fllpfsl
j j g — ” S-Päfchaßi S.R.E. DiaconiCardinality
frequenter infundat.Non itaeft: Nam corporis latcbras vnum efle conuincat, quem cum patre & filio eiufdent
. *. •______y ^ L v n ' * ......................"
CoUfe. X.
intrarc poflunt,aiiima: verb interibra adire non poflunt.
Sciendum ergo eft quod fpiritualiumncquitiarü dolofa
fubtilitas,illa membrorum loca fuo tutbat incurfu, qua:
interdumvino nimio,velfcbritio fatiganturaccenlu. In
anim3eitaq;fenfusinimicaténtatio per maliciam feit irre-
pere,inanima:Verb receflus per naturamnefeitinfluere.
Etide^ huiufmodi fpiritus immündos humäna: mentes
aepedora non naturarum infufionecapiünt, (edvolun-
catam prauitateconcipiunt.Manifeftumitaq; e ft, quod
penetrate animarum fubftantias nequeunt,quaium con-
icientias fei re rtón pofTiint.Quodfialiquando dasmonib.;
nolce contigeritjde perditioneeft conüenientia? »non de
poteftate natura:.Sola ergo iêdiuinapotenria, q u x& in
Spiritu fan d o eft rationabilibus creätuns infufa Sc circö-
fufa permifcetjficut peculiäriter i n ilio domiriici hominis
corpore, ex Maria matre fufeepto, gr^ia exuberante re- •
quieuitjficut defeipfo filius dicit: Spiritus Domini fuper me.
Si ergo Spiritus^, fadura fubiëda: ëflet conditionis vt
dicuntjtam impoflibile quam indignüm Deo erat,vt cre--
atura ylla animam vel corpus impleret, in quo iam filius
Dei,id eft Deusinerat, in quo iam fitis,ait Apoftolus,cor-
poraitterplemtudo diuinitatis inbabitabat.Si creatura e^iSpiritus
Sand us, quomodo poteft corruptio incorruptelä,
aemaieftatis capacem fragilisconditio poflidere?Si fpiritus
fandus vnus eft creature ex plebe tadura:* quomodo
creatüräcum creatoEe, ideft, cum filio Dei velut exa:-
quari,feruus cum domiho vnum in anima faluatoris pra:-
fumitur hofpitium, & quafi in eo prasfenriafibi non luftleere
tauthoris, famulus acceditad cumulum fanditads?
Non itaeft.Sedrecognofcit focium fibi templum carlefte
collcgium.Necmirüjfi inillailluftri&beati corporis anima
filius Sc Spiritus S. vnum fortiuntur habitaculum,
quibus commuiie cpnftat efle Scccelum.
Vtrutn iuxta opinionem imperitorum,Spiritus Sanäusfictttfilius
fitincarnatus,qtiod&ipfein Mariamfuperuenit.
An tantum filius de virgme procreatusfit.
C A P . V T I I.
SE d dicitur. Si Spiritus Sandus in corpore &animä
redemptorumhabitauit', ergo & ipfe Spiritus incar-
nationem videbitur fulcepifle. Non ica eft. Nam ante
crearionisiniriaaSpirituSandO Mariae corpusimpletur,
Sc inter initiacreationis filius virginis SpirituSando co-
operanteconcipitur,fed ad perfonamfilij fpecialiter no-
uemmenfibuspoflidendus,& cum eodeminlucem pro-
grefliisinfunditur',cuius vtiq; temporis locietatem intra
fecrecüm vtCri virginalis SpiritUsSandi perfpna non re-'
cipit, hominem ergo quem filius Dei inter ipfäfufcipit
exordia,SpiritusSandusnonfufceptor fed fiindificatór
intr^uit. Ille enimriafeitur, hie infunditur.De filio virginis
anima vel caro filij Dei perfonaliter Sc fpecialiter
d id poteft, Spiritus Sandus verb anima vel caro nullo
modo did poteft. In quo filius Deiideo Deus gloriae dicitur
crucitixus, pertuiiflëineo nullo modo dieipoteft
Spiritus S.Ergo diuerfitas eft operum,non diuerfitas fub-
ftäntiarum; Nam ficut dicere npn poflümus, quod vel
pater defcenderitinfpecielcolumb^jVel inpatris voce filius
fit locutus,quando dixit: Hie eft filius wim.itaSpiritum
Sandum aflerere non potes, vel natum ex virgine, vel in
carnerédemptoris fpecialiter conuerfatum,veliriipfius
paflione crucifixum, vel refürredionc in corpus reddi-
tura,velafccnfiorie ad caeleftiafublimatum.Opcri&per-
fonis filij aflignari ifta neceirario conucnit, älcribi vero
Spiritui fandofalua licet voluntatis vnitate nonconue-
nit. Interhaec aflerit Maeedoniüs, creaturam effe Spiri-
tum Sandum.' Vnde videtur incipiat ,modo nihil verbis
fuisagerc prxfumat, ncc afanCtis paginis difputatio-
ne tranfeeridat ? fed authoritatem per omdia de teftimo-
niis fi va le t,proferat,«qua: contra totius mundi fidem.
