S iE C . niíler Demonis videbatur. Sed mifer in-
I I . tempeftivé fufeepta accufatione, cùm ex Im-
peratoris edjólo capitalis peena in eos qui
talia detuliflént eflfet conítituta, confeftim
fraótis cmribus occiditur, Perenne ejufmo-
di adverfus ipfum fententiam pronuntiante.
Marty r vero De o acceptiffimus, cúm Judex
multis eum precibus obfecraíTet, petííietque
ab ilio uti coram Senatu rationem fidei fuse
fedderet, elegantiflima oratione pro defenfi-
one fidei fuae coram omnibus pronuntiata,
capitali fupplicio à Senatu damnatus eft.
Quippe veteri apud eos lege fancitum erat,
utChriftiani qui femel in jus vocati fuerant,
nifi à propofito fuo difeederent, nequáquam
dimitterentur. Porrò cunóla ab ilio in judíelo
dióta j & qusecunque Perenni interroganti
refpondit, & orationem illam quam
pro fidei noftrae defenfione in Senatu habu-
it, quifquis nollè voluerit , ex antiquorum
s- ¿M . ’ o pà/> S&ÌAcuos -m çy * jyupòv r l c ù
S litto eiatA 0ù»y, om pài £$v e'£ov Ito 1 ßaoiAi- 1
XQV opov T t i$ TùùV TVlZvSt /¿ItOVTOi' CLVTIX3Ì Y&'TvL-
•yvvTctf tw) ritpevvia iï^çocT toiùlvtÎio y& ì
5 ctury É » cL7revefi&v'™f‘ o S i y t S ’eocptXeçzt'ros
pixpivst 7n>X\a % XiTtapas iierevaotVTO S r s Siy&- z
çdcTj zot} Aoysv avrov 3 ¡ari Tris ouJxAvnV ßovAvis 3
a i’nhaocvias, Xoyiat^gtrlw varep vis ¡piaprvpei nr<-
<&a>s lari im.vmv 4 rofyi%G)V * '¿mXoyicu/ 3 xetpx- . a
toAixiT xoActotJ f eos "¿m SbyputTos auyxA»7V n - y
Asiyroq* [¿y S ' a?Xas htpücfcy tous orna£ els
Suist-WtAov ira. tióv'&s xj pun S o fia s m s <zgç$é<no»$
ufffe.Qa^XopS/joisj 6 ’£ ç X ctJ>H ^ ù td ìs v'opin x e - 6
IÇ y.'TW M TO S' T t f T V f.â jj OUU T O Í 671*1 T ö S tK $LÇoS
i f (pavas if r a s ^mxttcrqi às trsçjs amxnv TctTtnU
T« Flip-avia' itaaciv tb rito rizÇfts rlcù ovP
xÄt]7ziv '¿rnXoyiaut o ra CtJ^yvavof tyÍÁov, ¿y- £
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s .
ttirS àjapnfiwt, contra fìdem omnium exemplarium. Ob-
feurum etiam eli: quod ait ibidem Hieronymus, à fervo
Severo proditus; quafi Severus nomen ellèt fervi. Sophro-
nius tarnen vertit, impft S? StsXv impft S sQipu icpyhyìq, quafi
Severus nomen eflèt judicis, ad quern delatus fuerat Apollonius
« Sed hunc fenfum refutat Eufebius, qui judicem
ipfum apud quern Apollonius eli; accufatus, Perennem vo-
cat, non Severum.
1 K«tsÌ ßct<r.Xi>tòvofov^ Intelligit legem Divi Marci, qua?
pcena ni capitis iànxerat in eos qui Chriftianos in judicium
detuliilènt, ut teftis eft Tertullianus in Apologetici cap. f .
Exftat lex ipià M. Aurelii Imperatoris ad Commune Afise
fupra in lib« 4. cap. 13 . ubi vide q u s annotavi. A t Ru-
finus legem Trajani videtur intellexiftè, vel certe Hadriani
ad Minucium Fundanum.
1 Aiiruféii ÌKertó<m*ì<^ ? ] Solebant interdum
judices ipfi qui Chriftianos ad le delatos interrogabant,
hortari ipfos & obteftari, ut parcerent & confulerent libi,
Se deorum cultum amplefterentur. Cujus rei infinita ex-
ftant exempla apud Tertullianum, Euièbium, Sc in A ö is
martyr um.
