Retniqjj Epißopi Rhemepßs.,^ ^
raihwri, Gr*-!- fumgemïnansmpedïat & per iUaminqutnenturmuUi,tidicem,
dofuicRomanorühlios iuos enidire in . .
comm litterisinftituere eqs,»m»is « h* W m M N
rmtiquiiim vidaur non ,fg .u d n é w j f & î 4 '? f™ ?
äitmttaiaußtuumexmuans pere.t)trcddiuujtlti.-où\n^,rtrquit,
düciphua tain huraana quam diuipa, tune quando
dilcitur.noniiiei&rfitciplinagaqdii.fed raoerqtis. Ideo
atitém hancomncm &dhiinam M M M i
v o c a a l quicquiddilatäc diftipUua,vocatujidcitco
ämatikudinis yoeät ïAaJam volumatçm prauamque in-
-jee n eigne ni ,vn dp,p r oce di t peccacum amancudinis. Nam
Acut radix arnara fru&uidulCes non poteft proferrfe,fed
fui firrjjieSihoccftjamvos.Aiipljuicu^quoquç tons aquas
inhabilis adbibendum.ita mala voluntas & intentio pra-
ua nialain operacionem 8c peccatum apiarifudihis ,a le.-
emittunTjquibusimpedituritM ad patriam cdbleftein,-a-
feendentiü atq^per jllam.lnaia ^qluncatem , de qua prororis
quoniamflagellamrdWpii^ttic coaittingitucdc quo Lcedtmt idmina. nequitiic,ihquinaiitucfautei,qaia modi-
ida^mr,&ffin«Sroe.m,patituc%us^mnctBquciaqc ).cumfctme,ntum:*otam,maflam coatWpit,&vno pecccm
; at veto cum peruenecic adperfe6tionem gaudcc
dtlatacur,gcandimairiqucniettedem tecipit ficht Apo-
ftolasdiai: pofei^tiienscumperuedstitaJ^lmeH
perfedtionisicddet eieadetuddciplinapacafiffiigü fill-.-
aamioftiti*per'eäeKtdtwis»id eftpSt eandem 4HS: j
piihampro(batis#t<}uc perfe£fcis:Fcu& u nvaucem1 p^qaei 1^.1
finium vocat gcatifiimiim atqueacceptilfimam ren^une-
tacionem.qqam percipiunt hi,qui pereandem difcrpli^
nanrexcrcenturatqüc.prqbantur. Vtrbi gratia ^oniam,
tyronesjqui in difoiplinätei militaris lunt exdfcita'ti,mul-
cicontratia primum:,ryftinentesspofteagauifi rupt Monarchiamt^
tiusvQrbispolAdcut<^dim*iAerintelbgendü,
de lvis,qiiim difciplina d i ui na affliguntur, qui praerniä x-
,te r na; rece p t urf Am t, fi c u t Äpöftoli ,Macf y rps fcD o dtpres
Eccle Aas. Proprer quod remtffas manus &foluta genua erigite &
greßusreäosfacttepedtbusveJirts,yt nonclaudicdns quis err et,magis
autetftfonetur yptopter quod.quiadifciplina inereedis pri-,
mium redditur gaqdiumque lubTeqüituTjVel p^opterea,
V? poffitis haereditatem fupecnä cumbonjs filii&percipc-;
rc,terailla$ manüs a bono opere & rörpentes otio pigri- -
tiae & folu ta genua erigics ad bona opera ageuda:,per pe.-
des autem &,genua debemus aoeipbre opera, per
manus; per grelTus autem intelle<ftum,intentione nempe
mentis. Ec eAfenlus^iaoperaagite qua? perfeCTumin-
telle<5iumhabeant,qupd bdnadntentrbnefianCjretäein-
quic,ambulate nec laudatiq phis accreAat, led potius ad
ftatu nyr e <äi t u dinls erigat rera ilpis maöus,8c genua fölu ta
mandaterigere,fieut& Efaias prxcepitdieens, confortate
manus dijfvlutas & genua debüia roborate,vi non claudicansquis
erref,ideft,vt non hxfitansquis infide boriifqueoperibus
erreta yia redtitudinis,*»*^ autemfaneturfd: pecc».üß ere-
dendo ^e^iie in Deqm,ac A dicerer, qui non credit refte,
mclinse^jVcfitmius&ten^aciuseredatjquatenusompi'
bus r^odis .inueniat medicina animal fux: hisautem verbis
hsAtationes eorüm tangitadr’hdc,vc Aue, aliqqa du-,
bitatione crederentin earn,paeem feqümini cum omnibus,
fybaudib 0nisyßcfanäimoniam finequa netn0 vtdebit'Deum.
