Tiberienfis
M alis Hi-
ßoricus.
Ë Ü S Ë B I I P A M P H 1 L I V e s P a i s a n ü S.
xis, cjiii feoft Xerxem regnavit apud Perfasj (xzru, Ylèpjuv {¿cttriAtas y 01 (mto, MéùÙ-
Prophetæ qui Mofi fucceilere, res fua state <~csçj(f>y\Tom Tei xsìT clvT&s tc ç^.y%ë'irWL> avtm
geftas tredeejm libri» compkxi funt. Qua- , . ^ ^ x aj ^ ^^AÌois. a l t i Ao.-
tuor rcliqui hymnos in De i laudem,& prae- t ~ > a '
cepta vitae hominum exhibent utiliffima. « « i mMrapes, ufiws us Tot ®a>, $ to is ^ B f a -
Ceterum ab imperio ArtaXerxis ad noftram 5 vrois -¿xn^liKSS Ç /Si» ìree/é^amr. ¿ara Sp ’Apm-
ufque memoriam, funt quidem iìngula lite- ÿ p^a T g ¡^ 9’ yl^a-HeUf ¿ty)
ria mandata : fed nequaquam tantam fidem ,, ^ ^ , , , j m n ~ J ttJ_
auctontatemque meruerunt, quantam lupe- ^ . \ \ \ /%• w „ n ~ .
riores ii libri, propterea quòd minus èxplo- &1& To ^ yg^«) T TlipoipjjTOP ctxpibu iiotrata
Fuit fuccemo Prophetarum. Quanta por- à^Aov Itiv epyop, tìus yptus aepoai/Atv roïs
ro veneràtione libros nóftrós profequamur, r Q ’ypó.fjcfxa.ai. ToayTd $ cùavos ìlÌM >7eeLpcpyn~
reipfa apparet. Cùm enim tot iam fæcula / ,/ ç, ~ ! H IBBMi » » »' ~
m i r IL • XOT05, 8TB '5no9cC£ll'0M 715, 8TB Ct<I>eÀe<V CtTT CtU7&>K*
effluxerint, nemo adhuc nec adjicere quie- * / '.■*■. Ta i / >nS
quam illis, nec demere, nec commutare au- btb pulasì&ivoy rnToXfM[H&’ TtcLai <Tfc avptipvTov 6çlt
Fus Fuit. Sed omnibus nobis flatim ab ipiò &ôù$ Gv, arpaTYis yeveaea$ ’l&SbaoiS) T o ìopLi^èiv ccunafeendi
exordio hoc infitum atque innatum ^ & f~ t ì fu a .'b , $ r a m s 'C h itin a , i, im e
eft, D e i ut nSc elle præcepta credamusi ìiF- MHmWWBWb * r , ~ «o ~ r
demque conftanter adLrefcamu's, & eorum 1 5 a™ » ' « ^ x, m u ra , i s r s toJcaufa,
fi opus Fuerit, ut libentiifimè mortem yçy.<pia>$ y^pyimptas ®<Tfe / c ^ 6Ti0eic9 ‘ù>. 7re7rwiflotf
perFeramus. Atque hæc Fcriptofis illius ver- « ^ c rò , «,>ìvè5 o-Try^c^a Taf àvJ'ej 'Z ^ '
ba non fine Fruiflu, ut arbitrar, hîc à nobis » /___I M N \ f
■ r 1- n O T J l -, r a.VW'/CfiCL'ZVpoS 0 Tiyèi MctXJC^bOUJCCy 67TE- mierta iint. E lt & alma non ignobile opui- ^ 1 p N , v, M y ~ f/ , ,
culum ab eódem ekboratum de ratione Fum- > § c t^ v ,T ^ T 85 ciy * w t s t o jcscA^évoìì
ino imperio prsd ita: Quod quidem à non- 20 MctxKStCccbcoii avyfç^fipxLciv U7TEg r «5 «5 T 0 Suov
nullis Maccabaïcum inFcriptum eft, eo quòd SÙ^Qûc^ kvJ^Kmpdvm 'EQpoum 'zOètix™- i
certamina contineàt Hebrsorum quorum- p /. m ~ ,> 9 | B BH H B
j • . • A/i l i-L • j - Tal TBÀe< «Jb T)i5 encoçus »vx>ioAo}ia$ òjtian^cayedam,
qui ut in Maccabæorumlibns prodi- * ? , \ c \ r » in r
tum eft, prò divini numinis cultu Fortiter Tcq 0 ccu70iy ces àv 'ûr&ypypfyjos o# Tivìa.pcrt av ipropugnamnt.
