S æ c .
I*
E Ü S È B I l P A M P H l l I N e RO.
q u e c lam îe g a to s ad R e g em m i t tü n t ,h o r t a n - r i r a ' ,y/m/xteHisi p £ am X e * .k p t> ? * i ¡» a -
te s u t A n a n um p e r lite rà s m o n e re v e l le t n e pa.xcLXtsvTi$ clvtov >Q t <ï u X oq 1 T a *Avctva ym * .7 i I
d e in c ep s ta lia gererefc : n e q u e e n im prius i l - nt p i f i^ u r (M <Tè ÿ f T o irpâ»tdv opdces ctvTov
lu d r e d e a tq u e e x ju r e *TB-7ro«)xiyoq. T in s h aÙTOv $ tdv ’AàÔvov. v rn vm a.*
Q u in e u am n o n n u lli e o rum A lb in o ab u r b e i " i ./ , . ,
A le x a n d r ia i t e r f a c ie n t i o c c u r r e r u n t , e um - 5 t y w ‘X n i * A X i ^ f P ^ o S b w o p a y k ^ M k o x a -
q u e m o n u e ru n t non l ic u i f le A n a n o a b fq u e aiVi ¿ s Q f3 c é|ov jm ’A v a y a 3 a e i ? aÙ T 8 yvcoyMS
ip f iu s c o n fen fu c o n c i lium ju d ic u in c o n v o c a - x.<t9i<rcu àvvicfyiov,’ A X fiïv o s S i T tu tQ 'ù s to 7$ X t y > y i -
M M Ü M § ^ H B B n g
n a tü s fe. d e i l lo pcenas fum p tu rum . P r o in d e a u r a S'ix.a* a^retAoiy. $ 0 [¿*<riXiv$ à i A ^ tT rm L S
r e x A g r ip p a ad em p to e i P o n t if i c a tu q u em jq o j cp t s t o t itù <tp^tipcoo"iuJlco ctÇèXopâyos c l v t o
p e r trè s menfe s g e f le r a t , J e fum D am n æ i fi- ¿[pgatToi v f £s,'irço-Sï t- £ 1 Actfifictia x a -
rvz'^Yjnn rotïûQt xaj T* xctlà tot TaieaS», Ç tt
■srfffl-pt mt Infutty/dlalt xaSoAntâV ’ifoqoA» et»oq
X i^ iT O ) . ifto» ¿ 5 s roâéUTeq ‘ a<V' V m A A o i 3 *
HU UtkUlVJ gvuvi »vj J ------------------------
lium . P o n t if i c em co n f t itu it * H æ c fü n t q u æ
d e J a c o b o m em o râ n tu r , c u i e t iam a d fc r ib i
fo le t e p if to la p r im a e a rum q u æ C a th o l icæ
d i c u n tu r . Q u am q u id em n o n n u l li ip u r iam a c . . . . . ............................... , . .
fu p p o f ic it iam e x if tim a n t* Sanè p a u c i a dm o - ~ ^ *7raÀai®v clvtyis èyvïiyôv&jmtV) a$ y S i £
ïtfAt, ^ « 1 « * * * « w M ¿
X t y tG x n i xaâoAixôV. opues S i KspSpi xeq i » 6 s
ttera. t?-T Aoraá» c i «Xetfaiü SïSMpum&jpdi'Kti
C v .xA iio icu s .
K E Í A A A I O N R A '.
tu rn i lliu s Judas quae & i p f i in fe p tem C a -
th o l ic a r um n um e ro r e c e n ie tu r j m e n tio n e fn
fe c e r e . V e r um tam e n ha s q u o q u e c um c e te r
is in p lu r im is e c c le f iis p u b li c e le c l i t a r i c o -
g n o v im u j .
C A P U T X X lV t
V t poti M a r c um S A t * « 9 » ö ß s ¿ 5 IM S B H | ’AAí^"
pifeopus o rd in am iefi Æ n ia n u s . E x x X ^ c t s Avviavo* ly iT em .-
tiu c refe
Ntcepbor,
tapi t f .
lib. 2.
