SyE c . curii illis nuda voce dimicaffe admonet, *@ri<TttptouvtQ à i g à.ygyt/poii tv h feraì clutcov 67té£~
I L eorumque errores coarguifle. Sic enim gA0oi ÌXÌFfiis. ySv T\jrov r 't^ottcv. ex.
fermonem fuum orditur. Cùm jamdudum . r « I \ « | I ■>, »___ \ ,>. /
id mihi munus injunxeris Avirci Marcelle °™ Amp- I
candirne, ut adverfus Miltiadis haerefim yaì Metp'iceWt bTtnvc^ms •\jz3v avyf^y^oct nva,
opus aliquod componerem, anceps tamen S Aoy>v ei$ rlco x T $ f J(!£x Ts/liA'noi$Ìtu Atytfj&jìltu z
atque animo dubius haètehus fubftiti: non a!lpt<nv3 3 ¡(pexTtxarepov tris ptixtL vuo PlexeipiUo' 3
quòd aut mendacium refellere, aùt veri- » m t ^ *, / „ >. /r ■ <\ \ 1 pk >
1 . • • v , r . S i v j G in t ^ T n & cL v du v c tco v u eA eJy e tv u tv tati patrocinari minime valcrem : ied quod „ ' 0 ^ , , ' • (^ T p
v e r e b a r a c r e fo rm id a b am ne fo r t è q u ib u f - putpTvpeiv ¿fe Tip aA^eiu,- S t i la i $ e£6l/ÀfltC$-
d am v id e r e r e v a n g e lic a ! n o v i T e f t am e n t i ¿d/joi, (¿v\ ttm Sb£a tjoih ’Qiavyfep.Qeiv jj ’fà z i l c t - .
d oé tr in a e q u id q u am fc r ib en d o a d d e r e , & 10 tvLosìoX , T a f •£ (SUct^feÀ?« JCSt * w DJfpQm(Mi À o -
d e n u o f ta tu e r e v o lu i i f e : c u i tam en n e q u e •> / ' o .~ . ' > > „ 1
.. . . _ . j - • r „a .1 v a ’ a pi»™ odeivcu pcvir cupgÀeiv oiwoltov*
a d j i c r q u i c q u a m n eq u e a d im i fa s e l t , a b ' * \ & r ' » \ X ' « v
e o praefertim q u i e x E v a n g e l i i praeceptis ^ ouctJT'gÀiov auTD T roÀ iT oU e^ 'TTpoiipfyw.gv
i t am ag e re in f t i tu e r i t . N u p e r v e t o c u m va. TtpoaxpcLTas 3 yv/opfyjoi c i ’Ayxupct t » ì T ol-
e f lem A n c y r * in G a la t ia , & e c c le f iam x a u V £ x * & A a 6 à i> 4 r i to rkVroi è x x W « 4.
i lliu s lo c i n o va illa , non u t ip f i d i c u n t , « \ ^ / / > * r
p r o p h e t ia , fed u t p o fte a d em o n f t r a b im r ,1 5 " , [M s J “ " ™ 5, ^ 't u 7 »< ^ » / » « » r n i a s ,
p iè u d o p r o p h e t ia tu rb a tam d ep re h e n d iflem ; vroAu ^ ft&Wov a$ cei^dnenT a f y 4 uSb7rf>a(p)]7 iicti
q u a n tum fa c e r e p o t u i ,v D e o ju v a n t e tum * % l& rrtQpvAAvipdflltoJ x&Qóavv ¿ÌujcltvVj t S K v tix ¡?
