S æ c . iterom Irenaeus ejus gratia librum de ofto-
I I . nario compofuit. In quo etiam libro pri-
mam fe Apoftolorum fucceffionem conti1-
gifle fignificat. Sed & in fine ejufdem li**
bri adnotationem utiliflimam reperimus, quæ
huic hiftôriæ nôftræ inferendà mihi vide-
Adjurat io tur. Sic àutem habet. Adjuro te, inquit,
qui tranfcripferis hunc librum» per Dominum
noftrum Tefum Chriftum, & per glo-
riofum ejus adventum» in quo judicaturus
eft vivos & mortuosj ut conféras quod
Sb$ auo'&c'ijelcq r q ElpUuouq òr q ^
ìOaoYi[xoixnToL\ r 'npa'dw r ’A tto soA cm ksc-veiA*)-
<pivoc\ eouj'tòv f i f j P B B P « evÖct r c f r y a v y -
^(XflflCLTOS TiÄ<f , ydL&iSmlcu CLVTS 1 OHflèiOcnv i
¿U /w tes , kvcLyxouas m o r t w r y S i xscfeAego/ctey
'to n v t%B<nx.v r tf ottöv* * opal^cä u t r a
TO ßlQXlOV T87B, V Kv e in
flfiiav ’ Itj(78 X W Ü y X) XOL& T ÒtSìfyi 7ta.pS<ncLS
d v r s vis ep$locj xpivctj {SfgLS $ vixpssi ita ctyrntranfcripferis,
& diligentcr emendes ad exera- ! 0 ,j u r r n e l l n , X, xarap0 0 .hji a i t i <0 ^ 5
piar ex quo tranfcripfilti : utque adjuratio- x Sfa I H Ü
nera iftarn fimiliter exfcribas, & codici tuo ro « . m y r a r a , o f a fu - r a y© ^ ® im u eX a i -
inferas. Atque hasc utiliter turn ab ilio xj T opxov tb to v ofioias fie& y & L y y s , x, J-uais op
d id a , turn à nobis commemorata fint, ut rcf ìcm y ^ Q ia. $ ¿(peAtfias <Z2£$$ ixeHm
prifcos iilos ac fine controverfia fanififfimos M x > ß « .'„ .¿ S® , m ¿v | H i S.-
v iros , tanquam pulchernmum exempluta n t > '
exadiflìmae diligenti* femper ante oculos x 5 U W a ^ s ^ o m ^ s ^ T n f u X u c i s T s s ^ ^ io t g e rn-
habeamus. Porrò in ea ad Florinum epi- votg ^ onas hpss iv<J\>a.s v7nie*yfiou. op y y t [im
itola' de qua jam prius dixi, idem Irensus r^ e ip v txa/jdp tzs&s t ov $\a&vov o E IpUoouos I t« -
fe cum Polycarpo fàmifiariter effe verfa- ~ A £ « n . W | » à m t iw k s « è r a
turn prodit his verbis. H s c vero dogmata, „• / ~ ; ¿r r ~ */
Fiorine, ut parciflìmè ac leviflìmè aicam, fivv\(xavoùèi Xeyt>v' tclvtol m ¿o j/ictm $À0dxye, met,
non funt fan» dodrinae. Haec dogmata dif- 20 TceqwjpievQS eiTro, CÒc e<nv vyiovs yva/xvis' m u -
fentiunt ab ecclefia, & in maximam impie- m ^ S iy u c tm iavy.(pavi ’fàt Ty exxAjjcr/a,
tatem eos conjiciunt qui illis aflentiuntur. , / , \ \ i §
Haec dogmata ne ipfi quidem h^retici ^ m m ^ s s
extra ecclefiam pofiti proferre unquam clvtdìs’ m v m m dcyfiala noi 01 t^a t exxA>(-
aufi flint. H * c dogmata hi qui ante nos aias alptnxo) ÌtoA/imgvlv '¿M(pUoa^) ttdti* to S *
vixere prabyteri, qui etiam Apoftolorum m i ^ « fu C h tm , H
difcipuli exftiterant, nequaquam tibi tradi- /. / » / fy /
derunt. V id i enim te cùra adhuc puer effem ™ A TO ^ A o ^ cu / tfo^ c aTO i, V r a .