Plurima quidem funtyqux formam diferetionemque
Cbtift^nftatis ^oftendunt', | fed plusomnibusacmelius
caritatis mutuxafFe^s&paxquähominum cordaco.n-
fo ciat,quapropterdi ci t ipla Ver i\c$tf>ßcemrelinquo vobif,6c
iietatnMhoccögnofcentomne^uia mei eßis difcipultfidilettior
nemhdbumtisddj»ttzcew,proptere;aetiam 8c Apoftolus di-
lcit,pacera ^quimini cum omrübus bonis,pacis auteno-
f mibeintclligendaeftdileä:lo &concordia,ian diimonia
Lautem dicitur cäftitaSjAue munditia mentis.&corporis:
corîumpit, öc vno pec-
Cato- infidelicatis ommâ opefa quæ poterant elle bóna
deprau^ncui;, & vno peccatoté multi eoinquinantur.
Radixenitn amarimdmi^fpecialitei; peccatum infidelt-
tatis,pötéftinteirigi,cümala votüücatematque imitatio-;i
óemiiequaln vt diximus teferamus.&congrue peceatum
amarum,dixitclïe,quia nihil eft amacius illopoÀquaîue-1;
iitperpetratumfqïVöd èxperimento'aghofeuntj^ùi poft
admilïiim dèlidturaeönlcientix mærqre maçerantur<dî-
raque fatis adi a/t tjudme co nfu m ût u rin t a ntum vt anlari-
tudo ipAu^dèii^i iplum intelleftum ipTamque ratio hé '
a,liquotiensrubu€rtatiAcutdeCainregimusquiinde(pe-
rationem ruit. “?; Ne qdisprofanus dut firnïcatoryt. Ef(tu,qui
propter i f cam vendiditprimogeuiufua. vFornieàtor appel-
iatur Elau qui co ntra vol un rate m Patris & màtri? vxo-
rcs aiïeuigehâs duxic,Profanus aùtem proptiediçftur ir-
religiofus qua A potro, id eft, longe,à phâno & templo
Pe i. Hic autera pro gaftrimargofiue^roillo quiVtile
p to ibütile vendit pohitus quod béne côngrtiic Elau qui
fuit gaftrimargus atque gulofus, vèndens primogenrta
rua pro vjliciho,prb lenticuirfcilîcettula, primo|çnita
autem appellautur ifto inloèo hpnor & dignitas facer-,
dotii:anteracerdotium enim Aaron,quodàd5 eo confti-
tutumcftinlcgedmnèsprimo.genicifaeerdptèseranr.Acut
fuit Sem, quffuït primogenitus Ahüs Noc ,
Magna eteniin dignitas erat habere p ci mogeni ta ,qup n il^
& de fubftantiaatque hæteditate patema mâiûrem por-
tipnem fumébant, veftimentommqùcj0.rnàtuU
tiore fpïendebant, vndé legitur in Gènéij,quod Rebecca
acçipiens veftimenta Efau., valde b’ônâquæ apudfë dorai
habebat,induit ea Iacob Acque adduxît eum ad Patrem
qui vt fenAt odocem veftimentdrum eiusfragcantium,
dixit: ecce odor Riiï mei, quaAotior agri.quiàdrgo inter,
ïndæos eraatquidam feôjta'tdfes Efaùin fornicationeac-
4 jieg iftrim ^ ia Jredîicit èi Àgpftôîus. ad meinóriani iià-
(ftumEfaUjbortans vpauet^um ab omnibus illiis ne quis
Athihlforqi:-,qui pro 3 ilètfti onp;çemporalium terum yf-
qUe ad vendenda Aia primogetïua peruenit.' Propria A
