Sæc,
i
fcetorem tum ob nimiam crebritatem mo- £ " I '5*'5' * xM >w t * ™
leftiffima. Denique convulfiones per uni- tiS -m km & a S/a a tv i. 1 èo-TOcr^os ut 'sfei treu *
verfa propemodum membra, inoperabile ipfi „ | p0j ,’n>ùi ¿ v '\las»iii||W|Tl» ' «oosiflarfi»®“* im i 11311 n b ü » dium fuum collocaverant, hanc multiplies 5 a .m t t fiy tä { l a £ > 1 * * f8 * f o » K w»>Aaa
impietatis peenam Deum à rege expoicere. ^ Slto&eGys tocvtììv o ®tos uoTTpATiti^ Tapet V
HffiC funt quffi in fupradiäo libro fcriptor ^ nur ¿ , r i Ahxfohsy) y p a p i
jam à nobis laudatus commemorat. m ie- ^ ~ d u r f te t Ì
cundo autem libro belli Judaici eadem de ua^tra/iaiteroq 0 wpoeipa^os. | ^ o#_T? ^ u r e fe t
ilio tradit his verbis. Pofthgec, inquit , ^ ^ ¡cp&ajv toc TntyncAvioXA 'sfei T y at/ry 7fetmorbi
vis per univerfum ejus corpus diffu- iq StiirtìS y^ tpav. evöe» auTy To ötöpax,
fa, diverfi generis doloribus diftrahere lllud , itaAete&ra», I T » Traöecnv €£«/>$«
ccepit. Febris quaedam erat tepidior; pru- E g g " * * I I ' H Ü l ü » S 4
ritus per univerfara cuticulam intolerabilis, «to/*)* pc w X ^ P 0*’ f * W 05 * f
coli quoque dolores continui. Circa pedes ’ 7ntpAvucts oAj1$, X) <muvx&$ AhynPoves. Tiepi
tumor quafi aqua intercute laborantis. A d ^ g g los vfya>7n®vTQS oIIti/m/Ia . r S ts
roTbus0 fe aten d um ^tab e s* ^ P o ib em o * T o n t e n 1 S ^r P& 19 ax<^ ^ 1^ t s y e t v a -
t io r an h e litu s , & re fp ira n d i d i f f i c u l t y , & o a . TTpos t ö t o j s ojßoTrmcL, x, < JW y o » * , £ ff ra o p to i
m em b ro rum om n ium c o n v u l i ìo h om in em hmvTav, tqùv f u A a v ' 'à fr t b ì i - M C o f l o i , ™ > V .
c r u c ia b a t : ad e o u t h a r io li h u ju fm o d i m o r - * ^ yocr' „ 3 / ^ x i y u v . o $ T r x X a im rntrovTois
b um peenam e ffe d ic e r e n t c c e litu s ir r o g a - . ^ > q ' q „ q ' „ m
ta rn . A t ille tam e t f i c um t o t m o rb o rum * a 0acny, o p u s v ¿ > a U u ^ I o , crai»ì tMU t e * À 7 n £ >
c en e r i bu s lu ó ta r e tu r , fp em tamen a d h u c v i - j o x j S e (y - 7reict$ gTrevo«!. i'ta.Ccts y a y to k Iopobtwji'j
re tin en s , rem ed ia e x e o g ita b a t . I ta q u e KctM^ipoijv ftp p to is l^ p j j r o . 'TK-t/nx de e^eidi pt
t r a j e f t o J o r d a n e , aq u is c a lid is quse ju x t a . « *AcrtDct\'nrrtv A Ìlwì]V‘ otto vAux-oót/Ios «Tfe
C a l l i r h o em f u n t , u fu s e f t . Ha s in n u u n t a n i , h w
q u id em in A fp h a lt it em la c u m , fed ad e o * * * f * ™ la-TP°,S’
d u lc e s fu n t , u t e tiam p o tu i commodae fin t . ^epptoTwów Àvct0otA-vp«i t o ora pax ^ A * o - 0ev e<i eA c a»
Ibi cum medicis vifum eifet ut tepente °m2^ \ itp t j •jryeAov, M è l i T05 o<p9xA fiw $ , ^ a s ttQnaiS
leo foveretur, demiflus in folium plenum ¿ „^gXgy. SopvQs Je Tafv St&.TCQYmv >evop^óou,
olei, toto corpore adeo refolutus e it , ut ’ ¡ T , [ H h B | H | ,
etiam oculi inftar hominis mortui revolve- <3^ 0S t ì o ; x p x v y m ^ m i u r u s d e t o Aootop
rentur. Deinde miniftrorum tumultuantium ^7reyvs? r oa-7»d/ctvj 70»$ -te ^act'nai'ztxts ¿.yet. dpot^-
clamore excitatus, ad fe quidem rediit. Ce- ^ ^ y ^ y ^ f c exeAdl/cji hxvufi&i> $ PCP^**
terum fpe ialutis in poilerum abjecta, quin- 0 H H / ,v SraBBBMM) SaHI _y»
quaginta drachmas militibus viritirtr, duci- 5° ^ ™ H H i ~ ^t!
