S æ c . júbens ut caftos quidem & fanâos viros
I I I . perfequeretur atque òccideret, quippe qui
fceleftis ac deteftandis incantationibus adver-
farentur atque obftarent. Èrant enim &
funt etiamnum ejufmodi, qui vel praefentia
atque afpeàu Tuo » & infufflantes duntaxat
ac vocem edentes, daemonum præftigias di-
ílurbare poffint. Initiationes autem impuras,
& abominanda maleficia, & facrificia
exiecranda peragere eum juffit ; miferos infantes
magare ; immolare liberos infelicium
parentüm ; recens natorum rimari vifcera ;
De i figmenta atque opera difcerpere ac de-
truncare, quafi hoc fa<5to ad fummam feli-
citatem eflfet perventurus. Poftea fubdit.
Egregiam vero gratiam ob iperatum
imperium, & preclara muñera Macria-
Uatrmno nu$ e j s 0btujjt. Qui initio quidem cùm
tmpujore. Rationalis impératoris diceretur,
nihil rationi confonum, nihil ca-
1 r CL7T A ìy u r iiìs ¡u u y e t *’* oynypv r a s * 2a
f i x$.Qa.poù$ 39 oaiotç o v S t y s r t i m ^ >9 S iq m
CùS CLV7 l7lá\tíS & íC a Á V T U Í T $ f TfOflfJU-
ó pm X) ß S iA v x sm v &7tootSuv v o e o p ^ v m s ' 39
5 etoi vioocv ¡ns^vot 7ia p ó v r ís 39 opa/fyjoi, 3 ¿ ptóm 3
l/ATTveoms 39 QQefjP/uevoi, S ^ o x i S b L o o t j Tct$ ríov
c L Á m it la v Sbuptomv ’í í fo É a A a s ' * i sA « r a í 3 ct,v<Uvn$
39 puLyfcLvúcLs e%cLyicpiç 39 ¡epspytas oK^AÁtepínys
,0 n rn \ w •xjzzro'nQípdfloí, o tou Sbís <x0A¡a s
lOGXpci'TÌtlVy X) 'n x .v c t S b q yW V '7tCLrApCû'i J (S t r a ó lW >9
a n tX iy x y t L noy vm Siou§ü v’ .39 t o ?? ® ey Kscféc-
x o n iw 39 i&fgt.yopSiúty '7ï\cL<jjjLCL'nxy ¿>$ éjc r y r m
4 &j£tLipum(Tw'&S> 39 TtíTOlS ’Q 7<pég<¡ A e JQV. * R O \ o 4 $
ccutoTí Mctx/úctvóí t í j í eA '7n£o fjd¿v \s ß o o i \ ^ c t (
[5 ^ C ß t n i y i j x e % t e y ç ) i c i c L ‘ o í 'Z t ç y n p o v p ä / j 6 b 7Q i t 6b
x aúÓ A a A o ^ v X iÿ> f^p o s eivxf ßoLoihmSy ovS'ív eü-
V a l e s í i A n n o t â t i o n e s.
1 t w our Aiy¿nix f/tiuju* ip^unwuyo^d] Baronius adann.
Chrift. 252* & 2 j8 . ait hunc efle magum illum, qui paulo
ante imperiura Decii populüm Alexandrinorum ad perfe-
quendos Chriftianos incitaverat, de quo loquitur Dionyfius.
apud Eufebium in lib. 6. cap. 4 1 . E go verö hunc
i'onge alium elfe exiftimo» qui Valerianum Imp. adverius
Chriftianos c om m o v it: Macrianum fcilicet, eum qui
poftea Imperium occupavit, de quo infra didturi fumus.
idque manifefte convincitifr ex fequentibus Dionylii ver-
bis. Subdit enim A« ySr «¿7»« 0 Mctx&ct»os, & c . in-
nuens fcilicet, eum quem iiiprä magiftrum Valeriani &
archifynagogum magorum appellaverat, non alium eile
quam Macrianum. Et paulo pöft addit, 0 p $ OutcX 1&1-
etnes n’i morn üar« <za&tc-ffitUi & c . Quid poteft cla-
rius dici ? T ota enim hujus orationis ieries id apertiflime
demonftrat, Macrianum hujus impietatis au&orem fuifle
Valeriano: qui cdm Valeriani quafi pxdagogus ac magi-
fter quidam eflet, peffimis confiliis ei fubminiftratis, pri-
mo quidem illum, deinde verö femetipfum perdidit. Porro
Macrianum adjutorem ac miniftrum Valeriani fuifie in
gerenda republica, teftatur ipfe Valerianüs in oratione ad
Senatum, quam refert Pollio.P. C . bellum Perßcum gerens
Macriano totam Rempublicam tradidi.