3 'Em tmy*A«r» ß Miror id dici de Perenne,
quem conftat Prxfe&um prxtorii fuiUe lub Commodo.
Érant autem Prsefeéìi pretorio, illis temporibus ex eque-
ftri ordine, nec in Senatu lèdendi ju s habebant« Itaque
Imperatores quoties Praefe&um preetorii exauäorare vel
lent, Senatoren) eum faciebant, laticlavia ei vefte fubmiila,
u t docent ieriptores hiftorise Auguilx. Quomodo igitur
fieri potuit, ut Perennis qui erat Prsfeftus pretorio, pre-
ciperet Apollonio, ut in Senatu rationem fidei fu» redde-
ret? Quod fi dicas Apollonium fuifle Senatoren), ac proinde
Perennem jufiìftè ut coram Senatu rationem cultus
fu i redderet, id concedamus fi placet. Sed tunc nafeetur
alia difficultas, quomodo Perennis de capite Senatoris R o mani
judicare potuerit? .Neque enim P referii pretorio,
ièd Prsefetìus urbi de caufis Senatorum cognoicebat. Ex
bis facile mihi periuadeo, Apollonium fuifie Senatorii or-
dinis, ut icripfit Hieronymus; qui cùm indicio neicio cuju
s deiperati hominis, delatus fuifièt ad Perennem Pre-
fe ftum pretorii quafi Chriftianus, interrogatus à judice,
cujus dignitatis elfet, cùm fe Senatorii loci efle relpon-
diftèt, juftus eft à Perenne coram Senatu rationem fidei
fuse recidere. Quod cùm Apollonius diièrtilfime prefti-
tilfe t, Senatfis lèntentià extremo fupplicio affcótus eft.
Quidni vero credamus Hieronymo, qui 8c in libro de Ec-
clefiafticis fcriptoribus, 8c in Epiftola ad Magnum, tarn
diferte fignificet Apollonium fuifiè Senatorem? Etfi enim
hoc diftin&e non dicit Eufebius, id tarnen ex ejus narrata
n e omnino colligitur, ut fupra oftendi. Deinde potuit
Hieronymus legere afta ipià palfionis Apollonii, ad quse
nos ablegat Eufebius. In quibus aftis, 8c Senator Romanus,
8c à fervo luo proditus dicebatur, ut credibile eft. Hsec
autem afta Gre co ièrmone perferipta fuerant Romae à
Grecis hòminibus, eodem modo quo afta martyrum
Lugdunenfium Grasce /cripta lunt Lugduni.
4 ncio^o/m '¿jnxoytem] Hieronymus ex hoc Eulèbii loco
male intellefto, Apollonium inter ieriptores Ecclefiafticos
numeravit. Apollonius, inquit, Rom. urbis Senator, fub
Commodo principe a fervo proditus quod Chriftianus ejfet,
imperato ut rationem fidei firn redderet, infigne volumen com-
pofuit, qùod in Senatu legit ; & nihilominus fent enfia Sena-
tus pro Chrifto capite truncatus eft. Qua: fine dubio Hieronymus
ex prava Rufini interpretatione haufit, quam lè-
cutus quoque eft Chriftophorlonus. Verùm Eufebius Apollonium
coram judicibus pro fidei fuae defenfione diièrtif-
lime peroraflè tantum dixit, non autem Apologeticum ab
eo effe confcriptum. Hunc Rufini & Hieronymi errorem
jampridem notavit Scaliger in animadverfionibus Euièbi-
anis pag. 208. Cui in hac quidem parte libenter* accedo.
In eo vero quod Eulèbii noftri verba interpolavit, longe,
meo quidem judicio, fallitur. Cùm enim in Eulèbii libris
legatur « b ä« M-mcgZs iKPnuoudl®* 3^ JixetrS, AÓ53» «¿toi*
t5 ovyx.\tms ßistäi »¡Tvi<mS\<&j , Scaliger correxit Uenvmq
S' JixxrS A«j3» ecu r t f &rl avyn^m ßtsXtiq ccèriotcì ¿'Svxf.
