S j e c . crofatifto noftri tcmporis martyre Pamphilo
I I I . pro illius defenfionc confcriptus eft : quem
quidem nos propter malevolos quofdam ac-
cuiàtores, communi ftudio atque opera jun-
clim elaboravimus»
C A P U T X X X IV .
De Philippo Cafare.
Huerefer T n t e r e a cum Gordianus ièx totis annis
Nieepbor. j^omanum Imperium adminiftraflet, Phi-
C ' lippus una cum Philippo filio in ejus locum
fiicceflit. Hunc utpote Chriftianum, fama
eft in. poftrema Pafchae vigilia precationum
in ecclefia participem fimul cum reliquo po- i
pulo fieri voluiife : fed epifcopum qui tune
ecclefias praeerat, non prius illi aditum per-
mififle quàm confeffionem fcelerum fecif-
Ceti iiique qui humanitus lapfi fuerant, & in
peenitentium ordine ftabant, fèfe adjunxiifet.
Quippe ob multa quae commiferat crimina,
nünquam omnino ab epifcopo fuifiet admif-
fuSj nifi id prius feciflet. E t Imperator
quidem libenter obtemperaflè dicitur, fince-
rumque ac religiofum affedum timorisDei,
opèribus ipfis declarafle.
C A P U T X X X V .
ìi/ia s tepaf fi<Lf>Tuejt YloLfi<pi\cti * '¿mMyia.s, r t ip - a
e<fiv cLV<z\££c(.cQTtf' leb t <Pi\cUTtav av/i-
'7Twi<mvTe$ otAAÌiÀojs 3 o-rtouSvs rtirtow^A.
Quomodo Dionyfius HeracU i
fitcceffit.
i EptfcopatH
K E i A A A I O ' N A A f.
r T o t Q ÌAirt& ov Kouaztpa..
T^Tecn oAois e£ hropSiAvoS 'Papiadw yyt- b
flOVlAV CLVVOOLVTOS, $'lAlrtZ&0$ AflOt 7TCll£l $1-
AlrtrtOO T '¿Pf/Uv 2j&Sij*TAJf. CTV'TQI XATè^fl C
Aoy>s Xcaticlvov ovfe, op rifiepcp. r v^olths V 7ia % a
o 7mvyu%iSb$t r érti r IxxAypiAS Gj%gùv Taf trAiiQet
1 edeXyacq’ w /z^-ngov SÌ £ tu- z
Vix.oi.tTfe rtgoefioros èrtifiATrijvAf el<r£ct\£v, $ I^o/lloAo-
ynaoto^, >9 * tois ov /s^trtlatfiAaiy l^èTot^opuvoiSì %
(¿iTxtmcu, T i i%ö<jiy> eauToy xa^tAg^aj.
5 ac AAas yS p i av ttoÌì Tü^fiS auTy, fi>j Ty-ro
•TmWGU'my rto\AA$ T JtCtT AVTOV CUTI 04 7tA~
^ t^ ^ ö Z cT cq . 3 Kf TTEiöctp^o-cq y t rtgo9upta>S A t y t y i 3
To yviiaiov 39 0ÒA<x£e$ •£ Téè2 t Süov tyoGov
Qioias ipyis lanSiS'iy/ud/joy.
o K E S A A A I O N A E'.