d é r e liq u is om n ib u s qu® ab illis p ro p o n e - 's fè x «tù ro r t e t b t o v ^ 7 ^ / ^-poi
b a n tu r , f in g illa t im in -e c c le fia d if le ru i p iù - ~ <sf/v „ ' _ fv . / a „ « / ,
r ib u s d ie b u s : ad e o u t e c c le f ia q u id em ' " " ' ’A * 1* 1', " * ' " ^ e A i z M p »Ate- <>
in c r e d ib i li g a u d io aifeé è a, & in v e r it a te fi- 2-oC^•,.5 tfA&iooiv c>f tm g x xÀ yo ic t* ©5 tZì^ ex.xAtj-
d e i m a gn o p e r e co n firm a ta fi t ,- a d v e r fa r i i v e - cidi» d^ c tM id cS n v cq , x) t E o «A Ì0 « « # ’é^r¡¡parò
tu n c q u id em fu g a t i & D e i h o fte s n o n • òfrltooti’ t s s effe efyvcui'ndt Tfpòs t 0 mpov '¿mxps~
mediocri dolóre perculfi fuerint. Cùm ve- ^ ¿ „ t& t v s Avmidtueef. k^ottumv 7
rò ejus loci presbyteri poftularent, ut eorum 0MJ ^ ^ ^pwGuilpw, fa a s T % f Agq
u x co'ntra veritatis adverfarios dièta fue- KrùiurrrM ’ __ts__0 0' pò - , . ,
1 . . r f . 2 5 y Z S T Y J cLV'nXxa'ntiiftyw T a l r a A é e la c
rant, commentanum ìplis lcrrptum relinque- -app < ; / , . ■ . '
rem: addante etiam compresbytero noitro., oya VTtopivvifM,^ t 1 k ^ t o A i t o ^ mpovros ^ 5^
zotìcus 0- Zotico Otreno, id quidem minime prseftiti; ovpi/rtpia VTipa tifiav ZfiJTiXocJ Tà Orplu-y) t %tq g
fed fimulatque huc rediiifem, fcripturum t'7C^f.}c,o-l^p% eTniJyetAa/utiQci, «ffe* <^0ct<f6
me omnia, & ad ipfos quamprimùm mifl'u- ^ct^ocvtv$ r S K vcaìs hSòvTvs.y ^90' a-^u^s 7i4fi~
rum Deo favente promifi. H a c & alia in 30 trip cìutdT?. m ^ gJjJ; t ^tois gTE^t
V a l e s i i A n n ò t a t i o n e s .
auftorem videtur facere. Nani in Apollonio quidem h i c
dicit: Apollontus vìr difertijjìmus fcrìpfit atlverfum Moti-
tanum, Pri/cillam & Maximillam infigne & longum volumen,
ih quo offerii Montanum & infanos vates periiffe fu -
fpendio. In Miltiade verò fic ait: Mìltiades, cujus Rbodon
in opere quod adverfus Montanum, Prifcillam, Maximillam-
que compofuit, recordatur, & c . Sed utrobique memoria
labitur Hieronymus, dum Apollonio & Rhodoni trìbuit,
qu a dièta funt à fcriptore innominato, cujiis hic frag-
menta refert Eufebius. Hunc porro non effe Apollinarcm
Hierapolitanum, ex eo patet, quod Apollinaris quidem adverfus
Cataphrygarum haerefim adliuc nafeentem libros
fcripfit, ut teftatur Eufebius in fine 1.4 . Hic autehi ignotus
auètor, poli Montani & Maxi m ilk ac Theodoti mortem
libros fuos exaravit, ut ex fragmentis liquet. Plura vide
apud Halloixium in Notationibus ad vitam S. Apollinaris
c . 3. Qui tamen in eo fallitur, quod dicit librum Miltiadis
ab hoc fcriptore redaétum effe in compendium. Quem
quidem errorem abunde refellimus in capite fequenti.
r Aòipxn Mupx.iX.t~f Rcftius in codice Maz. Med. &
Fuk. fcribitur ‘Aaipxn. Apud Nicephorum in lib. 4. legi-
tur ’AGlpx.it. In Menoloeiis Gr»corum ad diem 22. Oèlo-
bris, mentio fit TU uyits ¡emmsihts ’AGtptuu bruntóeru
‘JigjiwoAi®?, a Juv/iff-Ttspyui Cujus vitam Gratcè edidit P.
Halloixius in tomo 2. de illuftribus Orientalis Ecclefis
ieriptoribus. Eft autem id nomen Latinum^ ut opinor,
quippejrùm nullam habeat Grsec® originis notam*
2 Tm m/sm MiMictfljj ] Nicephorus addit *ow di’ tìmii
Movmv'ov, quod Scholii vice à Niccphoro additum eflè non
dubito. Sed cur hic quifquis e li innominatus auèlor, ha:-
refim Cataphrygarum, Miltiadis potius quàm Montani
feélam appellaverit, obfcurum eli. - Non enim hic Mil-
tiadem illuni intelligit, de quò Eufebius in fequenti capite
loquitur. Is enim pro Catholica veritate adverfus Cata-
phrygas fcripfit. Itaque Joannes Langus, v ir dodliffimus
qui Nicephorum interpretatus eli, hoc loco Alcibiadem
pro Miltiade emendavit. Certe Alcibiadcs inter praeci-
puos auètores feélae, Cataphrygarum memoratur ab Eu-
febio fuprà in cap. 3. hujus libri. Aut igitur hic legen-
dum eli Alcibiadcs, aut illic feribendum Miltiades.
3 ’E^tKUxmteo» m if] In codice Regio ac Medicteo tt»?
acccntum rejicit in ultimam fyllabam antecedei)tis vocabuli.
