4 2 6 E U S E B I I P A M P H I L I M a x i m i n u s
S æ c . IV. C A P U T X.
De Petro wonacho, Afclepio Aîarcionita» aliifque martyribtts.
INSÉQùENTis vero menfis,um dicimus, die quarto-de cqiumeom, qAupoedll aesf-t •aqhufièd admie miE ixgiyxp.t iiC aqleuni daads mJainniuftaerriaias,'C orunrffeufs- pfoartirbiau sp rionf eC&iil iecriaan tc,o ncoftmitpurtiesh eenxlhì ibaebn idisa qeuxi < iacdr uptoarbtaans tuurr b; isp aarps peoafditeim c upnce&noas q utraa nililèiu qnutei-s lboursu mm injiufìxratatu rai cv epneedraunmti duamfun aetisi fuadnet;m opctuo-. vTirreifst ìv etreon eebxa niptufirs,, ciùnm u rbaed mAifrcaabliolenme ina nqimuai x febxrittiutu odcicnuebmu eroef.t enQdiuffipenpte, udnivuesr iflol ormuamrt yAri-i
fj/tu/S >Etias qreusi sn odmuo:'bnues> , quorum caolntefru mPrpotbuus se, fatl:t err eEli-- dliaesc imvooc aabuatetumr , dciaep umt egnlfaisd ioA updryanecaièfui,m .i dU enf-t ut Romàni dicerent, ante diem tertium Idus1
Petrus m. Jvaoncuabaraitausr, , Poerttruuss e xA vfciceota A qnueia &in aAgprfoe lEamleuus- tighnereómp oplirtoabnaot ;u sv, elfuuate aiunr uCmh rpifutruifmfim fuidmei peinr &ur bjued Cicaeemfar eipaf uilmlu f&tre cfupnec&imose nq uedi iedii ta. pNpaarme- z lbèarnetr,i ivdeelnletita, emfua heqorutea nsteetsa tui t& f uai dioplefifucesn mtiaie- fcpoehmfì iqleuraemt, igne nceornodfoit oraen imomo niduemip eDxeito : co&l- locaverat, òmnibus rebus ipfique adeo vi-
Afclepius t£B jfujB antepofuit. Cum hoc Afclepius qui-
M' . dam qui feftae Marcionitarum epifcopus effe z fbearte,b patieutra ;t i' sz ealdod uqéutiudse,m f,e du tn oipnf ei lleiuxisf tiqmuaa-: ehfitlo fmeciunnuds urmog ofc iceonntfiuamm p; tuusn eox e hoadce mluqcuee m.nii-- gmraovdiut.m E. t hasc quidem gefta funt inhunc
TOJ 'Q ciqvtos fjtlcoos ’ATreAAoq« TèojrapiO--
y.etxhnsi.Tifo Sïx&wtcL ’iavya-
C L t íw \ é y > lT ¿Lv) 7TCLÁIV CU) TÜûV 0ITC V I -
vis rzsç)s tq v \nn veas 7tvÄcLi$ T ou$ wiV-ov'd-t-S Stef
f i vcâjudfiOùv crvfoy<púévTt$‘ tov J' btoi
7rsíctí evíxsc. T ic p ' K iA o i a v oficÁoyuvav ç s iA a / ^ u o f
o» judJj t ícu avTMV oTs ’¿wyov l^vvniptTYiavfdi/JOi, x a -
TíSi^caro ’ÿiïtyovy ò(p0fltX¡t.és <¿%peia&eyt
í s ’ Tpits S ’ civvav a c^ ’AtmáÍÁaivi ev&A ci>í%vy Z
oto> 3cuj[JjoL<ncur re n s^ ç c ta iv ctvfyeictt 7nzpi%v¡-
fjÿpoiy popov t tT rw e y x cw T o pioLpwcA** t íA o s ’ o
f$¿> TIS a ¿TOV m e ) fC t S ^ ^M Ù s , ’'Apv\S OVOfUl* 01 ^
