
 
        
         
		2<? 6   
 S Æ C . su 
 Hue  reft  
 Nicephor.  
 cap.  19.  
 lib.  ; . 
 C A P U T   X X X I I . 
 Onot  (fr  qttos  Orígenes  Cafare<e  in  Palaßina  
 Comment arios feripfit. 
 Per hafcc  témpora  Orígenes  in  Efaiam  fi-  
 mul  &  Ezechielem commentarios  com-  ^  
 pofuit.  E x   quibus  in  tertiam  quidem  par-  
 tem  Efai'sBj  ufque  ad  viiionem  illam  qua-  
 drupedum  in  iölitudine,  triginta  ad nos Volumina  
 pervenerunt:  in  Ezechielem  vero  
 quinqué  &   viginti,  praeter  qu«  in  univer-  
 fum  hunc  Prophetam  nihil  feripfit.  Interea  
 cum  Athenis moraretur,  commentarios qui-  10  
 dem  in Ezechielem  abfolvit:  inchoavit  au-  
 tem expoiitionem  in  Canticum Canticorum,  
 quam  ad  quintum  ufque  librum  ibidem  a-  
 gens  produxit.  Deinde Caefaream reverfus,  
 opus  illud  decem  omnino  libris  comprehen-  
 fum  ad  exitum  perduxit.  Verum  quid  at-  15  
 tinet  hoc  loco omnium  hujus  v iri  librorum  
 accuratum  indieem  texere,  cum  id  proprium  
 opus  defideret ?  jamque  ä  nobis  prae-  
 ilitum  lit  in  libro  qüem  de  Pamphili  qui  
 noftra  aetate  presbyter  idem ac Martyr fuit,  
 Vitá  confcripfimus.  U b i cum  probare vel- 2Q,  
 lemus  quantum  Pamphili  ftudium  erga  divinas  
 literas  fuifíe t,  Índices  librorum  tum  
 Origenis,  tum  aliorum  ecclefiae  feriptorum  
 quos  ¡lie  undecümque  collegerat,  exhibui-  
 mus.  E x   quibus  quicumque  voluerit,  eer-  
 tiífime  poterit  cognofcere,  quaenam  ex  O -   
 rigenis  operibus  ad  nos  ufque  pervenerint.  2 5  
 Nunc  veroad  hiftoriae  feriem  redeamus. 
 K E Í A A A I O N   ABf. 
 Tivol  y£lpiyívv\s  òv  Kcuoccpuef,  t   IlctActtçivys  
 >)iaw/70, 
 A»  'S lp r y tm   5   t b t o v   rov  xpovov  r ò t   eìs   to *   
 'H o a ia v *   09  'ra .b r cS  3   39  T c t   els  rov  ’Ie£eXt>jA  
 a iw e fg t'iì¿ lo'  av  ù s   /ndp  T o   t & t o v   (¿epos  t S   ‘Ho-oc*tt  
 Wásmüi.  V   içcfi,aicùs  T   T iT ç ^ r t o S lu v   t   09  t ì j   epyj/ua,   %  
 rg jc c x o rtoc.  eìs   vifiais  TregiìjAQov  r ó fm i'  eìs  Se  to\»  *Ig-  
 fca u ïiA   r tev r e   ^   eixoaiv' ó s . 39  ( ¿ m i s   s is   t   •mzv'icn 7c z - 
 rtpotymyv»  yívofjdjjos  S ì  rdu/\'Hçt!Sï  òv *A0>j-  
 vausy  7ctgcóyii %  t o .   g Is  toV  ’Ie^gJuaA*  t   Ss  beìs  to'  b   
 à o x t c t   t   c to j ttaT O v   a /Q é T c q ,   39  nrpoeiai  y s   e tvróùt  
 ( ¿ ix p t   T 8   7t¿ (¿ '£ ís   ov y Jgp /y x c tTD S '  e - m n h ü w   <T¿  
 erti  t  lui  KcuaoopeicLVy  39  'reúnen  eìs  Tripas  Sixct  
 ovien  toV  cLp¡0/¿ov  ay<j.  rrí  Sii  t   Áoyrn  rctvSpos  Itti  
 TV  7rapóvrros  Toy  áxpiCn  xctfeXoypy  770i&Tí^,  ¡SÍus  
 Siójcá/jov  <%oXy\s  j   1  oy  39  ¿ y e y £ p 4 & A ^ v ,  p i   t w   t v   j   
 net//(pÍAa  ßlov  t v   x aS -’  «¿toes  * tepoJ*  f¿<¿prnipos  2#  
 y e t ^ c t ^ *   ey  f  T   T T s e i  T e l   3-éTct  a r t t í S l c o   V   IT e t / z -   
 <piA8  otfÓow  'ns  yiy>ví\  7ietpi<t&vTes,  rn\s  cuuetyQei*  
 ans  a Ù T a f   t   T g   *£lpiyíms  ¿   ¿M a y   g x x \» í< n c t -   
 91x0V  ovyJpcL<péedv  ß iQ \ ióQÍims  r é s   'rtívax.cts  7rupe-  
 Je [¿ho'  g£  coy  o ra   Q>i\ovy  7mpe<tiv  3  gyTgAgça^t  3  
 T3 ? /   ’í l g i y g y o ^   T r ó vM   T e l   e í s   í^uetV  e \Q ¿ V T O ,  2 ^ - 
 y S c c f .   viw ]  Se  'm p ä jr eo y   ¡7n   try¡v  tj¡s   ¡<¡v¿(cls  a -   
 xoAsóícty. 
