S ä c . initio fere ad hunc ufque d iem sd ific a -
I V . re non d e f t i t i t : nunc aurum fplendidiffi-
mum, nunc purum ac probum argentum,
nunc pretiofiflinaos' lapides in unoquoque
veftrum c.oagmentans; u t fuis erga vos opc-
ribus facram denuo & arcanam praeai&ionem
ad im ple a t, q u s f i c habet. E c c e ego prspa -
J 4 ro t ib i carbunculum lapidem tuum, & fundamenta
tua fapphirum, & propugnacula
tua jafpidera, & portas tuas lapides c ry fta l-
li, & murum tuum lapides ele&os : & om-
nes filios tuos do&os á D e o , 8c in .multa
C O N ST AN T IN U S
& L ic in iu s .
Sb fta V y v n tp 39 e li h v p o n iiTOUTcq* r o r e p d i h a v -
W ‘ T r o r e 'j S oxa/llov 39 xg.9a.pov T o ap yo p io v'
x) Ttìs n/Aios x-a i noAvreAen A i 9&ì d v T ta a iv v -
u u v ap/Aorìa v ' ¿ s teggv a v 9 a 39 fu / n x U d epy> n r o t i
* è li v p ta s d n o n A v ip v v r 2 g fi< Q y re ia v, h * y\i e ip y r a j’
l8ov \yà eroipuLfoo ab» avSggXSL T’ov A! 9ov a» ' xj
to SejueAid cov o z tn Q e ip o v ' x a i r a s e im A ^ e ti abu
»cta^nv* i ) r a s n v A a i o vu At9&s x p vg aM » ' »9 t
n & ÌG o A o v a» A iG y s o v .A z x tv s ' xj 7 ta v '& $ r a s q »5
o aot? h S b L x r à i ©eocf, >9 d v noAAy r à Ttxva
pace fìlios tu o s : & in iu ftitia s d ific à b e r is .1 HHH BR HSB1 ' «v <
In ju f t i t ia ig i t u r s d i f i c a n s , to t iu s p o p u li v i - < * o in h ^ S y m . ^xcaocnwy
r e s a c fa cu lta te s c o n g r u a ra tion e diftinxit : oixoSbpiuvj X£t*T aj^iav t v navroi Aaoò i t y -
h o s q u id em e x t e r io r e d u n tà x a t c in g en s |g j y d i 8 Vvafitea' oTs fß p t o v e£a>0ev a v r 0 ptóvov n e -
m u r o , id e f t firm a f id e . C u ju s g en e r is in - ¿jmadrlm rfèjGoAov’ ^ anAavx rnnv rdgAreiytfin
ita e f t m u l t i tu d o , q u s p r s f t a n t io r em I t ru - . v r. « ~ I t 1 \ itìg m
c tu r am fe r r e non p o t e f t . I l l is v e r o , ad itu s *5 « W ^ 'J « ^
in tem p lum p e rm it ten s ; ad p o r ta s fta re & rov (J)epetv oixohfxvfxa %}&p>Uàv’ ols 3 t as ’Q n r
in trante s d e d u c e r e eos ju b e t : q u i n o n a b - jjpjtay] yQnr%enu>v eiovhvs' 1 S u g jiu A é ìv 59 * orohydiv i
fu r d e t em p li v e f t ib u l is c om p a ra n tu r . A l i o s ^ ^ , t 5 „ à
p r im is c o lum n is q u s fo n n fe c u s c ir c a a t r i - , , „ In / I . ~
um in q u a d r a n g u li fp e c iem d i fp o f i t s fu n t , 'ZSgyirvAa vmm^evHS. ^ «*M8S rcparois rois %
fu f fu l f i t , in t ra p r im o s lite ra lis q u a tu o r e v a n - 2 0 è £ « 9«v a/x<pi ryv avAyv C/l r e rg a y n ^ xaooìv vm -
g e l io r u m fenfu s o b ic e s e o s in d u c en s . J am t o ì s riparali t rerìdpav éìjayfeAiav 3
v e r o n o n n u llo s c ir c a r e g iam s d e m u t r in - , r ài <T H k p -
q u e la tc r ib u s a p p l ic a t , q u i a d h u c q u id em ^ f rn , ~ ^ / , «
c a te c h um c n i fu n t : & a u gm e n tum a c p ro - <Pl T (óatnAuov^ oixov ^ ■rsgß'ooXaii exg.r*pwcv rea- 4
g r e f lu m fa c iu n t , non tam en p r o c u l a b fu n t ggfjkyvumv, eri xsltvìx* $&***> & Ì>
ab ip ià a b d i t if lìm o rum D e i m y f t e r io r um aepoxortvi JCst0g't&>TO.$* f tt jayv nòppa rea >9 (.taxgglv 5'
in fp e a io n e q u a fid e le s f r u u n tu r . E x h o - ^ M l a f ^ ^ ^ V