quidem negligentia & i|ip id ità ^ vendidA honofemy
qUem à p.co acçepejat5Mprobaruaremagnamgloriam,
.peMidit,poftreidus ^jmceffetftus^
qUiei;atfecundusmànAj|rimus.Sçîtotè
•poftea^^^cupifSba:'reditate^benedj<^iôn,^n^
audi à Deo. Nàrçat'AiftorwGenéA^,quod EfaUréueitpns
deagro.vtcorapcritpræuentumleafracreadBenediâiionem
Patris,dixit cum lacrjrnis& clamore magnb,bum
vham benedidibnem habes? Pater benedic ;etianv'&
quoniam finepace&lan£iimbnianemovidêbitpeumj j^^Qxjdl^^dominttmtuurniüumcynfituit^l^uß^ß1'
bedtïênim pacifist, quoniam fifij pei Vocabuntur, beau mundo
corfie,quoniam ipfi Deum videbunt, contemplantes ne quis défit -
gratta D e i qqi aicit contemplantes , id e ft , dili-*
geqte r,^ atm n de qtes atque, copAderantei , ne quis
veftrum deAt gratixD e ijAc loquitur eis tamquam
cùm viatoribus , qui cum numéro & comitatü longa
itinera perineant ,h/quibus4 olec dicçre l hi ç qu^ prÉ-;
eft,uidete'nealiquisteniancatqmnQripergarnobifcumj
veluti Adiceret- Non boc,tantûm requiro.vt vos fô.li
fgtlitia conlequami n i patriamque cceleftenl intretis , fed
ctiam vt inf^ciatis .ceteros & manu4 ucatis ad fi-
dem,fpem & càritatemyper quas mereturliornp inueni-
. regratiam Denqni cum iftashabet & reliquas: Aue gra-
tiam Dpi' djdtfemAitonem peçcatorüfti quæ npbis grabiquidfactam
? tandem' vidtus llàaç, clamotibus illjds,
dédie ci benedidiônçm,dimciis huius fæçuli & bis qux
terri plpfërt äbtin à^ ë^ s ^ :p p in g u é tU ^m te r r^ -ê P
recuit defupererit betiediâto tua. A p paret ergo quia cum vt
îoilfet hxredltate beneditftionem patecnam,dignitatem
cyideUcet facérdotii recipqre quam iàm amiferat,nec non
^&(anâitatem Patris jcutÿmiritu PfbpÀèti*;pèccatiS-im
pedientibusadhocpeVHuaus eftvcreflr$baretüràDeo
8c fràudàretui^dftâtre benedicliblne; pac'efna.-vnde & fe-
qui tur,«o» èniniinüenitpoénitentia locum, quamquamcùm lac
ry ?n is in ( Ju ifiJlj!tea in ,(]u â tcn
: cdm, id eft, veniäm per poenirentiam quam cunWatry-
niîs quxAuit’ quia non iraquxAuiicycdebuicdacrynli
enim iliac indignatiQnis pocius ami A3 honoris & ranco-.
tis datur a Deo in baptiAiio. Vidéte inquitme quis yeftrü j ris contra frabe^, ^üa^ Au^iAtatis veriqué poeniten-
alienus AcàgratiaDei,qux d^tür in baptifrriatèvel Ade j tix-,vnde,&dixA,vdnienr diesluótus Patris mei, vc öcci-.
per&dta cxterifquè virtuVïbus :nequeradixamaritudintsfur- dam lacob^‘frïtr^h ~ théum. Quapropter quamquam
_____________ ExpUnatio in Fpift. adHebr*osy Cap. X Ï I . ____________ ' W-Pm __
cum lacrymis inquiAflètéam, iam ad ilium benedi^ionis 1 cis vult intelligi çæleftem parriam EcçleAam videlicet Ai-
18.