 V a l e s i i   A n n o t a t i o n e s . 
 1  40»  é   eVi  Is  îT ïlcipQÎXK ßk~]  Très libros 
 de  vita  Pamphili  xmrtyris  feripfit  Eufebius,  &   quidem  
 clegantifiimos,  u t  teftatur  Hieronymus  in  Apologetico  1.  
 àdveriùs  Rufinum,  ubi  etiam  fragmentum  ex  tertio  ejus  
 operis  libro  adducit.  Eorundem  librorum  meminit  in  
 Epiftola  ad Marcellam.  Porro  in  tertio  libro  de  vita Pamphili  
 martyris,  indicem  Origenis  librorum  retulerat  Euiè-  
 bius.  Hieronymus  in  Apologetico  2,  adverfus  Rufinum :  
 Numera,  inquit>  librorum  ejus  indices,  qui  in  tertio volu-  
 mine  Eufebii,  in  quo  fer ¡bit  v it am  Pamphili,  continentur:  
 &   non  dico fe x  millia, fed tertiam partem non  reperies. 
 2  ‘Itgü  /¿¿png®* ~J  Re ite ,  meo  quidem  judicio,  codex  
 Medicæus &   Fuk.  feribit una  voce  wç®-.  Sic  au-  
 tem  Graeci  vocant  eos,  qui  Sacerdotes  fimul  &   martyres  
 fuerunt,  ut  patet  ex  Græcorum  menologiis.  Cùm  ergo  
 Pamphilus  presbyter  idem  &   martyr  fuerit,  merito 
 HÿipTKç  appellatur.  Sic  etiam  in  fequeati  capitc  feriptum  
 habet  codex  Med.  &   Fuk.  Græci  quatuor  habent  mar-  
 tyrum genera,  ut ex  eorum menologiis  colligitur.  Quofdam  
 enim  fittyocXof^cnças  vocant,  id  eft  magnos  martyres, 
   qualis  eft Demetrius, Georgius ac Theodoras.  Alios  
 vocant  ànof&fnçcts,  verbi  gratia  Niconem  &   alios.  Alii  
 vocantur  h çg f& fnçz i,  martyres  fcilicet  qui  Epifcopali  
 apice  decorati  iunt.  Interdum  tamen  presbyteros  fie appellant. 
   Certe  io T yp ic o   faniti Sabæ,  die  22. Màrtii  an-  
 notatur  feftum  S ’  »yus  Uçt)[4#,pTvç(&'  ßttoiXita  orfta-Çtmen.  
 Reliqui  fimpliciter  martyres dicuntur  à  Græcis.  Eft  etiam  
 apud  eos  titulus  fsr çy% [^ a v^ ,  qui  communis  eft  Stephano  
 ac  Theclæ.  Nam  ut  inter  viros  primus  Stephanus  
 ;  fie  prima  inter  feminas  Theela  martyrio  coronata  
 eft.  Ceterùm  quanto  fint  elegantiores  Latinis  G ræ ci,  
 vel  ex  hoc  apparet,  quàd  apud Graecos  finguli  Saniti  füa  
 habent  epitheta,  quibus  quafi  titulis  ornantur  ac  diftin-  
 guuntur. 
 3  ’ÊvteA£îb5§6 3   Adverbialiter  pofitum  eft  more Græccr-  
 ruifij  quod  tameii  nec  Mufculus  nec  Chriftophorfonus  
 animadverterunt. 