bus vero & amicis magnam pecuniae vim ^04, et$ leeApcay^c. (QityyMfj, p«Aaj%oAa>v udV,
diftribui juffit. Inde Hierichuntem reverfus j pwyoyö^i etuTS m Tta S'ayaTta ¿7r<|Affly, Vpoexo- 5-
e ft: jamque atra bile correptus, & ipfi quo- . ^ ¿ 0 ^ ™ » J i a a s . to'us 7S A<pdammodo
morti minitans, tetemmum raci- • g | , M M M
nus perpetrare ftatuit. Etenim illuftriffi- « » ¿ a i «.^05 ^ oAts Islla i« ;
mos quofque totius Judas® viros ex fin- ^ ^»*>«>^1., els r KstAustV»!. ¡iCmUpoujiti CsceAibea
gulis vicis colleiäos. in Hippodromo con- c^AÌÌV cq . •xptKn&teovtlieKS J SaAffl^vi» ¥ ¿ A a -
cludi precepit. Turn accerfita Salome vi-- , „ b b
toque eius Alexandro : Novi, inquit, Ju- ra jB lg ^ x , *», ,
d®os morte mca exfultaturos. Sed lugeri a- Ia&twts T e^or eop/steOTfes ä a ta m . M a fia ] j
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s .
3 ’E» ri? ¿'Ái’Afu in i /çîô^Sv] Verba Jòfcphi hodie Iegun-
tur in lib. l . cap. 2 1 . de bello Judaico. Verum in manu-
feriptis codicibus Jofephi, alia fuit librorum diftindèio,
quam Rufinus fequi noluit : qui librum primum ad nimiam
rtiolem produxit, ut ad Herodls ufque mortem
eum perduceret. Itaque in hoc Eufebii loco nihil mutan-
dum eft. Savilius hunc Eufebii locum aliter intellexir. Pu-
tavit enim MjA&v t fae*3» ab ilio dici opus de excidio
urbis Hierofolymitanæ, quod opus fecundum eft refpedtu
t¿p%uo\ojíctf' Verba funt ipfius Savilii ; quæ profedlo tanto
viro excidilTe nollem.
4 IJvpfni [ti» f i w Hate quidem eft icriptura
codieis Regii. Sed in. Maz. Med. Fuk. ac Savilii, 8c
apud Nicephorum legitur m/gt-ms p a $ w ¿
5 TiçÿiHÿ-^a sii br&xMv Ityptm ntúfrat ] Lego ««
£7nfeoA>)v, quod fine dubio re à i us eft, tametfi editiones Jofephi
nihil variant. Conje&uram noftram confirmât ve-
tuftiilìmus codex Maz. in quo piane icriptum eft 115
IotSjAÌv fiçut conjeceram. Faceflat igitur conjedtura Savilii
» qui ad oram libri iuinotarat, forte fcribendum fitter.
Porro in codice Reg. feriptum eft «¡re?«ö4'* ^ «« «».
Hem vertit Langus, Mufculus 8c Chriftophorfonus. At Ru-
finus fatorem vertit: quern (nos cum Gelenio feeuti fumus.
I ‘Etwct<rpa& 7t ] In codice Fuk. 8c Savil. 8c apud N icephorum
legitur mftwfJiSi 7i. quam quidem foripturam
fecutus eft Chriftophorfonus, ut ex verfione ejus apparet.