Sc numero, öevirtute praeualeant.* Magni's finedijbio
ällegatiombus Sc copiofis & valde cuidentrbüs^pus eft
documentis , vt quifq, ilium ex numero creaturarum
honoris Sc gloria: vniuerfa terrarum regnä concelcbran c;
quem Gatholicä Ecclefia^reatofemfiiuin.in eodem regen
erara cognofoit. Et rede quem reparatorem pei’fpi- 1
eit, credere ndn cundatur authorem.
Obïcclio Macedonifiqtiaimpiè Spirit um S.ir.ctttm txceüen-
tmemajferit creaturam.
C A P V T I I Ï .
R e a t v r . am ( inqüit)dico, fed excel!entioreiri
V -v omnibus creaturis. Prtflocuti(umus, vt adionem
noftram non perfuafionibus propriis, led Cacholicisde-
ponamus' oraculis. De De^igiturtradantibus nobis,
PrOpheta, Apoftolus, Euangeliftarefpondeat. Creatu-
ram dicis excellenriorem omnibus creacutis.'Oftende in
quibus libris dc Spiritu Sando verba legeris.Non opinor
in vctcribus ,«on in nouis docebis? Cum ergo proferre
non valeas, dum tua non explicas* noftra confirmamus.
Dum creaturam non approbas , criam nobis taceutibus
creatorem efle demonftras. Itaq; cum hoc afl'ertio tua
adj'Catholicum fenfum , cum omnino ad Chriftianum
non pcrtineatinftitutun»,diaboli agnofdecommentum,
quianima: donum, vbi-Spiritu Sando vacuam viderit,
quaficontrariis hoipiribu^nequitia: feptifqrmis inuidit.
Qui enim ilium excludit,hune recipir. In illo'fuit ifta ex-
celientior creatura, qui in caclefti claritatepra»futgcns,
nümeris confci us,authoris ignarus,habere (e vidit, acce-
piflenefeiuir, Sc idco gloriam quam Beams non incelle-
xit,elatus amifit,ita dice ns: Afcendam fupra dfitanubium,
ponamfupertbronum folium mnum, & erofimilüaltifiimo,hic
ergo nullum in creaturis fuperiorem (e vt feorhabuit,
nullum'medium inter fe Sc Deuin vidit,m cuius amiu-
latione fuperbiae ftimulo ebneitatus afliirgeret, Sc ideo
nullum ante feftare in. ordine militise carieftis afpicicns,
ipfi rerum Domino fe Square pnefumpfit. -Quod fi vi-
lun) excellenriorem fe maioris iinpatiens in cxlèfti gau-
dio deprehendiflet, illi fe magis cofiferrc vel piaeferre
tentafler.Duo fimtin .'cjelellibus, qui regit, Sc quiregun-
tur,nullo in medio horum tcirium extitit genus, quod
fecundis maius, & fumipis eflet inferius. Excellentior
creatura de Arcfiangèlis forfitan dicerepotcs ,licet ceteris
ordine magis pr^emineant, quam natura. Scd Spiritui
Sando & Archangeli feruiunt, ex quibus vnuS) quad
minifteraduentum eius Bears M anx nunciauit. Scd dicis:
EccevbiSpiritum Sandum Amos Prophètacreatu-
ram euidenter aflignac ira dicèns : Ècce ego firmans toni-
truuni, & cr.eansffiintum. Primum eft quod interdum fpi-
ritils fiomcn ncquaquäm ad perfonam fändificantis lpi-
ritus referri potéft,hifi adieceris aut fpiritum Dei, aut (pi-
ritum fandum,auE$irifM* vbi vultjpirat,id eft, nifi adiécé-
ris aütoperisaut pröprii nominis dignitatem. Deinde fi
ad ordiném refpicias lediohis t iftam excellenriorem vt
afleriscrearuram,nimisdefpedamefle:monftrauit.Nam
earn poft tótlitrui Creaturam efl’e defcripfit. Vndeincon-
fequens fuit,vciuxtafenfiirfituum principale hoe opus
Defirrationabili pöftponpret, aut fbciaret elemento. De
perfonanondicam Angeli fcdcuiuslibet iuftiindignum
hoe credi. Magis ergo hoe proximum Sc amkarn èlle
arbitremur rationi, fi poft tonitrua', flabra intelligamus
fignificata ventofum, vt illudin pfalmis: Spiritus procella-
rum qüifaciunt verbum eittSyVel illua‘.Sulphur Spiritus prpcella-
rum,vcl: Spiritu vebementi conteres naues Tbarfis. Diuerfis
moflis fpiritus intelligitur, quandonon cumpriuilegijs
fins fpecialiter defighatur.Sed omiflis Iïis interroga trans-
lationis Hebraicae veritatem ,& ibi confufibilem perfua-
fionistu££ deprehendes errorem. Ita enim illic diiftum
e(fe reperies ,quia ecce ego for mans mont(s, & creatis ventum.