Quod ideo notare volui, quia ad marginem editionis Ge -
nevenfis idipfum indicatili- paulo obfcurius. In codice
quoque Maz. 8c Fuk. wa? acccntum rejicit in antece-
dentem vocem.
4 Tijv >(c/,tu. Tlóirmi ¿v.x\ricncui j Longe praeferenda è li co-
dicis Regii fcriptura, quam confirmat etiam Nicephorus
in libro4* cap. 23. thi> rém>* è/xxXncnuv, id e li, Ecclefiam
illius loci, Ancyrse feilieet. Sic in infcriptione Epi-
i l o k Smyrnenfiura ad reliquas Ecclefias ugq rrnmi^ m~s
Hi/m rmvm remv 'P ùyuxs m/foXiwfc cmkPììioÌuì TmfHjixlaii}.
Et infra in hac pagina.
5 AiUTiJpvXtifAitUo J Id eli perlònantem ac perllrepen-
tem. T ota enim Ecclefia illius lóci, rumore novae prò-
phetiaé perfonabat, cùm ob tanta: rei novitatem cunéli de
ca re loquerentur. Ex quo apparet, donum prophetia!
jamtum illis temporibus in Ecclefia rarum atque inulì-
tatum fuiffe5 quippe cùm exorta Montani prophetia-
tantos tumultus tunc temporis in Ecclefia excitavcrit.
Quod certe non contigiffet, lì folemne tunc ac pervul-
gatum in Ecclefia Fuiilèt prophetiae donum. Porro S*}#71’
òpvXxi\jjtil/j Langus vertit decantatam.
6 vE*stsw 7t ] Ampleélor emendationem Clìriftóphòr-
ioni, qui ìnc/wn correxit, id eli, alfidué, quotidie. & fic
Savilius ad oram libri fui emendavit.'
7 Kc« r«? ùiTifiTu^ ] Malim ¿»71 9*«ì, ut légitur ad marginem
editionis Genevenfis. Cùm enim jam dixerit rù?
i’|i»«»7ieis 'ì&nxpts&wcq, ineptilììma effet repetitiq, lì rà?
¿»7j9Ét»5 iterum nominaret. Vérùm ¿»71 9h«s, quod longe
gravius eli, appellai Montanillas, id' eli Dei adverfarios,
eo quòd novum Paracletum inducerent. Atque ita in codice
Fuk. & Savil. fcriptum habetur. Si quis verò «»7r-
9*7-85 retinere maluerit, non repugnabo. Infra enim' di-
cuntur ùrnSìuV^i^/ioi, ut & apud Greg. Nylfienum lib. i .
contra Eunomium, & Paulum in 2. ad Timoth.
8 TS 'OrghoS J Male apud Nicephorum legitur 'Off«»?.
Dillinguendus autem videtur hic Zotìcus Otrenus à Z o tico
Comanenfi Epilcopo, cujus infra meminit hic au-
fto r , Nam Comaneijlìs illc antiquior fuit.‘
X4.S ¿ ir a V y \ ó y y , f ai'-nw ■? tote/jdws cùpémus
irptiai t S u r inqupS f 7tpium- ¿ m ln c u ’èiçams
V irpompaiDS \¡ ’¿im^íapía.irs a'ipiati icpls
T íicxAifo-ta», t í o . alna.11 éo^é •ma.irUu. xápui u s
! éîlia) r d f T y t Ií¿ Qpuyla., M u a i# , x a -
M iAwi ’ApSaScdi Tampuc- e»ôa, mà. • f i f
a m itv jm arparas, ‘ M e n a n t rmapua. & r çy.n>r
’A lia s ¿»Suroroï, ¿ t tardu/aiip. ^u%ïs ipeirpa <pi-
AoVpffl-mai Sevra. 7ia.poSbv eis èaurcvv rcS â.wx£t~
pStitp, irvfopea.roipoptilltui’cu r t x¡ cà<pviSias d t * * -
rrpQ n il ¿ mpexçavru ytiópSpjo! càiuoictr ¡Lpia.-
<£toi t í A aA e ï» ¿ fym ip am r , t o
Sim 1&■) w m ayuSn iris ót-x.Av¡-
alas Ö © “ SiSret nsçypirnlmra.. T ) i f ¡ i x a r
h c é tv o x o u p o 'J d r r > J 7 - § f
exordio operis poftquam d ix it , paulatim s ja r
ultenus progreffus, fupradiftae hirefis au- u
¿lorem defcribit his verbis, igitu r obftinata
illorum coitio adverfus ecclefiara, & ‘nova
perniciofi fchifmatis haerefis, hanc habuit o-
riginem. Vicus quidam effe dicitur in M y -
fia contermina Phrygise nomine Ardaba. In
quo aiunt Montanum quemdam ex iis a u iMontan*
fidelium numero recens adfcripti fuerant, F tril &
immodica primi loci cupiditate captum, pri-
nium fub Grato Afiae Proconfule aditum in
> adverfario fpiritui praebuiife : & Daemone
repletum, fubito quodam furore ac mentis
exceiTu concuti ccepiile 3 & nova quaedam
atque inaudita proloqui; hariolantem ac prae-
dicentem futura, prater morem atque infti-
tutum cccle fix % majoribus traditum, & conàv.