Nervorum prat erect contraclio per omnia membra pervafit,
qua quidem vim & acrimoniam inflixit ei plane intolerabilem.
Rufinus vero peifime vertit hoc modo, It a ex omni parte
cruciatibus fejjo, nulla fufficere vires ad tolerantiam poterant .
Ex quo tamen apparet eum lamurpaoi legiffe, ficut in opti-
mis codicibus noftris Regio, Maz. Med. 8c apud Joiephum
habetur. Et parum quidem referre exiftimo, anwrpoi ne an
ieonurpa& hie legämus, cum in utraque leilione idem fit
fenfus. Sed difficultas eft in iis verbis quae fequuntur, ¡%o*
¿X vsnffywTlw -z30s»9i/4<.©". Omnes enim interpretes hate
Joiephi verba de vi ac violentia morbi intellexerunt, quae
effet intolerabilis. Ego vero de ipfius aegroti viribus id didrum
puto, quas nervorum contra&io raagnopere inten-
debat. Certe ¡%u5 de vi morbi dici non poteft. Porro in codice
Regio ’¿enftarrd» feriptum inveni, quomodo etiam
legitur apud Joiephum.
i ’S g m m m e m ¿ U J h codice U a . W t acSa- & c . t ó k » confirmare videtur conjefluram Savilii.
vii. „e c non apud Nicephorum dceft particela conjunflira. Apud Nicephorum legnar enmi «®<ra>l'. A w
V a r i o r u m ,
i 2 o<j>i« «ifibíMT» ] Apud Joiephum legitur <n<p(* cafu I b AM%aii<fyoy ~J Alexam vocat Jofephus, Lib. X V I I .
minativo, reftius. W , Loroth. 1 cap. .8.
7TiV0fe»cO«/
9rtv0«cSS h ’ trépcùv $ Xa/XTrpoy e'mrnÇiov âv lioriim causâ, & illuftres exfequias confcqui Sæc;
¿fxus É0eAÎotîtî tous epjious optoAciis vTrovpyvÌo-ccj. poflhm, dummodo meis mandatis obiè- L
TBS ¿è T8S (ppupujufyjovs OJliïçc/LS, tTCU^LV ^ ° S ^U° S C^ 0C^‘æ
, m m m ! \ w mandavi, iimulatque annnam exhalavero,
wmasvc rìe im m vtìs TUS iva militibus circumdatos omnes interficite, quò
mao, vi ’IaJcaa 59 tcas oixos, akûiv lie epcoi ¿'a - 5 & univerfa Jiidæa & fingulae domus vel
xputrij' (J$ (¿pA^AA (Pyrnv' a iiQis S ì, X) $ opdûc/ï, mvitæ mea morte illachrymentur. E t paulò
^ ^ <nmwiS]I W w ™ , T i A ^ W P rt,L f ul sUV o lentîI ? m c S ” v i t e
tiHtiQus, <PVA0-cq T eifMip,w/jlto z7kQa\ero. 1 AaQoùv doloribus fatum antevertere ftàtuit. Sum-
^ fi7)\ov, ifTiìoi X) yjAXçiAtKov. ùaô&t $ '¿7Cit Î[jlvcùv Pt0 igitur pomo, cultellum popofeit. Soli—
Ic8 »<jy. erte/fa T^iASpyioois fin ms 0 xoiAvcov avtov 10 jUS en^ erac P°ma manu fua inciià comem
> ~ M tviî ' f / f r m / dere* Tum circumfpiciens ne quis effet qui
«y,, t^ p e i H iav a s ^ a v e^rov. e n y r y - impediret, tanquam fe percufllÎrus dextram
toi s 0 autos iqopu ci/yjç?<pbbs, êtipov a v tS yvmov levavi t, Poftremò idem fcriptor narrat,'
TCàiïi&A tzsçy e%ATYls V /3»» tìAujttìs, t&.tov ^uo pa^o paulò ante exitum vitæ propri-
H H ha WHÊÊKM se H H M ü um fi1'“?1’ p0* ¿u°? q«?* B ««è «.
