S & c> arcanorum quorumdam, portentofas fabulas
l i .
commentum, opinionis impiae machinamen-
ta in immenfum extendiflé. Porrò cùm eo-
dem tèmpore plurimi ecclefiaftici viri pa-
tróciniiim veritatis fufciperent, & prò ec-
clefiaftica Apoftolicaque dofirinà difertiflì- J A o jW r ^ . r . *
me decertarent* nonnulh etiam aflertiones » o > «w \ I . « a l i t
fuas fcriptis proditas tanquam remedia ad O , w « * s t ò
cavendas fupradiétas hxrefcs comparata, po-
fteris reliquérunt. E x quibus pervenit ad
■¿gripp*
Caftor.
HaDRUXùs.
w o ffiW fffli'.r B<i(Ti\uSqv1 sa r i axfaor Tai-«. r a s t
ewiroias, itaweSSi «Spéatat la u r a f TtfaLtaSàs km -
■K\óaa.na^/MiS<mmÌit4. ■jfhé.'jw ovj ÉxnAiimroiàf»
ójipó» x.al’ ¡urna xcupa •? ¿A^ a o * àm p a im lo / jil,^
lio jm n p ó r r e •? s iro iiA u tìi ji, è x x ^m am x s ,&£(,{
■Ù&ffMyiuiwi, tty mns x, ¡ 4^ myfpajuyaix»
toTs «e-jisra ra ■jrpoipuAaxTOàs aù™ , ji j r èm i v
mi\oQwmii tùplcim m p t y v èipóJbie. S t à i iu a s BHiIBBIBBI B fl BB ™i confutatio : in qua ' hominis praeftigiae ac agopos, i](5tva>&'rei BacnAa&u a-
Aerosa r (SWo'tdSs t ra\<S)>òi SfcrenscAirérUr
■reia«. k ip tuW ow aÙTy r a «.Wppjj^c, cpijtn'
ctuTOi> *eis £. To'AJa/yaAioir Aoj-a^g. r a s gì- 2.
fraudes deteguntur. Dumque cunfta ejus
arcana profert in lucem, quatuor & viginti
libros in Evangelium ab illo confcriptos eiTe
memorät, ipfumque iibi prophetas confin-
xiffe Barcabam & Barcoph, aliofque noncellendos
— — 1............ *001 m a n c a i u u i r d h i - 3
nullos qui nunquam cxtitiflent r 'iifque bar- Bapxg.GGdjr x, Bxpxàtp, 4xJ aAA«s “ àvu-qa
bara quxdam nomina impofuifle, ad per- ¡raipxTVi -mài lauTnf m w m / u f é o . p Ù p a i -re
aù ra s eis XicfèwjAjig» t r a r a a ù r a TtOijTrórair
«TnpW'4«) ©CJOTIjeelw tlSAtrxw -re kSicup0p£,
ài'tuXoMmv -JÌmyimpSfiui, x, à r a g jc - *
eorum ánimos, qui hujufmodi rerum
admiratione capiuntur. A it præterea
ilium docere, quòd indifferens fit viftimas
D iis immolatas deguftare, & periecutio-
num tempore licenrer fidem abnegare. Se- 20 tfuAaxras TÌu) o to t iffi' TiJs r $\oyu£, x a ip ir
fiatoribus quoque firn Pythagoreorum mo- n u S a ^ x a T s -re r a s «OriT, OTr a e r a
re lilentium quinquenni! eum mdicere affir- . \ ^Ar cw- , •* _ * ^
mat. His aliifque fimilibus de Bafilide re- * , ^/»«raAéU^* » ^ * n w « y f ew A Ì -
cenfitis, fupradidus fcriptor hserefis hujus *5^?* T y ^ K £ & A e |a s o dp^p9^o$\ y%
errores in lucem protraélos validiffimè coar- r &tpio*cù$ ets 'ZsgjS'njov g<p<a^.-
*tes^°irm ^u*t * ^ Carpocratem quemdam iifdem 2 5 <** T tcXavUu. yp&<pei 3 ^ Elplcocuos ovJxpovt<rctf
1. 1. c. 24. vixiiTe temporibus fcribit Irenams, alterius TV70J5 b Ko.pTiw.&.'iku 5 2 7 1^ 5 cdpicncos I 7^/* l
V a ì è s ì i A n not at ione s.
