S JÉ c . primis illis ApóftòÌic* fucceffionis tempo-
I I . ribus per omnes orbis terrarura ecclefias
Àntiftites aut Evahgelift* fuerunt : eorum
duntaxat nomina hic commemorare ftatui-
mus, quorum monumenta Apoftolicam il-
lorum doétrinam confcinentia adhuc rnper- •
funt.
C A P U T X X X V II I .
ì)e Clementis Epiftola > aliifque qU<e falso et
trìbumtur.
Huc refer V e r s i grafia, Ignatii, quas recenfui- ]
ìxicephor. \ mus Epiftolæ, & Clementis illa ab
tap. 18. omnibus recepta, quam Ecclefiæ Rômanæ
3' nomine ad Côrihthiorum eccleÌiam fcripfit.
In qua cùm multas inferat ièntentias de-
fumptas ex epiftola ad Hebraeos, iiidem-
que interdum verbis utatur, fatis indicai
opus illud nequaquam recens effe. Quam-
obrem curii reliquis Apóftoli fcriptis non
fine càiìfa hoc etiam recenfitum videtur.
Èpìflola ad Cùm enim ad Hebraeos pàtrio fermone
Hebr&os. fcripfiflet Paulus, alii Lucani Évahgeii-
ftam, alii hunc de quo loquimur Cle-
mentem, epiftolàm illam eiTe intcrpreta-
tum ferunt. Quod qüidem Veriüs videtur
, cùm praeièrtim & Clementis, & illa
ad Hebraeos epiftok eundem habeat fti-
lum, nec utriufque fcripti fententiæ valde
inter iè difcrepent. Sciendum tarnen eft alteram
quoque Clementis epiftolàm circum-
Secunda ferri. Verùm hanc non perinde receptam
Clementis. atque approbatam fuifle, pro certo, habe-
mus : quandoquidem vetuftiores ejus te {limonio
nequaquam uios effe comperimus.
Quidam porrò alia etiam opera prolixa
& copiofa fub ejus nomine heri ac nudius-
tertius in lucem protulerunt : puta Petri
Tmp rtpoariw T * A'TToçdàôîv 09 Tctxs
tmv 0Ixupdjthu exxAtjaicus yvyaaoi rroipd/szs yj ^
Qè>ay$AiçnÀ S Ttiruv 6ixortes eg òì/optaros yçacp*
pióvav tmv pinpdus xalaleQespteßa, cov ert >9 vuv els
iiptOLS VTro/MIYilMLTdV T V S ’A r r o f rA lX J I S SiS k<TJ6CCÀ
»aç it r r a p a S c n s d>ê/)êj.
K E Î A A A I O N A H'.
Etyi TYiS KAitjrfpTOS ’Q iw AVS X, TO»-4 ^
a v r vit kvcKpepofiâflCOŸ,
0 2 ^ ovv cL[xix\ y T y v c t -n a ¿ 9 a î$ K £ tb À 2 -
’ÓhwAcUS) X) £ KAìtpS/JTOS 09 Tì}
avupioAoynfdiv 7tamv9 ^ rn$
'Pa/xaieov '.xAM&iag r f f . Ko&tvò iw S lir v ff z ia c c r d .
¿9 v *? *zsç}s 'EC & iu i •/toMcL voypiafgc.
1 5 ^ D & aurcAi^ù farcis naiv àvriìs XP^^fxevosy
accfpéçx'^c 7tat/.fa<nv o n /fa vtòv vTicipxl n o a u ß
yçxpifxx. o9u elxoizos eSb£ev> aòrorets Aoirriis I P
ypó-ptfxam. V ’ATroçoAt#. 'EQ^liois
7ia .T tw yX a ^Y is tyfç^<pais ¿/uAììzÓtos
20 V nooAö’ oi r ôùzyltAiçnv Abxmt oi ite' top
KAyifjd/jfâC T&7CV atrreV, ep/mßjaouf Àeyaoi ÿ
<plu>. 0 ^ /la^Aov ifa av aA yO zs, Taf t o/xoiov tU s
Q ç J lc neos tIlo te V KAy\/j$/)tos
AW> X) TW 'ZB&S 'E G & Î ü S .’à Tn o Z tÇw ' Xçfa T û f [ fa
i $ 7rlpp<â mo 09 ¡xo/npois rois avyjgpfifxaot voit/M.'fgc,
xotôeçayoq. içeop i ’ ces Xj StvTe&c. rts àvctf Aeyvtccf
Ta KAïifiïpros e7rtçoÀ)j' * y pwv ï f f opioias TÎf 4
rrpoTïpq, 'x) m u t ito yva>&[iov imçciptiQcL) ort /fa ^
nés 'èçxxibs clvtîj xexpi¡fjdjjvs ’ta-pmv. yÎS)i ite' x, g-
3° nçcft rroAm^fa x, pcoLxpà. ovyf^t./ipuci<x. cos r y au-
T y , ^Qgg £ rtpailuj nves rrpoYiy<x.y>v9 1 ï l l r p s iVi ï,
V a l e s 1 1 A n
i riérfit ü ^ÿAoyiti] In lib. io . Recognitionum
Clementis Romani, mentio quidem fît Appionis,
qui in urbem Antiochiam advenifle dieitur cum Anubrone,
fub idem ferè témpus quo Petrus Apöftolus illiic venerat.
