
 
        
         
		C O N S T A N T IN U S 8c  L x c in iu s . 
 a v ro i  a p ta   xopuSti M fW   >¿1  yjvcuj*\f  T y f   tb   <Wa  
 o v y x x h r s   ß tiX v s   1 ¿   T T   aWcov  Sàf&onpcoì cer 
 a )v,  e t« ;  TrctVTí  S'r pe a   ,Pa>//oy6>v)  ^>ca«fyc»$  opepeaait  
 CLvTQUS  •vjyÜ^OtTs,  oTct  ÁU7? 6>tIu\  Qú)TY¡pá  Ti  DC,  ¿Ü-  
 i p y i r U u ì   (M T   OotyYlfXlcSv  X¡  ¿ 7íX >1<?0U  '\ J E V - 
 o  &<rT§j>  tptcpvmv  TÍo/  eis  ©eov  ¿Ccro-  
 Ceicty  'Mx.rmp8posJ  /tojá'  oX®s  t o u í   $ocws  V7i oottX 
 ¿U/4uos,  \rai%0(Apos  7 oTí  irtoums, Ay  /e<¿-  
 X a   £   ex,  ©eocf ovvcue&óp&jjos  ßo^eiccs,  au-nx#.  t 5  
 natu>  aliifque  e x   equeftri  ordine  &   populo  
 R om a n o ,  fimul  cum  uxoribus  ac  liberis 1« -   
 to  vu ltu   e x  animo,  eum  utpote  liberato-  
 rem,  Ìèrvatorcm,  &   bonorum  omnium  au-  
 ótorem  cum  fauftis  acclamationibus  &   in-  
 explebili  quodam  gaudio  excipientibus. V e -   «  
 rum  ille  pietatem  in  D eum   qua li  infitam  
 lib i  atque  innatam  gerens,  bis  acclamationibus  
 nullatenus  de  ftatu  mentis  detur-  
 batus,  nec  inflatus  laudibus,'  cùm  divinurti  
 lib i  auxilium  adfuillè  probe  intelligeret j  fta- 
 t im   ju ffit  u t  D om in ic»   paffionis'crop*um  , 0 r fflTM¿ a   ~ ( VM 0 ,  ^ U i  ^ 7« ,   i’í í a s   « * í -   : 
 fupra  manum  fta tu«   lib i  p o íit«  erigeretur.  ,  .  ,  ,  W  ^   r   ,  m ~ 
 t%      ........•  ;_________   i ___  IOS  CLlCL'nljUOOCI  T rp o g o tnW   X¿  oh  TO  (jM'DJ&toy  TOl) 
 Sìgnum  
 crucis a  
 Conflant'f  
 no dedica-  
 tu r . 
 C um q u e   Romani  in  celeberrimo  urbis  loco  
 ftatuam  ei  dedicalTent,  q u «   dextra  manu  
 falutare  crucis  fignum  geftabat,  hujufmodi  
 infcriptionem  latino  fermone  in  bali  ju flìt 
 90.upoj*  aìipeeiov  I tt )   rip  v fa   &vmi  o r 
 T a f ¿¿0X190  r í f   P gò/jws  StSìiptcmfopdpa  riive»  
 cnitrcurns,  a v r le ò   S$i  reto rico   ‘\ j s r o y petulco  w w * 
 a p p o n i.  H o c   s a l u t a r i   s io n o   q j t o d   , ,   ,   ~   ,   /  ,  WMtm.__  ^   ~ 
 V E R *   V IR T U T IS   IN S IG N E  E S T ,   V E S T R AM   * *  f a   P » ^ ™ _  «UTC.S  T , ,   P ^ O U m   « y tó A & e T .q   Q m ?   