2 'Ap;ett7i«/«ji.>5$s] Habebant Judsi Archifynagogos qui
lynagogis praefidebant. Archifynagogus Judxorum Ale-
xandriae memoratur in Epiftola Hadriani Imp. ad Ser-
vianum, quam refert Vopifcus in Saturnino. Praeter Archifynagogos
erant etiam apud Judsos quidam patres fyna-
g oga rum; item faccrdotes & presbyteri, & diaconi Syna-
gogarum, quos Judaei Azanitas vocabant. Erant etiam
Apoftoli, & fupra hos omnes pofiti Patriarchat Hi enim
Archifynagogos pro arbitrio conftituebant, eoique ,quo-
tannis, aut tertio quoque anno mutabant, ut pecunia'm ab
eis corraderent. • Docet id Palladius in dialogo de vita
Joannis Chryfoftomi. De his omnibus Epiphanius in hx-
refi Ebionteorum, & Imperatores in codice Theodofii,
titulo de Judaeis. Quae quidem nomina a Judaeis fumpfifle
videntur Chriftiani. Verüm in hoc Dionylii loco aliud
fignificat ¿fxHnwuyapi, quod mihi quidem oblcurum eft.
Ne c minus obfcurum eft, qui fint «» ¡vx Atyoxlv p u p i.
Arufpiccs videtur intelligere qui Romae erant, leu lacer-
dotes Ifidis ac Serapis, quibus praeerat Macrianus. Certe
vates & harioli fere omnes erant Ä g y p tii. Vide caput 4.
lib. 2. de vita Imp. Conftantini: Eunapium in vita ALdefii.
Magicam quoque prae cetcris mortalibus. callebant, ä Ne-
chepfo rege ipfis traditam, ut leribit Paulmus *.
Jjhtique magos docuit myßeria vana Necepfus.
Clemens in libro primo Recognitionum fub initium.
JEgyptum petam, atque ibi hierophantis vel prophetis qui
adytis prafunt, amicus efficiar, & pecunia invitatum magum
precabor, ut educat mihi animam de infernh per eam quam
necromantiam vocant. Graeca Clementis verba fi quis forte
defiderat, hic apponam ex ejulHem Epitome ä Turnebo
edita, th Avyrx!0» vngtümfijcq, um»’ 78*? t etJuvu» /igj-
«5©^»)7Ki5 <P&iWZ‘in[/jcq, ZpXKtnt ’c, ^ iti-
£0«, XJpflS/*1 w ™ ¿wctnu/ATrw ridi M'pfopha
nxQtfliiwneui ifyxoiitd%. Plinius quidem tres magicae lpecies
enumerati Pérficam, Judaicara & Cypriam: fed quam
ille Judaicam vota t, ea eft iEgyptia, ut v e! ex ipfius Plinii
verbis colligitur. Ait enim Plinius eam à Mofe & Iambre
repertam eflè i iEgyptiorum magos qui julfu Pharaonis
portenta ediderunt adverfus Moièm, perperam corifundens
cum Mofe. Certe magicte artes & incantationes, lèmper
apud Judseos v etitx fuere. Ceterilm magos in comitatu
fecum habebant Imperatores Romani, exemplo Alexandri
magni & regum Perficorum. Sic .M, Antoninus in ex-
peditione illa Germanica habuit fecum Arnuphim magum
Aìgyptium, ut fcribit Dio. Valerianus quoque Imperator
magos in exercitu circumduxit, quorum Antilles erat Macrianus,
tefte hic Dionyfio.
3 K«f Infufflantes verti : qua voce
uiùs eft Prudcntius in agone Romani. Solebant enim
Chriftiani, dxmonas corumque prxlligias, tempia, fimula-
cra ex fu filar e; abominari fe hanc fpurcitiem eo indicio
dedarantes. De hoc more) multa jampridem notavit
Brifionius in commentario ad .T it. cod. Theod. de Feriis,
& po li illum Heraldus in Notis ad Minucium Felicem.
Quo referendum puto locum Dionylìi apud Eulèbium in
libro ièxto capite 4 1 . de Quinta muliere Chriftiana, quam
pagani ad tcmplum Idolorum traxerant, j tù
fihxiriìoffydt/j, fac. Eodcm pertinent h a c Tertulliani verba
in libro de Anima : ¿Quanto dignior atque confiantior Chri-
ftiana fapientia ajfertio, cujus adflatui tota vis d&monum
ced iti Et in libro de Idololatria cap. 1 1 . Deniquc in Apologetici
cap. 23.
