelis eft ^ quam in.fipiens eft,
q u i, vt alium diuitem fiiçiat, animaxn Fuam ipFecon-
demnat : maxime cum & illenon mulrum adipiFcatur,
quivfumtemporaliumrerum accipit j & ilje ina’ ftima-
bilia damna perferat , qui-Fradtum beatæ arterni ratis a-
mittit. Nam&ideoFequiturinpFalmo: Sepükhraeotum
domus eorum ni aternum. Quam mileraergo erir perdita
For-seorum,, qui quafi {èpulchris perennibus 'depùtati,
quam conditionem poft mortem perferunt corporuïh,
eandem quodammodopatiantur animarum qitidem
minus mifèram, fieandemjautfi adeosadiumentainfi-
pientia , nec.bonoriim lènlus , nec malorum pafllo *
pertinent. SediUudacerbum $ âtque inrolerabile, quod fi-
militerpereant, Fednon liniiliterpuniuntur :: illorüm
enimmors lêmpiterna fine lenfùcft : iftôrûmomhiura
-cum dqiore. Ac.fic conditionem honrinum peccatorum
perdrtio quidemfacirpecudibuseflefimilem, (èdtathen
pdenagrauiorem. 'Cogitent igiitur cundta ifta quæ diçi-
mus , 'ûnmô'COgitentjrandtâillaquæXieus dicit, qui fi-
binecanre mortem omnino conlulunt , "nec in motte
Pfal. 48.
Fuecurrunt , -apudquqs-'obliuioeft penitusfijarum ani-
marum : nec inEereft poene iam apud hominesquibus
j conicllïonepeccati peccatorem momrâ proteftatur,nec| conFulant , dummodo fibiomnino non conlulanc. Si <->bliuio
polTe elle quemquaih pofteaDei memorem qui in hac vi-1 qui enim ex iftis , de quibus loquimurmorte appropin- ,
taFüifu'éritoblitus i Adeoomritseilpespenitus^lçU^.I!quantefiUbs notihabent, quærunt infideliflimd quôs
ditur,&Omnis yiti-eadituspbFcratur, vtcum vnaiuico; aut prcpiiiquos.', aut affines lùosdieant. Aut fi'id forte,
làlutis Via,precesad Deumfundèrev& coeleftcm milëri- deeft, quîcruntlaltem aliquanouarum necelTItudinum
cordiamincdflàbihttrorarc, etiam Kac pcccàtor letlferæ vfldta’nomina : treeintefeft , vtdixi, apud^os / qütÿ-
obiiuionisanimadüerfione damnatur,vt ci nccmemoiia ; rum memincrinc, -dummodoFui obliuiFcantur: non in-
quidemDei^àquo Fpetare debeat,ieîinquatar.H£ecergo,j tereft quos-amare le dicanc ,- dummodo animas luàso-
cogitent, qui dunvfiliosnabere poft rnortem diuices eu- j deiint : nonintereft quosdiuites Facianr; dummodo
piunt.füturofum Fcpplicioiû nec in morte meniineiunt..; Fe æterna mendFcitate çon fumant. O infclicitas^ inlâ-
Cogitcnc HæÇ cogitent, qui, vt in hac caduca & bicui vicahæredes. nia ! Quid tantum quaelo de Ce milerrimi omnium màli
diuites habeàbt, æ cerna 1 e i p l o s m o a e c o n de m n a n t. In 1 promeraerimt : v t , dum aliorum voiuptatibusfèruiun't:
quoquidëmnontam'hîereaibtiSfCoiilulant, -quamfibi' ie petpetüo.perFequantur î Videas enim à quibufilan
■ diuites.