Verum de Petri cum Appione difceptarionc, nulla ibi fit
mentio. Quid igitur dicemus? an librum Clementis qui
Petri cum Appione difputationem continebat, alium elfe à
libris Ricognitionum ? Mibi quidem rton videntur duo
fuifle libri. Nam fi duo fuilîènt libri Cjementis, alter Re-
cognitionum, alter vero diiputationem continens Petri
cum Appione, cur Eufebius unum duntaxat commemoraf-
N O T A T I O N E Î .
fet, alterum vero prætermifiilèt ? Unus igîtiir. fuit liber ille
Clementis, qui **?«!«« feu vé&ahi ü/tç« inicribebatur. Scd
Hic duàs in partes efat divifus. prior Matidîam '&* Faufti-
nianum à liberis fuis agnitds commemorabat. In fecunda
verô parte continebatur dialogus Pétri cum Appione.. Sa-
ne Rufinus qui ilium Clementis librum latine interpreta-
tus e f t , in Epiftola ad Gaudentium Epifcopum teftatur,
duo fuilfe hujtis libri corpüfcula apud Græcos; quorûm
in altero quædam legerentur, quæ alterum non habebat.
Scribit etiam fe confultô quædam omifiife, propterea
quod à v e r s fidei do&rina abhorrèrent.
A R I O R U M.
a Oä [¿uv ¡ ¡ A 3 Fragoientum Epißola Secunda d e mentis,
feu potius Homiliae, quae admonitionem inftitutio-
nemque vitar melioris continet. - Non deiunt qui
earn Clementi noftro ftrenue vindicent, & in his Gottifre-
dus Vendelinus, qui & verfionem latinam huic fragmento
adjunxit. Cave H iß .Vol. I. p. 18. Non dieit Eufebius iecun-
dam Epiftolam Clementis notham eile, & ab Antiquis re-
probatam: dicit iblum.modo ignoratam fuifte. in citationi-
bus a veteribus prsternriflam, in dubium vocatanr.— fieri
autem poteft ut opus genuinum in controverfiam venerit,
& a prim is Ecclefiae Scriptoribus non fuerit celebratum.
Ceterum videtur hate iecunda Epiftola ante primam
eife fcriptaj quandoquidem innuit fragmentum illius
pacifica tempora j & ex Photii codice i i 6 colligimus dif-
iidii Corinthiaci in ea faitam non fuifle mentionem. At
fi data- e.flet poft- priorem, hoc eft poft finem periecutio-
nis Domitiani, tempore pads , atque ante perfectitionem
fub Trajano redintegratam, non prxtermififlet difcordiam
ant reconciliationem Gorinthiorum, cum utrumque tem-
pus folummodo annus iejungat. Quare miflam arbitror
inter 'duas primas periecutiones, Neronis ac Domitiani, & .
ante feditionem Corinthi exeitatam. J . B. Cotelerii ju d icium
de hac Epißola, ei prafikum. Prima Clementis Epiftola,
fifle rerum copiam m ipia tra<äatarum fp'eftes, five Styii
vigorem, longe alteram fuperatj proptereaque ab F.cde-
f i* Dodoribus, meritofuo, majori in pretio habita, & fre-
quentius laudata fuit. Inde verö Hiefonymus & .Rufinus,
Eufebii hie interpretes minus felices, fradidcrunt Epiftolam
illam iecundam ä Veteribus, ut ipufiam prorius, omni-
no rejedam & reprobatam fuifle. Sed vefe dixit’ vir opti-
mus: Fides debet eße penes auBorem, non ififerpretes. Quod
autem in dubium ä quibufdam etiam olim vöcära "fuerit
haec Epiftola, id evenifle mihi videtur, qn6d Prima ilia, öb
caufas quas dixi, fola in publicis Ecclefiae cOnventibus legi
meruerit. Quo' honore cum altera deftitueretur, paulatim,
quafi Clementis revera non e fle t, negle&ui habita eft.