wes xetpccAcis ^WI¿mi0é v tís , 1 Tipo (¿os x c a ’H A Ía ; i
TöTOlS W >) r®£ß07iy>£/lcl. A¿<hWOUS ftltOOS Vlflt-
5 pcf, fucji xixt cT s^ t^ * üv\ y ¿y vi tfpo tçioùv eíí&y
’îcuvaoLeJlcûVj I tt i tv \s clvtyÍs Kcu<m,pua.s 2,
b ’Â m c v iv s ó %) ’A'pbAct/uos, *A vîcls t b
opav ’EA&öepomAeas, iwpc9 oTct XPvcrü*
xpou<pvêçzLTos, eis Tov X&içoy r v ©eoif Tnçeoes
D c$ y iv é ( A o y to u a f tmv Somjuw c
fjdjj AimpotLUTas to v Te J'ixaçTiy ¿ t as clv-
Toy, cos ¿y eAeweie Te clvtvv Xj $ liictç (petcroUTo
yWTDTos Te ¿ <¿k¡xyíS> 'ú s ^ í í^ y * <ZB£3'ni¿nacLS á1*
cL-mvTM % {whs etvTtis, T«y è tti Toy t oAûiv ©eo>
y ¡ArnSbi. t v t û j £ x p MctpvAOdm TtAarnjS I'm-
OX07T0S Tts eivccf SbKav *AaT ü ^m o s* ^mAö pSjj ¿5
¿jeto ¿¡ìjoiGelciSy oÊAA* ôTi y e tv is x * t eTriyveeuîv'
0ficus OtCU fu < £ X) T Î j CLVTV) TW p il T ßlOV V lW i j r iM -
Avôey. c lA A c L t o l u T c l ft> T tL v T y .
V a l e s i i A n
1 n ‘H\m í ] Scribendum puto Nam
ngá*©- nufquam, ut opinor, legitur pro nomine proprio.
Error autem ex eo natus eft, quód in antiquis codicibus /3.
ícribi íblet ut /*. Certe in códice Fuk. 8c Sav. Ilgjf©*
hoc loco feriptum eft, non
2 ’AotíjttÍís ó 3 Hujus mentio fit in
Menzis Grzcorum die 14* Oéiobris, cüm tamen ab Eu-
íebio paíTus elle dicatur 3. Idus Januarii. E t in Menso
quidem Ai/«A»/*«« dicitur. In Menologio vero Aníélamus
V a r i
a ‘Er An&x*»i] Aícalon, urbs Palsftinse in ora maris
SjTiaci, Straboni, quz Afcalo Plinio, una ex quinqué pri-
mis Philiftinorum urbibus, poftea epiícopalis fub Patriar-
cha Hieroíolvmitano, nunc étiam Scalona dida, fed pene
jacens fub Turcis, 8c paucis conftans incolis, inter Azo-
tum ad Septentrionem, 8c Gázam ad meridiem, 18 mili.
paíT. ab Azoto diffita. Baudrand.
b níifas ím.rtiii o Átc/A®* ] Dubitant nonnulli
an Petrus de quo hic agitur, idem ceñíendus fit, ac Petrus
Balíamus, cajus Martyrii Ada refert Ruinartus, p. f¿6 .
N O T A T I o NE S.
perperam pro Aufelamo aut Abfelamo ponitur. Eodem
die Commmoratio S. martyris Tetri Anfelamt ex Eleuthero~
poli j qui cum corporis robore & aqimi vigore plurimum
valeret, prAclure admodum in pietatis certaminibus fe gejfitr
& terrenis rebus contemptis anno fexto imperii Diocletians
& Maximiani, ignis certamine exaclo viftima Deo grata
oblata eft. In quibus verbis obiter notandum eft, annum
lextum imperii Diocletiani poni pro anno fexto per-
iecutionis.
O R U M.