r um n um e ro eos q u o r um am m s im m a c u - . t N , , v o. ? p
l a t s fu n t & d iv in o la v a c ro in fta r a u r i p u r - ^ TVTav Ta$ axMggrVi ju q . A&rgq
g a t s a ffumen s j a lio s c o lum n is q u s e x t e - ^ u o o u h x l tu ^7reojt6>j^0e<aa.i reaggXaGavy xd v -
r io r ib u s illis lo n g e p r s f t a n t io r e s fu n t , a r - fjzdv9a ,Tbs fidjJ xloai r e^a^gira m A u xpelrlooiv,
canis fc i li c e t & in t im is f a c r s S c r ip t u r s ièn - , M ~ ~ r> r / «
te n t i is fu f fu l c i t . A l i o s v e r o fe n e f tr is a d $ 0 g * T ™ X f ™ h i f ia r a v v -
lum e n in s d e s im m it te n d um fa é t is i l l a - 'm q x ù fy - ' 6 toiì Se nrgßS to $ a i avoiyptaoi xs<.- 6
f t r a t . A c u n iv e r fum q u id em tem p lum reavyctQj* riportòAa /idp évi pteyÌTa •? t v rtàptGau
n o m a x im e v e f t ib u l o , u n iu s f c i li c e t D e i ^ @ i ~ ^ „ A o f a , r i ,
lummi omnium regis adoratione exornavit. ^ p v ~ m \ - c /
-n » c • *. c « a . • xaraxoo-ficJv' Xcahov h ^ t v ayts rtvbXjujoLC
h n f t u m v e r o & S p ir i tum la n c tum u t rm - , c ^ \ ° ^
q u e ad la tu s p a t e r n s au é to r ita tis , q u a f i 3 5 705 V reargoi av9evTiiasy 7 Tag 7
fe c u n d um lum en p r s b e t . S e d & in r e l i - hvTepag avyoci r S $ a r o i n a p a ^ ó f^ jo i ' T $ f re
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s .
1 OupgvXwi t(£H nòhiyw tìtnót’&i] Intelligit Eufebius
hypodiaconos, qui portas Ecclefiæ fervabant, & intrantes
iingulos ad fua loca deducebant: Catechumenos videlicet
ac pcenitentes, & energúmenos ad Narthecem leu Cate-
chumenium : fideles verò in chorum leu bafilicam. Vide
Canonem 22. Concilii Laodiceni, & q u s àd illum nota-
runt Zonaras & Balfamo.
2 T0Î5 i \u ja ù p tp ì -rbj) uùXw] Paulo ante oblervavimus,
locum illum patentem & apertum, qui medius erat inter
weftibulum ac templum, à Latinis diftum eflè atrium.
Grseci eundem locum ccòXw vocabant. q u s v ox non lemel
occurrit in Evangelio 5 ubi vêtus interpres femper atrium
vertit,
3 Tot) p a p p a r n e , &r&£oXa~i] Hanc vocem Latine expri-
mere difficile eft. Mulculus quidem pròpugnacula vertit.
Chriftophorfonus repagul/t. neutrum probo. Ego obices in-
terpretatus fum.
+ n¿jwoAí«s txMpçu9» ] Delenda eft vox &&€eXctíí¡, quæ
fenfum turbai, & ex fuperiore linea perperam hue irre-
pfit. Quod miror ab interpretibus animadverfum non
■ fuifle. (
f Oò p w «»pp« 5Tg t5 f a t t e t i t 3 msztr] Intelligit eos q u i.
i veteribus Chriftianis Competentes vocabantur. Hi erant
quali quidam facri baptifmatis candidati. Tres igitur
Catechumenorum ordines hic diftinguit Eufebius. Primi
erant qui Symbolum duntaxat, id eft, Chriftianæ fidei ru-
dimenta percipiebant; quos quidem exteriori Ecelefiarum
ambimi comparât. Secundi funt quibus quatuor Evange-
liorum brevis expofitio tradebatur: eolque Eufebius comparai
columnis q u s circa atrium quadrangulari forma
difpofits funt. Tertii funt competentes, qui proxime ad
fideles accedunt. Si quis tamen per primos illos qui ambimi
Ecelefiarum comparantur, laicorum promifeuam
multitudinem intelligere malit: fecundos verò qui columnis
comparantur atrii, de illis accipiat qui inter laicos
ceteris eruditiores funt, equidem non magnopere répu-
.gnabo.