Quam etiam ob cauiam aliae Clementis Epiftola: ( nam &
alias icripfifle virum Sand urn mihi in'dubium eft ) prorfus
interciderunt. Certe Epiftola ilia, fecunda quafc dicitur, ante
Eufebii tempora- fub Clementis nomine evulgata fuit}
ad Corinthios infcripta eft} eorundem erro’fem de refur-
redione corporis, perinde ac prior, redargiiit; didioncs
ac phrafes Clementi familiäres paflim ufufpat} denique nihil
habet novi, aut Clemente indignum, ob quod fuppo-
fitam illam fuifle ab inipoftore aliquo, jure füfpicemü'r.
Qutbus addar, fi lubet, qdöd utraque Clementis Epiftola
JtfU
j j j ' ’A?na ns 'av à i" oAas & Apionis difputationes, quarum apud an. S « c .
, iin ia i -ns roActras Cjaéparotf. ! v i i f i za.- tiquos nulla omnino extat mentio. Neque II.
^ T C o > r nm M . enim fincera redae fidèi ab Apoftolis tradi-
Qx po v t A'/TOroA txÀ ts op o o o o p ias va.pov a sxnv't . ^ r ^ t ò v '^vx.,— tae nota i. n i-lul-i s expreur ra reperi• tur. Er t Clen
t&t* ou^ ^ KA'Apdpros o[xoAoyispdpy\ mentis quidem q u a genuina & omnium con-
<T2£?foAos- ùpiQ* ì i ¿ .r e o ’l y varia x, Fio- 5 fenfu recepta fint fcripta', jam fatis liquet.
D e Ignatii quoque & Polycarpi fcriptis à-
bunde diximus.
A v x a p r fV '
K e 4 a à a ì o n A©'.
n tpi 'jav TIa 'ttla avyJpA/zfiArav.
norma avylç^pi/xala vcìvrz T ov apj.9-
C A P U T X X X IX .
De libris Papia*
J p A p i æ vero quinqüe oninirio feruntutHue refer
ptov â X) \m y i,)^arAa\ Aoyiav Kv& x - JL libri, quorum tituliis eftj De interpre- Nìcephi
ju h efypyhaiQS» ryrcov Xj E ipqvouos as [jlÓvcùv avT<f io * at i fBe oraculorum Dominicorum* Horum
ypapivrm plvì\(ju>v6Òu> - SSinms Aeyov. Tauro, Xj <lu*n^lue duntaxat Papi* libroruin meminit
l i m » >r " i 1 ’ I r-T N ■- t _ (A m i Irensus his verbis. Teftatur, inquit, hsec
Tlxm a s ’ loexvvb pu axsqtis, noAvxapres <Ts erca-
pos yty>và)$ì ^ ^ » 0 5 àvripy iyfçy/pcos empcaprvpu
o 9 TM nropr-A r auro ßiQAiaiv. eçz a u r e f 7rzm
ßiSAia auxsrùaÌpdpa. % b % Eipiwciïos Tauro*. 1 5 E t haec quidem Irenaeus. A t verò Papias
cturos y t fxwi 0 U am a s T o f&çjoipuov ipie in prooemio librorum fuorum, fe quietuTy
Papias Joannis auditor, & fodalis Polycarpi, iren. lib. f ,
fcriptor antiquus in quarto operis fui lib ro .^ f 33-
Sunt enim ab eo quinque libri compofiti.