I n t e r s a Nerone oftavum imperii - v jE f a w s 5 'oft*10* ‘‘■yrrosZ faunXeias eTo;,or/>Sannum
agente, primus poft Marcum X N ^ ^ «Mapxtw T ’Avn& X it i , SuxyieAmv, 4
Evangeliftam Alexandrinas ecclefis ad- ^ ^ ’AAe?av</pet«. orttponuai, ’Amouos tw AetTOpminiilrationem
fufcepit Annianuss vir ^ c0 2^ ^;xy ^ * kn p Seo^tAiis m ^ Tot 'nX.na. f
«cceptus, & omni e x parte mirabiiis. ^ ^ o s .
V a l e s i i A n n o t a t i o n e S.
1 t J ’AvaKiu] Nicephorus in libro fecundo cap. 4 hunc
Ananum eundcm eiTe exiftimavit cum Anania ilio qui Paulum
colaphis caedi jüffit, de quo Lucas in Aftibus Apofto-
lorum. Sed in eo longe fallitur. N am ’Ananias Nebedai fi-
ìius, de quo loquitur Lucas, pontifex fa it principatu Clau-
dii, ab anno cjiis feptimo* ufque ad Neronis initia: vir
omnium setatis fuae Judaeorum potentiflimus, teile Jofepho
in libro vicefimo. Sed & feries illa pontificum qux ibidem
recenfetur à Nicephoro, e x Jofephi libns fupplenda
e il: 8c poft Jofephum Camae filium ponendus eft Ananias
Nebedsi filius, de quo Jofephus capite tertio libri vicefi-
mi. Poft hunc fuit Timaèlus Phabxi filius, ab Agrippa
juniore fa&us. Jofephus pagina 696. Cui fucceifit Jo-
fephus cognomento Gabi, Simonis filius* Poft quem Ana-
nus Anani filius, de quo hic fermo eil» .
2 ActpiAciiis] Apud jofephum 8c Nicephorum fcribitur
Sdfjjvccia. . ,
3 Nofy im \ Hunc locum Rufinus & Chriftophor-
fonus ita verterunt, quali h * c quorundam eifet opinio.
Quem fenfum nos etiam in interpretatione noftra fecuti
fiimus. Sed nunc re attentius perpenfa, aliter fentimus,
Eufebium feilicet abfolute hanc Jacobi Epiftolam fpuriam
pronuntiare. Hieronymus de JacoboS Unant, in q u it,jir ipßt
Epiftolam, qua & *pft* dlio quodam fu h nomine ejus
edita affertilir, licet paulatim tempore procedente obtinuerib
auBoritatem. f
4 Mxpyjv t it ¿ttssoAok ^ linyfiÄ^v ] Ita codex Regius.
Verùm in xeliquis codicibus Maz. Med. Fuk* ac Saviliano
defunt hae voces ¿»¿soAoy iyy: quse etiam in interpretation^
Rufini non leguntur* Seid quidem Marcum "meritò Apo*
ftolum dici poflè, quippe qui primus Chrilli fidem Alexan*
drinis nuntiaverit. Sane Athanafius in iynopfi Marcum
& Lucam Apoftolos vocat. In Faftis quoque Idatii T imotheus
8c Lucas Apoftoli dicuntur. _ Vide quae iuprà notavi
ad caput ultimum libri primi, ubi de Thaddaeo 8c Ab -
garo agitur, Verùm hoc loco non quaerimus quem titu-
fum mereatur Marcus, fed tantùm quid Euièbius feri«*
pferir. , ,
5 ’A»«f à» t&ì to ttovö» Juvagun®*'] T o ta haeò
pericope in tribus noftris codicibus Maz. Med. ac Fuketia-
no, 8c in interpretatione Rufini defideratur. Quia tarnen iif
codice Regio habebatur, ipfam retinui; Sed 8c ipfum An-
niani nomen per duplex » reftituimus ex auéloritate codi-
cis Maz. ac Medie, quibus Rufinus ac Hieronymus aliiqud
fubfcribunt. Quippe nomen latinum e li Annianus, 8c ab
Annio dcducitur.