in inferiore Alia apud Polycarpum, fplen- >«/> ^ tklis àv 671 oy Ac<qt
Irenaus didè agentem in palatio, & magnopere la- rcS Ylo\vY&p7eq) XafiTCpas tt^ Ì t Ìov^l 09 Tvj ß a -
ut te S aPFlrob*res- Éttnimea g | ü S M j H rrap «¿Taf.
ru n t . Q u ip p e e a quae p u e r i d id ic im u s , f i - . yivojtfyav. ai $ ex 7raiSq? fiadncnji <ruoav^s<raf
m u l c um an im o ip fo c o a le fc u n t , e iq u e p e - T jj . .^ y y , à io t t t i j a ù r » - a l i fee à m %
mtm in h e r e n t . A d e o u t & lo c u m ip fum ^ ^ A £ K a 0 / o' A o 5 J t e A e 'x r a ò p w » !
b o f i im d ic e r e , m q u o b e a t im m u s P o l y c a r - , > » \ /v> » ~ \ /
p u s fedens d i f f e r e b a t ; p ro c e ffu s q u o q u e n o A u x a p T r o s ' x, O ! ^ » ¿ « 5 e t u r s 5 w euro- l
e ju s & in greffus> v i t e q u e to t iu s fo rm am i 8 c 3 $Stts‘ ^ T ^ t ^ x r i t g p t t S ßt » , ¿ T T ö cwptctras
c o r p o r is fp e c iem ; fe rm on es d e n iq u e q u o s ^ T i s & èiwiara r ò
a d p o p u lum h a b e b a t ; & fam iliä r em c o n - \ ^ , , \ « »
fu e tu d in em , q u * i l l i c um J o an n e , u t na rra - ^ 0O5‘ $ tZm» ^ l6,ctvv8 * * * -
b a t , & c um r e liq u is q u i D om in u m ip fum TniyjeM.«, x, t Iìu (J$ T § f Aói7ràV T ^ S Ìq& lxqvidiifent,
intercelferat : & qualiter , . - , . ^ d id a i,U TOiv « v ,.7„n t Kvptov X, a s aTreuvvìiiovbve t s s Aoy s s a v -
lorum ,commemorabat : & qualunque de ^ ( \ t- / / %• a » > r »
Domino ab iiiHem audierat. D e miraculis 4 ° ^ uva w a 7iap exuiav axMxoti'
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s .
i ¿y/At&mj Hieronymus & Rufinus fubfcriptionetn verte
r unt, quos fecutus eft Chri ftophorfonus. Fateor quidem
mt/Afiam* interdum pro fubfcriptione fumi, ut in fuperiori
capite vidimus. Hic tamen ita fumi non poteft. Nam
fubicriptio nomen fubfcribentis debèt exprimere. Quod
cura hoc loco minime fa&um fit, nequaquam hx c fub-
fcriptio dici debet, fed potius adnotatio. Sic
dicebantur no te ills , q u s ad marginem fcrìptorum codi-
cum appingebantur, ut leftor rem notata dignam ibi con-
V A R I
a 'Ogx^a Quórium h s c adjuratio? nifi quòd ab
hsreticis incredibili fraude & malitia, variis detraétioni-
bus, additionibus, inverfionibus, gloffematibus, tam Apoftolorum
quàm Sanétorum Patrum fcripta frequenter cor-
rumpebantur, ut fub horum titulis errores luos callidius
Ipargerent atque ièrerent. Conftat etènim non folum Mar-
cionem, fed & alios palli m hsreièon archite&os, facris E-
vangeliis omnibufque Pauli fcriptis iàcrilegas manus in-
jecifle, ut ex libro Irensi 1, Tertulliano ac Epiphanio per-
vium eft. Sed omnium illuftrilfimum eft B. Petri 2 Ep, III. 1 6 , de hujufmodi h*refiarcharùrti In Pauli & alio-
rum fandìorum fcripta fiicrilegio teftimonium : J jW indo-
ili, ait, in f i abile s depravanti fieni & citeras fcripturas,
tineri intelligeret: Qua: nota in plerifque adhuc Grx cis
exemplaribus reperitur compendiose exprefla duabus tantum
prioribus literis, qua: fignificant otj/AtiuoKj. Ceterum
hoc Irenæi faftum adeò placuit Eufebio, ut eandem quoque
obteftationem ipfe in veftibulo Chronici fui appofuerit.