dem fanótorum Apoftolorum fpeólatorem
atque auditorem fuifle non d ic it: fed ab
eorum familiaribus normam fidei iè acce-
AÓycoVy axpoarlco pdp 39 aurc^lcu yhxpLais
èavrov yen a^ T hpZv ’AmwA av \pt<poum' 7iapei-
Ay<p£voj 5 n t £ mTeas wapy. f óv.mois yvacAfxav
SlSbimziy M w <py,cn A i^m : Gìhc oxviiau Si croi ^ 20 pifle teftatur his verbis. Nec pigebit, in-
a offa, n o n a iraçyL T $ f rrpecrCvripcev Aa>$ eptadov quit, ea quae quondam à Senioribus didici
V a l e s i ì A n n o t â t i o n e s .
i Kàj ’Anvnu»®* ] Ita legitur hoc nomen in omnibus
noftris.codicibus, præterquam in Fuk. In quo Apionis
nomen fcribittir per fimplex ®-, quemadmodum apud Jo-
ièphum & alios. Phòtius tamen in bibliotheca cap. 11 a.
cum noftris exemplaribus confentit. Et Clemens irt lib. io .:
Recognitionum, ubi ait Appionem Pliftonicenfem cum
* Anubione venifle ab Antiochia. Denique Agellius in libro
ièxto : Appion,- inquit, Gr&ctis homo qui Tliftonicès eft appella
ta . In. lexicò Suidse fcriptum eft ‘A znm b iJAi^yi'«a. Sed
ex fèrie literarum quae in lexicis obfervari debet, fatis ap-
paret ieribendum eflè *Azs-mm. Certe 'Azrmav nomen Ro-
manuni e ft, in G rscam fpeciem detortum, ut ìAcc^tum,
V.oìpet-nm Se fimilia. Apion quidem familiare ALgyptiis nomen
fuit, ab Api queni colebant, deduitum} ut Sèrapion,
Anubion & fimilia. Certe Ptolemseus Cyrenarum re x ,
Apion -eft appellai us. Quare càm grammaticus ille Pli-
ftonicis filius iEgyptius fuerit, Apion dicendùs potius videtur
quàm Appion. Eadcm eft fcribendi varietas in Fa-
ftis Confularibus. Nam Appionem qui Conful, fuit 'prin-
cipatu Juftiniani Augufti,' latini .Fafti fere Appionem vo-
cant. ' At in Chronico Alexandrino Apion dicitur. .
2 12c ¿di’ o'awc, ///vvijjt/ri 715 Ttufoi TDiq mcXcoieìi} eptetruf.J At-
qui Origencs in libro 3. Explanationum in Genefim, mentionem
facit eorum Clementis librorum, 8c quendam locum
ex iis adducit, qui etiàmnum legitur in libris Recognitionum
: ^ KAiiyUiJJS di' ò 'ruf/iCtoSh n h fo v 'Am>ft>\ov
Uictfyi’p)$, aiuta oft, txtw; co -riS ’Tmgfttk itg&Q\iipiitilt «0C95 T'
•7nt\i%u. co Aci.odix.slci sitmt co m~s ed&ómi , & C.r Exftat hic
locus in,cap. a2. Philocaliae. Et in-vulgaris quidem editi-
onibus locùs iftè profertQr ;fànquam ex ‘ libro 12.1 contra
Celfum, cùm tamen in libris contra Celfùm qui hodie
' V ÀR- I
in Canonibus Apoftolicis ( citi. ulf.J parifer recipiatur, &
ab Epiphanio aliifquc agnofeatur.- Dn.BuUus Def, Tid. Nic.
pag. fo . v id éL .E . Du-Pin No v. Biblioth. T om .'I . pag. 89.
& Dom. Guil. Wake in Prolegomenis ad Épiftplas Patrum
Apoftolicorum à fe Anglicè verfas.