Eli Aiovumos 'tipcLitXa. r ’tàicncoTrtiv Savi
Je Ni- A N N O
ceph.c, 26. d~X CUm I
autem hujus imperii tertio,
cepb. c . i 6 .J - cum Heraclas poft fexdecim epifco-
libri f . patus annos diem extremum pbiiflet, Pontificatum
*,t^P«7oi> <Tt' r{prep *vxvs Ito, xctö’ 0 paioWci^ajiiTos
d 'H ^txA a T ßlOV èrti iXXOuSiiLCL iTiOl TVS J
t 5 xclT ’A\i%&lrS)>uctv eKxAyoicHv r ito
Alexandrinae ecciefiae fufeepit z<> 'Xpotpx.tricti.^ ^
Dionyfius. e7n<rxo7rlco Atovvmos •\jm\Apdo0.y6i,
V a l e s i i A
in bibliotheca cap. 1 xo. Ubi ait Pamphilum, cùm eilèt in
carcere, quinque libros pro Origene una cum Eufèbio
icripfiflè ad confeiTores qui in metallis erant: fextum verò
poft mortem Pamphili ab Eu/èbio adjeftum ciTc. Cete-
rum ex hoc Euièbii libro quem pro defenfìone Origenis
confcripfit, colligcre eft jam tum exftitifle multos, qui
Originem reprehendcrent ob dogmatum novitatem. Inter
quos prxcipuus fuit Methodius, qui & librum de refur-
reftione fcripfit adverfus Origenem, tefte Hicronymo &
Epiphanio. Atque hx c caufa mihi videtur fuiiTc, cur
Euiebius in his hiftoris Ecclefiafticx libris nullam Metho-
dii mentionem fecerit. Nam cùm omnes Ecclefiafticos
ieriptores in hoc opere accuratè commemoraverit, Me-
thodium tarnen de induftria prxtermifit, eo quod Origenem
quern ipiè prxcipue mirabatur, impugnaviilet. Hinc
etiam eft quod contra Porphyrii libros poft eundem Me-
thodium fcripfit : quafi xmulatione quadam & odio adverfus
Methodium incitatus. Certe Euiebius in libro 6.
Apologix fu x pro Origene, refpondebat obje&ionibus Me-
V A R I
a 'A w b A o ] S. Pamphilus, Pierii auditor, presbyter
Ecclefia: Casfarienfis in Palaeftina, v ir Celebris, qui fub
Màximini perfecutionc Martyrio coronatus fu it , fcripfit
paulò ante ■nXaumi, unà cum Eufebio carcere inclufus,
Apologiam pro Origene. Eft autem aperte falfum quod
fcribit Hieronymus, lib. 3. Apol. adverfus Ruffin, cap. 4,
Apologiam illam folum Ruffinum fub Martyris nomine etlidif-
fe-, fi quidem & Graeci codices, tefte Photio cod. 118. & c .
ipiam Pamphilo attribuerunt. Mirum verò eft, quod Hieronymus
hoc prxcipuè argumento probare nitatur, Apologiam
illam non efle Pamphili, quòd Eufebins fcribat,
Pamphilum nihil proprii operis edidijfe. Nam idem Eufebius
hie diferte teftatur, Pamphilum ifti defenfioni Operam fu-
am navafle, etfi non totam ip ie , fed alieni opera adju-
tus elaboravit. Dn. Bullus in Defenf. Fidei Nic&iia, pag»
iy p .
b r oghttnü ] Philippus Arabs . qui anno 243 Prxfeóbùs
prxtorii faftus fuerat, ftatim Gordiano infidia^. paravit;
effediumque ut palam ad impcrium pofcerctur, inquit
Capitolinus in Gordiano III. Cap. 29. qui ait poftca
Philippi juflu Gordianum occifum, xtatis anno vicciiino
N N O T A T I O NES.
thodii : Jfhiomodo, inquit, aufus efl Methodius nunc contra,
Origenem Jcribere, <jui hoc & hoc de Origenis locutus eji
dogmatibus? Citantur h x c verba ab Hieronymo in lib. 1.
adverfus Rufinum.
1 Mf§c%tü ¿faZtmi] In codice Fuk. & Sav. legitur *»/*-
quod eft elegantius.
2 T0Ì5 dii im^uulafnetoi* ] Muiculus vertit:
qui propter peccata inquirebantur, & fic fere interpretes
Nicephori ; male ut fcntio. Nam nihil aliud eft
hìc quàm cenferi, verfari, in peccatorum ordine collocari.