Sed & iub finem vicefimi ■yyi-ja, jgiCAÌois JÇ' m i o t tç Îb s t ’la i i c i -
Antiquitatum Tudaì'carum libri, propofitum. ^ c \ ^ ~ \ 9 ' WÊ \ n \ ™ /
fibi elTe lignificai quatuor libros confcribere ^ ^ ^ Ge« ^ T V0^
de Deo deque ejus Fubftantia, ex opinione ù / # t k ^ t clutus tq* e^eçz atgpoTl&V) 7W» (3
Judæorum quam ipfî à majoribus accepe- ymmXo^. x, óÌM.a 5 ct^T<^> o4rtts$ù<&luoij 0 clÒtos
runt: item de legibus, c a r earum pracepto ^ ;i{il5 a i r ~ ' wpJs T ^TOÌ
quædàm permilla lint, qusdam vetita. Alia ~ ~ o ,
prsterea ab Fe elucubrata effe ipFe in Fuis ear u r y f ^ « o A o - 5
libris commemorat. A d h s c congruum v i - 307405 toJ rnXff$ CpmeL$ /¡ÿ^C'nÙet^), eis r7ri<ìZtmv $
detur ad confirmandam auóloritatem eorum ^ g£ auT8 /©^A>j(pôiy7 0 V wptTy puLpTveJictç. & 1& -
quæ ex ilio deprompfimus, etiam verba ejus ^ |M . , T r t ’ /- ' f ^ p 1 - 1 • *i » • • - CaAAav ¿Vi7Wr Iodçoy Tibeexeo apponere, quae m epilogo Antiquitatum m- j ^ oru~oias ooToJ 7 » £
lëruit. Arguens enim mendacii Juftum T i - AJA T85 ouT85 tçop>icrcc] Xpov&s J7iV7tiiç^.(^povi 3 as 3
berienfiem, qui illorum temporum hiftoriam '■ ovy>e>gaipóSt.- otMÓs -rt «AAas ébperinde
ac iòle Fcnbere mftituerat, multa- , , « , \ , f/
que alia eidem objiciens crimina, h s c ad ex- 3 * t^) o y ^ i, x, to o t o , auvoig px^uotremum
adjungit. A t non ego, inquit, de <nv ’^ iA e y j . V jW-w è>oj croi t outof TÇQ7m 'Gr&c
ivn* eits libris *p er-1i nde ac tu, Fum verBitus. Sed ni*p - T~n i giiOUTcdr y„pcMDti«s ^^\vycL% cl twAA' oÜuStoÜjs Bì ^rE'idvaìCSt
lis Imperatoribus eos obtuli, cum res geltae à. , /• \ n ~ , t > M >/ ,/f.
pene adhuc ante omnium oculos verFarentur. t j i ì au70 x^ptT0 gaï tw. piCAio, pwyoy v t epTow
Quippe conFcius eram mihiïervatæ ubicun- {¿M7n/idJjm. avvyhiv $ IfLcuJlcS t Icv $
q u e veritatis. Acproinde cùm teftimonium n ' WÊÊÈltlEÊSSSttÊSÊÊÊ /*• <*r
illorum feeraviffem, uon fum expedìatione^^0 l M s ^ V
mea Frultratus. Quinetiam pluribus aliis JbxMovcsf y Sìnfietp'TVV. 0AA015 ^ ttcAAois g‘^'1-
V a l e s i i A n n o t â t i o n e s .
dicere maluit. Hic Juftus hiftoriam belli Judaì'ci Icripiè-'
rat, ut docet Jofephus in libro de vita fua, & Stephanus
in voce T iQìqaÌ ì . P rxtcr hanc hiftoriam fcripfit etiam
Chronicon regum Judæorum, ut teftatur Photius in biblio—
theca. Quod opus Agrippæ regi ab ilio dicatum fuiflé
affirmât Scaliger in animadverlìonibus Eufebianis pag. 176«
Additque hæc verba : Nemo de obitu regis jigrippA certiìts
pronuntiare potuit, quàm is qui illi opus fuum dedicavit. Quæ
Maz- Med. ac Savil. ita feribitur hic locus,
¿uaiy oXiym n a t.