 V   A   R   I   O  R 
 a  Me££ì  t>k  ¿^ftssui  "f  t   ìv  T>j  ìfi/joaTj  Hoc 
 eft, ad  verfum  fextum  capitis  30  Ifairc ;  qui  ita  incipit  
 juxta  LX X  :  i   ey/tins  7t'i$otvróSl»  h   ri}  ¡pipai.  W. Lowith. 
 b.E»s  rp  ctry/d  t   èir/fiumt J  Commentarios quos  nunc  
 habemus in Cantica Canticorum,  non  eftè Autoris  alicujus 
 Latini,  fed  ex  G tx co   Origenis  latiné  verfos,  fusè  &   era-  
 ditè  contra  Erafmum,  Dallaeum,  aliofque  probat  clarifli-  
 mus  Pearfonus  in Vindiciis  Epiftolarum  Ignatian.  Parte  
 Ia.  cap,  VII. 
 K E $ A - 
 S Æ  c 
 K  E   $ A  A   A  I O N   A I ’'. C A P U T   X X X III. I I I . 
 n « e x   •?  B t jp vW a   t s> ^ L 7ç o '7n ii-   
 De  errorf  Berilli. 
 T >  H/juAAoí  0  (¿ixpcS  'QÇjoffvt  SiSnXapd/tos  Bo- 
 ^   9P®y  * A ç p iQ ic ts  e i c io x o T n S y T o v   c v .x .A > | (n ü -   _____ _ 
 <nxov  Ttapixtçe'mv  x& vovcl,  gì¡y*  wcL  t ns  'Xi'ncus  5  fP,fcoPus>  ecclefîafticam  pervertens  regu 
 TuÑc  temporis  Beryllus  de quo  fuperi- Hue refer  
 us  dióèum  eft,  Boftrorum  in  Arabia ^‘ceP^or. ; 
 lam,  nova quaedam  &   aliena  ^  fide Catholica  I  
 inducere  conatus  eft;  aufus  aflferere  Domi-  
 niim  ac  Servatorem  noftrum antequam  inter  
 hbmines  verfaretur,  non  fubftitifle  in  propria  
 perionae  differentia:  nec  propriam  led  
 paternam  duntaxat divinitatem  in  ie refidenmpeiotpépfuv  
 è7rupcL7ü’  roy  Kve/ov  n- 
 I   ¡¿¿¿y  Aeyety  roXfiSv  fin  'tzçjvtpeçwcq  ‘ ^ t *   ÎSicuy  
 HÔlcLS  'Ü$èrt%>&<p1lô i  r&ç)  Ti\s  eïs CivQpCùrttSS  
 à   [¿leu,'  *(¿y\Se (¿leu  SeoTnfa  ¡Slav  g^eiy,  ¿AA*  ¡/¿- 
 m w i& U   P t tw   r lilt   m x v x ir .  eTriloiem habere.  Cunique  eâde  re plurimiepìt 
 v tû )   'TCXwim  ì6ki<rx.órmv  ty ru irjs  39  2d&\óyss  ffopi  quæftiones  ac  difputatìones  adverlus 
 f& çjs  t   avSçc/L 7re’7niti/Ldj[)QVy  (ju$  e r i pay  cnrhucA v\-  ,m  babuiflent,  rogatus  una  cum reliquis 
 Geis 1   x Ì m  &  i  ¡ l u t i "   TO>  « a l f e   
 p .   f a n   ~  .  V .   .  , , s » r   m er  colncntm  e ft ,  ut  qasndtn  eflèt  i t ì . 