obfimt.-nontatiiillôs ajôiant,qüàm Iç oderuht : quia non ! inreliciffima vànitâte inueftigati qüöFdam nouos^
tiam Falubris anioreft qiii brfeui çorifùlit,é[uàm;graue odiû biles propinquos : videas incogriitarum -agnatibnura
quodinseternitacecruciabit. Et ideo Deus nofter ^ vt in ! pudenda nomina , & r-eccntmm ac praspotëntiumaffi-
primo dudumlibellodiximaSjdiFcipÏinam parentesthef^ qitatumridiculacommenta : cùm dicat quis dealiquo
^urizareiuberj&lijSjiionpécuniam rperenmapræcipitj'bdUptiuoaeFuBiraneo'propinquo : Ilium hæredémfanon
perimraCoriferre. Scrlicct'quiaresiftiûFmQdi,at^üe cioparentem rneHm. Autquæcunque^ndlæprqFefllo-
©pus Fandüm,&rfilijs pariter &;parentibüsproFunblnijs nis yidua vel paella : IllunÇhærèdem feribo , proxi- pSnqui«
■ Vtique per uiFcipiinjeitibitutionem : .paremibus per mu- < muni mcüm. Ac fiçqüôidam quos ip omni vita quafi ex> j *
^nificentiæ largitatem. “Etfilijs/enim hoc difêiplina præ- tran'eosalienoFquenabuerant , Fubitoin extremis pro- I
^at,ArtFalutemcapianrpetpecuam : &parentibuslârgr?- pinquos habent : & qui extranei lèmpcr Fuere viuen-I
ïa s,v t moi^em effijgiantlëmpiternani. Sed cuihæcdrc^ tram, parentes elle incipiuntihornioFum. Introdiibunt
enim
i^ÿfdEcclejf.Cathôl. L ih . l l l .
jTcftan-
tiu verba.
enim repente in teftamentum -, quos nunqliam introdu- Et quicquldàte in hune modum dicitür, probo,Fedinv- / *
xeré in affedtum : & hoç maxii\ie,vt dixi,aÜcloqupletësi no tâmën mihi fieri à te làtis cupio. Quid eft qubd tu,qui
àutnobileSjauthonoratoSj&quinifipotèhteseffëntpa-/ tibi in vita ifta vftim rerum tuarum tantopere necclia-
rentes forfi tan non fuiffent. Ridicula milëri teftatoris ritim putas,fru£tus acreditus façultatis tuæ poilmortëni
ambitio , dans cënfum propriæFacultatisad comparan- neccflànoscfleribnputas ? Dicis abfque dubio : Quia
dura mendacium prôpinqnitatis : emèns prëtio Hæredi- mortuo nihil opus eft, necrelèruandum milii quicquam
tatisnomenhæredis , & tbtispatrimonijFuiviribushoe intempusilludeft : quia deFun6èiis,acnihil Fentieris ne
elaborans., ne Fe ille quihccresFcribitur parentemneget: deleélaripoffum pdlïeflîone rerum mcarum ? nëquea-
&Vt teftaroririfeliciffimus ftultiflimaac miferrima va<-^milfionectuciari. Euidens caülàeftergo , idcirco mor
hitate , faiSto Kærede nob ili, qui in Vita Fua humilior riens Fubftantiam tuam alteri députas , quia capere ex
efle vifuseft bonoratior in morte eflè videatuu. O cæ- ea früdus poll mortem ipfe non polfis. Séd quid quod
citas, ô infania , quahto ftudio , infelicilîlmihommes j elediffimum vas Obi Apoftolus Pauliis ceftificatur b e la id
efficitis i vt mifçri in æternitate fitis. Quanto mino- niât | qubd quacunque homo in vita hac feminauerit, bac poll
re cura »minore ambiru id volais præftaîe potuiftis , vt mortem metet : & qui parce feminat, parce & metet:&quife-
poflitis : Cuius réiqiiidemcaufama-
^ ’ ”w '‘" r riiinauerttinbenedittiohe,exbéneâittione& meiet ï; ,Ex quo apërteintelligi
volixit, eosqlii'Feminauërintmparcitate,
benediiSlionem metere non polie : Cùm enim dicens,
Qui parce feminat, parce & metet : & qui feminat in bcHèdiitione,
ex benediftione & metet, euidentërvtiquè benedi<Slibnem
in Fola pofucrit largitate : oftendit parcos lëminatores