Sic 7bì|«s T 7m£a.zi\ò>(*cf.Tm dicit Dionyfius in cap. 4 6 .
hujus libri. . . ,
3 K«/ ireijupfflrcti Hiftoriam hanc de Philippo Imperatore,
quem Babylas Epifcopus ab Ecclefia: aditu repu-
lit, refert audtor Chronici Alexandrini ex narratione Lcon-
tii Epiicopi Antiocheni, qui fub Conftantio Imp. vixit.
Eadem fere narrat Chryioftomus in oratione de fando
Babyla contra Gentiles, nifi quod Imperatorem ipfum
1 non nominai.
O R U M.
iccundo; Imperii feptimo, inquit Orofius Hift. lib, 7.
Ant. Pagi Crit. Vol. I. ad ann. Chr. 144. p. 217.
C Ture» \óy<& X&Aficcròv onte] Vide omnino Ba-
ronium ad annum 146« ubi fuipjcatur Scriptores confu-
diile Philippum Auguftum cum Philippo Auguftali in E-
gypto Praefeéh). Teftatur tamen Eufebius nofter, Origenem
hteras fcripfific ad Philippum Imperatorem ejuique conju-
gem Severam ; infra cap. 36. idque Chriftiani magifierii
auttoritate, ut teftatur Vincentius Lirinenfis in Common-
nit. cap. 23. Unde falte m colligitur, Philippum non fuiflè
alieno à Chriftianis animo. IV. Lowth. Non dubito quin
Eufebius, quod habet de Chriftiana profeffionc Philippi, ex
incerta auaitione retulerit; cum Laäantius Eufebio coa:-
vus, & Crifpi, Conftantini M. filii piacepto rj Sulpicius
Severus, Theodoritus Hift. lib. 7 . cap. 39. Àu&ór anony-
mus vitae S. Pachomii, aliique complures aflerant, Con-
ftantihum Magnum fuifle primum Imperatorem Chriftianum.
A n t. Pagi ad ann, 244.
d 'Hgjsx.PiéT) Hcraclae annos X V I tribuit utrobique Euiebius.
SufFragantur Syncellus & codcx Nicephori Patriarch
« Lòndincnfis. Profpcr à V I I Alexandri CofT. ad CofT.
k e $ a -
Phi l ipp cs . E C C L E S I A S T I C A H Ì S T O R I ^ E Lib. VI. i %
, k e $ a a a i o n A t ' . c a p u t x x x v i . nr.c *
O dvt ctÀÀA nxrt&SbLfCLi Taf Elpifivi Oaot praterea libri ab Origene lucubratiJtnt,
olct 59 eìxcs w rtA^vimis t* vn'ìws, /^ V u o tempore cùm fides noftra, ut par vide 1r,ce-
rtè7ia.ppy\<nAojxiys n r 5 «.«.0* ti/xa$ erat, augeretur in dies, & doótrina^0r,tó,i'*
Traci Àoy», u?T6g t À è£yi)coyìct <Pcta-]v èrn\ t *£!&- 5 ^ lriftjanórum fumma ubique libertate frue- ^
H I H a r e u A m . H B W M 1 ■ g B B B H | ut-
~ n~ " r \ » \ ~ 1* Pote ex diuturna exercitatione maximum
ex T7\$ putxpcLs Tnt&tffxfons iQ h m i èrti t * xoivoò dicendi ufum fibi comparaflèt, conciones quas
I Aèy>(àpz<.$ etvt<J 1 m ^ y ^ C j io is (uÌa- habebat ad populum, à notariis excipi per-
XclQUv i7nTpé'Jpocf' <ZBgjTipóv TftTi T^ro YcUc^i cum antea ^eri numquam concef*
f*., Ìi.T'Ì.JbBÌ _ f \ \ w ■> iiuet. Sub idem tempus o<5fco libros edmpom
? p s T t y W ' 10 fuit adverfus libram queindam Celfi E tìc ii-
a ^AptfOiìoy xetJ 71/AM 1 KgÀcrou r y Ertix.8puu et- rei contra Chriftianos, qui de vera dodrina