&
locum non potuic peruenire vt frater fuus. Ifte enim de-
bucrac pcenitere ', Acpt de Petro legimus, quod cum Dominum
negißhtegrejfus forasfleuit aman Aime,idcirco illi re-
miflum eft cam,grande peccatum, quoniam Acuc debuit
poenitentiam egit. Ns» acceßtflis ad traäabilem.&acceßibilem
ignem & turbinem & calïginem & procellam : & tubafonüm &
voçemverborum. Moles eftillorum qui comparationes fa-
ciunc vc pUeram partem déprimant atque extenuent, vt
resaltetius partis emineat, lie 8c Apoftolus ex compara-
tione illorum quæ fuerun t in veteti teftamento no lira ma-
ioradedarat & clarioçd, manfueciorà quoquc&meliora
atq- admiratione digna : fade enim nunc difFeretitiamip-
ter Chriftum & Moyfen, inter EuangeliUm & legem, in-
:r coelum 8c montem Syn^, inter afperfionem fanguinis
igalis & eraundationem fanguinis CHriftumuItb enim
Aine melioraifta , quam fuerunt illa : ib iv im vmbia
quiefcebatjhic vetitastenetur&panditur Sÿdm Nbn ac-
cefliftis,inquit,ad tra^abilem & acccffibilem ignem, id
eft, nôàcceftîftis ad vifibile & pjacàbilelumeri ignis qüod
vifù corporeo traâari po Ai c, Acut de ycteri ludaico populo
legimus , fed ad inuiAbilem & ihcômpfehcnAbilem
Deum. hæbinSyna monte fadlareferuntur, quando data
eft lex ignis, videlicet turbo, caligo ,'procella, tubas fonus
& vox verborum vifus eft, inquit. DomlBlls l^eus *n
teSyna. Turbo eft veiicus y â.1 i ci drS ati fç re ns ftip.ulas&lc-
uia quxque, puluerem terræ inuolûens,plerumque, etiam
ea tollit quæponderolà(une. Cabgo eft cenebroAtas fu-
m i& ignis, procella tempeftas 8c pluuia, fa£la (unt autem
ifta quando lex dabatur, v.t corda lüdæorum primum ad
peccandum concuterentur, ne ipfaut legem auderent
tranlgredi. Vnde & cer.ræmorus extitit ib i, vt ipA ex toto
terrore pecculA ad Deum coelorum confugium facerent,
tenebræaucem Aue caligo obfcuritatem -ipAus legis deA-
gnat turbo Aue comm° d ° vçntorqro comminationem
ipfias tegis quæ dicit, fi quis hoc vel illud feccrit, occidapernam,
quç collar ex Àngelis&: hominib.iuftis,ad quam
acceditur fide & defiderio,& âccelAftis ad frèquèntiâni
Aue multitudinénimultbriim Angelorurri confôciati illis
in Adè,confociandi iterùm in gloriafiuxta quodDqmihüà
dicit: erunt eleâi Acut Augeli Dei ft coelb & adfcéffiftis ad
Eütefiarit primiiubfu qui idnjmptifmiin «r/». ËccleAam pri-
mitiuorum debemusacciperein Apoftolis ifdiprimi cre
diderunt,quorum fidei illi adiundti fuik credendo&qtio-
rumnominafcriptà fuht in memoria bmnipbiehtis Dei,
iuxtaquod ipla veritas eis dixir, gaudete quod nomihd Veßra
fcriptafuntincoelis,8c accélAftisad eum, ludicem othniutn, id
eft,ad Dominum, ie Aim qui dicit. Pater non iudicat quèiii-
quam, fedomneiudiciumdéditfiliài per.illum éninri iudicabit
Deus Pater non folummbdoluoços,lea bmnes homines,