Idem nomen, cognominis fimilitudo, patria communis,
ac denique idem utriuique Paflionis dies fufiicientia viden-
tur efle argumenta, ut unus ab altero minime diftingua-
tur. Baliami Palfionem ad annum a8j* revocat Baronins
in notis ad Martyrologium; quam tamen ad annum 311,
iub Galerii Maximiani Periecutionis fincm referre mavult
Ruinartus loco citato.
c EvfyitC ¡¿a ] Generofo arunto: Omifit hxc in ver-
fione fua Valcfius. W . Losetb.
CAPUT
M a x i m i n u s . DE M A R T Y R I B U S P A LÆS T INÆ. 4^7
c a p y T X I .
Di Pamphilo aliißtte dwdeeim martyribus.
I 'JTAtph ï ï r a~ HctA,S , tq ft<l*y>/c>t »X ä! \ T'*■ ^leoIr“0e rlp “ec™tacc ue.lfut mut emoraugmnu qmu .ii lIcuudm aPcam-
Toy ccviqopwcq 3 $<x.Tpovi TyJ ctfLfpi To Tçi- philo, cujus nomen mihi quidem defideratif-
WD0»jToy efioiye ovojacl n ^ ^ iA o u TeAfyCùQévTav' frionriuumm’ 'mefetr, imioariræty frriaudma rcäoi nEfuramnmt aormunnet,s pnuofmtee--
V A L E S I I A n N O T A T I O N I S .
1 Kzcifof xuXtX'y Totam hanc Pamphili 8c ibeio-
rum ejus palfionem ex Eufebio noftro delcripfit Symeon
Metaphraftes, additis 8c matatis quibufdam, ut folet. Vi-
detur, tamen integriora nadus e'fie Euièbii éxèmplarià,
quàm funt ea quz nunc habemus; idque patebit legenti,
Quod fi Graecus Symeonis Metaphraftz Codex nunc eilet
ad manum, libenter Grzca ledo ri proponerem, ütr ex èó-
rum ledione dijudicare pollet, utrùm 'Eufebii, an potius
Metaphraftz ftilum referrent. Sed quoniam Grzco ex-
cmplari deftituimur, contenti impfzlètìtìarum erimus'La-
tjna verfione, quam Lipomanus 8c Surius'die primò'Junii
nobis ediderunt.
Certanyen SS. Alartyrum Pamphili & Sociorum»
ex Symeone Aietaphraße.
* Tempus invitai ad omnibus enarrandum magnum 8c
* gloriofum fpedaculum Pamphili 8c fociorum, virorum
* admirabilium, cum eo confummatorum, 8c qui often-
* derunt multiplicia certamina pietatis. Atque cùm plu-
* rimi in nobis cognita perfeciitioné iè fortitèr gellerint,
* eorum de quibus agimus rarillimum certamen quod nos
* cognovimus, confcripfimus: quòd in le fimulomne ge-
‘ nus statis 8c corporis 8c animi vitzque diverlorüm
* ftudiorum eft complexum; variis tormentorum generi-
* bus, 8c diverfis in perfedo niartyrio corònis exòrnatum.
* Licebat enim videre quofdam adolelcentes 8c pueros,
* atque adeò plane infäntes, ex illis qui erant cum ipfis :
* alios autem pubelcentés, cum quibus erät etiam Por-
* Phynus » corpore fimul vigentes 8c prudentia : nempe
« rtiihi carillimum Jamnitem Paulum, Sèleucumque 8c
* Julianum, qui ambo orti erant ex terrà Cappadocum.
* Erant autem inter eos làcris quoque .canis & profunda
* ornati lènedute, Valens quidam diaconus Ecdefiz Hie-
« rofolymitanx, & cui verum nomen obtigerat, Theodu-
* lus. Atque hzc quidem fuit in eis ztatum varietas.