1 Eli To otmigav mnq ms immiti] Vetus interpres Ire-
næi vertit : in immenfum extendit fententiam doctrim fu s .
kntouti igitur vocat commenta feu adinventiones Bafilidis
quas ibidem refert Irenæus. Eas in immenfum extendifle
ait Bafilidem, quippe qui fabuloià quxdam confinxiilet &
vana. H s c enim natura mendacii eft, ut fit interminatum
& vagum, nullo certo modo ac termino definitum : Veritas
verò certa ac fuis ipatiis circumfcripta, quibus nihil addi
aut demi poteft. Itaquè reéte Plato in Thexteto ni fal-
lo r , veritatem ifUfutTgl»s ièu concinnitatem effe dixit. Et
Homerus Tberfiten ¿/¿tifo«»»; vocav it, id eft vanum ac
mendacem.
2 Ei’s ftxit 7» iicbppMot nosctgcc «&©1« Tsìf tUQtn tnwm^q
ß&M» 3 Non dicit Eufebius in quodnam Evangelium Bafi*
lides eos libros fcripferit; utrum in Evangelium Matthxi,
an Marci. A c fortaffe hos viginti quatuor libros compo-
fuerat Bjfilides in fuum ipfius Evangelium. Scripferat
enim Evangelium Bafilides, .& fuo nomine prxnotaverat,
l i K»m BcunMlSi/j EùxfyiXtov, ut feftatur Origenes in Ho-
inilia i ; in Lucam, Ambròfius in procemium B. L u c x ,
Hiétonymus prxfatione in Matthxum. Hi autem libri Bafilidis
ìfyiyfbxsl dicebantur. Certe Clemens Alexandrinus in
lib. 4 . Stromateon loca quxdam affert ex lib. *3 . Bafilidis
*|nyoUr~-
3 t ig if jm Ss ieuJTtS Òsofuóctmf BetgicetSZy v fj Bccpxaipl
Ita quidem codex Regius. Sed in codice Maz. Med. &
Fuk. fcriptum eft Bstg^Qc» cum accentu gravi in ultima.
Ne c aliter Nicephorus, nifi quod ultimum circumfle&it.
Apud Rufinum quoque, Se apud Hieronymum in indiculo
hxrefeon Barcabbas dicitur. Sic enim prxferunt mànu.
fcripfi codices Rufini. Ceterum in hos prophetas Barca-
barn 8c Barcob, Ifidorus Bafilidis filius expofitionùm libros
fcripferat, ut docét Clemens Alexandrinus* in lib. ö. Stromateon
» imohg©^ JV, 0 BcemMiSiv vioç ot[/jot pAictfnyjç, cî»
Ttf e a ç y re i t u s t S <m&Ç>»Tis Hetppfg £|>)j^7ix5». Ûbi Bccgxaxp
emendandum videtur. N if f quis exiftimare malit, tixp^ùf
etiam unum fuiffe ex prophetis illis à Bafilide confiais. E x
eorum pfophetarum numerò fuit etiam Chant : cujus nomine
Bafilides librum prophetix contexueràt, ut ex Ifido-
ri verbis ibidem à Clemente citatis colligitur. '
4 Keq ¡¿&VÎ ¿»vTTKgdlsi m x ç ] Fruftra Chriftophorfonus
angelos hic inlèruit, quali in Euftbii textu ; aliquid • dèelîet.
Verum Eufebius tantum de prophetis loquitur quos fibi
commentus fuerat Bafilides. Atque ita hunc Eufebii locum
acceperunt Hieronymus in Catalogo, ubi de Agrippa Cafto-
re loquitur, 8c Theodoritus in lib. i . hxreticarum fabula-
rum, & Nicephorus in librò quarto. Re&e porro Eufebius
nofter Bafilidis hxrefim principatu Hadriani ccepille
dicit. Tune enim primùm hxretici ex latebris prédire Sc,
caput attollere cceperunt, cùm Apoftolis omnibus jam ex-
ftinéfis, opportunum fibi adeffe tempus ad evulganda er-
rorum fuorum dogmata exiftimarenti Clemens, certe in
•jb- 6. Stromateon^de Bafilide idem teftatur his verbis, x f™
St sée* t tsi ASpictsS ü ßctmxlui fä'ovxs öi' to? ulgsirsii imso*-
mtmy y*y¿»um, p i fé i y* r»? 'Amaris* ? vtÇso-ÇvTÎgit Sténsxs
iXuuttç, xctjzc7np à Bet<nXai\i,
a r i o r u m .