6 T0Ì5 t è / «0« to <pSi ] Scripti codices* una conlènlìi
habent t»»5 h & c . Ego vero non dubito quin ieribendum
fit t»5 oì to iì « 0 5 to epSf ùvotypatn Prsceffic
enim r»5 p i? xu o i, & c . Porro ¿w»y p a & hoc loco, tam
de portis quàm de feneftris dici videntur.
7 T«5 h v i i y i s toS (paroi uòyòi5] Ad h s c verba in margine
codicis Maz. hoc fcholion adlcriptum eft. uvjpoim,
n ozi tzù? pctxpu? tu tu ? >ùj Tmttjy/g/xu? Aoyu? b<peX(&j ; »
r i xtph$ aot t u ora.?795 ru d i <ptXoorov»pccrof , ¡@4 tnutTuf-
petT?i, oi% àpoTifss? u 5 ipu to? 't/o? t u o?u.t&, oirn pn? t o
oc?iupct to etyio? ovvettm^m ; 7?ct?TU%S lori tu ? XÓjuv tiS
7ta.Tg). 7*6 irpum ÙCpftjivw, 7 lf 5 'i,U 7 t i ùyuf ontópd-
7» 7*5 hwnpots t u <puTVi ctòyx$ xupsfffflpa. ;(jcA« h timi?"
rCl? pipi (póni, Siva.pii n vù Si\a,, » t%a,Xpu 7-^5 Aa ,p -
■5fpÓ7i 7»5. 113(977115 Tolvv? ov fSfi u $ x ouv h '/p é am ? vptf 570-
vtipof.’jzov c41 p itia oru 3^ 5Tupa&óru tppmxturaj, Aijtft, ortumXti
%iììv v(fij fiatila, n y t j ngtXvipBtìi, è 7*1*07*5 ebypa-n^ói’ i? j
r tj & ©eoo ¿xxXiyr.a Xapnpot Xaporpui à?arpt^)o?Taf, è (pd-
?unv v.xlu QeuSpóngyv, <£■ 733» oìxupivn? 7tS xXt{ <è 7*35 AÓJ915
aé&cwpó^unv, ort p tp io 5 oruTtig S-eoAoj^, <è 01 p t r ¿ottlvu
P typ cm iz iì xj SiSaa-xaXot. 70:07*6 tv-ntuSa ^ u 'p a j hi? ùlfilw.
Ita ol àvaytvurnsrni as p n oipapom^utraj, ¿AA* ystutras?-
775 <rt, xa&<Pyvan <C ovu tu? ovu AÓju? x j T h y p ó r v i? .
In codice Medicso brevius adferiptum eft fcholion bis
verbis, £ tv -j fiXuo-Qtipgv.
Aomuf
AoitoV Ulg tS Ttavroi ouö a(p9ovov 59 noAv 9U*S fingillatim fidei noftne fententiis, per Sac.
(popov TYii xsoùexaqov aAy&eiai to <ra(ph, x, $areivov t ?1^ m copiofiftìmam ac prsftan- IV.