rpmvjuàrm r < fic iu c ep s fu c c e f iio n c p ro p a g a tum . P o r -
Í J M y v M m , « M as iir) ¿ t p y ^ a ™ “ ^ r a S T ^ fii“'^
¿bci.oovaly'n x, & tfActvr,^ •mth/Mm VTiap^ovrt, tbî a b r ep t ic ium & D æ m o n ia c um a c fp ir itu e r -
o% Aa$ t v c ^ o v t i ct^êopâ/joi \ 7nri/na>v} ¿ ActAéiv ro r is a£fcum, tu rb a fq u e in p o p u lo e x c ita n tem
IkcôA vov’ (jj¿pivv\i^¡jQ\ % T s K u g i» M q tç oA Î is T e s¿ in d ign a b u n d i o b ju r g a b a n t , & lo q u i u lte r iu s
¿ ™ a ^ , Ttph r l cPvA¿TlecX t u T tW 20 qUÍ Ín mCnte habeJent
~ » r , , . . » , . difcnmen a Domino praenotatum, minaique
TtpoQmTUV if^v\y>poTCùç m pw tcu ’ 01 h as ctyta quibus jubemur adventum falforum prophe-
'Xvfo'Mx.'n ¿ TCpopYjTixJ %x.&t<jp¿ct.7 i ejtcupS/tti/toi, ¿ tarum vigilanter ac follicité obfervare. A lii
¿ X y u ç u XfvvúfAjjoi, ¿ T- Dd&qoÁÍis Ttí K v ¿ u velut fantfto Spi ri tu & prophetiæ gra-
5 -, o > o o . r . , , tía eiati ínfiatique mirum in modum, & d i -
É^AcwÓctvo^oi, ro ßAcL^iQpov g V JSVM UW V ilinârionis à Domino præmonftratæ penitus
g Acto-rActvov n a b \ )^ 'tïj^ clAouZ tq’ J íA f i / ^ o i z 5 obliti, ilium infatuantem & adulatorem vulg
nvAcutafApai vtc ctvTtí, eis To punún xoiAtíe^ ^dudorem fpiritum ultrò ad loqueno\
®Ttcf'>. TíXf'A l i rivij jmÍcAAov A toicúÚtv, Lüáó- capti ejus illecebris & in
2 lía xcLK.oTiXvíctS 0 AictCoAoí rito 1 yr\ 'r ftf 7rapn~ / f r ^ U<^*V artj Pot^"
/ , / / n V ^ u s f r a u d e a c v e r fu t ia D ia b o lu s ad v e r fu s e o s
xow cLTraAuav pm^v^mep^os^ xca jmp’ k'ÿcui q u i d i d o D o m in i au d ien tes non e ra n t, e x i -
vTf civrav rtfzapd/josy V7re^iiyetpé Te xcq Ttpocn^- 20 ^ um m a ch in a tu s , c ùm ab illis im m e r i tò c o -
3 Ucwmv clvtSv 3 r lu i ^ 7roxempwpd¿lu/ ry¡s mences e o r u™ à v e r .a fe c u b a n -
cláÍiQ&clv TTi&as b à v o w as xcq It Ì pols t i - ! r S 0^ i e aS eY c i t a ^ c .p a u la t im
; , „ , t i - a c v en em e n tiu s m f lam m a v it. Q in p p e d u a s
yclì ¿ho yvvciïxctç eneyupccj, xticj roS vódn TCvitipuL- aùas mulierculas fufeitavit, & adulterino
t OS TTAyjpaaocj’ as xoej AaAeTv exQpóvas xcù fP'ntu rep leu t; adeo ut ipfæ quoque pert
/ p mde ac lupra memòratus ille, infana quaexcupas
x « ( a.AAsifiorpoims opuias r j ^ e » « p , - 3 5 d aIn & importuna atque aliena loquerentur.
v v Valesii Annotationes.
