3 <3 2.
S Æ C . m .
Pauli impetus.
dam & impoftor» Quinetiam pfalmos in
honorem Domini Jefu Chrifti cani folitos,
quafi novellos & à recentioribus hominibus
compofitos ab'olevit. Mulieres autem magno
Pafchs die ‘in media ecclefia pfalmos quof-
dam canere ad fui ipfius laudem inftituit ;
quod quidem audientibus horrorem merito
inculferit: Epifcopos quoque vicinorum pa-
gorum & civitatum, necnon & presbyteros
affentatores fuos fubmifit, qui in fuis ad po-
pulum concionibus eadem de ipfo prsedica-
rent. Etenim filium De i è ccelo defcendiftro(
pms Kf y»i$. '\¿lX/¿bs ^ t bs jl&Ìj eìs tov Ku-
tAOV X¡¿$f ’iiiovtw X&1Ç0V TVXÙotLS, ¿ 5 S Ì VÍC6T6-
pooç vîCù'npw avSpav ovjfotfipicL'nc éis ecty-
rov Se or ¡¿zaw tm C/LxXyjaioC. , tm ¡jmyaXx tou
5 7nz%ct y/¿épcL -^ccÁpioiShv yiwcuti&s mLçy.ax.Quà.-
(^¿av, av xpi kx.¿accs av txs Q&tjjeiev. oía x¡ tous
*fa>7nvovTUS avTtv 1 ’ffaaxATTBS TYJ Q fi o p w a- i
ypciv te x¡ 77BÀeay x¡ arpzaQuTipoi^, òr Tais <zsçjis
Tov Actor opuAÌcus K£0uj<n S fg .X e y i^ . tov ¿$t)
fe, nobifcum confiteri renuit, ut aliquid obi- io yctp i ¡ov tdS ©gocí o u /2 yÀêTcq crttuo^Ao^íTr g£
ter præmittamus ex iis q u * .in fa uberius o¿ r A A u tó
exponentur. Ñeque id amplici aflertione no- v-^ / r 0 \ ~ » /
lira, fed ex ipfis quæ ad vos mifimus geftis ¡¿£>Xovtuv y>a(f>Vi<Ji£w 3<»tW' h Ta™ oy
non femel'declaratur s maxime vero ubi di- pijOjasTOf, aXX’ av e7Á[¿-^a¡j^j z
cit Tefum Chriftum è terra ortum fuiífe. A t M /« , , „ l ¡ L
vero illi qui in ejus honorem pfalmos canunt, SíixsvTa, TOMAgfo" bX W » h o-
& coram populo eum deprsdicant: ipfum 15 tcb Xeyei ’lyovuiï Xdx<*ov "HsltuiQív. 01 Se ¿ s ctuquem
impietatis doótorem habuerunt, ange- ^ A xW qí/ ^ xot) eyxxa¡uá£orns òr Taf Xaciïy
lum effe diçunt è ccelodelapfum. Atque hæc „ r Wfëoe&wÊÊm -v ' _S?.P *r * m
iUe omnium hominum' fuperbiflimus non eoiutW ou©««
prohibet; fed intereft ipfe cum dicuntur. xs^AïjÀuOêVcq Aejpucn. xj rot v ia y xxcXuei, aXXa
Quid hic referre attinet fubintroduftas, ut ' Xey>jtd¿ois 7fápí9iv 0 XjzépnqicLVQS- ra s 3 3 a avy- 3 a
Antiocheni vocant, mulleres, tam îphus r ~ 1
quàm presbyterorum ejus ac diacononim? 2.0€«aD&xT8i ctuT8 y uticut&s a>s A m o ^ m ^ c-
In quibus non hoc folum, fed etiam alia in- 'ò è ò cturoV 'ZdfiaQu'npcûV xoq
fanabilia crimina, quorum confcius eft & ydim, oîs ned roJro x a j rot ¿M a a/MOTHuafe.