 U R R EM   T Y R A N N   IC i E  D O M IN A T I O N IS   
 JU G O   L IB E R A T A M   S E R V A V I . '   S EN A T U I 
 T a r a  T a f QanYitiQSn  awptnq)  rcS  òX»j9ind èX e yp ^ a   
 ■?  cucfyiets,  t"  ttÓKiv  optai  "¿bro  £vy>o  roo  Tvgpms  
 p o p u l o q u e   R o m a n o   i n   l i b e r t a t e m   ^IcperaQuo-cti  TìXfoQepaera'  ’in   peleò  xoù  t lu ì  co y- 
 ASSERTO  PR1ST IN UM   D E CU S   N O B IL IT A -   1  \  *rv  /  H M H | 
 T I S   SPLENDOREMQJ7E  R E S T IT U Ì .  P o f t -   S   y   h Q Q H f  t* t- 
 Iisbc  Im p e r a to r   C o n f ta n t in u s ,  &   c o lle g a   e ju s z o  Q**“ *   **4  tm   Xct f t ^ 'n ìT X ,   e M ip a e ra s   ^ K 5ì -   
 L i c in iu s ,   q u i   n o n d um   in   e am  in faniam  p rò -   TB9Hott.  J'm  * fh   t^ to is   olvtos  n   KeovzotiT~vo$t  ^   
 ru p e ra t  quae  p o fte a   m e n tem   e ju s   p e r v e r t i i ;   clÒtcS./¿oloìX&js  Aiximos,  oi)7ro  t o t e   è(p'leu 
 am b o   D e u m   om n ium   quae  l ib i   e v en e ra n t  ,/  *  '  m .   .  .  /  v  n , j   ¿ „ 
 ,  o.  n  ^  «  v&pov  <y/-7reriù)X£  Lutnctv.  t u o   2J&voicii  G ktp c lb 
 o n o rum   au c to rem   v en e ran te s  p la ca n te lq u e ,  vr   \  >  n~  «  ,  ~  ,, 
 u n o   c on fen fu   le g em   p rò   C h r if t ia n is  a b fo lu -   ® ioì)  ^   W   o>«(ia>y  unanav  ccotoìs  « i to » 
 t if lìm am   &   cop io / ìf fim am   p rom u lg a ru n t .  2 5  ÀfMpcD)  può.  & a X y   xsq   ympw» vó/oo* 
 E t   m ira cu la   quae  D e u s   in   ip lìs   e d id e r a t ,  Xg4?zcufa>p  'roX e am T o y   7r\ijpe^6i‘^c  Sd^prijpa 
 rtaeque  d e   ty r a n n o   v i f lo r ia s   n u n t iu m ,   ~  ,  _sp./»  /  »  >  \  >  ~ 
 ip iam q u e   ad e o   fc g em   ad  M a x im in u m ,  q u i   « *   * ‘'™ u s   “   ®e» 
 in   O r ie n t is   p a r t ib u s   e t iam   tum   iq ip e rab a t,  1 »   t s   t «   T y   .TU^cvya  nxns,  , 
 fe q u e   ip lìs   am ic um   elTe  lìm u la b a t ,  t ran fm i-  ^   to i  lópcoi  ctÒToi,  M a^ i^ a iy a   7 ^ /   \tv  cìiatoAìÌs  
 fere.  A t   ille   h is   reb u s   c om p e r t is j   p r im um   j o  èdvav  ’i n   àuuct&óovn,  Cj)iXtay  m   r s £ s   clotÙs  otto»  
 q u id em ,  u tp o t e   ty ra n n u s ,  g r a v it e r   in g em u -   5-  * '   «7«.  i v & n ® - , 
 i t .   P o f t e a   v e r o ,   c um   n e c   v id e n   v é l le t   a liis   n   \   '   '» -»   k   ~ 
 c e f f iU e ,  n e c   ru r fu s   id   q u o d   ju lTum  e ra t ,  ^   ™   *r>»  'A ì w A *   « m   M   A a » 
 fu p p r im e r e   a u d e r e t ,  m e tu   e o rum   q u i   julTe-  eTeP0li  t™*  a u   3 m p n 9e<fry  r o   3 
 t a n t ;   h a n c   p r im um   p rò   C h r if t ia n is   e p if to -   .x e X é b ^ ì y   T J J   tàl^ft& yoTuiy  a$  à i   e% iSìas 
 lam ,  v é lu t i   llio p t e   m o tu   &   e x   p ro p r ia   a u -   55 aùOey'roio^  t c i s   v t t   <to7 oi  vyeptoen  TV'ro   vrparvi  0 -   
 <ftoritate  c o n fc r ip tam ,  ad   P ra s lìd e s   im p e r i i  Xe^neticSi  ennvetyxes  t o   y^iptf 
 u i ,   n e c e flìta te   a d a f lu s   d i r e x i t ;   e a  quae  ^   pun${'m  ‘t t d t ì   a ù r y   TrtTt&typciia,  
 n u n q u am   antea  f e c i f l e t ,   ipfe  c o n t ra   fe   f i -   ^   U v t Z  ^o&fjdpos. 