& accefîiftis adßiritumiußorumperfeäorum fpirirum iüfto-
rum vocat (piritum fandium, per quem iuftificantur o*
mnes in baptifmate accipientes ab illo remidiohenl o-
mnium peccatorum.&beneiufti vocantur, quiatunciu-
fti perfedeexiftuntduriiab omnibus contagijs nmodan-
tur: Aueperfpiritumiuftorum perfedorum dicic aiiimas
fandtorum,qui apud Deum probabilesextiterunt.quibus
noncÔniunâifueruhtilli&Ade^deAd.ecio acceftiftis
qiioque ad iefum medïatorem nouiteßamenti. Dominus leftis
'poft Hoc quod homo pari ter & Deus eft,mediator noftèr-
ed i quoniam Acut Moylê^mèdiàtôr fuit inter Deùm&
populum, verba Dei referensad populunt, rurfuitiq? po-
puli ad Deum fecutidum quod ipfe àiciUegà fequèfief veder
médius inter Deitm&voi,itz 8c DomiriusleAisvetbaDei
Patris retulic nobis & modo riofträ refert ad illunl, interpellât
aflidue pro nobis AmulquèAia paflîone cbnArma-
uit nobis teftamentüm nouum. Ad paffionem quoq; fàn-
guinis àccefliftis melius loquentes eu Abel moré legis, ab
alperAonis nomineemundationem Chriftifanguinis in-
timauit,quoniam mundatio qüoque quæjier fanguinem
Aebat,afperAovocabacur.acceflerünÉergoilli ad fanguitur
procella ipfam vindi£lam,tubæ fonitüs præfentiam & j nem Chrifti Aue ad emundationem,hocéft,ad pâffipuem
ducncuro Deiomnipocentis , vnde idem Apoftolus alias ; eius,quoniam fide paffionis eius.mundaci funt,{3'nguisaii-
dicitiniuflu&in voce Archangeii, & in tuba Dei defeen- j tem Ghnfti meliusloqtiitur quam fânguis Abel^ qui^làn-*
det dccoelo: per tubarn autem intelligitur ipfa vox Ange- | guis Abel vindidtam expofeebat homîcid»fratris,fanguiS
lorü. N ô .n?eftpucandû,quodæneaautcorneatuba An- LveroChrifti vitam & indulgéntiam implorât fuis perle-
geli increpuetint* vox quoque verbbrü nonipAus omni- cutoribus dicenteillq ad Patrem j Patér ignpfcè illis quia
otentis Dei intelligitur, led Angelorum:per Aibieclam nçfçiuntquidfaciunf: velcertértieliusl6 <litnür,diim nos
enim creaturam, hoceft, per Angelum loquebatur Deus loquentesfacit,& quodielusipfe eft Alius Dei, cuius paf-
ad M oyfen, nam qüod non effet vox D ei, Dominus de- Aone furous redcftipci, & baptifmatç abluti, & quia per
monftrat inEuangelm loquens Iudæis,neque'voccmeius | fanguinem eiüs fumuS eîFedtî Alij Dei. videte ne recufetü lo-
audiftis neque fpeciem eius yidiftis,8c quod Moyfes cunj i quentemtqao d c(idicere cauete ne condemnetis Iefum lo-
Aneelo’non cum Domino fuetit locutus,.oftendit beyüs | quentemÈnangeliumfuum. ...Quoniamitt dextera ftdét
StephanusinconuentionefUa,quambàbuiccumIudæis, conAderaOsquidvnufquifqueVeftrumAgitJte-iimiUtnon
hic eft inquietis, Moyfes qui fuit cum Angelo qui loquebatur cum J effugèrùnt recùfanteseum quifuperterram loquebatur, multo ma-
| inHjgjjfg syna. Euangehumauie non Elit datum in cre- , gis nosquideccclisloquentem nobis auerttmus,fnbzadi non effu-