quorum îpfos reos elle convicit, nihilomi- , . _ , n - \ , , , y ,
nus tegit ac diflimulat, ut illos fibi qb- *)jXey%a$ 6<yms avnoxios
habeat : utque dum fibi jpfis nie- t b$ '\JzsvX piiù$ ¿XV > 'z& i Xoy>i$ xcq gpy*ç
tuunt, ipfum ob ea quæ impie agit ac lo- kSix.it, rroXfiw'&s i&TV'ippitv T a f gctu-
quitur, acculare non audeant. A d hæc di- x , , N x , , / , ,
vitiis eos locupletava. Cujus rei causâ ab TH\ (poC£ - ^ ^ ^ Áifcno¿f ^ 4
iis qui talia concupifcunt, amatur atque 'ZffÇfS T V tc¿ roioturot fyXVïTüV QiXétraj 2(jcl
fufpicitur. Qjiid inquam attinet hæc feri- ScüjLiàÇtXou’ t í av rotule ypà<poi/j$p} ’ô jhça -
bere? Scimus utique fratres dilectilimi, E - û m » \ w « ,0 / ^ .
pifeopum & univerfum clerum, bonorum ^ ^ Z % J * « P f’
operum exemplum multitudini præbere de- 30 teiov ct7rav tQ-^Laèiypta àyaj S ii Ta) TtXndet yrav-
bere. Neque illud ignoramus, quot ex T û>v XStXav ípyav’ qvSÌ exétvo ¿yvoy/^y, ocroi
eiufmodi mulierum contubernio partim in . \ / c ~ WÊI , y,
præceps lapfi f in t , partim in/ fufpicionem ™ y u o o u ^
venerint. Itaque etiamfi quis conceilerit <rov' 01 k* v7TZt>jii¿bú¡ioav'’ 4¿)T, « x, Soit] t 1$ avTcS 4
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s.
1 Emoxoxgi Tr ô/jboçuv ¿¿ça» J Chorepiicopos intelli-
gere videtur. Eos enim diftinguit Epiftola ab Epiicopis
urbium. Hos igitur in concionibus ad populum, Umilia
ac mulieres illas piàltrias de Paulo dixiilè aiïerunt Patres :
qüod Chriftophorfonus non intellexit.
2 'Yvm/jjiiityiciTuv 3 Quod iupra obièrvavimus, errare
-vulgo interprètes in hujus vocis explicatione, id peripi-
cuum fit hoc loco. Nam 8c Langus & Muiculus 8c Chri-
ftophoribnus commentarios interpretati fupt ; cùm Afta
lèu Gefta vertere debuiilènt. Afta autem illa Synodi An-
tiochcnx, nihil aliud erant quàm difputatio Malchionis adverfus
Paulum Samolàtenum, quæ à notariis excerpta
fuerat, ut iupra dixit Eufebius. Ex iis Aftis teftimonia
quædam profert Leontius Byzantius in libro 3. contra
Neftorium, eaquc diftinguere videtur à difputatione Malchionis
contra Paulum. ubi etiam doftus interpres comment
¡trios vertit.
3 Zvm<rûx.Tisi ] Quid eflent tnwtl<m.x!fet mulieres, jam
pridem notavit Joannes Langus v ir doftiffimus ad librurn
6. Nicephori cap. 30. 8c poft ilium Beatus Rhenanus ad
iibrum 7. Rufini. Quorum doftis obfervationibus nihil eft
quod addamus. Hujufmodi mulieres à clcricis vulgo fo-
rores vocabantur. Id me docuit canon 3 . Cpncilii Ni-
cæni, qui in vetuftiffimo codice Corbeîenfî hanc habet in-
feriptionem, De fubintroduclis, id eft, adoptivis Sororibus%
Ex quibus explicanda eft lex Honorii 44. in codice Theod.
de Epifcopis & 4Clericis. Eum qui probabtlem f&culo difei-
plinam agit, decolorari confortio Sororie appellationis non dece
t, & c . Sic etiam devot» Deo virgines quofdam fibi extráñeos
adjungebant, quos fratres vocare confùeverant.
Quam nequitiam per'ftringit Hieronymus in Epiftola ad
Euftochium de euftodia yirginitatis. Frater Sororem vir-
ginem deferii. Coelibem fpernit virgo germanum: fratrem
quer it extranèum. Et chm in eodem propoßto effe fe fimu-
lent, qu&runt alienor um fpiritale folatium, ut domi habeant
carnale commercium. Dicebantur etiam Commaneutes ejuf-
modi mulieres. Sic enim infcribitur canon ille concilii
Nic»ni in vetuftiffimo cod. C . Juftelli. De Commanentibus.