* Animis autem inter le difterebant. Nam alii quidem
« erant rudiores, utpote pueri, 8c quibus erat ingenium
* adhuc tenerius ac lìmplicitis. verò ièveri 8c mo-
* rum gravitate prediti. Erant autem ihter eos quoque
4 nonnulli difciplinarum làcrarum non ignari. Aderat
I verò omnibus congenita, infignis & admirabilis animi
* fortitudo. Veluti autem quoddam in die relplendens lu-
4 minare in aftris fulgenti bus, in' medio eorum emicabat
4 meus dominus ; non eft1 enim ’ fas mihi aliter appellare
4 divinum 8c piane beatilfimùm Pamphilum. Is enim 8c
* eruditionem quz habetur apud Grecos in admiratione,
* non modicè attigeratj 8c in divìnorum dogmatum 8c
4 divinitus inlpiratarum icripturafum7eruditiòne, fi quid
* audacius, led verum dicendum etti ira erat cxercitatus,
* ut nullus zque ex iis qui erant fuo tempore. Quod aù-
* tem erat his longe majus 8c preftantius, habebat do-
4 num ; nempe domi natam, vei potius ei à Deo datam
* intélligentiàm 8c fapientiam. E t quod'¿(Tanimum qui-.
* dem attinet, omnes ita le habebànt. Virè àutem rondi- i
4 tionis 8c converlationis erat inter eos plurima diffe-
4 renda: cùm Pamphilus quidem duceret genus lècundùm
* carnem ex iis qui erant honefto loco natij fuillèt au-
* tem infignis in republiea gerenda in patria fua : Selcu-
* cus verò fuillèt infigniter ornatus militiz dignitatibus :
* alii autem nati eliòne ex mediocri 8c communi loco.
* Non erat eorum chorus nec extra lèrvilem conditio-
* nem. Nam 8c ex Przfidis domo in eorum numerum
* relatus erat Thcodulus: & Porphyrius qui ipecie qui-
* dem erat Pamphili famulus: is autem iplum affeitione
* habebat loco fratris, vel germani potius filii, ut qui
* nihil omitteret quò minus imitaretur dominum. Quid
* aliud? Si quis dixerit in fumma, eos Ecclefiaftici ccetus
* typum elle complexos, is non procnl abfuérit à veri-
* tate: cùm inter eos presbyterio quidem dignatus eflèt
‘ Pamphilus : Valens verò diaconatu ,• 8c alii fortiti eflent
* locum eorum, qui è multitudine confueverunt legere j
* 8c confclfionibus per fortilfimam flagrorum tolcrantiam
* diu ante in martyrio praclariflimè le gefiilfet Seleucus,
8c niilitaris dignitatis amilììonem fortiter excepiflct: &
‘ reliqui deinde per Catechumenos & fìdelcs rcliquam im«
‘ plerènt. fimilitudinem innumerabilis Ecclefiz, ut in par-
‘ va imagine. Sic alpexi admirabilem tam multorum,8c
‘ talium martyrùm elcftionèm: quieti! non client multi
* numero,' nu'lliis tàméh ''abèrat ex iis ordinibus qui inve-
‘ niuntur inter homines.- Quo modo autem lyra qus mul-
* tas habet chordas, 8c ex chordis conftat dillìmilibus,
* acutis 8c gravibus, remifiìlque 8c intenfis 8c mediis, arte
‘ mufica concinilè adaptatis omnibus ; eodem mòdo ! in
‘ his, àdolelcentés fimul 8c; fenes, fervi fimul 8c liberi,
I eruditi 8c rudes ,• ‘obfc'un gèneris homines, 'ut miiltis
‘ videbatur, & gloria infignes,- fideles fimul-cum C-ate-
‘ chumenis, 8c diaconi fimul cum presbyterrs. Qui omnes
a tanquam à làpientilfimo mufico, nempe Dei verbo iini-
* genito 'vàrie' pulfati, 8c quz erat in ipfis potenti» unuf-
‘ quilque per tormentorum tolerantiam, hoc eft, confel-
‘ fionem, oftendentes virtutem, 8c darillìmos jiumero-
‘ fofque 8p concinnos fonos edentes in judiciis, uno 8c
eodem fine in primis piam 8c longe làpientiffimam, per