more-nequecü côminatione fed affedlu paterno locutus 1 giemus, acfidicerer,^patres veftri vindidlam omnipotéeft
Dominus &delibustanquâ filijs.NâafEendeus in mon- tis Dci pçn effugerunc, qui*præcepta illiüs præuaricati
te quando inter ceterapræcepta vu ftd io beatitudines eis | funt fabriCanclbidqlum, quæ per Moyfen v« I per Ange-,
oroculic nôappatueruntneque vifa.funt ftgna quitus ter- : lum datafünt illis, quorum vterque iriterra loquebatur,
reréntur Acut quando lex data eft. .Sequitur, ^ y o .c é tu- multo magis nos >on potenmus guadere, vindidam il-
barum & Aneelorum qui aud ter unt exeufauerunt neeisfieret lius,fi præcepc*iUius quæ per filium data funt conte mple-
verbum ideft neeisloqqetecut: non enim portabant, quod j rimus. Illi3inquit,in te/raloquentéaudierunt, nosdeCce.-
VfT * * — —i...« jo , proptervniratem autem perfonæ quam habet nliUs
Dei in d.uabus naturis, dicitur de ccelo vobis loqul, i .> tetra
enim videbaturloqui per humanitatem, fédérât inter-*
iu ib .tu r .im , hoc eft, non poteraot feire vocem Angcli
or* cimore, vndc & dixerunt Moyfi, loquerew nobis, non loquitur
nobis Dominus,nc fort,mommur, nimio enim aavoce
fucrint petculfi.videtiKscocu montem Syna famaretpro-
cellas qaoque & tonitrua 8c voces tubarum& fibcftiatc-
cigetit montem lapidabitnt.lubandi lapidibusgcandin,Si
cSlitus miffis, fie enim ptsceperat Dominns,longe bant
fitii Iftaelamote: quoniam fi homo aucaliquabemaaccei
fetitad monte Upidibtfs grandinis intetficietur,& ,u ter. \
, fiibaudi, vt neqoe aaderentaudire
neque accedcread montem,Moj’/bentmdivtu externttu
ftwi&trcmebundut-Ci Moyfes catecntns eft quid dicendnm
de aiiis! fed M u m ad S^n m « u m ,& iMatrn l?»w-
utntit Hierufalem cctlefiem, £ a Ijaperionbus ifta pendent,
vbi di£tum eft non acccfltftis adtraftabilem 8i acceflibt-
lem ignem m ontisSynai/«^«# /“ “' ' 5?»” mrttm.ccrur.
pgr partes diaafuntmerSyonqui intetpret.tut vtfio pit;
&in ctelo per diuinitatem. Vnde ipfe dicit,nemo afeen
dit in coelum,nii&qui de coelo delcendit filius llominis qui
eft in cçlpyAmiliter dum Euangelium-prædicatur iri tertio,
iplê quoque de « ^ la n-abisIoquiturV Quaptoptetau^i-
endus eft,multotiensqüam Moyfes,fequi ttir,£«/«d vox mo-
uit terrain tune fubaudi quaqdo lex data eft, Hunerepromittit
dicens adhuefemel, & ego moUeboaion folunt terrant , fedetiam
ccelum.ipfe qui tunciuftïonemo.uit montemSyna &terram
in circuitu. elüs, vbi populus ftàbat, quando Moyfidedit
legem, ipfenunçrepromittit, no,n^partem terrimoûen-
dam à le, neque ipfam totam terrain folumtnodo, fed etiam,
coelum,& ideo quarito maiorâ opéra fieripermiitit,
tanto magis timendus eft,lic,et epim terræmotus fæpius
fuerit in diuerfi? Iocis ,dmerlîsque paitibus mundi, non
S s s s fait