Atque ita interpretatur, Deo autem acceptiffimus martyr,
poftquam multis precibus a judice contendijfet, ut in Senatu
rationem reddere fib i liceret, & c . Verùm huic emendation!
omnes icripti codices, & ratio ipfa refragatur. Hieronymus
quoque ita legit ut hodie editum eft. v ertit enim ;
Imperato ut rationem fidei fu& redderet,
5 èuro obyfnecl®^] Omnes interpretes & iplè Sca-
liger hunc locum ita verterunt, quali prima particula
otiofa fit. Quod tarnen verum non puto. Primum quia
Senatores judices non erant, nec jurifdiftionem habebant.
Deinde Perennis qui judex erat in ea caufa, Apollonium
ad Senatum remilèrat, non ut Senatus de eo judicaret,
fed ut Apollonius coram eò rationem cultus fui redderet.
Hunc Icilicet honorem Senatui deferendum pu ta vit, fit
hominem Senatorii ordinis non prius damnaret, quàm
Senatus. ipfe de ejus crimine cognoviflèt. Senatus igitur
cùm Apollonium audiifièt, hominem juxta legum praelcri-
pta judicandum effe refpondit. Pofthacc Apollonius capite
plexus eft, judicio quidem Perennis ipfius, fed tarnen ex
Senatus lèntentià, eo quòd Senatus reum audicrat, 6c in
damnationem ejus conienferat.
6 ‘A ttu ti TTUf «¿to~s Lex pro more & confuctu-
dine hic fumi videturi Quamquam interpretes de lege
ieriptà hsec accepifiè video. Legem igitur ièu relcriptum
V a r i o r u m .
a Utc£cf.%av ìènXojiccy ] Hieronymus Apollonium in nu-
merum Icriptorum Ecclefiafticorum refert, eumque Senatorem
fecit. Verùm hx c S. Do fto r proprio ingemo ex Eu-
febio exaggeraflè videtur. Ait quidem Valefius Hierony-
mum ha c fine dubio ex prava Rufini verfione haufiffe. Sed
hoc nullo modo fieri po tu it, cum tot annis Catalogum
Hieronymus fcripferit, antequam Euièbium Rufinus verte-
ret. Scripfit h a c Hieronymus anno Thcodofii Magni X IV ,
( i.e . an. Chr. 392.) in libro nempe de Scriptoribus Eccle-
fiafticis eo anno publicatis. Tranftulit Hiftoriam Eulèbii
Rufinus anno Chrifti quadringentefimo. O fto igitur ad
minimum annis Eulebium latine reddidit Rufinus, poftquam
Catalogum luum fcripferat Hieronymus. Legendi
Halloixius in Notationibus ad vitam S. Apollinaris cap. 3.
& Pearfonus in vindiciis Epift. Ignat. Part. I . p. 88. Ant.
Pagi Crit. Vol. I . p. 180. ad an. Chr. 18 7 . qui ibidem pften-
dit S. Apollonium Martyrium feciffe ante ann. Chr.
C L X X X V I ; quoniam Perennis five Perennius, quo Judi-
ce in quxftionem venit, anno precedent! occifus eft. Vide
Lampridium in Commodo cap. 7 .
f s m
V . 1 4 1
martyrum paTîionibus à nobis colleólis pote- S æ c .
rit perçipêré. n .
C A P U T X X IL
Oiiìnam co tempore epifeopt inclaruerint,
I
n t e r e a Commodo decimimi anrium Hue refer
imperii agente, cùm Eleutherus trede-N‘cephor.
cim annis epiicopatum adminiftraflet, V i c to r^ ' *9'
in ejus locum fucceflìt. Eodemque anno ‘ ’ 4'
cùm Julianus decimum annum expleifet,
ecdeiiarum Àlexandrise adminiftrationem
i pcoipTutnav aiwa^eions vi'fuv avaygaQviS
¿lóeTcq.
K E ' Ì A A a I O N Kb'.