a. Ilccjci T ‘CT?É<r£y]££»c,.8Cjpaulo itlfra ®?£irf{iW^©- 'luuy-
vn s jS it tertia A (Terno, nullunvomnino fccundi ièculiScri-
ptoremj cum grades enumerai, aut- cum de. fingularibus
fui temporis miniftris loquitur, nomen Presbiteri ei qui E-
pifeopus eflèt, tribuiffè. Nonnullos quidem adducit Dal-
l*us turn Graecos turn Latinos, à quibus primi gradus Sa-
cerdotes Presbyteri dicerentur j fed fi fingulos cxcutiamus,
•aut id riòn dicunt quod ille v u lt, aut ita nomea Presbyteri
ufurpant, cum gradus non enumerant, aut do fuae artatis
Epifcopis non loquuntur.. . Papias in fragmentis quse fu-
• perfunt, nunc .orfsrSvìsgiii plurali numero, nunc orficroim^y
fingulari de unico Joanne ufurpat. Cùm plurali numero
: adhibet, non liquet cum vel de hoc vel ilio gràdu vel ordine
fpeciatim intelligendum eflè} -potius ea v ox generali
exftant, non legatur. Eft autem revera ex lib. 3. Explanationum
in Genefim. Ex quo luculentiffimum fragmentum
primo loco affertur in fupradi&o capite Philocaltó,
à pagina 330. ufque ad pag. 351. Cui fragmento copu-
landum eft illud quod ièquitur pag. 357, cpejs dì ciyoncm-
fot%t &. reliqua ufque ad finem capitis. Sic enim continue
abique ulla interruptione citatur ab Eufèbio in fine
libri fèxti de prxparatione. Ceterùm obièrvavi, Origenem
non raro uti iblere tcftimoniis librorum Apocryphorum.
Ita tamen illis utitur, ut nonnifi optima quoque ex illis
decerpat. In quo quidem apiculas imitatur, qua: ex flo-
ribus etiam venenatis , mellis colligurit fuavitatem.
3 Obiì yxg ì(ff.%c.jov -ms ^ Idem téftatur
Photius in bibliotheca cap. 112. & ante eum Rufinus
in Epiftola ad Gaudentium Epifcopum; in illis fcili-
cet Clementis Recognitionum libris quxdam de fìlio Dei
di£ta fuiflè, quae à reéto fidei dogmate deviarent, & cum
Arianorùm potius lèntentia confèntirent. Denique EpÌ-
phànius in hserefi Ebioria:ofum cap. 15. diièrre aifirmaf,
libros. Clementis Romani qui &e*o>hi Tlsi^n infcribeban-
tur, ab Ebionxis co rruptos fuiflè acque falfàtos. Libri
porro illi de peregrinationìbus Petri, iidem funt cum Recognitionum
libris, ut iùpra ex prigene oftendimus. Quare
Eufèbium hoc loco immeritò reprehendit vetus fcho-
liaftes his vcrbis, qu x ad marginem codicis Mazarini ad-
fcripta flint. T / ozi ^ - -nu, S1 it§s K ^ j g i A a y a i ; ; co
oli 'dny io o<pt\ & ‘ , oi òfpoiiifitc, ìÌMkmvHì ìrmv'flKffns
crapà>5 lemmi. cc7mjf T 2jg.ovpfOai> ¿1 Xoytalgm' oniatreq
aie T ‘ oW ¿dili d1 teS ©*o«f- ixatitiric«' <¿7
co ospMWoffyjoii In tdili rr$o<pi[/,oi$ mi iùasGiMf, v f i àr atru-
du^STzq.
O R U M.
fenfu accipienda eft, quo a:tate majores fèu.antiquipres fim-
pliciter ¡fignificare, fblet. Cum enim Papias, putaret ex viva
voce hominum fuperftitum plus "utilitatis capi pótutflè
quàm ex librorum legione, quserebat ex iis qui erant ipfò
fèniores, quid illi audiverant ab iis qui illis etiam ipfis
feniores erant : atque ita tandem perveniebat ad teftimpnia
Apoftolorum viva voce tradita. Qusrebat à DifcipulisA-
poftolorum, ipfè enim nullius Apoftoli difcipulù's fuit.
Presbyteros omnes Apoftolos, omnefque Chrifti Domini
difcipulos vocatj de noe vel ilio ordine minifteriTEvangèlici
ab Apoftolis inftituto non omnino agit. Joannem
quendam ab Apoftolo diftindtum fkpe iò* orfsrGtmyf vo-
cabat,* Sed fieri pòteft ut;,ille fecundi ordinis Sacerdos fuerit,
certe primi fuiflè Veterum nemo dixit : Nimis autem
incerta, funt qua: in Clemeiitis Conftitutionibus de
Joanne à Joanne 'Épifcópo faéto referutìtur. Marcum
qui vdlurit ab eò etiam òres<r€tmgi)v dictum, verba apud
Eufèbium (prope fintm'hujus cap.) ita interpretantes, Hoc
Senior' Marcus dixit Petri interpres, falluntur« Aliud ea
S ‘/¿ti