, ,, / n 1 x \. t r / n V o~/i c iliim am • v e r it a t is lucem atque evidentiam spirituali* D * ^ ™Ì favlaS oftendit> pmerea vivos & ftabiies ac fir-^^
% ßeGyxoXgi Xj éÙTiayeu T 4°^ Ai0«ì eyxtbva^ f mos animarum lapides undique feligens, am-ormmenta'
(léyav Xj ßaoiAixov e^ areavìav o'ixov y6kiax6uàfef)) 5 P^am.ac regiam domum ex omnibus cona
Aapenpov x¡ $arèi epcnAea 1 rare ev8b9ev. 39 to ex- . rux'c ‘ ^endor‘s ac H|@ plenam tam 1 x v \ . a t / . » \ mtus quam extra : quandoquidem non ani-
2'a'!D5‘, ■ M W IÈ S Sm S W Z° ma folum illis ac mens,3 avrdii, ayveta5 39 Qa<ppoffiun\i noAuav fed etiam corpus 9£ xocrfiq caftitatis ac modeftiiE florido ornatu rcfplen-
xar7ifAai<jo. eveioì 8* dv tu8ì tcS Upd 39 Spóvoi• det* Infuni etiam in hoc tempio throni ; &
ß<LX 9g~a crv e/ twer,i/a 39 xa9mtAa‘ tvd v/ , ocrais ^VAjd,ii 10 ficui.l^iicee t anftimamabnuasq ue innumera ; in cunftis m quibus funài Spiritus
» T* M l refident dona, cujufmodi ohm vifa fintTànaAaj
a<p9>j roti afiQi tb ì ìeptii ’AnowAvS, oTi crofandis Apoftolis : quibus linguae inflar
€q<. p6t«y >jatty hajue&xfópieva^ yÁao¡xoq ¿¡odi rtvpoi' exg.- *2n*s Aivif®» & fingulis infidentes apparuv ÌBSSa f/ . ivv» » 0' erunt. Verum in ipfo quidem omniufn prin- Sm re e® eva exa<&v avrav. aAA ov w/t t o ) r, 1 r , ‘f . tfoc,y -ray ,, „ r \ w v r ' r \ r f Z - c ,Pe ac prsfide, *totns, ut venfimile eft, in* ap^cvn^ »eros avroi 0.A05 eJxscDyJ x Pie*°s' * 5 fidet Chriftus. In iis vero qui fecundum
3 5 dv 5 SSf 1*at avrov hvrvp&jno-iVy avaAoya* *a9- dignitatis lociim obtinent, quatenus quiique
oavv "exaepi wpü XfixgcS Suoapceus 39 nv&ipcaroi ^ifpcrtita virtutis Chrifti fàndique Spiritus
iM T ì> Wum'fun^quorUtidam^bn^quorumfnctt
riva}y ^ X * \ > 'r 645 Tm iè'ayaVM % Q pv&J/ ftitu tio & cuftodia illis demandata eft. A u - Jj <rq /s> ^!.hh/í^fiav, oefivov h dj (uyx 39 h/^oyo^yg^ioguftum vero magnumque & unicum altare
SvnaqxcAovj noiov dv eiy yi r f i i t v xoivoS re avrav quodnam a l iu d e f l , quàm fummi omnium < / q 1 \ >N \ y < ( ,/ . > Sacerdotis punliima mens prorfufque San- ttftas f «Awexves ^ a-# «p- aum 6na^rum. Cui dex¿ adfiJens ma.
eqas erti «Tfegtéc 0 pieya* ? oAav 2%%epfoi avroi ximus ille omnium Pontifex, ipfe fcilicet
*1 yavvi 0 ptovoytyyi T v ©20J\ To n d v ra v éÜ- Jefus unigenitus Dei filius; fuaviffimum ab
ao. h i J'v/aAiaptaìy x,p ridfif l8,1/ ( ¡Cyqv av'c»df'xis's X) aev Amr v2 5 ompnre^cuusm ^la1®critf“icinia ,* h imlacnr uveunlttau &ac fiuppiirnitias limaa- Svmag, QaiSpcò rei ßAe^art 39 vnìicui 'X&oh- nibus fufc¡píens, cceMi Patri & ¡jniverfo_
^0ffyoi xptriy Taf xar vpavov UaTtt 39 ©èof ryJ rum Deo tranfmittit : primus ipfe eum adooAffly
t&fy/7te\A7tefy nparoi avrò4 mgßrxuuav, 39 rans» foluique congruentem paternse majeftauóvoi
Taf nardi To xar a£lav 'dmveuuv <A&ai‘ honorem exhibens: deinde vero obfecrans,
m IMI ~ M M^M i 0r . ut is propitius omnibus nobis ac benignus 30 perpetuo efTe velit. Hujufmodi eft magnum
eis aei «p^tiTv/d/voi. roivros o fieyai veoiiy ov illud templum, quod per univerfum terra-
XSC0* oAvjs txì v<p’ yAiov oìxn/Aoyi, 0 fieyai T $ f rum orbem magnus ille mundi opifex Verohm
SV/MBprfs W M 1 S I bu™ .Dei conftituit 3- hancque intelleflúaWmM
h . ■•'3 , . , m MKBÜ lem iraagHiem eorum quse ultra ìpfos cali ntAivxj cuiToì voeggr ravrlto ent fornices pofita funt, ipfe in terris denuo peryXi
ùxova xg.repyaaaf^poi' ai c¿v Trami ? 5 fecit : ut ab Omni creatura & ab. animanti-
xr9l aeaij re erti yxi Aoyixav faaVy b Harnt* ^us ra^one prsditis, Pater ipfius debito f> MESH , rp a * t n r honore cultuque afficeretur. Illam vero fu-
4 aüJ- T T , ? ^ Z / r percoeleftem regionem, & ea qu* illic
X&pov Xj r a exwie t T v ¡h 7ia g g h ifp ta ,t o , tyiv r e funt exemplaria horum quas hic cernimus :
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s .