 m u la te   connngensa 
 F.xemplnm  mterpremUmi,  E p ifi.U   tjraxni  'A ^ a i o v  W ^ e i a s   ’É f e t A «   ToS  -w ^ n »  Mot-  
 Maxrnmi.  4° 
 J o v i u s   M a x im i n u s   A u g u s t u s ,   S a -   4  loGtos  M a^ i^ tu o s   2 t^ a t9 t s ,  ¿C 'zZ.'iP'  K a i   m gp.  ^   
 V a l e s i i   A n n o t a t i o  n e s. 
 1  K«ì rat  ctXXair  Non intellexit hanc voccra  
 Chriftophoribnus,  nec  Muiculus.  Sic Gneci  voca-  
 bant eos, quos Latini perfeBiJJìmos.  Hic autem titulus pro-  
 prius erat equeftris ordinis, ut ClariJJìmi dignitas,  peculia-  
 fis  erat Senatorii ordinis.  Certe  Procuratores principis  &  
 rationales,  quos ex equeftri ordine fu irte  conftat, PerfeAif-  
 firai vocabantur.  Porro haec dignitas in vetuftis  infcriptio-  
 nibus his fere notis defignatur  P. V .  id eft vir perfeftiflì-  
 inus.  Sic inThelàuro Gruteri pag.  1098.  &   in  Epift. 40.  
 libri  10. Symmachi. Vide qus notavi ad librum z i. Amm. 
 Marccllini pag. zo2. 
 2  ‘Xxo^e/i iiietc- t i n y Ita  legitur etiam in  lib.  1. de  
 vita Conftantini cap. 40.  Malim tamen  fcriberexhnfj  
 quod confirmat Rufinus :  VexiUum Dominici crucis in dextern  
 fua jubet detingi. 
 5  llxfsx!fó% 7»  xìAìw&ì»J Peflìme Chriftophoribnus ver-  
 tit  divulgare,  reitius Mufculus  interpretatus  eft  prevaricati. 
   Quamquam neque hic mentem  Euièbii aftècutus eft.  
 w»ptx5»S5 idem eft  quod  c i migtpZfeà  ut  dixit  Euièbius  
 in principio hujus  libri,  id  eft» feponere  &  occultare,  
 ut antea  fcccrat  Maximinus , cùm  referiptum  Galerii  prò 
 Chriftianis  ad  ipfum miflurh  fuiflet. Tunc veroàrùm Conftantinus  
 8c  Licinius  vièto  Maxentio,  legem  pro  Chriftianis  
 ad  eum  mifèrunt,  eam  fupprimere  non  aufus  eft  
 Maximinus,  metu  feilieet  potentiorum»  ut  addit  Euicbi-  
 us.  Porro  Nicephorus cùm eam vocem  non  intelligeret,  
 ■nxpantlò% pro ea iùbftituit. 
 4.  "IóSioì  Ma%if¿iíoí ~]  Jo vii  cognomentum  primus  iìbi  
 fumpfit Diocletianus,  ut collega ejus  Maximianus  Hercu-  
 lii.  Poftea  cùm Caefares  fafli eflènt Conftantius &   Gale-  
 rius :  Galerius  quidem qui  Diocletiani  filiam  duxerat,  &   
 qui  cum Diocletiano  in Oriente  fere  femper  veriàtus eft,  
 Cariar  Jovilis  eft  appellatus.  Sic  enim  ifi  Chronico  Ale-  
 xandrino dicitur,  &   in  vetere  nummo  quem  edidit Joannes  
 Triftanus.  Conftantius  vero,  utpote  qui  Maximia-  
 ni  Herculii  privignam  duxerat,  &   cum  ilio  in  Occidente  
 verfabatur,  Cxfar  Herculius  diètus  èft,  ut  ex  vetere  pa-  
 negyrico obièrvavit  frater meus Hadrianus Valefius.  Mor-  
 tuo  deinde Galerio,  Maximinus  qui  Cariar  ab  ilio  faètus  
 fuerat,  cognomentum  Jo vii  aflumpftt,  ut ex hoc  EufcbS  
 loco difeimus. 