Agapetas quoque eas vocabant teile Hieronymo in difta
Epiftola, ubi acerrime in eas invehitur.
4 v£2? 7* t í hlt¡ 3 Reftius in codice Mazar. Fuk. 8c
Med. Iegitur «3ç t * «’ j&q h in . Atque ita Nicephorus Sc
Synccllus, nifi quod apoftrophen non habent.
V a r i o r u m .
a ZuoeioKXTWf y/MÌkat] Verba canonis I II. Concilii Ni-
ceni primi funt : ‘Aimyógtdjoe i ¡¿iyiXti mivofas t^AóXts, //tire
hnoxóircò, /alpe oifarGtmpu, //Jtrn //tim «Awj vrt t
c i tp ièfùaj mmmxw w i i , vikw fi /*« «qw /hrrhqtf,, » ethx-
9'V, >) S ì Ìmi, >ì & f/ióvee 'tifammo 7mutui ùsroyiew 2fg.7rt(pdbyv.
Vetuit magna Synodus omnino, ne liceat Epifcopo, nec Pre-
sbytero, nec Diàcono, nec uUi pénitus eorum qui funt in clero,
introduciate habere mulierem, preterquam utique ma-
trem, vel fororem» vel ami tam, vel eas folas perfonas qua
omnem fufpicionem effigi un t. In quem canonem vide qua!
doftiffimè annotavit Gulielraus Beveregius: ut 8c Henri-
ci Dodwelli Diflèrtationem III in IV Cypriani Epifto-
lam ( Pamel. LXII.J cui titulus ; De flagitio mulierum oum
Clericis concumbentium, eàque occafione do wtweumK^n.
T0 fM\Siv k a iX y ìs TToiStVf k x x k t leu y i > \ jm -
voia» rltù ex. TB roiyrou tcgtjt.y¡jatos (pvofdjjlcoy
\xfiò> SCAcL&filuioy, fi>ì Tiva cnisLvSbLXloyj tb$ 3
Xpiì (Mf¿ítc&cy /83£97fg\¡AiTct|. iras yetg av Itti-
tfXy%iuev jj-v«9eT}fm|gy eTepoy,^ ovyi&'&.Caiveiv Itti- 5
'tfA.goy ùs la v r lv yiwaxvl ¡¿v\ ÒAieS'y ^vXa^Qfie-
I yoy 1 a>$ yiy&.'iàcxf os tk ¡¿¡av $ ÀWgTjagy yfJV)»
Sto S ì k.XfJA^OOCS X) fàtofiTCtlS TW Q«\iV ’¿X^t ¡v&
. èauTB’ x.av aTCìì} «7r » , av/i’TtCd^pet' x.a} tolutoc
z 7gv(p®v X) 1 \ jz é f>e¡¿'7nf¿,7txáid¡jo$. av %vex.a 9gyct- 1 o
tfsctl fd¡) X) ÒSìipOVTO] TVXVTiS XCtG* ecWTtiS’ BTa 3
t I io Tvgy.vviS á x¡ Swuaqeiav aìtTs 7re<pó£l¿oTai)
a>?e xaTAy>p(xv ¡¿x r o À ¡¿av. aX X à ro cu rot as
r&£ß6ip'mafd/s} &Jùvm <xy 7i s to v a v S g p , t o y>u¿¡
<Pgóy>l/¿a xaQoXixcv . g^oyrot, x a ì a u y x c tm p iö ^ y -
¡j$pov x¡¿iv' to v o e e^opxioa,/U£Vov t o ¡¿vqxu-ov x*
3 3 \¡¿7n ¡¿'7 cew v'ia t ì } ¡¿ ¿ a p $ clip ea ti Tyj *ApTe/¿cjL
yxg « XP* ßoXis roV avrov
Xaaon ) ¿Siv Siiv xyyaeQa T árav t b s XoyiajxBs
kmiTetv. ù t ’Ort TtXei txs ean^Xy¡Sj T a u r \7r1-
Xeyboxv. lc¿a yx$.£ v id jj ouv kvnígotxyóidjjoy au-
ro'y tcS © g a f X) ¡ja1 gocóyféc. exxMpu^avTesj gTgpov
kvT avTB Tyj xaöoAix^ ex.x\yoioo x.aja<pfaccj \7r1-
4 axoTrov ©eocT arpovoia as t* 4 t b ¡¿a-
. x.a£AB Av]f¿MT£iavoS x a j em^ayeSs aepoqàvTos
TbtM t x s avTxS irapow,as tfoy Aopivov airaai tws
atpeatBOW BTnaXtOTta xaXois XEXjoayw/i&yov* eS^Xa-
5* craji&j) T i vf¿íy, o7Td>s TBTa yqá<ptjT gj ^ T a T Trapa
TBTd XtOivayivs S í^ tS e y$df¿¡¿a\a. ■ ra f 3 ’ApTéfia
y r o s ea n^XXeTa' x, 01 T a 'A p r e s a Qpovoiwresj
6 TBTa Yxtivayeiiaaay. ¿ Tau T a ft, òf]av9o7 x.ei<&a,
V A L E S I I
1 'sii yéygyxleqj Intelligit locum qui habetur in c .