Vide qudrn nudi^,contraDeum verbis,&qiiam inailibuj
credidifti. Vide quam magno te arg'umentp contra po-
tentiam maieftatis armafti poft illation metuis circa
tam infirmum hxreré ramufeuhim , qui in tam
' horrendum pendesabruptum.
| p ; u
Pfaltn- «
Pfalm.*
De Spiritu S. Contra tJMaceàotiium, Lib. //. * • ' 74.1
A WÊËÈi & dedifiis wlri hiber£,Qiûià ait pcr£on,æ vnitas? Ho- E
Maeedoniüs dualitatem.ajferens,Spiritum Santtumnegat i mopafçitur,& DeusTièficitUr. Pei compOnitur, & ça put
proprium habere perfonam. fpinen tfim (è fentfie teftatur,. Dicit ergo: Tfrunquam Domi-
's ■ numglorUcrucïfi&Jfént. Etqdiuecfb. Nefno afeendit in f&luw, ,
n^qHidb^endU-d».céo,,fitm hominis quïefiincdlo, > VidéqtfpÇ
A P V T IV . mpdbpervvnitateüiperftmæ Humana diuinisj&humanis
diuina mifeëàntur. Deus crucifigitur, Sç homo decælo
E in d e dualitatem intromitris,&. djcisSpiritum iftelcendere, & in cælo penn^ner&meiôoratur.Quæ cùm
JL/§au^Uin,propriain nonhabere perfonain.,nec ami*- ita fint,perfpi.çiamqs.dc facris voluminibus geminæ fubflfle
te fêntis regenerationis gratiarp;, qui in regeiieratio- ftantiæ.diltindionpni. Aüritaqî^eatus Mbytes; Capùt ciï
n^endisbffenlam.quemÿoi in cqItutjuiic maieftatis Sc pedibus co0edeeût &:ihtefiiria éifcdçiïorabltis. Inpedibus h'uvirtufîsrvnitftdiifina^
critas prcliteftatilritadicengjfk. in* manitatçm, Sc in capite cçedamus^îiîaieftatem. <Ita fitvt
quil v bapticate omnè's gentes in nomine Patris &, tàii ép Spir dum fiæ cintra li.tter^mlatentia^fide perfçrutante cognanti&
Sanfti. iWMmne., inqüit » Pdtris & fyviW: *fcitpuSjignis jn^çftinayid eft ,.myfterioriim occulta filmafàniïL,
Neminis fingularitâs vnitatem loquitur, app.elr musvScfutandienim ftüdium;aij,idi:tasintelligitüçdeiio-:
laçionnm diuerfitas-trinitatem. Ip nomine ergo vpus. randi.Sicut&alioloço duplicis (ubftantiæ abfolutionç,
fednxpeifonaium diftindione , non ynps. Quid%ftin idem façrâmçntoru'm reUêl^tor infinuat, dicens ffiulpès' Matth. 8.
tribus vnius.nominisprærogatiuavÆiifidcitaris.indifcçeta fouéasbabè^t &.yâuçrèsçali ntdosfiliuiautem lTominisnonba- Lue. ;.