 crìi n^cepómn  ^   rofyb  notan  cLi9pá>7rois  (pavepov  B i n o .  E t   g r a v i ta t i   t u «   &   cunótis  m o r ta -   S/e  
 w É ™ 0tt ,   r è i   S t r n i& i   A m K , ,™ ' . ,   ¿   lib u s   ,,o tum   e ffc   a r b i t r o r ,   q u a li t c r   d om i -   1  
 \  \  ,   /  /  <  ,  ^ n i   a c   parentes  n o ft r i  D io c le t ia n u s   8c  M a - 
 Met^tpuaioi  T B S V t u n p i   m n & s ,   m i »   x im ia n u s ,  cùm  cúnelos  fe  re   h om in e s ,  r e li- 
 % eS b i  c c n u i& s   à y 0p « 7r » ? ,  J(5t^ X e « p 0e<(rji5  r  r   0 e a i   <5to   D e o r u m   im m o r ta lium   c u lt u ,   ad  C h r i - 
 Sp^axeícts,  T af  tQw  r   X catiolkSv  Ioujtvs  avpc/Mpu-  5  ^*an orum  ^e<-^am  f °   a p p lic u if le   c e rn e r e n t , 
 ¿pesi  ^   S l f uÌ l À   ^  rc o n ft im e r “ n t  ’ 
 ~  L   r C r   _   p  A«  »  cl  '   a   /  ’   c um q u e   à  D e o r um   fu o rum   re lig io n e   d e fe r - 
 t u s   ?   a u ™   ©edy  r   a S w w a   S p m w   et-  v ^ffen tj  p u bH ca   an im adv e rfio n e   &   fu p p liyet^ 
 ppyiovcircts,  •zngfifoiX®  xoXctoq  ^   nfdxatMP  ^5  *  c iò   ad   e o ru n d em   c u ltum   r e v o ca r en tu r .  E - 
 JpyiOTtelcti  T   ©gofy  à y a xX v jO Ìa oq .  àX X *   tyà  óC-  go  v e ro   c ùm   in  O r ie n t is   p r o v in c ia s   f e l i c i -   
 1  T O V a l iT Ì   * p S n r   ‘ tis  ¥   À m n \ lu l   m p ry » ó id u> ,i  io ^ u s   au fp ic iis   p r im um   v e n i f lem ,  c om p c r if-   
 „   ^   „   ,  -  /  M  >  a  /  \  lem q u e   q u am p lu r im o s   hom in e s   q u i   r e ip u - ey»a»  «is m a i mates  r   atSpaotat  ra .  JV  bIicae ufui effe  '  -  ob  eam  qujm  T.  { 
 ¡lóala  ¿xpíÁta  Sbva/aiws,  voto  t   £li[$i5iw  Sia  t Uu  cau fam   à  jù d ic ib u s   in  c er ta   lo c a   r e le g a t i ;   
 « o e jem / tm ii f   Moiai  è J o e i6 «C5 '   F p W   ¥   Sn»<ìà>  lìn g u lis   ju d ic ib u s   in  mandatis  d e d i ,  ne  q u is 
 S S & ,‘( 4  W m   r í -m ,   I?  XoiotS  otpoa.  j d v e ,fu s .  P™ v in c ia le S  a tro - 
 ~  ,  /  ,   p  ,  >  ~  .  c it e r   fa eviret  ,•  fe d   u t   p o t iu s   b lan ditiìs   &   ad - 
 (pépiaj¿  mis  em p ^ a n c is  etTniids,  cL^ctjtccPÀoy  ¡co-   j  j  b o r ta tio n ib u s   ad   D e o r um   c u ltum   eos   r e -   