4 EùJdi/AoviiffZM'&ci ] Quatuor nollri codices, Mazarinus
Se Medicaus cum Fuketiano 8c Saviliano, fcriptum ha-
bent iiAci/uovtimfof reélius, dummodo in fingulari numero
fcribas tòdkifsgv(iow&. De Iblo enim Valeriano hic
loquitur Dionyfius.
f Kctxit yS» «¿75«« ] Subaudiendum e li t®<5
bzlfjytn, non autem t»!s (iecmteuoi, ut putavit Chriftophor-
fonus. De folo enim Valeriano hic fermo eft, ut jam
dixi. Adde quòd perit omnis fenfus hujus loci, fi inter-
pretatio Chriftophorloni retineatur. In noftra autem ver-
fione, fenfus eft apertilfimus. Macrianus, inquit, cum ex
d&monum pr&diBionibus atque pr&fagiis ad fpem imperii
pervenijfet, hanc gratiam tpfìs retulit, u t Valerianum in
Chriftianos armareu Porro in codicibus noftris Maz. Med.
8c Fuketiano fcribitur Mxxmuvoì redtiùs. Ita enim hunc
tyrannum appellant hiftoria Augufta fcriptores Se nummi
veteres. Sed Se in antiquilfimo codice Vaticano quem
rogante me confuluit doftiflìmus vir Lucas Holftenius,
fcriptum eft Mux&twos, turn in hoc loco, turn in capite
23.
6 ’Exì t2 iyiS-0Xis Xoyov"] Ita Gra c i vocabant quos Latini
dicunt Rationales leu procuratores fumma rei, ut jam
pridem notavi ad excerpta Conftantini Porphyrogenncti
V a r i o r u m .
a 'Afytow&yiy®* ] Magifter ille neque Magus, neque
jfcgyptius fuiflc dicitur, fed Magorum ex ^Bgypto maxi-
rous Patronus , utpote qui illis frequenter & familiariter
ufus eft, Se au&oritate l’uà qud pollcbat apud Imperato-
rem maximà, protexit; Erat autem ille non alius quàm
notilfimus ille Macrianus. Pear fon. Annal. Cypr. ad ann.
CCLVII. ». 4 . citante IV. Lowth,
b ’Exì rat xu&tXu vid. PcarfoB. Expof. Symbo-
11 A p o f t.p . J4<ì.
A o y w
I Aojw, ‘ o t^ xaSoAiìta, ¿A A ’ ■¿zoom- tholicum fenfìt aut publicum. Sed impre. S i c
2* ax&'t <*-pcp '7rpo<pyi7ixy tm Atyyay' 1 y x j 7ojj brpo- cationi propheticae iubjacuit, quae fic ha- IH
(pHTivarnv xctpSicts ctvitov, ^ ro xafioA« uy ^et : Ö S j prophetafit ex corde fuo,
ß\iWutm. oi yccg auxmn rUù JtaSÓAa vmn<tr Nam>nen,.e(:Un S b° "U™ PubIicuj° -
, p \ » \ / « / fv ~ \ / , JNam neque providentiam univerià modevSi
TlW' x em i 'V m ih to t v irSo m u ra i x, 5 rantem intellexit nec. animo reputavit ju -
7rarTav 39 stti 7ia.<n. Sio 39 T)fi /$j) xctfioAix«? ctù- dicium illius qui ante omnia & in omnibus
r y IxxAijtriai yìy>n '7n \ l(jx o ? yWoTpicoo* «J'g ^ & fuper omnia eft Dei. Quocirca hoftis
3 i ^ é i a o i i U ^ i r i ! à A f e V I ^ a u t e m Ì e t ' ^ e m T ^ f e r i c o r d l a '
p am ra rw M ura ¡ju r r iiia .i eCpuyxSttunr o r D e i prseftitit: & quàm longiffime à fua fe
4 r v r a 4ro ¡Ji» ¡rra^Siuai onfia. x, m M i ÀiiS’ io jAlute relegavip j in hoc exprimens atque exa
"i-ngp <py\rir. 0 f i f i Oua.Mejia.ni ¿ s m ù m 'Im i b ‘bens veritatem nominisfui. Etpaulopoft.