i *E» rif m/m rLf (bpvy.uo Mvaia] Rufinus v e r t i t , Vicus
quidam effe dicitur apud Vhrygiam Myfia civitatem, in-
epciffxme. Nec melius Mufculus & Chrillophorfonus in-'
terpretantur apud Myfiam Phrygia. Quid enim, amabo,
fibi vult Myfia Phrygiæ? Duplex ohm fuit Myfia, ficut &
Phrygia, tette Strabone in lib. 12 . Alia ma jor , quam
Olympenem vocat Strabo} alia minor, quam Hellefpon-
tiam vocat Ptolemæus. Utraque porro Phrygiæ conter-
mina fuit, unde natum proverbium apud Graécos
m MvoZ». Fuit & altera Myfia in Europa, Thraciæ con-
tributa, quam Latini quidem Mcefiam vocant, Græci verò
iemper Mvmuv. Ad hujus ergo diftinèlionem, « t&m <t>pv.
ycu, uvei* hic dicitur Myfia Phrygiæ contermina, fe u l
V ario
a Mo»gt»à»] Montanus, ex Ardaban, Myliæ v ico, Phry-
giae contermino oriundus (unde Sedia cores ejus Phryges &
Cataphryges didli) ciroa an. C LX X H , ju xta Eufebium in
Chronico, novam fedlarn condidit ; & prophetiæ donum
«hi divinitus conceffum jadlitans, Paracletum à Deo mif-
«•m fernet appellavit; adfcitilque libi duabus profligatif-
«mis mulierculis, Prifcillà & Maximillà, quas Spiritus S.
dono fummum prophetici muneris apicem affecutas præ-
cavit, & in fe Deum Patrem, in Prophetiflis fuis Spiritili
» inhabitare gloriatus, eo prætexcu varios in vulgus
errores fpargebat. Errorum quos fovebant hi Cataphry-
0es ummam, antiqui Scriptoris fub Pr&deftinati nomine
, jrrnon editi, verbis hic tradam, cap. 26. ‘ Hi itaque
« ni î ent“ m !?P*r’tus S. à Domina promiffum, in iè potius
« nimWo m AP°fto!is afferunt redditum. Secundas
‘ n»rmifi|r0/ 0rf l ? t 'oni*)us habent} & ideo dicunt eas
• H Z f Ap? fto um quia ex parte feiebat, &
P prophetabat. Nondum enim venerat quod per-
Afiatica. Porro vicus ifte in codice Maz. dicitur ’ApduGaS.
2 Kecm t rmgtixoat J Rufinus indifciplinatos vertit, Mufculus
immorigeros, non male. Intelliguntur enim ii qui
praceptum Domini, quo pm n on iti fuerant u t à fallis
prophetis caverent, negligebant ; t5 j f Kvefu bn-
XcvjJzivóffyjoi, Ut fupra loquitur hic innominatus fcriptor.
PelJime Chriftophorlbnus.
3 T«» ^mctxsi^Tii^lw f Metaphora eli à mulieribus,
qux relidlo mariti thoro furtim ad mcechum tranfeunt.
Nqm w/*u3£, feu dormire, de hujufmodi adulteriis dici
folet, ut in libris facris occurrit non femel. Quod cùm
non intelligeret Chriftophorlonus, • errorìs fomno confopi-
tam vertit.
R U M .
* fedlum eli. Hoc autem perfedlum in Montanum, & in
‘ eÌ us prophetiffas quas fupra diximus, veniflè delirant.
Deledlà quali in hxrefeos -metropolim Pepuzd Phrygix vico,
ad hanc omnes tanquam ad novam Hierofolymam,
làlutis ftudiofos convenire voluit. ». Rigidioris
difciplinx ac feverioris pictatis obfervantiflimi viveri vo-
luerunt} atque ideo nuptiis & ufu quorundam ciborum
mterdixerunt 5 matrimonii difeidia docuerunt : Se inter
orandum, ut animi triftitiem & affeilatam quandam fan-
«itatem prx fe ferrent, indicem manus digitum nafo im-
pofuerunt, inde Tafcodrugiu cognominati: quod illorum
lingua ru.ax.oq paxillum, <^Syj9s verò nafurn fignificet. De-
teftando ritu in myfteriis eorum die quodam fello cele-
brandis ufi feruntur : Infantulum enim acubus xreis toto
corpore pungentes, exceptum iànguinem facrificiis fuis ad-
hibuerunt. Cave Hi/l. lit. Voi. I. pag. 4 y . Vide Theodoret.
Hxret. Fab. lib. III. Fab. 2. Tertullian. de praefeript. cap.
f i . Auguttin. de b x r . c. 16. il