 XcetLiioofi  t ,   TtpoT^onctis  czb& s  T   T   © 5a y   ^'pyìiDtua.v  v o c a r e   con a ren tur .  Q u am d iu   ig i t u r   ju x t a   
 ctvTtiS  j ^ H   Ttivmvrnc  tìV  o tb   à x o X y 06)5 m   manda tum  m a je fta tis   n o f t r « ,   haec  à  ju d i c i - 
 „ / I   ~  t   \  tv...  __ h u s ,  p ro u t   ju ife ram ,  o b fe rv a ta   f u n t ,   nem o 
 x«Xél>crc|  Tt¡  e(ty¡  r   Kst<Za  J   ^  e x   p a r t ib u s   O r ie n t is   a u t   r e le g a tu s ,   a u t 
 ccj^^ctypùvetfaiiveQMVt  pcwììv.cc  C/&  t   t   ctvctmXvis  c o n tum e lia   a ffeó tu s   e f t .  Q u in   p o tiu s   p r o -   
 pcepaVf  pohm  V£ptic¡w  (vk'n  oió&tJi^y  glTXa  20 v in c ia le s   n o ft r i  e o   q u o d   c ìem en tiu s   c um 
 LuótM o y   c a l   r y   pon  (¿aptas  t& t   a v r a i   n   yivteQaj-,  *P^S  ag e h a tu r ,  ad   n um in um   c u ltum   r e d ìe - 
 »  «  i  ~  a   m i   cw».  ..t '   i 1«  rü n t ‘   P o f te a   v e r o   c ùm ens  r ito   r   WBffl  jp>]<nt&av  ava*ex.A>icd*j.  p-/  de    ann|o| Mp r e*t e r i to   N i - 
 2 »  .  p  c om ed iam   fe h c i t e r   e flem   m g r e l lu s ,  c iv e s /  m u r a   0T8  x rcò  7tapeXòoyn  oviojuTcd  bo rovas   eaee-  .  »  1 
 ,   ,,   *  ~  fv.  .  /  e ju s   u rb is  m e   m ie   d e g e n tem   ad ie ru n t  c um 
 IHw   N . x o ^ i r   f t e r e W ,   mtpeya-  Deorum  fímu]acr¡s  .  ^  ^ 
 Vovm  TTVÀjTctj  tt}s  aoTAS  7roXeas  ¿te  apea ¿Á/ 2 5 ]lu j u fm o d i   h om in um   g e n u s   in  fu a  c iv ita t e 
 T   ^oetvav  T   ©eav»  pcee^ovas  Siopfyjoif iva  navn  h a b ita r e   om n in o   fin e r e tu r .  S e d   q u o n iam 
 ata  ro   mitimv  ’i 9vos  fm^apeas  ì^kti^e7iòim  ov  rij  c om p lu re s   h u ju s   r e lig io n is   v i r o s   illis   in 
 aomoi  nafilSl  oUeív.  ¿X X *   ore  íyvai  a e X e iw   rvis  p a r tib u s   d e g e r e   c o g n o v e r am ,   h o c   e is   r e - 
 avrUs  JpWKeias  a r ì& s   ¿9   avmis  mis  pcepean  01-  fp oñ fum   d e d i ,  m e   q u id em   e o rum   p e t it io - 
 x« iy ,  H   m   «Trémptor  ! ■   lih en te r   g r a t if ic a tu r um  ;   fed   non  an im- 
 ~  «\  •  /  »  <v  »  a d v e r te re   id ip fum   e x   aequo  ab   om n ib u s 
 tM   t& ò   m m m  aumov  a a p e y a sw e P   M M   ■r   .  ^   .  . 