r ^ r ^ , à S^ 4 W w M ' M V f u e r a f e tm i
t o pypGV HocCior Rea y-roi Tcts meliis & opprobriis fu it expófitus ac dedioSbìis
cLinav 39 òvu ßSiXvyfan.'TOj oirmv, o v\ 4 ju~ tus, Ìuxta. ^ q u o d d ix it Dominus ad Efai- EfaUc.6 6 ,
yìi dVTav >i9gÀvpv 39 lyoù IxXèPouyj 7% ¡uotod-1 e^egerunt vias fuas, & abomim
H \ v c r 15 nationes fuasquas concupivit anima eorum.
ofoiprtcLs a.vvx,'7rt>Sò>oa> oh- E t ego eligam ludibria eòrum, & peccata
5 toTi. syT0$ S i tm ßcLOtX&ct, rito òPUv retribuam ipfis. Macrianus vero imperandi
/Mcvelsi 39 Tov ßaoiXeiov 'CzmSuvou xócuov òSbvcL- c^P^'tatc flagrans, tametfi imperio indignus;
Ü — H p , tV ' mm . cum regium cultum mduere non poffet ipfe
6 oav cLvofaipa Tea ozo/tort, t s s Suo otouSbis r a s corpore d ebilis, duos filios paterna in Te
otOT^opea ovoSi£cLfjùì)ot$ cLfioLp'ncts oemqiiooLTO. 2 o t r . atu.ros elimina imperio praefecit. E t -
» ' ^ # «\ ^ t _ / enim evidentiffime in his impleta eftpraedi-
^ r s rm y, orpoppws Uv h w 0 ® io y a i o D e i dicentis : E g o fum q u i ulcifcor 10‘
'¿TnSiSss eLfiop'ncit '7tampm ì'7c\ rm o g®$ t& th $ peccata parentum in liberis, ad tertiam uf-
^ I W ytno$ to7s luoyoi lui. m 'i E T * & qUa? m Pro? eniem e? ruiT} V li ff i
y \ , / rt- , / ro M e a. d e ru n t me. Pravis enim cupiditatibus fuis,
orovyi^pts eonwpieis av ytxv^et9 m 15 t i\cùv jcé- quibus ipfe fru i non potuerat, in filiorum ca-
V a l e s i i
j a j ' X€- q u ib u s ipfe
A n n o t â t i o n e s .
ex Dione Cocceiaoo p. 112. Qua quidem hic repetere nihil
attinet. Addemus duntaxat infignem locum Porphyrii
in vita Plotini, qui a doftifiimo interprete non eft intel-
leilus. Ioquens enim Porphyrius de Thaumafio quodam,
fic ait: äst w Qtyfwm iminXB-ivrof, tb5
»etS-oA» Xtytsi ir^yxh»'n<i. Porro cujuihain Imperatoris
procurator fuerit Macrianus, incertum eft. Cave enim
exiftimes, eum Valeriani procuratorem fuiife.
1 Otf/I xcffaXixov ] Ludit Dionyfius in nomine Catho-
lici, quo 8c Rationalis officium, 8c Chriftiana religio de-
fignatur. Unde Optatus in lib. 2. Catholicam fidem ex
eo diflram efle aflerit quod fit rationalis. Ubi ergo erit
proprietas Catholici nominis, cim inde dicia fit Catholica,
quod fit rationalis & ubique diffufa ? Quamquam Catholicam
religionem ob id dici quod rationalis fit, non.facile
mihi perluadeo. Neque enim iyf)oXixb$ fimpliciter Sc ab-
iolute Rationalem fignificat, nifi fubaudiatur XoyffiTt\€,.
Ceterüm Catholic® cognomen quando primhm adh®ierit
Ecclefis Dei, difficile eft diccre. In Epiftola quidem
Smyrnsorum de martyrio B. Poiycarpi, mentio fit Ec-
clefi® Catholic®. Item in Aitis Paffionis Pionii martyris,
qui paflus eft principatu Decii Augufti. Turn Polemo,
Chriflianus inquit es? Ref pond it Pionius-, fum profeilo. Cujus,
inquit Polemo, es Ecclefi& ? Refpondit Pionius: Catho-
licA: Nulla enim eft alia apud Chriftum. Apparet igitur,
hoc cognomen Ecclcfi® inditum efle circa primam Apo-
ftolorum fucceffionem, cüm hxrefes multis in locis ex-
ort®, veram Chrifti fidem 8c Apoftolörum traditionem
fubvertere conarentur.Tunc enim ut vera 8c genuina Chrifti
Ecclefia ab adultcrinis hsreticorum ccetibus diftinguere-
tur, Catholic® cognomen foli Orthodoxorum Ecclefi®
attributum eft.