1 Es■ uutS t* a!p%euoXoytcii rS 7iA»s] In libellö icilicet
de vita fua pag. ioz6- editionis Genevenfis. Qui quidem
libellus, epiiogus eft viceiimi & ultimi antiquitatum lib ri:
ä quo male divulfus eft in Gneco-latinis editionibus. Epi-
logum autem eile docet ipfe Jolephus in calce libri vice-
fimi, & in fine ipfius opuicüli de vita iua. Itaque fallitur
Scaliger in änimadverfionibus Eufebianis p. 188. qui Eu-
febium memoriä lapfum haec feripfifle ait. Fallitur etiam
Chriftophorlonus, qui hunc Euiebii locum corruptum eile
exiftimans interpolavit. Qui fi G r s cos Jolephi Codices manu
exaratos, aut ccrte Bafilienfem editionem confuluiflent j
fäcillime deprehendiflent id quod dixi, librum fcilicet Jo-
fephi de vita fua. nihil aliud eile quam appendicem vel epi-
logum.libri vicefimi antiquitatum.
2 ’I S w TtSc&tfci] Nöftri Codices Maz. Med. & Fuk.
feriptum exhibent T & g U , male ut opinor. Nam & Stephanus
Byzantius T&e&ttot patronymicum agnoicit. Hiero-
rtyrnüs in libro de feriptoribus Ecclefiafticis Juftum Tibe-
rienfem vocavit, quem 8c nos lecuti fumus. Rufinus ve-
rö Juftum vocat ex Tiberiäde. A t Scaliger Tiberiadenlem
profefto nóllem excidifle viro acutiftìmo. Quomodo enim
teftari poteft hiftoricus de obitu illius cui hiftoriam iùarrt
nuncupat ? N ifi fortè dicamus, Juftum Agrippa: mortuo
Chronicon fuum nuncupaflè, quod eft abfurdum. Sed ut
fine auétore illud aflèruit Scaliger, Jfuftum Tiberiadenlèm
Chronicon fuum Agrippa regi dicavillè 5 fic etiam abiur*
dum eft quod ex eo adftruxit. Ex Photii autem teftimonicr
conftat, id opus à Jufto editum fuiflè poft mortem Agripp
a regis. Hiftoriam quoque belli Judaici poft ejuidem
obitum à Jufto evulgatam fuilfe refert Jofephus, cùm vi-
ginti ante annis confcripta fuiflèt. Ejufdem Julli liber cui
titulus erat laudatur à Laèrtio in Socrate j quem
eundem fuiflè cum Chronico teftatur Photius.
3 'ì l i ¿AsjSi <ru)(s%u<póm~\ In codicibus noftris MaZ.
Med, & Fuk. fcriptum eft quod non dilplicet.
ib x c t .
V e s p a s i a n i E C O L E S I A S T I C Æ H I S T O R IÆ L i b . III. 1 05
f o jX g . t l e v ¡q v eÁ&v y a v m o i ¿ G r f t y T t T v ^ y m a v i v
S æ c ,
I.
* T a f ttoA Í iacó' x a .S a . r t e p ’ ß c i ä iX & j s A y t i o T T r a s ,
m n s O .Ù T 8 T a v y y e v a v . o %, y d a . v T o x ç ^ r a p T r r p ç
¿ - r a s ó ¡ L lÀ o m v a u T u v eC sA x ß x t y v a a i v t ô 7 î &vQpa>-
lé m i s a r ç p t y a v , ' a ? e X e 5
3 - r iT c tÔ T 8 X H & t » ß tQ x l a . ' , 3 < fy u o a ié l ig c 5 £ T s ç ^ a i -
'z o b ^ í v . o «Ti ( ¿ c ta iX Ô u s I h r ^ iT C r r t e U i e ^ r i x o v ^ c S b 'o
tyÇ e L - ^A V *0^ 7 90A c t í , T y ^ ccXtjd&icLS 7 r c t ^ i J ^ e n ¡ p e eep -
% ç a i v ' e ç m x, cTbo mz§ct¡í9ii<Tiv. clA X cL m ' f S j j x X '
•T8T0V T clxjT'a ttti SiS^XoùcQa' la p d jj J ^7 Ta . ëfcîÎs, ic
K E Í A A A I O N IA ;.
C l ç I a . x a C o v v i y e i^ o# te p o tr oX o p to is
E x a \ y j a i e i í .
j y j * E Ô ^ ’l a x a Ç a p io ip T v e i c u r ¿ t Íc¿ a .v t i x o . y e -
hiftoriam meam communicavi, quorum non-
nulli bello interFuerant. Inter quos Fuit rex
Agrippa, & quidam ex ejus propinquis.
Tftus quidem Imperator ex iis Folis rerum
geftarum notitiam hominibus tradi tantope-
re voluit, ut manu Fua FubFcriptos publicari
præceperit. Rex vero Agrippa duas & fex-
aginta Fcripfit epiftolas, quibus veritaterfi à
me expofitam elle teftatur. E x quibus duas
ibidem Fubjicit Jofephus. Sed de ilio ha-
âenus diâ iim fit : nunc ad Fequentia per-
gamus.