Ecclefiaftici; aut certe locum ex cap. 6. Proverbiorum.
2 Tzrfi/ÄWJsrA«/**!'©-' ] Melius in codice Maz. 8c Fuk.
ícribitur vstígíp,7n/An-ÁÚp,tyeí, quam vocem non intellexe-
runt interpretes. Arguunt Patres Paulum, quòd formofàs
mulieres femper fecum haberet; idque luxu diffluens, 8c
vino atque epulis feiè ingurgitans, qu» libidinis incen-
' tiva funt.
3 ’Er.-mfhitiiinMi'fa, ] Nicephorus 8c Syncellus habent *,«*-
oiD/AirtvimvQo. Sed in codice Maz. Fuk. ac Med. í//,m>//,-
mtjovTu feribitur reftius. Ce ter ùm in hujus loci verfione
corrigendus eft Rufinus hoc modo : Hic vero qui abju-
rato fidei myfterio ad polltitiffimam fe Artems. hsrefim con-
tulit. Et paulo poft ubi leguntur h»c verba: Hic vero
qui indignas habitus eft effe in Ecclefia Cathòlica, anathema
fcribatur. Lego Ariems fcribat, ut fere fcriptum habent
duo vetuftiffimi códices. Ex quibus etiam fequentia corrigenda
funt in hunc modum: Artems fcribat, & illius
harefis fefiatores ei communicent. Sic enim habet Grxcum
exemplar Epiftol», ex quo h»c converfa funt. Atque
ita diferte fcriptum habet vetuftiffimus codex Rotini in
bibliotheca S . Germani.
4 TS pocacicQ/Tis 3 In codice Medic»o, Fuketiano Se
Mazarino, Se apud Nicephorum 8c Syncellum Iegitur rS
picciQt.eiis. nec multum refert utro modo fcribatur.
y IIccgfi ra r« tw tyuiuvHuc ygù/Af/ietfo] Communieatorias
literas vocant Latini, quarum ufus eft antiquif-
fimus in Ecclefia. Eafdem etiam fbrmatas dixerunt, ut
teftatur Auguftinus in Epiftola 163. Duplex autem fuit
earum genus. Ali» enim clericis & lai’cis peregrinaturis
dabantur, ut à peregrinis Epifcopis ad communionem
admitterentur. Ali» erant quas Epifeopi teftand» com-
munionis fu» causa ad alios mittebant'Epifcopos, 8c quas
ipfi viciffim ab aliis accipiebant: de quibus hic loqüitur
Synodus. É» autem paulo poft ordinationem mitti fole-
bant a rcceus ordinatis Epifcopis. De his intelligendus
nihil ab eo turpe committi, fufpicionem ta- S al c .
men quae inde nafei folet, vitari oportebat* I I I .
rie quenquam ofFendetet, neve aliquos ad imi-
tationem fui provocaret. Quo enim.modo in-
crepabit ali um & admonebit ut à frequentio-
ri mulieris confuetudine abifineat, ne forte
corruat, ficut feriptum eil ; is qui unam quidem
jam dimifitjduas vero aetate florentes&
forma confpicuas fecum habet, & quocumque
proficifcitur circumducit; idque deliciis diffluens
& epulis fe fe ingurgitans. His de
caufis omnes quidem apud fe privatim inge-
mifeunt atque fufpirant : ‘fed potentiam ejus
ac tyrannidem adeo reformidant, ut accu-
fare illum non audeant. Verum de his ficut
antea diximus, examinaverit fortailè aliquis
& in judicium vocaverit hominem catholic
s profeffionis, nobifque fidei ac minifterii
focietate conjunÓlum. A b hoc véro quipro-
j j dito atque ejurato religionis noflrae myfterio
ad exfecrandam tran%reflus hsrefim A x - J* rte™ * .