a ‘AsvTntpxTK nsetij Fateor Valefium ad hunc löcum
h x c notare : Reitè Eufebius Bafilidis H sre fin principatu
Hadriani erupijfe dicit. Sed quàm refte ita judjeavir, ex
ratione quam fubjungit patebit: Tune enim primùm Hsre-
tici ex latebris prodire & caput attollere cceperunt, cum A -
poftolit omnibus jam extinitis, opportunum fibi adejfe tempus
ad evulganda errorum fuorum dogmata exiflimarent. Licet
multi Hxretici fuerint fub temporibus Apoftolicis, ut Ve-
teres ixpiffimc memorant, 8c de iis fiepe difputant; tarnen
fublatis omnibûs Apoftolis, multo liberius iua dogmata
promulgabant. Sed an omnes Apoftoli ante Hadriani imperium
fublati nop funt? An eorum quifquam poft S. Jo-
annem fuperfuit, qui fub initio Trajani mortuus eft ? An
nullam temporis opportunitatem arripere potuerunt fub
toto Trajani imperio, quâ fua dogmata viri fervidi 8c do-
8c perfecutionis æftum minime metuentes exponerent ?
Proculdubio-per ülud xvum doftrinas à Menandro acceptas
perpoliebant, fcriptis mandabant, diicipulos congregabant,’
ac demum fub Hadrianò fiiàs oiwviXóaiii, ut .loquitur Clemens,
SiSuoxuXeìct ut Eufebius, Ecclefias ut Tertullianus,
publice multis in locis'habùere. Tùric igitur viri Ecclefiaftici
quartplurimi iis réftiterunt ; fune primum nonnulli
adyerfus eórum hxrefin palam 8c late graffantem, 8c libros
ubique voûtantes jufta vóliimina coriicriplèrunt. Nihil a-
liud voluerunt Veteres qui de xtate Hadriani locùti funt.
Bear fon. Vmdic. Ep. Ignat. Fart. II. c. VII. p. 871
b KxpmìxpxTiisJ Hunc genere Alex.andrinum fuifle tradit
Theòdoritus lib. I. Hxrct. fabul. Magum- autem 8c im-
püruni fornicarium Tertullianus lib. de Anima ; aliòs verò
omnes Hxreticos morum improbità te eundem fuperaffe,
quippe qui ex Simonis, Menandri, Saturnili, Bafilidis, 8c
Nicolai fontina fordes haiiferir, 8c feÄam' inde conftrüxe-i
n t quam Gnofticorum riomiriavit, teftis eft Épiphanius.
Eeùarderitìus in Iren. lib. I. c. 24.
TvOd'ìiKffl
S jE C,’
I L
T m m m r imx.\^a.ms * * * e f & . Í *a<é, quæ Gnoffiíofum dicitur, coAditó-
¿ x * t ÓxéiWí A’ W)| ¿ eíí (paiepin r a s ■ly n* H i inagicás Siúíonis præftigias1 'ndn
/uajríias ¿ s r a í ^rejoAots Ji¡ das^ede c^rV Pa^am ac publicé tradepfum
m x l <4 - -cur^sé ¿ b p r a ? ^
Ï T m b m t M / A m . ’om fO S n i t /m t TS x o ¡ - í -n io rum ., im tn i f lb c ib w iq ú ñ iii fd am ^ & ff it f 6 S _
% 'mpékpoií «soi ji,.,¿ .aA A cu í i fm s ç b t u s 'n r Jiujuínodi ma>(fc¡is tan^fiStíi“Iná- A H j Tr ‘s 7t- jipg m%>
« I S f * * * « r * M X m p n m , T 85..(mW¿w&s s í .perfeátipnem ttiynwiorqthÿ feu ÿ b t lu l ' ï Î
To 7 iA eiQV £ K z î AVT8S jj ¿ •/ iaA - -gitiorum quæ : apud ipfos- agebanturj7p ¿
Aoy fwajipoTniUs «AélwEoS«/* eos }¿y c¿M.a)S ex- ï o veiJ,lre',v^ ent> eosc:tor^iffiina'!q ú ¿^ i¿ p!¿r-
<péj£oj$¿/8$ r o s xoú^cixaí, ( as av Ckuvoi (b e u e vÙ oportere::; quíppe.qui muridi h'üj’us