C A P U T X I . '
Ouomodo Èymeon pofi Jacoimm, tlierofolymo-
rum rexit Ecclefiam.
P o s t martyrium Jacobi 8c continuòHtiC " f a
Fubfecutam HieroFolymorum expugna- NicePhor-
tionem, Fama eft Apoftolos ceteroFque D o - ca^‘ 9‘
mini difcipulos, qui âdhtic Fuperftites age-
bant, ex variis locis in unum conveniiTe, &
una cum iis qui Dominum iècundùm car-
nem propinqui tate generis contingebant (plevo/
Afrlcv (¿Xáaiv t í is 'hpitovcX>ijux A o y s x â .- 1 5
m x k ’A w J M v * ’ T V K u e i a ¡jLoSrtfmi r e s
ùm -n r e í ßiep A è i W \ r u i r à m v tg c y ¡ ¡a
c iw i k U i v , S/ tta r s ì t f ■s'jiìi y in a s i ( p aiipx.it r S
Kt/Ata* t fÀ & a i 7^' ¿ t x tw v T n& ñ cm v ' ù a i n t o t è
r e í ß l a ' ß x A lw n opwS ra s ■nana.i r f è } y m a . 1 0 fique enim eorum adhuc in vivis fupère-
Xpri r ’IcmaSa ÍIaA p ¿« ’( h x p i i a i a fr o t rant), in commune.confuluilTe, qui» in Ja-
4 ¿ .ivi ■¿ri fu ü í yripuii Tas t o ï& s t 2 vpieSva r 'Ç locum fuccedere mereretur. Omnes
KAairrâ, y k¡ ti S' ¿CayßÄiB ptvttfwv&jet yçcLtpii) m S ifäque uno confenfu Symeonem filium Cle-
TxsaòraSi m jm x i ti S p b k .i& m mat Sfouiulercù, 3 " 5 . ‘ " ' ¡ f c“ ius “ Evangeliis fit mentio,
a -¿ / e+ j/ W Ê M ü ü B B H B 4 - >«'5 i 5 ^ coP t M d,gnu” i a i i a i Cre- „ * . V . . ■ , H I , ,s z )ditur autem Symeon patruelis fmfle Serva-
5 ow K A o v a ,, aSïAÇo, y la n Q w a p w r H n - toris. Nam. ÌC tó jpm ftatrem FuilTe To-
C17Ì77VS jçopet. lèphi teftatur Hegefíppus;
V a l ESII A NNOTAT I O NE Si,: / ■
Î B«otA£üç A j f Streif xcu vvîç etùrS T mrfetat ] Julium
Arçhelaum intelligit & Herodem -, ut ipfe Jofephus indicar
in libro î . contra Apionem. Ex his Julius Archelaus
lòrorius erat Agrippæ regis. Quippe Mariamnem lororem
ejus duxerat, tefte Jofepho in fine libri 19. 8c 20.
2 rp ccùtS ¿ties m ßiQxuc 2 Nicephorus in
libro 3. cap. l i . hæc jo ièphi verba inteipretans aitj T i-
tum libros jo ièphi de bello judaico manu iùa deicripfiïîè.
Ad qúem locum vide quæ notavit Joannes Langus. ídem
qyooue fcfibit in libro 2^ cap. 18. his verbis ciò-nS
ïis tU/j 'It/ynXifiiUt <nwm-íiotnc[ uXaaif Aóy®» ^
T Tm t ljjcU'i y*2Z*<pó‘(& %ptn, k¡t*o<niús&cq
«»©swl«/, >§ rp à i 'rápp r ߣx(m ¿vtcfal ¡wfoXtrftcq. Q uæ
tarnen verba Langus contra Nicephori mentem ita inter- '
pretatus eft: j£)uos fuma, fer t Ti turn C xj,arem metnuum fuu-
Ttim fubferipti one, publicari ubique, atque etiam in Rom. biblioteca
reponi jujjtjfe. Omncs tarnen interpretes qúi hunc
* Joièphi locum in latinum íérmonem tranftulerunt, eundem
qüem Langus iènfum fecuti furiti ' & Joièphi libros T iti
Cæiàris manu notatos àc fubfcriptos; non autem ab eo
deicriptos effe intellexerunt. Ego verò Nicephori iènten-
tiarn liberttius fequi malim. Neque enim aliud mihi fo-
n®re videntur hæc Joièphi verba ¡¡ss ri} uùrS %ipì
•tu ß&At», ¡p[//onfút(&eq av&os&%t». Ita diftinguitur hic locus
in cunótis exemplaribus, tam fcriptis quàm editis. Quod fi
Tpfephi locus de fola manus fubfcriptione intelligendus ef-
ie t, tura poft vocem^ip», apponenda effet diftinaio.
