!P E T R I de M A R C A Ef'ißola
Prövificiälium cdntinebantur, auditis quo- Quae teftimonia licèt ad vindicandam vév
que allegationibus Epifcopi Viennen- ritatem fufficiant, non alienum .ent: ad trails
Leo Papa privilegii Arelatenfis ratio- ditionis antiqu» fèriem cpmprobandam, A-
nek habendam cenihit, reftituendamque donem Viennenfem teftem laudare; cujus
Metropoliticam dignitatem illi Eeclefi®; h^c funt yerba in Martyrologio .rv. Kd.
qu®, vitio Epifcopi fui Hilarii, antiquo .Januarii.: A fu d Arelatemnatahs funfo
jure in perpetuimi privari non poterat. Ita- Trofhimi E p fco ft & g B B I i M
que rem totam, juxta Concilii Taurinenfis fu l i Afoßolorum P e tr i & Vault idem
confilium datum olim contendentibus dua- uberiùs in libello de feftiyitatibus Apoftolo-
rum civitatum Epifcopis, fic temperavit, rum; Natalis fattili Trofhimi, de quo
ut majorem partem provìncia: Viennenfis fcribit Afoßolus ad Tmotheum, Tropht-
reftitueret Arelatenfi Ecdefi® ; folis qua- mum aütem reliqui mfirmum Mileti. Hie
tuor civitatibus, penes Viennenfem Epifco- ab Afoßolis Rom* ordinatus E fiß o fu s ,
pum relidis, ne honorem Metropoliticum, frimus ad Arelatem urbem Galli* ob
quem ipfemet conceflerat, adimere per in- Chrißi Evangelium fradicandumdireetus
conftantiam aut injuriam videretur ; & ut eß : ex cujus fonte ut beatus P a fa Zo-
ipfe loquitur, ne Viennenfis, cui potè- fimus fcribit, tota G alli* fidei rivos ac-
ftatem Metropoliticam Hilar io ablatam dé- ceperunt ; qui apud e ändern urbem in pace
putaverat, fem e tifß fattüs videretur in- quievit, ■
fer'tor. Sed tum de ifthac controverfia, tum Errore Gregorii Turonenfis in config-
etiam de civili Viennenfis & Are- nanda Trophimi epocha dilpundo, te inrlatenfis
civitatis, accuratam dilceptationem petrabiliore ütemur in probanda fimilis ejuf-
dabimus in fecundà editione libri noftri de dem audoris hallucinationis confiitatione.
Primatibus, quam adornamus. Paulum Narbonenlem ad Decii tempora
Ceterùm h®c Trophimi antiquitas con- Gregorius dejicit. Cui opponemus locuple-
firmatur Epiftolà Cypriani ad Stephanum tiffimum teftimonium vetuftiffimi Martyro-
Papam, qua petit ut ab eo fcribantur li- logii à Roiweydo editi, quo EcdefiaRoma-
ter® in provinciam, ( id eft Narbonenlem na inter lblemnes ritus utebätur, teile Gre-
folidam, quam veteri provincia: nomine gorio Magno hb. 7. Epift. 19. Martyrolo-
nuncupat ) quibus Marciano Epifcopo Are- gii W£M h * c ,v“ ba a? | | “ P” “ .81
latenfi abftento, alius in ejus locum lùbfti- Narbona, fattili Pauli E p fc o p , difci-
tuatur; quoniam fpretis collegarum monitis, f u l i Afoßolorum. En Paulum Epilcopum
Novatiani erroribus pervicaciter adhserebat. Narbonenlem, dilcipulum Apoftolorum, id
Necelium vero eft hanc Cypriani Epiftolam eil ab ipfis Apoftolis Chriftianam fidem c-
Icriptam elfe initio fedis Stephani, quando dodum. Cauìfa cadam, nifi cönftans fit m
duos inter illos Pontifices dilfenfio nondum eodem Martyrologio verbi illius.quam pro-
ulla intercelferat. Initium autem illud Ste* polhi fignificatio ; qua: alia certe eile non
phani cùm cadat in annum rffi. fequitur poteft juxta proprium didionis fenfum. Re-
Marciani exordia antecedere Decii Conlu- feram loca, ex quibus t e e fignificatio ver-
latum. Unde rediffimè colligitur, milfio- bi adftruitur. Pr idie Nonas Januafit. A-
nem Trophimi in anteriora promovendam, p id Cretam, Tit i Afoßolorum difcifuli.