 T ÿ   a.,àpi,mct  K M   iyci  'xmmfutOpo!-  as S   th a   minis  fententia  exploraret.  Poftquam  vero 
 %  %0,   77  iCStjyas  jjM  Aû>v!£î//r 5  liquido  cognovit  quid  diceret,  errorem 
 5 boa  sreitms  XS4  *  ivaÀaCày  b  au7cy,  tìj  ejus  coarguit ì  allatifque  rationibus  ac  dem 
 È   t 5   I H  B W  Ü H   imi my  H   - l i —   “ "Viaum  hominem quafi 
 <  Ü H M   /  manu apprehendefts,  ad  ventatis  viam  per- 
 « ¡ ¡ a 'n & y w   x,  Qepim,  yt  duxit,  &   ad  priftinam  fanamque  fententian» 
 ùavn nw   tyf(y.<pa.  t 3   ut  ByjpuAAs  x,  Tris  Si’  a i -   revocava.  Exilant  hodieque  tum  Berylli,  
 tvv  yw)fJdjn\s  anuoSa,  o/toS  m s   ’Çïçjytms  t z ç js  20tUm  ^ynoc^  ipfius  causà  congregate  edita 
 Mal  y   t i   \  \.  «  /  »  ^  ~  >  p  m°numenta ;  in quibus &   quæftiones  ad verttvTov  
 Q ìt h c ìSj  39  Tens  Xey8èicrecs  e r t i  r n s   clvtoò  r   „   i,  r   W Ê Ê S i Ê K m ^ m 
 B M I Ü   „   "7  W m È m   fus  k B   propofitæ  ab  Origene, &  difputaa 
 y a m ; S N « S   e W T S T   tot,   vravtfx.y-  tiones in Ecclefia ejus habi( ®  & fi  ,aP 
 #*«y  -steie^yra.  x,  ctAAot  ^ 0   e tti  fw & n   i ì e i -   tuncgefta  funt  continentur.  Sed  &   alia  de 
 4- yeyns  4rteci  [¿vnftn  «©■^J'ldbacn  T $ f   3(^9  »IMS  Origene  quamplurima memoriæ  tradita  funt 
 oì  rtpe<r£urnpoi*  à   x,  Tiapnoiv  (¿01  <JWT,  ov  rns  096- 2 ç à  fenioribus  noftræ  ætatis  presbyteris :  quæ  
 'çzéans  txp/Jdpet  rtç^Îixa.'nlds.  oaet  S i  ¿yctyxeact  t   quoniam ad  præfentis  operis  inftitutum  nihil 
 5>  'tèêi  ctÙToy  Qlcpyvcitvaq  leu\  'renuien  xaj  s 61c  TÎis  ^aciunt>  omitténda effe duxi.  Quæcumque 
 xmSÊÊm  «r  c  ~  v  p  . ,   vero  neceffe  eft de  ilio cognofcere,  ea peti 
 ctuTocJ  Ta)  poffunt  ex  Apologetico  qui  à  nobis  &  fa- 
 V a l e s i i   A n n o t a t i o n e s . 
 1  K * r   ¡Slm  ¿ditti  ■zfetypcpifa» ]   Mufculus  vertit  fecun-  
 dum  propria  ac  feparata  fubßantia  circumfcriptionem  non  
 extitijje.  Male  ut  apparet.  Itaque  Chriftophorfonus  vo-  
 cem  illam  feparata  expunxit;  cetera  autem  retinuir.  itntts  
 •cfexypcf.<pn  nihil eft  aliud quam  fubftantfe  differentia,  unde  
 Gregorius Nyìlènus  in  libro  de  differentia  eifentiz &   lùb-  
 fiftentis,  fubiiftentiam  ita  definit  i   to   n$iyóf  71  >(jj  coeSii- y$tcx\of co  Taf  tiw  Tcptcy fbctlt,  t tm'pctinofiSflm ìoioie^f- 
 •m»  vQtsum  1$  'zfet^utpisem.  Et paulo  ante  dixerat  rèt  'j  t   
 tauft»  l&tupuétm»  tct  A*  a»  ¿%  «  j6ow«tijs  >? . tPu<nus  ciijtaigtmti  rtS  pitfylt,  ■xpf.yf/jtcrii  yiv<§h  'zf&t- 
 V£*<P>b  & c .  Et  initio libri  de  Arianis  ita  fcribit :  -ri* 
 *r  vamfBtnm  %jtf.<popcf,v,  vià  ^ .tu.  roti  ¿ditti  rdka^ttfr,» 
 tìoztyivm».  Eadem  verba  leguntur  in  Epiftola 43.  Bafilii  
 ad Gregorium  Nyffenum.  Quam quidem Epiftolam Gregorius  
 Nyflènus  in  eo  quem  dixi  libro  totam  fere  tran-  
 fcripfit.  Porro  videtur  Beryllus  ¿dttu>  accepiflè  pro  per-  
 fona;  more  ixculi  fui,  quo  ¿aiet  &   vzoifttm  inter  iè   con-  
 fundebantur.  Errabat  igitur  Beryllus,  qui  Chriftum  ante  
 incarnationem,  nullam  propria  perlbns  differcntiam  ha-  
 builfe  dicebat.  Sed  quod  idem  aiebat.  Dominum  noftrum  
 non  habere  propriam Deitatem,  fed  tantum  paternam  in  
 ipfo  inhabitantetn,  in  eo  quidem  reifte  fentiebat.  Neque  
 enini  propria  eft  divinitas  patris,  propria  filiijièd  una  ea-  
 demque eft  trium perfonarum divinitas.  Alioqui tres  eflent  
 Dii, non  unus Deus.  Ita  fi  iènfit,  excuiàri poteft Beryllus.  