CQncordia:J&c gradum fi potesvvhi prêter vnum Deo.hoC . bet vbicaputfuum rechnet A-ioc e ft do l o.l æh xre (e s, '&ten e - F
ipfum attdSame nihil inuepis ',,T^es,audis, ne.vnitatem cbrolge vçlaëreçpoxettatesfedeiTihbi in pèdoribus hmna-
Sabenianaperi^ifceat&çoniün4 at ^ p k t a s .y piüaudi^, nisprotundadamnationçpofiierüt, me verb-in fideliüm
B : ne trimtatem diuidat Arriaria pexuerfitas. Spiritum /an- corda, qui hominem in carne çonfpiciunt, Deüm intra
btum audis , vt Macedoniii confo'diat difttndi nominis hominem laffere non, credunt, foueas,enim &: nidos'non
exprefià proprietas.. Itaqj nqn çreacuras.fed creatprisin- tranfiroria & monïentanea ^clignât habitacula, fëd diucommutabile
p,pus^gifür, vb.ipéçcatqrü jtbplmo,,& im- turn a Sc fecura poHeüione fundara, quæ lèrpenttna vimuniras
erogatur. In hoc tameô indiflecabili maieftatis riorummulnpliCent nutnmenta. ApOftolus enimduas
jütuplexu, fil prbprie.ta,t.e pèrfonæ altcr eft p fte r, afict eft fiibftancias eüidentçr remota fàcrarnenti pbfçüritareadfilius,
al ter eft,Spiritps Sandus jfçd^in vnitaatç ppn aljufl. ieçita'ita diçens: Patresnofixiexmbibus Cbrfius fecUndumcar-
•Qui vtiqffi Deus non effet ,tiuxta patrem Sü filium pgrfp- nem,quieft fuper omnia Deus benediâUs ïn feçula. Sed dicis; A-
1 nampropriain habere non poflet, deniqi quand^ÿçrbu poftolus duas tantum pçrfonas in operum fuorum valuttanlit
û\carriem,r Sc hominis habituai Deft? induit , fi mine confiTetur »/fiçutadCQrintHipslO.quitiirtPKw/wroincircuitu
eiüs tabernàculum eius, & folendoreip (u£im cam Apoftolus lefü Cbrijh pervoluntatemDei. Çt ad Ç^latas
1' ' irëiiebris.nbftrge ïfagilitaris, fnuoluit, Sc ponit tënebras Paulus Apoftolus, non ab hominibusnecfeper homïnem ffed'per
1 ^ la,tibulum l a , Deiqüidem luirninis 4qplex fub- lefum Chrtftum & Dettm Patrem, qùifùjqtduiteumà mohitis.
i' V ftantia eflivfe(|tàmèn yna-perfona. Qqam ob rem ? Quia Etiterum-, vnus Deuspâter ex quo oirtniaty nosinipfo, & vnus '
f Y,] dur» formamfetui accipiens, famulo Peus itmgitpr, mi-. Domtnus.Iefus Chriftus ;per qùe.m omnia^ & nos,per ipfum. Sc?
f’ noris hümiiitàs.inEra reueieritiam arfaioris abfcoüditiir, cundurnhapc dicis nullam dc fpiritu fanPtp.fifri mçncio-
Sc. fuperioris. 1 ùmine ëxinanfii eoniumitur , àç lie pro- nem. Vr brèuker(dicanius,oblitu^esqupd Âpbft:olus
eprietatem perfona: humanitas diuinitaté obumbrante Spiritu fanfl;o plenus, haecàpOftolis ipfo infpirante, de G
■ B J c kv.Clgtûinentç t^ori,obrinct._ Ib'fergo.poteft elfe perlona- ' Pâtre Filioq; prædicabat. Loquenti igicurdepatrisacfilij
• rir^'pari^^V^bi.u^:tQrum-:aà dignitatum çpnfiftit æ- opcrationc drille non deerat, quiloqucndadiblabat, fe-
,Oualims. Et idè$5 piritum .Sanduin cum pâtre Sc filio,v- cundum illud: Nemo dicit Dominus Iefussnifi in Spiritu fanéto.