Atj&H \óy>v, ourtù Tov cLtSfàv avv- infcribitur. Quinque praeterea ac viginti vom
i l m S s TÒ B MarflaT» i im H H ei- !“ ” in| in Evangelium I H i B B i
WBmtm • » ' fs-'is. m & in auodecim Prophetas r o ^ T K re «5 T S s h S i z 'L V M y m .^ rum quinque dunta^ t & e^xpojfnitti;ones, quattip
m (u n to &4*/8ii s o m £ ttxon. 3 &vv 1 5 perimùs. Exilat etiam ejus epiftola ad Imr
39 'ZtT&s clvtqv /3 ctóiÀgct <t>'iAirtZ30v irti<tO?w’ x, ótM»i peratorem ipfum Philippum, & altera ad
rZ3f% tììv 'TOuiV yx-fUTw XgCifecv DdAtyoeoI n cónjùgeiù ilHus Severam : diverfe praeterea
*/NN i , 'f < 1 ■ /t.» \ ad diverios fcriptae. E x quibus quoteumque
■ n u s a t e w , , ' * m o - n r v v m & S lw m p t fp lr f i ln ap u d ^ affer^ tas rep‘e rire
2}&<popoi$ {¿»buavLi ciwctycLyuv SìSbmpuQct, ¿v mus, feorfum in proprios libros, ne iterum
iSlcas ToptCiV GrèdygcLfpoui, às oiv fxwArn CtJ&ppi- zo diffiparentur, digeilìmus. Sunt autem illae
rtloiii'w xATiXihtfjdiJ, Tov gjcctròv ctPidpcov numero fupra centum. Sed & ad Fabianum
^ , W aBW I ì\ jz ¡a p P ' . <„/ . Romanie urbis epifcopum, & ad complures
3 h k t« .^ y & f * Si xcq tcS ^ Vcepilw alios ecclefiarum Antifiites de reéta fidei fu«
irtt&Mrta, i'npois T i r tX uw s etp^uaiv iìcxAtjaiav, ratione epiftolas fcripfit. Harum autem rertiie
th$ JtctT AV7VV o/30oJb^ia$. t^ i i i >9 t&tzcv rum certiifimà documenta habes in fèxto lit
Às ¿v exTto Tìis ypAtpeiatts >ibuv 7np] z< ^ro Apologetici illius quemnos prò ejusdep
, \ , / * 3 1 fenlione conlcripfimus.
toc) ctvdpos '^rèAoyjcfs.
; K E Ì A A A I O N A Z '. C A P U T X X X V I I .
Ilg&l ^ T Ì£eev ^Xj^^taiees- De Arabttm ài fior dia.
A AA.01 y av 7ra,\iv è7n tyiì ’A^.£Ìc^ ^ Tov T J o d em tempore alii rurfus in Arabia, Fi* NlctfoiAy/
Ld/jov i7n(pvovToc\ xpóvov, SÓypiatos clA- ? o . .d°gmatis cuÌufdam a veritate prorfus p^r.hb.^.
À. o7f i 8 Tm A>A. roim' A.i eiOTi^mi * oi gA«'g TPV vt\ e» tvÀv peo- alieni « auélores exftiterunt. r A.iTerebant^* 13‘ ‘
, . N „ , \ »/ enirn nominum ammas m praelenti quidem
rtiiAV rna>$ t1 X T xcupov, etfxxL faeculo una cum corporibus inferire atque
tm TèAGjrn auoArto9v)iaxny t o is aupuiai >9 aito- corrumpi : rurfus vero refurreótionis tem-
2dcf.<pQeipicQvLi' avQis Si rtoTi yT) t t “ ÀvA^oicnas Pore c.um hfdem corporibus ad vi-
HXCUmPOBV H(TUHO AV> T01-S C» tJlc,t0b i/C tìateea rt/. 39' di\vl' X'. TB1 Tg r tam redituras. Convocato igitur hanc OV J- ? < i K W | . . .& . b ^ v 1 v } ) od caulam non exiguo concilio, iterum
4 Kpomdems v ofu x (£ s aiwóSs, 4 -TTaAiv *Elpiyéytjs rogatus etiam illic Òrigenes, cum dilpu-
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s .