 »  »   .  /  ~  ,  a\  ^   »  « i  ®  p o l tu la n .  Q u o d   l i   q u i   im t   q u i   in   C h r i - 
 y   ^   n a rm v r vm   c a r é n   ft|an orum  fu p e r ilit io n e   p e rm a n e a n t,  u n um - 
 *nve5  èia  tv¡  ctuTM^  ^evn^LifXtnicp  Sj^ppvjjoiTíSy^ ov-  q Uemq Ue  p ro   a rb it ra tu   a c   mentis   fu «   p ro - 
 3  ras  'eia  ensp^y  3 ov  ty¡  ihcc  atpocü.pean  rico  /3yX»j-  p o l i t o   e lig e r e   q u o d   v e l l e t ;   &   f i   D e o r um 
 oiy  e^eiy*  ¿   eì  (¿{fXovim  r ¡   r   ©eoiy  Spyaxnav  e7rt~  3 5  re lig io n em   am p le& i  v e l l e n t ,   pe r in d e   id   l i -   
 a   >tya<7xe<y.  * opeas  ^   W s   £   a w r f i i   TroXeoii  Nixoyxn-  c e r e .  S e d   tamen  &   N ic om e d ie n f ib u s ,  & 
 A j e n ,   t|  rc tTi  Xoinais  7?óte<nv  a l   ¿   ctÙTcq  TDcry-  r e liq u is   c iv ita t ib u s   q u «   e an d em   ad   me   pe - 
 HI  T i« !   oíMÍa r  a i W   B B S M S I   fi«  ‘ ¡ « a » « "   c um   fum m a   con ten tion e   d e tu ie - 
 /  ,  r  -  /  »/  m   >  22  - v   ran t,  u t   v id e l i c e t   n u llu s   C h r i f t ia n o r um   in 
 memtmwsaim  à\ì\ovon  n a   (Miai  ees  r   X tm a v a v   / t i l - u * 
 n,  1  ,  i  ,   /  .   >1  p  fu is   u rb ib u s   h a b ita r e t,  n e c e lle   h a b u i  b en im 
 .5O TA iW   w o ix o .i(,j a y a y x Iiv  ^ » ^ r 5ie ? a f ^ J s 40gne  refpon(Jìre  .  quando  i t J   obfervamm 
 ■ ¿ tm a o ia ^   'io:  b   am o   rv -m  f t i f l è t   à  c u n á i s   r e t r o   Im p e ra to r lb u s   ;   D i - 
 x^tmpes  7iavTíS  íle(pu\a£av  X)  avmis  mi$  Seois  Sì  j s q u o q u e   im m o r ta lib u s ,  p e r   q u o s   g en u s   h u - 
 és  nceiTiS  ceidpaTTOi  X)  avTYi  ti  t   Sìipeoenav  SìoixMois  m an um  &   r e ip u b l ic «   pe rman et  fta tu s ,  id * 
 V a l e s i i   A n n o t a t i o n e s . 
 1  El?  t í»  ¿wmAtirJ  Orientis  nomine  iEgyptus  etiam  
 continebatur.  Hujus enim adminiftratio  commiflá fuerat  
 Maximino  Caefari.  Quippe Maximinus  cüm  Caefar á Ga-  
 lerio fa&us  fuillet,  omnes  eas  provincias quas  Diocletianus  
 fibi retinuerat,  regendas accepit.  Atque hinc  faétum  
 eft, ut  ALgyptus  diu  poftea  inter  provincias Orientis numerata  
 fit.  Sic  certe  Amm.  Marcellinus  in  lib.  14.  ubi  
 provincias Orientis  recenfet,  inter has numerat Asgyptum  
 &   Mefopotamiam.  Sed  8c  AEgyptus  initio  fuit  fub Comité  
 Orientis,  ut docet vetus inferiptio qu* fie habet.  M.  
 MA E C I O   M E M M IO   F U R IO   B A L B U R I O 
 O R I E N T I S .   iE G Y P T I.   M E SO P O T AMI ^ .   
 . C O N S U L I   O R D IN A R IO ,   &c. 
 2  TS  TTUfiMóm  iyixvra ]   Anno  feilieet  Chrifti  311.  
 Maximiano oèties Cof.  Eo enim anno cum Galerius mor-  
 tuus effet,  Maximinus  Bithyniam  occupavit,  quam Galerius  
 una  cum  Illyrico  8c  Thracia  fibi  retinuerat.  Vide  
 qu* notavi  fupra  cap.  y .  ubi de Luciano martyre. 
 3  ’E»  rjJ tJlec ta&cufwti tw  /ìouXnn»  *^«»3  H*c prover-  
 bialiter dici videntur.  hoc eft quod dicit Perfius, 
 Velie fuum cuique  eft. 
 C . E C I L I A N O   P L A C I D O   C.  V.  C O M I T I   *  Sed poft h*c verba videtur quidpiam  deeflè. 
 V a r i o r u m . 
 a "Of/jut,  ¡(¿y  7»is  rSs etÒTtk omXiu$ Nuousrjìo" — J   Maximinus  
 indulgentiam communi Principum confenfu Chriftianis  
 datam fuftulerat,  fubornatis legationibus  civitatum,  
 qu* peterent, ne intra civitates fuas conventícula extrucre 
 illis  liceret.  Hinc  acrius in eos  fevitum, donec. Conftantini  
 literis  Maximinus  deterreretur.  Baluzius  ChronologiA  
 Diocletianeà, ad ann. CCCXI. 
 ponga?).