invito licet Gregorio Turonenfi ; fcilicet ad ni. Kal, Maii. A fu d T a fhum, Tychici
Petri ®tatem, juxta libelli Epifcoporum pro- Afoßolorum difcifuli. vii. Kalenaas^ fimit.
vinci» Viennenfis teftationem. Solä fiilfi A fu d Athenas, Quadrati- Afoßolorum
fufpicione ultroexcögitata tum adverfusCy- difcifuli. Pridie Nonas Augußi.Arißar-
priani Epiftolam, tum adverlhs Zofimi re- chi difcifuli Afoßolorum. vt. K a l. SDe-
feripta & Epifcoporum libellum, noüem à cembris. Soßhems difcifuli Afoßolorum.
manifeftis illis probationibus fe liberarent vi. Kalendas Januarii. T rs fhmi E ft -
Gregorii fautores. Admifsä quippe femel fcofi, difcifuli Afoßolorum. Quare diferta
hac refpondendi & pr®lcribendi ratione, ad- eil, ut dixi, Martyrologii veteris Romani
verlùs leripta qu® ftilo & vetuftorum codi- teftatio, ad figendum Pauli Narbonenfis E-
cum editionumque fide, veterumque audto- pilcopatum in ipfis ^Apoftolorum temperi-
mm teftimonio muniunmr, cadit omnis de bus, quamvis Trophimi Epilcopam polte-
qu»ftionibus literariis dilferendi ingeniorum riorem. Celeberrimum quidem apud anti-
deledtatio. Interim omittendum non eil a f quos fiiifie Pauli hujus nomen, docet Pru-
fertam Cypriano Epiftolam à V. C. Rigai- dentius in Martyribus C®farauguftams :
tio in Notis ad Cyprianum I difcufiSs falfi Barcmo claro. Cucufate fulta
arprimentis à viro doiliflimo allatis. Ope- Surget, & ‘Paulo ffeciofa Narbo.
ram quoque non indiligentem pofuit vir Sed temporis veram confignanonem ex te-
planè emditus Hugo Menardus in refellen- ftimonio vetuftiffimo Roman® Ecclefi® U
dis argumentis, adverfus Cypriani Epillo- pra laudato haurire debemus, Traditionis
lam, & Zofimi referipu, atque libeftum verb feries petenda eft tum ex Ufuardo, &
fupplicem addudis. « adtis Vit» Pauli Narbonenfis ; tum enam
ud H E N. V A L E S I V M .
ex Adonis Martyrologio, àtque ex ejufdem rum aliquot à Fortunato deferiptas & Ü
libello, de feftivitatibus Apoftolorum ; cujus ter ceteras, Dionyfii Parifienfis illàm qu®
hs c funt verba ad diem xi. Kal. Aprilis: jam, ut dixi, edita eil in publicum Habe-
Natahs fattili T aulì, quem beati Afoßoli mus ergo Fortunatum Pidavenfem Epifco-
ordinatum urbi Narbon* E fifco f um tni- pum, »qualem Gregorii Turonenfis qui
ferunt. Qiem tradunt eundem iffum fu- Dionyfii Parifienfis, epocham ad tempora
ijfe Sergium ‘Paulum Proconfulem, virum Clementis retrahit. Quam fententiam fe-
frudentem, à quo iffe Paulus fortitus cuti funt Epifcopi Galliarum in Epiftola ad
eß nomen, quia eum Fidei Chrißi fube- Eugenium Papam feripta anno d c c c x x iiii
gerat -, quique ab eodem fantto Afoßolo, qua: habetur apud Baronium ; à quibus For-
cbm ad Hiffanias f radicandi gratia fe r - tunato teile adeo locuplete fültis difeedere
geret, afud fr*fatam urbem Narbonam. piaculum eile puto.
reUHus, fradicationis officio non fegniter De Saturnino, Gatiano & Stremonio mox
imfleto, clarus miracuhs coronatus fefe- agam, quoniam fpecialis illorum eil cauiTa.