m m y » \ ~ x ts.» » « ' ' j ■> -píinpip© ae reóoire^.-uriiDÍÍ vocaiit/'alitór
a p ^ k s , ^ TtC: í» a p p w vw x í 5 0 , - evitare non.poffent,:.nifi,¿„icuiqu e 'io r ü L
lUpuLtltti X k * -. T8 7DIS l i r a crtítíeSau'e a ^ x ó w is debita muñera per obreeniflimam libidinem
XpkpOjJov Tov ¡TnxMpeainsíXo/ S k í f im , tu s perlblviflepç. His -jgx^tjr .pijnSíjboís ufus ma»
raç}s aíraV íxMapSjas, oíxrpSs. sraí.a’s isrií-15 ex
. » t); ¡jp <y . ~ i\\ WÉm . ndelious, quicunque ab' lilis decepti'ef^ntï
A a a , o.»$pp.7n:hÇt«%> r a í Si a.mq>ii A m , creA- ad mfferabile exitium tanquam captivi al>-
\lui ircipíX&» Jíp V 5eí» xéls à'jiçüfiUi ducerentur. JJciode gentibus à fide ,1fiftra
mou' r a í avTwv <pí/iatí eií ¥ r y n an o í X e ivi- alienre, amplam obtretftandi & calumniaridi
o r ó t e 9»yí c d g C o X I t ú x s f a . w / ú ¿ i t t . tomÍtij i ’ ow ¡ lfe n f ;m dm ater ^ h f U^ Ín'^ Í aV*t : ^
\ l -dus ptiraum o r t a ;ihfamia,:ad totius Chriim
v X u w aiwí'oOJ.n r lw -utex y w t - napa, -raiíio.ftianicnpmihis Qpprohrium diíFunderetUr. 1 . |
-re-re án tífus ’C jeA nm IW e G ■&! ■i/tvto%-Aiu ..A^ne.hinc fiá tum e ft, st'abfiuda'qtrabm ¿ a S ía
i í a i M ' * ¿ í A ' afleturaí -UT^í lcH-refctí x, k - d£ nobis opinió;apiid infideles, tune fi'™“ ‘ «i
Z y . i , , ~ -íe’nP°i'>s dpafgerstur, quafi nefario cm c u .1*™1“ -
St í tyUIMf rm, a-moiais -re 7ç-o(p«ti XptÿqM».«« :t’.«u:çum fotpribus.& mátribus mifcerir:&
eií puexpov y¿ pilco ctuTúf m u r a irpu^ápa, r a í k - cxíécraud.is dapibus vefci foleremus. Sed hse
Ai¡8eíttí ctÚTÍÍí éotuTÍu! a-íu/i^mis, ’& i /Aya -re tpSi 2 5 temDusnei nrnre(re^Ua^l*am Nc*'uturniim
..,-1 , , . 1 . ' .1 . î /P“® “ .pfoceflere»:.quippe cura veritás
r TCpoioik XP«él 2¿&\<tiJ.XBmí. m Síw ipia ieipiam adftrueret &commendaret. próy
à ç atj-nrjí, ttùÇjs au ras ckepytlc¿i kxt\íFÁ/^//a fir^d’uque,temporis clarius in dies eluceíce-
T k - f í f i ^ A I x t x x A / u ! k , j ¿M w W k *Aeus meiipfi'
oupeaim x.cayo'w/xaf^jar '^srappgaoay k ú r tt/jo- aljis íiiper aüás . exorientibus feótis, • cùm
T5pcoVy ¡i às 7n\uTÇQ'7Ciss TroXvuópipas ÍSÍas ¿A - îo ^ n ° re? dilïïuerent, & in multíplices
- t/ . a / / t.» » ,/4* \ ac multiformes etrotum ipecies varió quæu
A*t* a m o s (pQetpofievw. «poyu ^ * s « u tym p t i que modo evanefeefent. -Catholica autem
/wyíúos, ¿6t au& ¿ aaccvTtos e%&ove, v¡ $ ecc^e^f» íola vera eft femperque ííii
w « a b x¡ / Im í i K f â f i n t t o r f a Aapwrpá-mí,
i M H W H H H H 1 ~ ~ tis augebatur: gravirate, fincentate, ac E-
10 oEfxvov A, uAnípives A) ¿Á&jBée¿ov, «70, n <m(ppov bertate, modeftia deniqué & fandtitate vitæ
¿ KStQccpov £ c s 9é& ttoAireías re ¿ <Pi\otró(píct4 e¡s$f cuiui^am philofophiæqüe divinæ, omnium
a ™
3 'aiwaxicZm y w e ./M x, n i Ç ' r a r o s e f t tem p o r is k p E c a lu , , , . , ; ; , i l k ) q u æ u .