i Tetç Tmp!)on<i J In codice Regio, Maz. & Medicso,
& apud Nicephorum \ legitur srgjódVì, quam leftioncm ut-
pote meliorem, in interpretatione mea exprefiì. In Firk.
etiam ac Savil. codice ita legitur.'
ad fu am ipforum perditionem. A c ut ptetermittam quomo-
db Clementis Romani epiftols, ac Recognitionum libri,
deinde univer/à Origenis opera ab hsreticis depravata fuere,
uniuS tantum Dionyfii Corinthii de librofumiìiorum corru-
ptoribus querelam apud Eufeb. lib.4 hift. cap. 13 fubneflo.
Epiflolas quorundam fratrum rogata confcripfi : atque eas
miniflri Diaèoli ZixMtiis referferunt. Nam quadam pro [ho
arbitrata exemerunt, alia adjecerunt : quibus plani Va in
extremunt judicium repofitum efi. Nec mirum certe, f i quidam
Dominicas fcripturas dedita opera depravare agrejji funt,
.cum has meas qua non furit ejus generis, adulterar è fiudue-
rìnt &c. Feuardentius in lo'cum. |
X, u n ti -r$ f a u ra , ¿ txs SiSh.- quòque illius ac de doiärina, prout ab fis S * c ,
• maAioiS,^ ffls ua g ji au rax 1« ^ay¡í rati Aóy« ftu* Verbum vit® ipfi conipexerant P oly. II.
jragaAi)?®s o tloAuxa/im s , amiySiAAs r o ig t m it- orpjis acceperat, eodem prorfus taodo rec
a í a 7»Tì yçç/.q&s. r a u r a ¿.tÓ ts 2 ^ ' rò eAeos ferebat> in omnibus cum Scriptum fiera.
Ta ©e» rò ’e x ' if.« ì yvyjròs oxuShLwi maov, tixo- 5 C0Dfent‘ fns- Hæc ègo divina mihi largiente
/¿m/laxCó/Ai<¡s avrò. O sx h yx -pn, i.M.' a r« cjèmentia tunc ftudiofius audiebam, non in
W M 9 W ¡ 4 ¿ — H H H S " 3 ftd ” ™ rde rte? audita deferibens :
I ■ > ' ' * eademque per De i qratiam affiduè renerò ac
y w » * ™ V O W - cevolvoi E t in confpeöu De i a f f ila r e
®È™> om gì ti raiBrar a - poffum, beatum illum & Apoftolicum près-
XJIxca tm n s o f i«AS¡-e«s 'è ’Axo<po\ixl;jrpio-Siixt-1 o byterum, fi quid ejufmodi unquam audi^
Ï post dvdxçpt^as à i 1 ìf j/u p g^ a s r à ¿jgs aùrau, iffet, exclamaturum continuò, & obturatis
¿ x c t f o r i <riw>ifks tm d r S xaAs ©eà.eìs '¿¡ut »uribus fuis diâurum fu iife pròut ipfi mo*
pu xotipBs T iT ity x z s , jia Töraji iv iwM W ?n- ns erat: Deus bone, q u em e in tempora
<p6byoi ¿r r è i rá^o» \i & x Á t i t ^ m s Sì s ras ,refervaflj- u'^h x c fuftinerem! Atque ex
W r m ¿ «W e . H | 1 ¡x B B M H E B in M l fta“ >
.o Ü M H ~ H j -a feu ftdens, ejufmodi fermones audiiffet. Sed
Aar S i HUTS m e x iç ii\ e t irai Tais ytmicmxis &: ex; epiftolis illius, id liquidò comp'rosxxAqeríous
’e x iq x á & r a i r ì i , » r S i a fiA ip ä i bari poteft, quas file partim ad vicinas.ecrna\
lüStrali xvtbç xoj xjçj'TeixôfjDpos. f j i a r o i clcfias^ ^ut cas confirmaret, partim adqüoíai
B l S ■ n ’ » ~ 1 dam ex iratnbus mißt, admonens illos at-
(fcm p aM w cU . T a u r a o Eifíraaios. que exhortant. Haftenis Irenïm.