litur. Hic duo- qiuedam obfervanda iùnr. Non me lafet, quid eruditos viros ad de-
Ac primo quidem, Paulum Narbonenfi Ec- primendam in pofteriora tempora ièptem
clefi® prxfedum Epifcopum ab ipfis Apo- Epifcopormn epocham, veluti praxipites
ftolorum temporibus, abfoluta eit audori- egerit; Severi Sulpitii1 nempe, atque Gretas,
cum eorum diicipulus fiierit, ut dixi. gorii Turonenfis audoritas. ' Scripfit ille;
Alterum reipicit veterem famam, qua: Pau- Sub Aurelio Antonino f i f a frimùm in
lum illum cùm Paulo Proconiùle mifeet, Galliis martyria, P)ei religione trans
eundemque facit. Prarterea docet in poi- A ìfe s feriùs fufcèftà. Unde tabulis Ec-
feifione Epifcopatds inftitutmn à Paulo A- defiafticis fidem non eiTe habendam coüi-
poftolo in Hiipaniam proficifcente. Qua: gunt, qu® iùb Domitiano, vel fub Trajano,
quidem prudenter Ado non aiferuit ut cer- aut Hadriano paifos tradunt quoidam ex
ta, fed ut fàmà vetuftiore recepta: cujus prioribus illis Pontificìbus. Utinam malu-
narrationis audores .Braulio, Leander, Ju- iflènt interpretatione ex ipfis juris & rhe-
lianus, & alii veteres icriptores Hiipani torum principiis du dà , Severum cum di-
proferuntur in literis Stephani Pap® editisà ptychis Ecclefiafticis in concordiam addu-
viris clariffimis & eruditiflìmis Gulielmo cere. Generi quippe per fpeciem deroga-
Catello Senatore Toloiàno,& Philippo Lab- tur, ut docent Jurifconiùlti. De martyriis
b®o Societatis J e s u Presbytero; quarum generalibus loquitur Severus; lcilicet de
exemplar extat edam in Archivis Ecdefi® c®de tum Pontificum, tum plebis Chriftia-
Tarraconenfis, quarumque fidem & iènten- n®, per fiipplicia coniùmptorum ; ut acci-
tiam expendimus in iècunda editione libri dit in Ecclefiis Viennenfi & Lugdunenfi
noftri de Primatibus. fab Antonino, quò iòlùm reipiciebat Seve-
Quod attjnet ad Martìalem; illud unum ras; cui dadi fimilis ante nulla contigerat
habetur in Martyrologiis veteribus, eum in Galliis. Quod tamen non impedir, quin
Lemovic® fùiiTe Epilcopum. Veramtamen priores aliquot Epifcopi pro Chrifto mor-
■antiqua ejus vit» ada, unum fiiifìè è nxx. tem obierint, ablque ulla tamen generali
difcipuUs Domini, & à Petro Apoftolo ad plebis Chriftian® ftrage ; ut fadum poftea
Aquitanos milfum docent ; quam traditio- fub Decio ; qui folos in Epifcopos animad-
nem amplexa eil Synodus Lemovicenfis' vertebat. Neque vero fequitur erraffe Se-
■anno m. xxxiv. in difceptatione qu® de verum in pertexenda rerüm ßrie, cum per
Martialis Apoftolatu in Galhis habita eft. compendium iùmma illarum capita attige-
Dionyfii Parifienfis luccedit vexata d if rit, neque in ft iufceperit, origines Ecde-
^vilfimonun virorüm epo- fiarum Gallicanarum, quas omnino intadas
c la , his ftantibus a Gregorio, & ad Decii reliquit, & finguloram Pontificum eventus
tempora Antiftitem .illum detrudentibus , tradere. Quod autem iubjuiigit, Seriàs trans
quo ipes omnis Parifienlèm Dionyfium cum A l f es fufe e ftatti religionem, verum eft,
Areopagita permifcendi abfcindatur ; illis habita comparatione partium Orientalium,
vero, contrario propofito, ad Clementem atque ipfius Itali®, qu® priùs imbutä eft
Romanum ejus miffionem referentibus. Sane dodrinä fidei, & fortaffis cum uberiori &
à Clemente in Galhas Dionyfium mifiùm faciliori proventu quàm in Galliis Genti-
fiufle, Beda & Ufuardus docent in fuis Mar- lium fuperflitionum retinentioribus.
tyrologus : quam. traditionem eos haufifle Depulsà ex Severo petid machinä, licertum
eli ex adis antiquis vit® fandiDio- beri elfe polfumus à mera Gregorii. Docet
dudum ex MSS.. codicibus edi- ipfe duo qu®dam lib. 1. Hill. cap. xxx. Al-
it . G. 8c eruditifllmus Francilcus Bol- terum, ièptem illos-‘foeios eodem tempore
f Ue M ’ e™0 meritiffimuS Epifcopus Eccle- in Gallias pervenilfe, Ecclefias feptem ab
11® Monlpelienfis. Nomen audoris illius eo commemoratas primos conftituilfe. Al-
•vit® deprehendi in codice MS. Turonenfis terum vero, horum adventum referendum
c i® ’ ftui compleditur vitas Sando- ad tempora Confidami Decii & Grati vici