 Quod  fi  exiftimavit  filium  non  elle  proprie  Deum,  fed  
 tantum  appellative  ac  participative,  in  eo  hallucinàtus eft.  
 Certe  cùm  ante  incarnationem  filium  perfonaliter  non  
 fubftitifiè  dixerit,  fèquitur  ut  divinitatem e» quoque  abro-  
 gaverit.  De  hac  hierefi  Berylli  intèlligendus  eft  Origenis  
 locus  ex  Commentariis  epiftola;  ad Titum,  qui  fic  habet;  
 Sed  <§»  eos  qui hominem  dicunt  Dominum Jefum pracogni-  
 tum  &   pradeftinatum,  qui  ante  adventum  carnalem fubßantialiter  
 &   proprie  non  extiterit,  fed  quod  homo  natus  
 Patris folam  in  fe  habuerit  Deitatem,  ne  ipfos  quidem fine  
 periculo  Ecclefia  numero  fociari.  Habetur  hic  locus  in  
 Apologetico  Pamphili.  Meminit  etiam  Gennadius  in  üb.  
 de  Dog.  Eccl.  cap.  3.  Neque  hic  efi  patus  ex  Virgine,  ut  
 ¿0  Divinitatis  initium  homo  nafeendo  acceperit,  quafi  antequam  
 nafeeretur  ex  Virgine,  Deus  non fue rit:  ficut Arte-  
 man,  ¿0  Beryllus,  &   Marcellus  docuerunt. 
 2  "Oti  x iy i ]   Mulculus  8c  Chriftophorfonus  adver-  
 bium  efle  exiftimarunt,  cum  tamen  legendum  fit  disjun-  
 ftim  0,  7t,  quemadmodum  in  codice  Regio  diferte  feri-  
 ptum  inveni.  In Maz.  8c  Med.  feriptum  eft Xtpt,  perinde  
 ac  in Savilii  libro. 
 3  ‘AvttXctoov  tturoy  Hujus  verbi  vim  optime  expoiuit  
 Nicephorus  in  libro  5.  cap .22.  cujus  verba  fcholii  vicem  
 prxftabunt.  Tl  *§ wnui  cot?mvttx.rufS/AGb",  At Mufcu-  
 lus  8c  Chriftophorfonus  verbum  ¿tvetXa^a»  conjungunt  
 cum  voce  XsnSti^. 
 4  IJigt  /AjuifAvs"J  Dudum  conjeceram  feribendum  efle  
 'il&tfjoisi  nie*  f/jviyjvj mtpaatfötttn.  Tandem  verö  in  Medi-  
 e xo   ac Maz. Fuk.  8c  Savil. codicibus  ita diftintfte feriptum  
 inveni. 
 y  ’Ex f  ¡¿nXofitts]  Scripferat  Eufebius  fex  libros  ^»»Ao-  
 jiott  xssrtp "Sie*yivisi  ut  fcribit  Hieronymus  tum  in  Cata-  
 logo,  tum  in  Apologetico  1.  adverfus  Rufinum.  Horum  
 primum  librum  interpretatus  eft  Rufinus,  8c  fub nomine  
 Pamphili  martyris  edidit.  Quo quidem  nomine graviffime  
 reprehendicur  ab  Hieronymo,  quöd  librum  Eufebii,  quem  
 Hieronymus  femper haereticum nominat,  prxfixo Pamphili  
 martyris  titulo evulgaflet.  Sed  reipondere  potuit Rufinus  
 id  quod  hic  ab  Eufebio dicitur,  Apologjam  illam pro  Ori-  
 gene ab  utroque  fimul  elaboratam  fuifle,  tarn a  Pamphilo  
 martyre,  quam ab  Eufebio.  Quod  teftatui  etiam  Photiug 
 V a r i o r u m . 
 I  pag-  28.  DeBei^Ilo  vide  plura  ad  cap.  X X .h u ju s   libri.  
 Slit  i l i i y r f r »   poft=a. Sabeliu  b  « ¿ r ., ]   Forte  reddendum:  Hmimm a t ,r- 
 *  m Judicio  Ecclefia  Catholica  8cc.  I  rore  revocatum  ad  veritatis  viam  perduxit.  W .L ow th . 
 P p i   i/aas