2, T i v ì s ì f p t £ t v $ 1 ¡ 7n < T io7r o i e y v a g / ^ o iT o .
a EK ^ -T a y ifx lc ù £ K o ftó S a & a in \ ù d $ e4 « j,3 SHksl 5
^ reicnv 'inai tI to ’O ià io ir llù AeAè<TVp-
a y n ìo& * EX&juipoVj Binzop’ ov & \9
b b ’IsAwvb ’hxjt'rov \rros ava,7t\v\<m>v'T0S) r v&t *AXe^
dvSp&tav Ttapomav r Xtnypyiav ey%eteJ?tTaj ________ ________ ___
j&ripuÌ7gi0S' 5(560* òs if t iis ’Av'noyiav 10 fufcepit Demetrius. Per idem tempus Sera-
0ySbos *hro r ’A'mqixcov 0 tzs^oòbi US)1 SéS)i\a- P*°> ^ Pau^p ante diximus# Antiochen-
-0' » h M I \ W&m »s eóclefis epifcópus imoSs t'tì 'TO'n H a p a T tm &7tioxo7ros eyvco&CtTO a. 1 u a n v fucceffionis ordine • n 1 . , v ~ - r , , a ~ ^ / oótaviis ab Apoltolis, etiamtum florebat;
KcuottpEicLs ^ B7r* ¡AaAèu.7ivy} TCgnJjyiiTO ©éo- Csiàreae verò in Palsftina praeerat Theo-
(piAos. % Napuoros Si ofiolas, V if «z&oò'ù pwi- philus. NarciiTus item cujus fuprà mentito
0 \óy>$ ¡TtovwmsrOy ty\s ¿9 ’lepocroAuptois ex- 15 minimus, Hieroiòlymitanse ecclefiaé facers
xAvioias e t i to t s t AenVpjiav et^v* Soeiìi08 ^ dotio fungebatur. Tunc etiam Corinthi in
* * 8 ’ T è i a ir è s M i M A c h a i a B a« h y lu s, & Ephefi in Afta Po-
■ H M M i / n lycrates epucopi fuere. Sed & alii oraz-
J l U o Bct xyoAXos, t t i s o » Epeo-a vrapoixicts i l o - 3 , . r f , . . r , f..
t , \ >/ m « » \ » \ / ter “ os innumeràbiles nfdem, ut credibile
x m e r n s . ^ccM-oi w y* h m , m r » ™ eft> temporibus enituemnt. y erù m noSi ut
pwtAOi TBOote d\V7Cpt7iov. ¿tv èyJgp.(pos 2Q par erat, eofum duntaxat nòmina recenfui-
7i Tìis 'Xi'tius i t i v p t d s 5(stTÌfA0ey ò f i o S ò f y a , r y T d s mus, qui reófae fidei doólriham fcriptis fuis
elxoTtas ho putii TtstreAe^a/^w. proditam nobis reliquerunt.
K E $ A A A I O N K È '. C A P U T XXIir.
t l i £ t T y to t c sttyjj QevTos a{¿<p¡ t S rict^cc, <^jj- J)e qmflione qua tunc t empor is agitata eß
tyipiaros* 25 fi*Per Pafih * '
Hm otas SÇfrct 3 ^ ' tvo-Sí ov (rpuxç^s ava)u -
vy\Qú(WSi s om S i rvis * Aulas ámtrns «ti -mp-
oixtcq eos ex 'o ia ; , <nÁlt»i]S
Il s D e m temporibus gravi cöniroverfia Hue refer
exortá, eo quòd omnes per A f iam eccle-
f iæ v e tu í la q u ad ám tráditioiie iiixæ, quarta - l i t . 4.
V a l e s i i A n n o t a t i ö n e s ;
Trajani ad Plinium Sécundum ihtelligo, in quo cavetur
Chriftianos quidem inquirendos non clic, oblatos vèrò
puniri oportere.
1 Tu» ccfgtuu» /S/tcfTuguv <m/joc%6stonq *iyài> is J
Longe reftius -in codice Maz. & Fuk. legitur ffgcpivQuir*
Nam Eufebius paffiones martyrum q u i Grece ^ fr u ^ c t
dìcuhtur, collegeiat, partim ex aftis judicialibus, partim
ex Epiftolis fiaelium; ut ipfe teftatur in lib. 4 . cap. 15.
Hoc opus infcriptum erat ¿fgcciav » owjcoyuyn, ut
vidére eft in procemiö hujus libri. Quod poftea Symeon
Metaphraftes in colleftionem fuam transfudit.
2 'Emncoom t s7mp%tZv] Id eft Epifcopi metropolitani.