mendicitatem, largos benédi<ftiônem elïë meffuros. Sed
for ta (le h^ctibi, quicunquc esô infidelis, aut panim valida,
aut papim aperta elfe videantür. Quid quod Domi-
nusipfë in Euangelio nihil qùenqiiam deoperibus bonis
perdere Chriftianum manifeftilîimè docet , dicens:
Quicunquepotum dederit vni ex minimis ijlis calicem aqua frigi-
da tantum in nomine difcïpuli, amen dico vobis nonperdet mer-
cedemfuam. Quid dici euidentiuspotuit? Etiam èam rërii
in Futuro habi turam premium elle dixit., quxin prilen-
ti pretium non haberet. Tantum honoris cultui Fuotri-
buic , Vt aliquid effetillicper fiddem , quod hic omni-
110 nihil effet pervilitatem. Sed tainen ne in hoc fibi qui-
dem forfitan blahdirentur j fi multa habeutes exiguis
polfint magna mercari, lubtiliccr pofuic, etiam pro calice
aquæfrigidænon perituram elle mercedem, H qc v-
tique euidenter bftendens, non pr© paruo aliquid magnum
elfe reddendum , Fed tamen qualeçunque fidei b-
pusnon elfe perituram. Habesitaqueindubitabilem fù - ,
turæ retributionis Feeuritatcrh : habes rccipiendorum
bonorum operam latis idoneum vadem , qiii quidem
tenta; non folum fid e i, Fed etiam mifericordiæ, atqüe
pietatis e ft, vt non foluat tantum quodprômilêrit quafi
debitum, Fed etiam oftendat aliquid, quo FeFaciat debi-
torém. Nam qui pro calice aqua; frigid* redditurum le
dixit elfe mercèdcm, non Folum vultfoluere quæacce-
perit, fed etiam demonftrataliqua quæ Foluat. Pius Fcili-
cet ac milericordiaplenuSj&conlulerevolens non lolum
diuitum largitati , Fèd etiam paupcrculæ officiofitati,
oftendit quo obnoxium fibi in ftliquoDeumfaceret, etiam
qui quodfcbneraretpenitusnon haberet. Sedforfi-
tan tibi, quicunque diues es, indigmim hoc Facultatibus
tuis opus patiperculorum efle videatur, & velisaliquam
ad te peculiariter pertinentem Iponfioncra dominicçre-
proraiffiohisaudirë. Habes primum illud , quod ad di-
uitefti ilium Deus ih Eqangelio loquitur : Vade,vende omnia
bona tua,& babebisthefaurum mfff/o.Deinde illud,quod
præcepto interdiblorio genetaliteiriubet : Nolitethefau-
rizare vobis tbefauros in terra. Thefaurizate autem vobisthe-
faurçsincalo. Poftremo ilia quibus branes rerum mtyi-
dialium poffelTores-ad opusprofluæ largitatis Ipe infinitç
rémunerationis inuitac, dicens quod omnis qui propter
honorera atqucamôremfiram,aut dqmum , aùtâgruui,'
aut quamcunque aliam facultatemin vfus milêricordhe
prorogauit, centuplum aecipiat in futur oj Inluperautem'
inquit : Et vit am aternam popdebit. Quid Ipondere maius‘
credenÉibüs fibi po.tùït , qui magïs FcencratoribuS fuis
eenttiplum fe redditurum efle promifi t : Nec folum hoc,s
Fed vitam,inquit-, aternampoftdebunt. Hoc multoplus eft
quam ip(a c-entupli retributio : quiaidipfiimqub’d quis
in cemuplbaecêperir, in perpetuo polÉaebit. Non erit
erg© tuncFragilis & caduca poflelfio, nec in fimilitudi-
nemtërrenarum diuitiaram vmbrae præteréuntis, ah’! fo-
îxmij vanefeentismorepéritura. Quicquid datuma^Deo
fuenc, immoctalaerit : Quicquid aeceptum firent,- fi-
liamohininoinuenirenonpolTum , nili folam tantum-
modoincre.dulitatematqueperfidiam,ideft , quodaut
îudicandos Fe à Dço homines elle noriputenr, aut relur-
reétjlros omnino elle non credant. Nemo eft enim qui1