3 A>lf<3<nñoñi <t3&os7u%tv ] Ita quidem legitur in codice
Regio, 8c in vulgatis Joièphi editionibus. Sed in optimis
codicibus Maz. Med. Fuk. ac Savil. & apud Nicephorum,
* ftriptum eft bi[*9m¿t&cq. ' Quam leétionem fecuti-videntur
omnes interpretes. Rufinus quidem primus ita vertit : Ut
manu fua fubferiberet, publice ab omnibus legi debere. Gele-
mus vèrò in hunc modum: ut manu fua fubfcriptos inJ>i-
bliotheca publicari jufferit. Sed nefeio quid cauiæ .fuerit
Geleniò, ut hàs vóces adderet, in bibliotheca: nifi forte quia ,
apud Euièbium legerat in fuperiori ' capite, Joièphi libros
V A R
'di yi fpxà ytyotoig, rii Siuríjp^J Habuit fcili-
c«t Clopas uxqrem Mariam, Beatæ Virginis fororem* Joan.
„ ?* i - ' v V ^ i er§ ° Symeon, eorum filius, Domini
noftri confobrinus, non patruelis, ut hic dicitur. Vide Ep.
R om s in biblidtheca publica efle repofitos. Quod teftatur
etiam Hieronymus in libro de fcriptoribus Ecclefiafticis.
Rufini tamen verfionem magis probo, qui hy3<m6‘j% inter-
pretatur,piiblice legi. Sic enim hoc verbum fumit Eul'ebius
m lib. 2 . cap. 22. ubi de Epift. Catholicis Jacobi & J u d s ;
& in lib. 3. cap. 3. Cererum ex his Jofephi verbis collige-
re eft, hiftoriam belli Juda.'ci ab ipfo editam efle impc-
rante adHiic Vefpafiano. Antiquitatum autem libri diu po-
ftea publicati funt, principatus Domitiani Aug. anno 12.
ut ipfe teftatur in fine lib. 20. & ad ealeem lib. de vita
fua. Quod autem librum de vita fua ieptem annis poft ari-
tiquitatum libros a Joiepho editum efle fcribit Scaliger in
animadverfionibus Euiebianis pag. 187. id mihi non vide-
tur probabile. Nam liber ille, epiiogus eftduntaxat lib. 20.
ut fupra docui: & in ejus calce Jofephus Irfip. Romanos
recenlens, in Domitiano definit. -
4 Evfbioita rot t S Ka»7t»J Hxc Euiebii narratio non
convenit cum iis q u s fcripfit in Chronico. Nam in Chronico
quidem ftatim poft ja cobi mortem, Symeonem ele-
iftum efle fcribit, anno Neronis feptimo. Hic vero poft
cadem Jacobi ceflavifle Epilcopatum teftatur odto aut no-
vem circiter annis. Hanc to t annorum lacunam ut fup-
plerct auitor Chronici Alexandrini, Jacobi mortem contu-
lit in annum primum Vefpafiani Augufti.
f KXoymy ¿chxtphy t S ‘luen\(p~\ Idem icribit Epiphanius
in hierefi 78. cap. 7 . Proinde emendanda eft interpretatio
doftiffimi viri D . Petavii; qui locum Epiphanii in eadem
hsrefi cap. 14. ubi Symeon C lops filius, Jacobi Jufti kn-
V<0« dicitur, vertit i forore nepoii cum patruelem vertere '
debuiflet. Porro hunc Symeonem C lop s filium, quidanl
cum Simone Apoftolo confuderunt, inter qu,os eft audtor
Chroma Alexandrini; & Dorotheus in libello de Apofto-
, • c f a p u l i , Domini, Idem fcriptum inveni in veteri-
bus fchedis qu s cum hiftoria Ecclefiaftica Rufini compa-
t t s funt in codice Parifienfis EccleCixtfofepb, qui interbre-
tatur augmentum, filius Jacob filii Mathan, de tribu ju d a
& defamilia David orttu, in civitate fua Nazareth natus;
I O R U l il. '
ad Colo I f c. 4* v . 10. Motptgi b ktctptoi Bctpvkoa verturit
interpretes Latini, Marcus cbnfobrinus Bar nab a. Conlule
eruditum Pearfonum expof. Symboli Apoftolici p. 175,
176. T. Shorting Anglicd verfione ad hunc locum.
o , K E i A -