V a l e s i i A N N Ó T A T I O N E S .
1 i»(X-7foi?3 Amatoria vertit Rufinus non maie. Sic enim
Latini, vocant quæ Grx ci tpix^cc. Amm. Marcellinus lib. 29.
Immittebantur confefiim, qui fignatis domibus inter ferutinia
fupeüettilis poenis addilli, incantamenta quxdam anilia, vèl
ludibriofa fubderent amatoria.
2 nccgiSpoii voi Sul pesât ] Paredros fpiritus latine dixit
Tertullianus in libro de anima, quos cum catabolicis 8c py-
thonicis ipiritibus qui à magis immittebantur, conjungit.
Dicebantur autem paredri dxmones,qui hominibus adfifte-
bant, 8c morbos atque infortunia ab iifdem avertebant. do-
cet id Tertullianus in Apologetico cap. 23. his verbis. Si
& fomnia immittunt, habentes fimul invitât orum angelorum
& dsmonum adfifientem fibi potefiatem. Magi quippe ad.
fiftentes fibi 8c obièquentes dxmones habebant, qui eflènt
Ipforum paredri ; quorum ope multa miracula edebant. Sed
& aliis immittebant ejufmodi fpiritus, ut vel fomnia eis in-
jicerent, vel eis perpetuo ad tutelam adfifterent. Priores
fpiritus ôseiçyiropz¡r»? : lecundos TmpéSpiSi vocabant. Inter-
dum etiam pueros magicis carminibus elidebant, qui dein-
de tanquam ex confidali morbo excitati, confiilentibus futura
prxdicerent. Quod per catabolicos fpiritus. faciebant,
ut ad Tertulliani apologeticum Heraldus refte obfervavit.
Eos catholicos ipiritus vocat Tertullianus. Ex his patet
error Cl. Salmafii qui m notis ad Spàrfianum pag. 40. paredros
d iflo s elle affirmât eòs, qui ex hominibus inter
Deos relati, faéti effent affeflbres Deorum. Quam Salmafii
opinionem amplexus eft Gothofredus in notis ad librum
2. Tertulliani _ad Nationes. Longe retftiùs Turnebus in
lib. 2<5. Adverfariorum; nifi quod malos genios interpreta-
tu r ; cùm tamen boùi genii 8c à.'Ai\Uu.y^i ita dicerentur, ut
de Hephxftione fcribit Lucianus. Denique paredros fere
vocabant Deos inferos, non autem cceleftes. quod cùm à
Salmafio minime obfervatum effet; cauiam erroris ei prx-
buit. \ Ita Demòfthenes in* óratione funebri in fine. wS? ¿
/tij "reTisç suSUifegveCí soptjit^iéjup tsç TiuptSpgf £11(97»? eis 7tç
w-ru jíois tîvaj. Diodorus Siculus in lib. 1 , pag.
4 y . ®C9? 7T r '’Omgis ùj Tttç M m Tmglifaq. Noftram fententiam
confirmât etiam Rufini locus in lib. 2. hiftorix
cap. 13. in fine, ubi de Simone magò fie dicit, Mens adminiculo
affiftenus fibi & adhsrentis demoniacs virtutis,
quam 7m?iopos vocant. Et in 'lib . 2. Rccognitionum d e mentis:
Fuert, inquit, incorrupti & violenter necati ani*
mamjuramentts meffabilibus evocatam adfifiere mihi feci, &
per ipfam f it omne^ quod jubeo. A i t Simon Magus.
3 SiwunttrGi) ¿y u/au ttfjgósaiJ In quatuor noftris codicibus
Maz. Med. Fuk. & Savil. deeft
V a r i o r u m .
Atberiagorx légat, pro Chriftia- I lycum lib. I II. Minudi Oâa vium pag. 288,. edit, per Taci
* Per Edvard. Dechair, p. 1 5 . Theophil. ad Auto- I Ouzelium. Tertull. Apol. cap. VII.
TOV