K E Í A A A I O N K A '. ao C A P U T XXI.
ÖTOS \x \ ’S i im i ipM.yvlpxfnt A « A - Quomoio Ap lhmm Romt martyrium
ôawos. paffi,! efi. J ■
% j x A r à Sa' ,t| aurai r î t K ó / tíía /3 a<nAe!as i X (S- ^ o d e m . tempore Commodo imperium a * ^
yoy, ¡uè]a.£eG\v¡Tv % 'eitv To Ttpqav t Í xaâ* 1 Románum obtinente, res quidém no- Nicephor.
i/iZs, I M auv âei'qt W S Ê , T i i x h f f Saks t ï s i s ¡“ .franquiiliore ftatu verfabantur, m M M M
W Ê Î Ê m Ê Ê Ê lÈ m > ^ ' « ü ü S 5 Per D e i gratiam cundas orbis terrárüm ec*." *4*
o i x s ^ s Ú ^ A c i& c™ gxxAntriAff otz | o Q m , - d e fias complexa. Atque interim falutaris Dei
Càos \oy>$ ex hwitos y iv o iç a.vOpco'TTtoVi 7ra.owi v7Cv\~ íermo ex omni genere hominum quàmpluriy
íT o -vju y l t o e in t Uv evoeGñ t s T $ f oXav ©eotí mos ac^ religio/um fummi numinis çultum
î m m k r ' f a M ¿ t W irà 'SÚtms 6S hcÍA * Pe™ ahcba'= a^ b ut multi ex iis qui in ur-
> / • v i j . p , f e \ . \ p Pe -Koma genere, atque opibus eminebant,
& W T q x ,y * v i Z fy Ç c L v d v T f r e i o v e v i T Íi# « f i fv 5° fimul c um u n iv e rfa d om o a c fam ilia fa lu tem
o fio ere yzpuv Ttayorxt t í x, iniyfevvt {jùTYitWì. O n e c ö n fe c u tu r i a c c u r r e r en t . V e r u m in f e f t i f í i -
Icu ^ cLçfc T s to T ó f (JU<raY&\q A c úfiovi ßa.<rxcivq b o n is óm n ib u s D a em on & fu o p te in g e ¿
3 ovTi t Iuj <P¿mv olqóv' l Ì7ce^ieT0 y>uu clvQis, tzzh- invidus, iftud ferre non potuít. Rurm
m m m A» < ~ A ir f > ti » \ lus %itur varias adverfus nos machinas comluAas
rats rtfuu ^ l a s m æ ÿm oe & OE l e x , menms H Defl¡que Roma. Apollon¡.