reFurreëlujrum fe & iudicandum à Deo de operibus bonis
ac malis certus fie, qui non vcl Ipei ac beatitudini lu*
præftet, , vt pro bonis operibus perennia bona capiar.vel
timori atquc diferimini, ne pro malis mala sterna patia-
tur.S
ed abhorrere hoc videlicet à Chriftiano nomine viderai:,
vt dicatur bona æterna futura non credere. Quid;
ergo caul* e ft, vt fi quifpiami Chriftianus futura credit,
futura non timeat ? Quj4 ergo caul* eft, vt fi credit qu*
dixitDeuS , non timeat qu * minaturDeus ? Si non credit
verbisqu* dixit Deus , noncredatproemijsquæpro-
mittitDeus ? Neque enim lë probat protniffionibus Dei
credere, quinonficagit , vtpoflitadpromiflaiDeo
pr*miaperuenire : in ipfa qiiippe hac vita hominum,
fi iudicandum fe aliquis ab humana hac poteftate , & ra-
piendum ad tribunal terrenümèflë cognouerit , aduo-
catosrequirit, patronos adhibet , officialium atque ap-
paritorumgratiam fauoremque mereatur , & h*c omnia
metù iudicij futuri agit : cum tamen euentumiudi-
cij comparare non p o llit, adeo & fi viólofiam emere ip-
lam non valet.:, Ipem tamen viblori* magno emit. Die
mihi quiFquis ille es , qui credere re iudicium Dei dicis,
tufivel Fupradiëlorum exemplo hominum iudicandum
teeffe a Deo crederes , nónne Ipem ac falutem tuam
quolibet pretio comparares ? Sed non credis ytique,
noncrèdis : & licet credulitatem tuam verbis velis ad-
Feuerare , non credis : verbis enim , vtait Apoftolus,
confiteris , fed fa ftü negos. Denique vc infideliratem tuam
tibimetex rcipfoprobem , die mihioblecro, quifquis
ille es , quilubftanriam tuam velpropinquo cuipiamdi-
uitijVel affini,. vel, fi hi Forte delunt,etiani extraneo de-
relinquis , cur ea non lan us ate atque inçolumis abdi-
cafti ? Cur non folpes ac vegetus hæredibus rradidifti?
Sedin teftamentoipfo prouidentilfimc caues ,&Follici-
teac diligenter inferibis : Quando ego ex rebus huma-
nisexcellero, tunc mihi tuille carilfimehseres efto. Die
mihiquæfo , .cur hdic cariffimo, v t iplè ais , |aedeuin-
ëlilÏÏmo tuo tam diu nihil de tuo tribuis ? tam diu nihil
de tuo tradis , quam diu te putas effevi<5turum, fed turn
cum vides elTemorituram ? Ec quid dicam cum effete
moriturum vides ? Imrno id caues prouidëritilfime , ne
vellpirahte , vel moriente re quicquam de tuo habeat,
lediam defun^toomninO , iam mortuo. Et minim eft
quod hoc'ipfum finis, ytte non iam furièftato aliquid
de tu® habeat : iam exportato atque tumulato. Qgam-
uis etiam in hoc quod ais : Quando ego ex rebus huma-
ftis exccffero, idiplum cauifle videaris. Hoc eft enim eX
rebus humanis penitus ëxcederé, totum omnino cum
luo.corpöré hominem in præFcritia hümaiiaram rerum
elle dclijfle. Die mihi itaque , cur hæc 'tamprouideiri
teftamenro caues ? cur tam Ibllicite ac diligenter intcr-
leris} abfque dubio quia necëlTariam tibidum viuisrem
tuam iudicas , quia alienare tc a facultatibus tuis non
vis : &:iniquiflîmum putas , viuo te & incölumialium
tuodiuitem fierijtc autem raendicitate confomi. VerUm
eft, ac reflum pu tas , nec irrationabilem curamàbnuo^ ‘neterminopermanebit r acperhoc,VtflTxi, plus quam
EibUotb. Vet. Fat.T o rn.Pars 3..- ' _____ _ ___ Iil y cénculèmperbeaticffe
G
Calicem
aquçfrigî
dx no ca-
rerelua
mcrccde.
Mats. ijfsa