2 Oucq 7815 43&<p>m<hs<nv C67T0 XCCfoictS CtUlZv, <£ TO /(gtBoXfS
fun ßxifrt/oi J Hic locus exftat in Ezcchielis cap. 13. Quem
quidem Hieronymus ita interpretatur: V& his qui pro-
phetant ex corde fuo, & omnino non videht. Dionyfius
vero nofter to xfiBoXts exponit tld> xgtBoXx xyvoieu>: verba
fcilicet prophet®, feu potius 70. interpretum, -ad argumentum
fuum accommodans.
3 ß? "xopfiaTctTu 7s iuvrS ¿xxXtyn««?] Ita quidem Rob.
Stephanus: qui cüm fcripturam codicis Regii pene ubique
lequi foleat, hoc tarnen loco depravatam codicis Mei
dicari Ieftionem fequi maluit. Sed proculdubio fcriben-
dum eft 7s icwrS <mviex*i, ut pr®ter codicem Regium
prsferunt codex Maz. Fuk. 8c Sàvilianus. Ita etiam legit
Chriftophorfonus.
4 mot bmXipjtum ovoyj«. J Alludit Dionyfius ad nomen
Macriani. Nam ¡Mxxfkv, idem eft quod TfOfUUTUTZJ.
f Out©- rtj ßxtnXu'cc tLd ù&jct/j tmyiM'tli] Pel-
fimehunc locum vertit Chriftophorfonus, qui h®c de Valeriano
dici putavit, cùm de Macriano apertiffime dican-
tur. Praeceffit enim, ò ydv yxp OixXig^ewoi, fac. lequitur
deinde, ¿70s <5$, & c. quibus particulis fatis declaratur de
duobus ièrmonem fieri. Adde quòd de Valeriano dici
non poteft, eum imperio quod tantopere concupifcebat,
indignum fuifle. Quippe Valerianus erat vir nobiliflimus
8c princcps civitatis: 8c antequam imperarct, omnium
coniènfu imperio digniflìmus habebatur, ut hiftorici tra-
dunt. At Chriftophorfoni prava verfio Baronium etiam
in errorem induxit.
6 ’Avx-mioeo T&f Certe Joannes Zonaras in Annalibus
Macrianum claudum fuifle fcribit : quem in hiftoria
illorum temporum cpnfiilere, haudquaquam inutile
fuerit. Solus enim ex iis qui ad nos pervenerunt icripto-
ribus, Macriani 8c filiorum ejus res geftas accurate com-
memoravit.
7 ri2v inv^j J Sic habet codex Regius, quem fere ubique
fecutus eft Stephanus.. In reliquis Maz. Med. 8c
Fuketiano legitur ¿>1 ¡¡wn^j, re£lius ni fallor. , Revera
enim Macrianus id quod tantopere concupierat adeptus
eft, imperium videlicet. Sed cùm ipfe geftandis imperii
infignibus, ob corporis debilitatem parum eflec idoneus,
filios fuos ad imperium evexit.. Merito. igitur de ilio di-
cit Dionyfius, 071 wnvyxat Tw ¡¿im bnJvyriZv, Id eft, compos
fuis votorum fuorum. Ceterüm poft hsc Dionyfii
verba d e Macriano, ièquebatur continuo locus ille qui
legitur in capite 23. hujus libri: aativ©- yjtv iv t u v orfo
COU7V0 ßxaiXtuii, ¿pc. Uterque enim locus defcriptus eft
ex Epiftola Dionyfii ad Hermammonem, fcripta anno 9.
principatus Gallicni. Quibus addendus ac pr®ponendus
eft alter löcus ex eadem Epiftola, qui refertur in capite
i. hujus libri. Atque ita concinriatis ac rejun&is inter iè
omnibus fragmentis, pene intégram Dionyfii ad Hermammonem
Epiftölam habituri fumus.
V a r i o r u m .
. a THTjt ] Cum Antiochiam peteret Vale- 1 viret. Nam ea uoius Macriani fuafu primó incepit, cum
nanus, Macriano totam rempublicam credidit. .Unde ra- I initio Jmperii pacem Ecclcfiis reddidiflet; nunc autem ab
10 optima redditur, inquit Pearfonus, cur hoc potiflimum codem incitatus, multo acerbjor 8c crudelior evafit. Ant.
tempore, fcilicet anno Ch. 25-8, Valeriani 6, perfecutio f®- | Pagi ad ann. C C LV IIl, n. X III.
<J>ctAe¿ís