1 7u^iy^q>eif pot&ùuSut fan■fej/stj] Idem teftatur
Pamphilus martyr in lib. 1 . Apologise pro Origene,
his verbis: ¿¡hsodque pura religionìs objervaverit dijcipli-
nam, & pra ceteris verbo Dei, è * dottrina operam dederit,
dubium non eft ex his qua ad nos labor is & f i udii ejus
certifiìm» defignantur indicia: pracipue vero per eos tratiattis
quos pane quotidie in Ecclefia habebat ex tempore}
quos & deferibentes notarli ad monìmentum pofieritatis tra-
debant.
x Kixrts S’ ’E s riK if f iiaDuo fuere Celli Epicure« ièéhe
philofophi; quorum alter Ncronis «tate vixit,. alter circa
Antonini tempora, ut fcribit Origencs in libro 1 . contra
Celfum. Adverfus hunc pofteriorem Celfum fcripfit Origencs
o d o clegantiffimos libros, qui etiamnum fuperfunt.
Hic eft Celfus, cui Lucianus librum fuum, qui Alexander,
feu faifus vates infcribitur, nuncupavit, cum ab eo roga-
tiis cflet ut vitam impoftoris illius literis traderet. .In fine
autem -illius libri, Lucianus cum alloquens, Epicureum
fuifle aperte fignificat his verbis: <rd jit fybu&x. pu&ty’
(Op©*, ¿rf'gl Ir.cqgu <£ <plXa, /£ ov «j*i [a u Xs?u. ip>,
fain crotpiet, ru ¡¡otsi tOJ&etcw t^un, >d Tgpxg xgeeoTiih, £
faitSKuu ¡(¡m yoXw’JJ fins. >(&j .fofytnflt <zo&i nss mwovnti' to
vdisov di, Jwrp xj «75» ijelov, “Emxigai Tt/ntogZv, & c . Quibus
etiam verbis indicarc videtur Lucianus librum Cclfi qui
uXv&Hi A»j3s dicebatur.
3 JTgjt<pi i i (c1 QctStcwdj Hieronymus in Epiftola 67.
Ipfe Origenes in Epiftola, quam fcribit ad Fabianum, Rom.
urbis Epifcopum, poenitentiam agit cur talia fcripferit} &
caufam temeritatis in Ambrofium confert, quod fecre'to edit a
in publicum protulerit.
4 n«A«y ‘¿tewmn] Jam enim antea Origenes rogatus ab
Epifcopis in Arabiam venerat, & adverfus Beryllum in
Ecclefia difputavcrat, eumque ab hsretico errore revo-
caverat. .
V A R I O R U M.
Philippi V I . Annos nimirum Alexandri V duntaxat nu-
xftfirat prstCrea vitiofus Profpcr, quibus fi VI Gor-
diani, & V I alios Philippi adjeceris, X V I I . couficiufit in
uhiverfum. Rufinus neicio quo denarii omifli errore, VI
tantummodo. Eutychius X I I I . Nicephorus cditus, & codex
cjufdcm Oxonienfis X L I I I . Hiftoria mifcclla & Contius
ex codem Nicephoro X L V I . Qui certe codices Nice^
phori, errore aliquo Librarii, JDcmetrii annos Hcraclx tri-
buèbaìlt. Hen. DodrocU. de fucccjfione fedis Alexandrine p. 66.
mortem Heraclse ad ann. Chr. 247. refert Ant, Pagi, ,pro-
batque non ali ter in Origenem Heraclam animatu m fuifle,
ac dcceflbr ipfiùs Demetrius.
/®^tXÀ)]06li