V a r i o r u m .
a No^iwtwj p iy~J Dubitatio fuit vel paucorum homi- j
tum , vel paucarum Ecclefiarum; quas tamen in commu-
nem’ aliarum Ecclefiarum fententlam conveniife, ex eo
palam oftenditur, quôd ab illo tempore 8c deinceps nec
ulla Ecclefia nec ullus Ecclefiafticus fcriptor invenirur fiac
dc re amplius haefitâflè. Quin è contrario omnes indices
librorum Scripturae Sacrae, five editi à Conciliis tarn gene-
falibus quàm particularibus, atque etiam à Romanis Epi-
fcopis i five ab aliis orthodoxis fcriptoribus tra'diti, ut ab
Athanafio, Gregorio Nazianzeno, Auguftino, Caifiodoro,
liid o ro , Daraafceno, hanc Jacobi epiftolam fuo nomine
expreifam, 8c ceteris canonicis Scripturis annumeratam
exhibent. Qnæ probatio ad certam fidem faciendam cui-
que Gatholieo fuificere debet. Dn. Guil. Eftius Prafat.
in hanc Epiftolam. Idem de Judas Epiiiola dubitatum ali-
quando fuiife obfervat. Caufam dubitandi adfert Hieronymus,
quia de libro Enoch, qui apocryphus eft, in ea affuml-
tur teftimonium. Addunt alii de Archangeli Michaelis altercatone
cum diabolo *. Nam 8c illud e i apocrypho fum-
tum videri poteft. Verùm hasc ratio quam parum firma
fit ad infirmandam epiftolas authoritatem, oftendemus (inquit)
in traifatione diéli teftimonii. — agnofcunt autem
ut Canonicam Scripturam antiquiffimi ScriptOres :
Clem. Alex. Eufeb. lib. 6 . c-. 1 3. Tertullian. de habitu muliebri
cap.3 . Origen. Horn. 7 »Super Jofue< Citat quoqueHie-
ron; in f e r , cap. 19 . & Ezech. 18. 32. Citant alii paffiAt
cjufdem xtatis' 8c fequentium. Synodi denique 8c Catalogo-
rum concinna£ore$ pro canonica habent. Praf. in Ep.fud a ,
K E $ A *
I I ' roü'KfÖ Né/iara Stalftoü, y . f f % È-TÌ 'P®. De Heronìs ferfecittione, in qua Petrus 0-
p/jùS n&uAos Xj n e 7?os, 701$ U7?ip Q\jaiZiicL$ {¿ap- ■ Paulus Roma martyriutn pro religione fitb-
TUCAOis J(9t'7B5Cöö^c)j0^ooi.y. ieruntu '
KP a - n tis ^ i S ì HSM TcStiepwiZ ^ ¿n S y^ s a- 5 e t e r um Nero confìrmatum jam Ci-ttuc refer
vocrias l£oxeÌA.a$ ’é^mìS^uo^s, XS^-T clvtyis a - imperium videns, ad impjös & ne‘ Nlce^ or‘-
WAÌ^TS i à i ì i? '¿Affli d à , tà n ed e v . yidtpa, fa" “ W j i ipfum quoque veri W
<s * * I n u I\ / » * numims cultum oppugnare inftituit. f M
f i ovv 010$ Tt$vn>$ y i y w Q f ^ e w r , v * qualis quidem quantaquè cjüs füerit impro-
VMS ytvoiT ày %oXn$. in AAay ytfiYiv to) K£T clu- bitas, non efi prxfentis ò d i hfc deferibere.