Poteft etiam de Patriarchis intelligi. Tamen ,in codice
Medicaeo voces ili® t Ì7mpg*S» ornili® funt, riec éas agno-
feit Rufinus, nec vetuftifiìmus codex Maz. 8c Fuk. ,
3 A Ime gj€ò s T&toìv] A t in Chronico anni iy . affignan-
tur Elcuthero, & ad ultimum ufque Commodi annum
ejus pontificatus producitur. Quae profeftÒ mira difTen-
fio eft.
4 ] Reftius ¿pud NicepHorum Icribitur
; nec aliter Rufinus 8c Hieronymus. Gre ci hu-
jufmodi vzmy&t’nyac per fimplex A efferre folent Bctuf^Xoi,
ex quo Besxjy/AÌhji, Siyi/ooA®0, UccoróX©*, Aìo/uXoq, Avjt/jóX©*,
Interdum tamen per duplex A efferunt diminutiva voca-
bula, ut Àifek©- & ‘HgoÄ®',. quod eft parvus Jupiter,
parvus Hercules. Ita ergo B parvus Bacchus.
f </Ov Hi t? 'Aoiecs '¿ymtncf tei vttgyucictf] Longe préfe-
renda eft leftio quam in quatuor noftris codicibus rcpe-
rimus Maz. Med. -Fuk. & Savil. <m A) 'Aoinq' dimeni al
octc^caiaf. Porro Alia tribus modis fumitur, ut docet Ari-
ftides in Allocutione Smyrnsa ad Imperatorem. Interdum
enim accipitur pro tertia parte orbis terrarum: interdum
pro provincia, in novem conVcntus ièu jurifdi-
ftiones divifa, qu® parebat Romano Prtfeon’fuli; nonnun-
quam ftriftius fumitur pro ea regione qu® ad fontes
Msandri porrigitur. Cùm igitur Eufebius hic affirmet
Ali® totius Ecclefias diem Pafch® una cum Judxis cele-
braffe, quxri meritò poteft quomodo hic fumendum fit
A fi® nomen. Mihi quidem videtur intelligi provincia
Alia quam proconful regebat.
V A R I O K Ü lil.
• a ’EAió^igjy Sin# <méi ^itn» tmn^ In Eleutheri temporibus
antiquum obtinent codices Eufèbiani invicem diver-
fiffimi. X I I I illi duntaxat annos concedit Hiftoria, & qui
Hiftoriam fequuntur Rufinus & Nicephorus. X V , Chro-
nici còdices, ut puto, omnes cum noftro quoque Merto-
nenfi. Poftcriorem numerum vero propiorem exiftimo, fi
quidem rem ipeftemus ipfam , aut principia Eulèbii ; pri-
orem tamen, fi ejuldem mentem in Hiftoria atque fententiam,
Novum enim hoc in lo c o , è nova oblèrvatione hi-
^°^lca. a^™>fit errorem. Nimirum anno Commodi X Vi-
ftòris initium ponit Hiftoria. Sed fi is pontificatum haud
ante a” n’ Commodi X I I , erunt anni Eleutheri X V .
^ u o d Dodwellùs probare nititur in Differì, d i Pont. Rom.
fucceff. pag. 40. Eleutherus ( inquit Ant. Pagi ) die lècunda
menlis Maii anni centefimi lèptuagefimi ordinatus fuerat;
lupremum autem diem' obiit anno centefimo oftogefimó
quinto, Matèrni & Bradu® Confulatu notato, die vicefimà
quinta menfis Maii, poftquam fedifièt annos quindecim,
diès vigiliti qu'atuor. Crit. Vol. I. p. 18 2. fiidè etiam Pear-
fon. de ann. Rom. Pont, cap, 14 . initio,
b ’IdXiàrS ¿Ìiytis» sto? ] Juliano X anni tribuuntur tam
in Hiftoria quàm in Chronico. X V tamen tribuit Nicephorus
Patriarcha editus, & codex ejuldem Oxonienfis. L e fti-
oni Eufèbian® recept® adftipulantur Rufinus, Eutychius,
Syncellus. Sic IX . Commodi fucceflèrit. Demetrius. Dod-
welìus de fucceffione fedis Alexandria* pag. 6 3.
H h 2 tV