1 ' num m aieft a ris n ouer i s p offid e rc priuilegium;quem per-, Quiergo creditvnusvel confefliirus vel prædicaturus elt
fôme vides obtinere ius proprium.Qubdfialiquis oppo- Chriftum,- vides quod.ancein fè habirurus eft Spiritum
ïnat& dicat: Si in Chrifto Deo panter Æjdnaraine duas Sandum.Non ergp honpres fidé tuam,quod ihterdum
fubftantiâs dicimus, quarc.non aqas fimili rariope crç- • fine comemoratione Spiritus S. patrijs mentio habetur
1 . Æ dgmus peifbnas,? N o n iù eft. Nam qlii duas perlOnas in acfilij.Nam fæpç fuppreflbparris nomine,filij'&Spiritus
, Æ Gnrifto.tacit,im pietatçm5q uaternit^ris 111 troduc.it,quam S.operatip prædicatur. Aie S. Ananias ad Paul ü : Saule fiapen
11us terijm natura nonrecipit. De duabus ratipn^h- ter, Dominus tmfitme Icfus, qui apparuit ubi in via qua ver
bus diuçffif que fübftantiisqiraffertim de Dei Sç hominis, ■ nieboi vt videos & replearis fpiritu fanâo. Apertè hic dua-
1 -1 dedeatOris Sç ereaturæ vnà fieri fiónpqteft, de ctuabus 'rum eft connexio perlonarum. Eccé Paulus à Chrifto
I ■ verbÇetfbni^vpafiçri poteft 1 ficut legimus caput & çqr- . cæcatusarguirur,fpiritufando illuminariisimple£ur,&
pus,Chriftum Ô^Ecclcliam vnam.tfnere^)er{onam:,£rw«r nullahiepatrismëntioinfêritur.Item Cum Paulus quofi
ïwnw/inqpitj duo incarne vna. ,Et fiept apud nos homi- daex difçipul^tnterrogaret jin quobaptizati eftis,qüos
lies nl.iu,§ patris familias juxt^ p'atjrem vel feruusiuxta poft àlccnli one Dofiiinrih baptifinateloannis baptizatós
DominuijTjperfqnæprdpriÿlocipii non habet,ita in Dep eflê eonftabat, poft p neefi cat urnb ap t if m a tri n 1 tan s ,cum
ôcliomine, gëmifia quidem,fubftantia, fed non gemma eri^m îllüdmyiteriûquoloannesb'apnzarê confueuerac,
perfona eft’, C[uia perfbna periönam çonfumer.e ppteft, id eft,in eum quiventuruseft; inOorum baptifmo prpbà- H
D ' liibftantia veto, iübftantiani cpnfümere non proteifc. Slr retur omifluin, .dicéntë Paulo Apoftplo ; loatines quidem Ati.ifi
quidém perfona res iuris èft, fubftantia res naturte. 3fjoc baptiz.auit,(ed m eum qui ventures eft, hoç eft dicere; nOn ira
ioco neceflàrium videtur, vt in Chrifto Domino panter -baptizari eftis.Hos cùm inçerrogaret Paulus : SiJpmtmn
■ & hominis vnani perfbham, &:duas (ubltantjas reft^no- Çanctum accepißis credent es, q ui vti que poft baptifirmmSalniis
afteramus. Da vnam redempt.oris Dei houjinifque uatqris perimpofitiotwm manuum rue baptizari fuerât,
K .çonfitentur. Ac illi relponderuht it^e^fifpiritus efi,audi^
Dei, nutufuam Domimm gloria ■ fxuiifixi^ent. S i «requins, uimus. His auditif baptufii funt ïn nomme Domini lefiq ß t
quombdbïnuiolabilispotiierit p ^ t iü ü îugomprçhènfi- cùm impofuijfet illit tnanus Paulus, venitfuper eos Spiritus fanbibs
emeifigi^p^onie vhi tas Façit, vt quoonomb pertu- äus, & loquebantur linguis, & prpphetabant. Aduertç qui
Ji t , Deus pçrtulifïê xreflatur. Item è r a Euai^elilta cùm baptizantlir m noiiiinedomihi Iqfu, poftea accipi-.
'çbmmèmprat: 1 Newie afcepdii nifiqui dejcenditde_calo,fihus unt Spiritum fand um,& Proplieticam.ex Paraclçti uir
•9^ Ifominis, qmettMcaïo| qubmodojüc filium hominisan- uocatip.ÙC virtutem. Verc Deus eft qui poft Dei donum
te paflionis vel refuiTediönis liüe afeenfiotiis dicjii di- , pleniuidini imponir aigiiipcnrum. Éccf duab'uspcrfo-
1 citt & 'd e :j:àîlQiaflëHt'(âefccn4ïf^J^1in'CçleftiB^sJtcir- njsimbapt-ifmo iign-ificatis.j.pater fnuçtcatus elle non Je^_
mauere , nifi "Kèc per viiitâtepi perfpn* ratio veptätis gituf>:fe'dtantum yt crediOportet cühlib ,& Ipirirulanabtoluat'î
Sicut allo lpco, cäpreis $c. épiions foçi^tur cto vifitacq.p'oreftafis Sç deuatisoperatur, quemàbfuifle
perfona,cftin Iegitii ^[urïuienxm ,f?deftjtis snibtninaucare. fiicralcdio nqn n'^auir. Cùm vepijfef Spiritus S,inâùsfuper
I ’ > ‘ ^ 1 " ,COSi '