*raV coiCiCe^ccmis ts^ tS iS io co tuv Sly\yi<naif 7rapi<ixv10 Sed cum multi res ab eò geftas diligentiffi-r
■ <wxw, m > M i k - s M i B B Ü
' ■ a ~ p. a, t< > —a r*. dibilem hominis immanitatem & furorem
■wm isa.na.i- Jti»8 * » & Pm ujU* , ex iftìs cognofcere. Qui infinitis homi- t tm *
fiv&av oow cL7cu>Aucfi 9 Itti toovcvtÌw nibus temere nulloqué adliibito conGlio tm - cru(ieiitMt
»Àaoi fiicLKpovictvy as yÀ Sè r olxwni'mv te xctj cidatis, eò tandem crudeiitatfe procedi t, ut
QiA-mm, >bn%écd*l- M B Ä 'ofuitos yjioZ- i j “ | | H H U H M cruen'
\ i # , , / » / / tas mànus abitinuerit : fed matrém 7 cum
Jt9t avy XfjtXXois puipiois toJ ytvet g ^ g Q g | | g fratribus, & uxorem & alios innumerabitnv
¡xQpaiy d ,'7roXefiiay> TnixiAcas SayoÌTtùv tSUeus k s propinquitate generis fibi conjunàos,
D d & x ft<JXX' t¡0^/'. a to7s 7iaai x. t v t non. fecus ac hpftes & inimicos variis, fup-
B H B B S
^ u$ to Suoy 6boiQuat tfoAepuos aya^i^fteoj. ry- titulis ädferiberetür, ut feilieet primus
TM Sì 7raÀiy ó *Pafiouos Tg/nvMiavos SSÌttus às- Romanotum Imperatorum^ hoftis Chriilia-’
yav fivqfiov6ìp{» òpTÙy&Ti tois 'xjttfiyyua.tm vetav. n® re% kn is diceretur fuiife. Cujus rei
~ zi' / _ ~ v i ' ~ \ tv' « etiam Tertullianusmeminithis verbiss Coh*7v.,„/ >■>.
o x « 4POT7. t o t , r i h y f t x , * - fuiite>: inquit> Commentarios veitros. I l U a Ä t
I yixst* ficLXi<& c# PcofiH 1T avcLToXUo naoìXrV o -jo v - reperietis primum Nerónem in hanc feftanj
Too^cfiì àfios W ù$ Tta.V'ms, Slamavicl. mi^Tco ¿5 tum maxiiiiè R om s oiientem CaefarianoxoXtioias
yfiav 2&Y»jya X9LvysófitQct. 0 $ ùSd$ ^'erS,c^ e* ta^ dedicatore damnài
~ ~ ca» « I * » x / » tloniS noitr® etiam gloriamur. Qui enini
w q & Ctn c <t, u p * p t y r . -n a - f c i t iI lu q lj in td ll" | ^ | p o t e f t j n o n n if i
% yzVov w> %r>lzs9 N epavos xolaxexÖItooq. m u r y ySv de aliquod bonùm à Nerone damnatum*
y-ras yzoficijgs od 701$ pudXigoL 7epa)7o$ ctyctMpu- Sié igitür omnium divini numimV h'oftium
v 9 4 s, M r ì f t e » 1 * aW a < w i i r t ó i m p a> « i.ioP r.in'CePs.^& anfètìgnamis lie r t ì, in ipfos
a r , 9 ™ l , ~ c„/ , \ r - \5 etiam Apolblòs faevut. A c Pàulus m & Sm i fa
a « n « iA 0i A. ow CIVTXS P a ^ 5 r ito vQ zX U o dem Rom x capite truncatus, Pettus v e rÒ P ,« / i^
^TnlybtQUoocfy % lìeT^os cooocvTas ayaoxoAoTncö)j- cruci fiiffixus fuiife, eodem regnante tra- y^ium.
Voi) xecT c lv to v ìqopoiw ^). % 'm q o ST cà y% ^ «9©eJcccv> duntur. Quam quidèm narrationem abuni
n h p a à ilauAs eis H M B W Ü \*\ M «nfirmànt Petfi Paufique ijomine in- I I H ■ 1 /. i figmta monumenta, qu» in urbis Roma
3 « 70«. ’ m p i m u m W J 3 5 c o èm e te r iis e tiam n u rn v i fu n t ù r . S e d & C à iu S
4 4 6x,xÀ>j(7ia9ixo5 ay>j§ T<lio$ ovopuc, ZitpvtAvov quidam vir Catholicusj qui ^ephyrini Ro-
VALEs \ t l A n n ö T ATIONESì
I Tìji> memi xhromfa] Quifquis Tertulliani apo- . mifit Eufebius, defumpta eife ex Tertulliani Apologcticoa'
iogeticum latine yèrtit, five is Eufebius f i t , quod non puto
, five quis alius, Tertulliani verba non intellexita Neque
id in hoc uno Tertulliani loco ei con tigit, fed etiam in aliis
pluribus Tertulliani locis, qui ab Ëuiebio grasce in hoc opere
proferuntur. *
z Two ‘ Nicephorus hunc Tertulliani
locum ex Eufebio citans, addit verbum tï%. quod
quidem neceflarium videtur ad explendam totius loci fern-
tentiam.