tems Oquidni enim parentem illius vobisp^ulore-
tandem indicemus ?; in ea fe plurimum '^Gtz-rmtata. *
v it : ab hoc, inquam, rationem eorum omnium
exigendam effe non exiftimamus. In
fine autem epiftols h s c adjiciunt. Hunc
2.0 igitur Deo bellum indicentem, nec cedere
volentem, cum à communione noftra abdi-
caffemus, necefle habuimus alium ejus loco
ecolefis catholics epifeopum ordinare,
non abfque divina ut credimus providentia :
Demetriani icilicet beats memoris epifeo-
25 pi, qui ante hunc magna cum laude ean-
dem rexit ecclefiam, filium Domnum ; vi-
rum omnibus q u s epifeopum decent doti-
bus exornatum. Quod quidem idcirco vobis
fignificavimus, ut & ad eum fcribatis, &
ab. eo communicatorias literas accipiatis. H ic
vero ad Artemam fcribat, fi lubet ; & qui
30 Artemam ièdantur, cum eo communicent.
E t h s c quidem à nobis hic relata fint.
A n n o t a t i o n e s .
videtur Auguftinus in Epiftola 162. Cyprianus in Epiftola
ad Cornelium pag. 92. Denique Epiftola fynodica Concilii
Serdicenfis. Si quis taraen cunfta hæc loca de formatis
etiam intelligere voluerit, equidem non repugnabo. Porro
notanda eft hoc loco diligens cautela fanftorum Patrum,
qui depofito h»retico fàcerdote, nomen catholici Epifeopi
qui in ejus locum fubftitutus fuerat, cunftis Epifcopis
fignificant, ut icilicet feiant à quo Ecclefiafticas
literas accipere, & ad quem fcribere debeant. Eandem
ob caufàm Cyprianus mifit Cornelio Pap» nomina ca-
tholicorum Epifcoporum totius Afric», ut ieribit in Epiftola
citata ad Cornelium. Patres quoque Serdicenfis
Concilii eandem adhibuerunt diligentiam. Sed Sc queries
mortuis Epifcopis alii in eorum locum fuerant ordinati,
eorum nomina reliquis Epifcopis indicare confile«
verat ordinatori ut feirent ad quos fcribere, 8c à quibus
pacificas literas accipere deberent, ut difeimus ex Theo-
phili Epiftolis Pafchalìbus.
6 Kcq noum /c cAimufoi Baronius ad annum Chr.
272. quo Antiochenam Synodum confignavit, Eufebium
noftrum fraudis arguit, fèti, ut ipfè loquitur, conniventiìé :
quod profefiionem fidei Patrum Synodi illius Antiochen»,
quæ Arianorum hærefim prorfus jugulabat, confuito
prxtermiferit. Verùm Baronius & aliis in locis iniquior
fuit adverfus Eufebium, 8c hic immerito eum reprehendit.
Nam profeifio illa fidei quàm Baronius illic profert ex
Aftis Ephefin» Synodi, non eft profeifio fanftorum Patrum
Antiocheni Concilii, ut Baronius exiftiraavit, fed
ipfius Nicxni. Quod quidem facile eft demonftrare. Nam
in parte 3. feu tomo 3. Aftorum Ephefin» Synodi pag.
378. titulus profeffionis illius ita conceptus Iegitur ode* i*
»vccvâ-çamviirsaç t S GsS Aoyu, rS vìS a tmrfof, bf(§h ìmrtrJs-
rmy t av Nix»« ntoa^Oévruv c i rjj mvaJ'a), (c1 a tfa si d d irSs
mwohs gjS s HcouAov Zct/jymTicc. Id eft : De incarnatiphe
Verbi Dei, filiì Patris, definitio Epifcoporum qui Nicss in
Synodo convenerunt, & expofiùo ejufdem Synodi adverfus
■nS