1 T« ó[‘ i?h fa ] Hunc locum ex codice Mediceo, Fu-
ketiano & Mazarino priftinae fanitati reftitui in hunc modum,
Aap'SJliyv yj/j (pUTOi tpTSteU 7*677 i th fy t >(01 7*6 C06-
- v*5, & c- ìd eft, bafilicam confiruxit fplendidam ac lumìnis
plenam, tam ìntus q uam e x tra .
2 Ott uiyi p$?o? y vp /y 3^ typtoi* ] Melius fcriberetur
4 ,u32» »è Al&yeuc’ Eft autem hic locus illuftris de caftitate &
continentia Clericorum, qui tamen haftenus in obicuro
latuit t>b pravam interpretum verfionem. Sic enim vertit
Muiculus, cujus verfionem fècutus eft Chriftophorlo-
nus : Interiora autem f a exteriora, quoniam non anima modo
f a mente, fe d f a corpore io n fia n t, caftitatis ac tempérantU
floridifiìmo ornatu illuftravit. Quas tamen interprctatio ferri
3 ‘E? ¿í T0Í5 p í¡ ’ uùro? htmgtuun?] Presbíteros intelligit,
qui fecundum Sacerdoti! gradum obtinent. Et Epifeo-
pum quidem ac presbyteros thronis Ecclefias comparate
iubfelliis verò diáconos.
4 To» 77 v&tpuyttio? ] Scribe 7»» ùotgugóyid?,
fa c . prorfus neceflària emendatione. Poftquam enim Eufebius
parayit, tranfit tandem ad cceleftem illam Hierufàlém,
quippe q u s idea ac primitivum exemplar eft degentis in
terris Ecclefis. A t Mufculus, cujus verfionem more fuo
fecufus eft Chriftophorfonus, & ipfe in hujus lòci verfi-
one nihil omnino v id it, & totam venuftatem fententìs
leòtoribus obfcuravit. ,
non poteft. Caulam autem erròris ipfis prasbuit prava
ihterpunftio, quæ in editiòne Rob. Stephani & in Regio
codice habetur. Nam poft vocem «6*7*15 adferipta eft vir-
gula. Verùm codex Med, 8c Maz. meritò eam vii'gulam
non agnofeunt. tare.
de duplici Ecclefis fabrica abunde locutus eft, materiali^
fcilicet ac fp irita lij'& utramque fibi invicem com-
* Tot us infide i ChriftusJ Sic Hieronymus, feu quis alius
de feptem ordinibus Ecclefis : in illis ejfe partes f a membra
v ir iu tum ; in Epifcopo plenitudinem Div in ita tis habiä
V a r i o r u m .
Kxf to eZ/np h 06*7*35 06<y»£Ì065 fac."] Non facit hoc ad
coelibatumClericorum,ut vult Valefius: non enim de clero
h* c fpeciatim dicuntur, fed de omnibus omnino Fidelibus,
quorum varios ordines recenfet in fequentibus. Confer fu-
periora verba £«»&f ÿv%;uy AÎêus fa c . cum 1 Pet. II. y .
W. L o v th . *
b Moifyy'ti $vnU‘pi&tov'2 Primitus unicum tantùm in uno
tempio altare fu it 5 jnxfa illud Ignatii, è? 9vnx?ned<» m¿<r*i
ri} IxxXtmpi, ?§ èti fVi<T3(9w»5. Ep. ad Magnef. n. 7. Ingenue
etiam iatetur Habertus, morem hunc in Greco rum Eccle-
fiis fempèr obtinuiflè ; quod probat ex Athanafio, Nazi-
anzeno, Synefio, Socrate fac. Archierat. pag. 661- Jo f
Bingham Orig. Ecclef Vol. I I I . Fart. E pag. 154.
P p p «r«