‘ martyrii confummationem Deo univerlòrum impleverune
i melodia'm. -Opérz pretium autenveft admiràri virorum
‘ quoque numerum, qui fignificat propheticam quandam
‘ 8c apoftolicam gratiam. Contigit enim omnes ellè
‘ duodecim, quo numero Patriarchas & Prophctas &
a Apoftolós fùille accepimus. Non eft autem pretcr-
‘ mittenda uniùlcujulque fingulatim laboriolà fortitudo,
‘ làterum lacefationes, 8c cum pilis caprinis laceratarum
* corporis partium attritiohes, 8c flagella immedicabilia,
‘ multipliciaque 8c varia tormenta, gravéique 8c toleratu
* difficilès cruciatus, quos' jubente judice, manibus 8c pe-
* dibus mfligentes :làtellites, vr cogebant martyres aliquid
‘ facete eorum qua: erant prohibits. ' Quid opus eft dicere
■ memori® perpetuò mandandas voces virorum divino-
‘ rum, quibus iabores nihil curantés, Isto 8c alacri vultu
* relpondebant judicis interrogationibus 5 in ipfis tormen-
* tis ridéntes viriliter, 8c bonis moribus ludificantes ejus
' percpntationes. Cum enim rogaflct undenam ellènt:
‘ mittentes dicere quam in terris habebant civita-
* tèmi oftendebànt earn qua: verè eft eorum patria, di-
‘ cèntes le ellè ex Hierufalem. Indicabant vero eadem
* fententia, Dei quoque czleftem ad quam tendebant ci-
‘ vitatem j 8c alia quz funt ejufmodi j ignota quidem Se
a quz non poflunt perlpici ab iis qui facras literas non
‘ guftarunt ; eis autem lolis qui à fide divina flint incitati,
‘ apèrta' adducebant. Propter qua: judex indignatus, 8c
‘ valdé animo cruciatus, 8c piane quid ageret dubius, va-
‘ ria, ne vincerétur, in eos operabatur. Deinde cùm à fpe
c cecidillèt, c'ohcellìt unicuique àuferre premia viäoris.
‘ Erat autem varius modus eorum mortis ; cùm duo
* quidem qui erànt inter èos Catcchumeni, confummati
* fint baptifmo ignis : alius verò fuerit traditus figure
‘ falutaris pafiìonis : qui autem erat mihi carus, fuerit di-
* verfis braviis redimitus. Atque hsc quidem dixerit
* quilpiam, horuni magis univerlàm fàciens mentionem:
* fingulatim autem unumquemque perlèquens, meritò
‘ bèatum pronùntiarit eum, qui in choro primum locum
‘ obtinet. Is autem erat Pamphilus, vir revera pius, ere.
Porro hsc Euièbii ellè, nemo‘ut opinor negaverir. Sunt
enim elegantilfima, 8c Eulèbianam phrafim prorfus redolent.
Prima quidem periodus, nldem verbis tota habetur
in hoc capite. Sed 8c reliqua indidem fumpta ellè
latis apparet. Hsc enim verba: Cum plurimi quidem in
nobis cognita perfecutione fe fortiter gejferint: E t illa qu»
mox ièquuntur: Clarijfìmnm certnmen quod nos cognovimus,
confcripfimus. Item illa: mihi carijfimum larrmitem
Paulum. Denique ifta ; in medio eorum emicabat meus
Dominus-, non eft enim fas mihi aliter appellare divinum &
piane beatijpmum Pamphilum. E t paulò pòft: Sk adfpexi
admirabilem tàm m tilt orum & talium martyrùm elcctìonem.
Hsc, inquam', omnia quis alius dicere poruit quam Eulè-
bius? Neque-enim Metaphraftes ita loqui delèiplò poteft,
quippe qui multis fsculis poft illos martyres vixerir. Di-
cet aliquis, hsc quidem qua: fuperiùs pofuimus. elfe Eu-
febiana ; non tamen ex libro de martyribuj Palsftins,
led ex libris Euièbii de vita Pamphili, hue à Metaphrafte
effe tra aliata. Verùm tota orationis lèries, & apra fin-
gularum partium diftributio, làtis arguit hsc unius ejuf-
S æ c .
I V .