3 Xioi/Airmpteif <açêr(7)tn<i~} Poft has voces in mañuícri-
j>tis codicibus Medicaeo & Fuketio leguntur hasc verba
•mZ-m ¡Dt* ¿t©-. Quae in Mazarino etiam codice addun-
tu r ad marginem. Verùm hæc prorfus aliena'funt ab
h o c loco. Videntur autem addita fuiflè ab impedito fehoquod
tamen vírum non eíí.
4 'E*«Aiwwwm{ «viípj Tribus módis dicitur Eccléfiaílicus*
Interdum enim accipitur pro Chriftianoi 8c opponitur
Gentili, ut apud Hieröiiymum in Prsefatione libri de íc ri-
ptoribus Ecdefiafticis. Atque ita íumpfifle videtur Cyrillus
in Catechefi 1 5 . cilm ait njf/tíM <foutXr¡na^i¡cot tyirts/fl/4
el <Mx\v<ncc<áw, Interduni vero Ecclefiafticus defignat Cá-*
tholicum, 8c opponitur hsretico, ut apud Hieronym.um in
Prxfatione in MattKium, 8c in Comníentariis in Eccléfi-
aftem pag. 27. & in cap. 13. Ezechielis. Ita Orígenes in
T om o 16. Explanationum in Jöannis Evangelium. Dices
profeBo Heracleon, fa feCum fortaftis fentiens alias Ecclefia-*
fticus. Et Cyrillus in Catechefi 1 5 . fupra citata, ubi dieje
*Papjcitm o! ¿wiÁyfflc6<at(<jl ympctfiSúi&inif
hafte, qui putavit cunda illa qua* de Fetro 8c Paulo præ- | | g g | | | | Epiphaníus in hasrefi Audianorum pag. 8 2 1 . E)e-
V a R I Ó R U M í
* E i quod Valefius obfervavit ad- fine'm cap. 2. huj1
lib. 8c hic, Eufebiúm feilicet interpretatione : hìc,Éufebium feilieet GGrrcæeccaa AAppologetici
Tertulliani miiius accurata ufum fuifie, adjici
poteft, Eufebium ipfum mediocrem notitiam habuifle lid-
guse latinaé, ut oftendit DodWellus in Supplémentis Peàr-
fonianis, cap. I II. Vide etiam Valefii annot. ad lib. II . de
v ita Conftantini, c. 48. W. Lowth.
a n«SA@- ^ g, tIù M$ccxìif i i i j [/jtiya»uf] S. Paulus ( cum
PetroJ ultimo Neronis anno martyrium facit. Fa&um
autera id eft fub P r s fed is in u rb e , ut teftatur Cleraens
Romanus, abiente fdlicet Nerone, Februarii die a 1 . Peari
fon. Annal. Paulin, pag. 1 5 . ad ann. Ghr. y8- Neronis 14.
Quindecennalia Imperii Proconfularis Neronis in hunc an-
num incidurit, quo 8c Perfecutio adverfus Chrillianös continuata,
in qua Romæ occubueruht Apoftolorum Principes
Petrus 8c Paulus, quorum martyrium anno Chrilli L X V I I
in Annalibus narratum, ad currentem revocandum. Ant;
Eagi Cri tic. Vol. I. ad ann. Chr. 6 y. Neronis 12* Vid . pag.
f i , fa* ejufdem Voi. de die martyrii nihil certi ftatuì
pofle profitetur.
‘ P v f i c u a v