4 y u v t í ¡$ Vcojicuav 7io\ea>s 4 ’A'tfüM.amov ^yc/^ct f 5 5 üiii quemdam è numero fidelium, qui in hu-
TüTt Tn^uv g Tri 7m.ih[ci ¿ (PiXoarxpict ßeQoypö/iovi rnanioribus literis & in philofophia eximius
y 1 S lw i v m M Í ™ mia 1 1 m u m 1 isn - habebatur> | judicium adduxit, fufeitato ei
^ , , p / , ; / , \ acculatore nomine quodam perditmimo, qui
TTIàiioev ctuTûJ Ql^cpxovciVj gTH x&.TYi’ytçj.ct m v efy o s ad hujufmodi fiagitia idoneus inprimis mi-
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s *
i Key ifhcpgcftfcs ret d m ] Hic mbs erat veterum Chri-
ftianordm, ut fi forte in familiari colloquio impium ali-
quem fermonem 8c a fidei Catholics: regula diflentientem
audiifient, protinus obturatis auribus feie in fugam da-
fe a t. Qua de re locus exftat illuftris in libro 2, Recognitionum
Clementis, ubi Simon. B. Petro a i t ,' Si dixero quod
neque tibi confonum, nec vulgo huic imperito reilum videtur,
tit quidem quafi obfinpefaftus, aures continuo occludens, ve-
lut ne Blajpbemia pollnantur, verteris in fugam. Sed 8c
Irenseus in lib. 3. contra ha:reies, cdpite quarto, eundem
morem declarat his verbis: Jgfuibus f i aliquis annuntiaverit
ea qua ab h&reticis adinventa funt,. proprio fermone eorum
colloqaens, ftatim concludentes aures, longo longius fugient,
ne'audir 'e quidem fufiinentes bla/pbemum ■ colloquium. Prie-
terea Athanafius in Epiftola ad folitarios, ’ O -n? i
OVt^unt, rlw ¿¡(filiv jcAs/tuiE», ¡yet /Aijit irsgis X&’pv-
•n<i ¿vs%i-mf. Hieronymus denique in lib. 1 . adverfus Ru-
finum : Leilis nuper Tbeopbili Papa Epifiolis, in quibus Ori-
genis exponit errores, dicitur obturdjfe aures fuas, & atiBo-
ref j tu n t i mali clara coram omnibus voce damnajfe. Quibus
addi poteft locus ex Epiftola B. Petri Alexandrini Epifcopi,
qe his qua: Alexandria: fa£ta funt ab Arianis: Kam r f
• viufjwai» «5 if yXarlci rsr&tpieeiy ani ¿ y fem f
Ul%f3v T f f jjcft xlym, ypf y j ffijyoy 715 T to tppyvivmv
mums ouauuf g %, f a
X0j(2)0C. M tf.nruuAl3L t , ■ . . . . , —
Luciferianos pag. 187; Porro hunc morem Ghriftiani *Judahs hauierant. De quibus idem teftatur Lucas in cap. 7.
Actuum Apoftolorum: y.^.icunt'; '-) (pay>¡ ¡ijtyxÁy, ovví%cv
m dm ctiiuy, <£ äffjjqouv ¿ueojvygfilv be ai-tiy, Hieronymus
in Epiftola ad Pammach. adverfus errores Joann.
Hierpiol. p. 23 y . Item Aug. in Serm. 84. de feftivitaté
Pafchs.
2 Kcugjv 77 <£" xtyyey ] Inepta mihi videtur h x c rewn-
Aoy<«. Ampleétor i taque ícripturam codicis Medicáíi,
Fuketiani 8c Mazaririi, ny.m Ji t ctu-roy KoyiöB'a ßcun-
Xuetf xgpoy.
3 'Ajs7^7bJ Metaphora eft ab athletis, qui luítaturi
corpora nudabañt, 8c variis artibus ac machinamentis1 ad-
veríarios profternere ftudebant.
4 AmXA¿v«oy] Hunc Apollonium, Nicephorus quidem
enndem elle exiftimavit cum illo, qui adverlus novam
Montani prophetiam ícripfit, de quo íiipra in cap. 16.
Sed Hieronymus in Catalogo eos diftinxit, reétius ut ap-
paret. Et hunc quidem de quo in prseíenti capite ícribit
Euíébius, Senatorem urbis Roma: vocat: de íuo id ad-
menfus. Neque enim' hoc dicit Euíébius. Verum de hac
re infra vidébimus.
5 ’Etí77tiJíuvi av-TiS 2¿[a.xóya/y] Hieronymus in libro de
feriptoribus Ecclefiafticis hunc fervum Apollonii eílé cx-
" *** (bu /<v" w................1— ............ -o / ...... 0.1 iftimavit, quera íecutus eft Chriftophoríonús. Certe e x .
n Kurw© - Hieronymus in dialogo adverfus ‘ verfione Chriftophorfoni apparet, illum in Euíebio legiíle
H h lyíí^í