<r •X ~ ■ I B B H i caverat, impie juffit òccidi, atque ita de-
^ ^ oev I5r*um non fine max.mis cruciatibus animam
yt»y '£mpp»%oi)^ % toivto f i r 0 7re&cs £ 'Hpafbu efflavit. Hujufmodi exitum vitæ habuit
yiy»n 71oivyiv ÎIkouav Cw.tÎooc.vtos a>v Afiqn Herodes, merita perpefïus fupplicia pro feet
ÜY&XeefJi AvuXe v Q ^ ^ s W V I tti- B H H ®dversùs infantes Bethleemitas
W Ê Èm Êm m m >%> \ . . . admiferat, dum Servatori noftro infidias
Ê8A « M v a jfX K o,cy (faças o* Al- corapâraret. Poft cujus interitum Angelus
y j’mep Q^tçiQovti toi laxniïp, ATCqZ&.i a/ia toTzo Jofepho etiam tum in Ægypto moranti
ttcuSï X) r y t » tv jtwiTeA Itti t ’W cttcv 7ia.pAxe\&j~ in fomnis apparens, eum in Judæam reerojt
7 i 0y>jxgyoq S'uXm rtj$ ava^titouo^cs t *vk»w d*re un^ cum Puero & matre præcepit,
V Traiti*. T8W y i iïAyfeMvis ’fo<pém Ag>y mT U° $ mT!tkns> ^ui Püerum è medio
«i«« 1 1 M B « H # -¡Ma, m B D H h$c E™sf - m p ** y / a ~ ~ , p/n * ^ „ ira îubjungit: Audiens autem quod Ar-
HpaSùv T8 TKTçosauTe, e<p£^ c ,m a.™?,QS,.zUbehus re| , aret. in j adxa pr0 H erode pa-
XPUM-nCàus 3 user 0>af, « rçp w w ds r i tre filo, timuit illò ire. E t admonitils in
T71$ Y aAiXa iAS. fomnis fecèffit in pattes Gïiiiiææ.
K E $ A A a I O N 0'.
T le cx r Ï I iA Â tov xpw® ^
C A P U T IX,
De P ila ti temporibus.
T H F ' im t iw y$ r 'Hpoe ra ’Ap- 3 0 l 'V
^Aa» >(s<-&Ça<nj mvàju. ¿ h vrpoap^os ¡ço.
E Archeiaï poft Herodis obiturri do-
minatione confentit etiam fuprádiótus
tsxoSy t ov t ç 0710V t e AVAj4>A(po)v î(£0 oy O10 hiftoriæ fcriptor : narrans qua ratione, tum
@>j3C6>y HpaiJfj Ta ‘m.'rços, eTnxttaetas te Kcàoocpos ex Herodis patris teftamento, tum judicial
Auyaçouj t Im iQp luJxtav @A<n\eiAv XleSÍ^onv Cæiàris Augufti Judææ regnum fuiceperit s
V a l e s i i A n n o t a t i o n é s *
i AccGrn ¡ t pi,íAo»j Omnino ícribendú eft Xu£av <5^ pt¡Xov. Has enim partículas inter le confundí frequéntér obíervávimús<
V a r i
a Kí$ 7®*87o] Oper« prétíum erít hujus Herodís vitam 8c
adta breviter attingere. Diétus eft igitur Magnus 8c Afca-
lonites, filius' Antipatri Idumsei, de quo fuprá vcap. 7. qui
huic fuo filiOr 25 annos nato ( non 15, ut in Jolèpho cor-
ruptè legitur) Galilseam curandam conimifit An. V . C .
7° 7- In bello Romanofum Civili, Bruti 8c Caffii partibus
addiöus fuit. Iis extindtis, An. V . .0 . 71z« totus Antonio
deditus, à quo Judseas tetrarcha conftitutiis eft. Biemiio aut
triennio pòft, luadente Antonio, regnum Palsftin* Herodi
SC . delatum eft. Uxorem dùxit filiam Alexandri, filii Ari-
ftobuli, Mariamnen j cujus fratr.em Ariftobulum Sacerdotio
donavit, eundem tamen pòft paulò, ob invidiam quòd po-
pulo gratus eflèt, morte multavit, ut & avum Hyrcanum,
Tenera odtogenarium. Poft pugnam Adtiacam quà vidius
eft Antonius, Herodes Rhodum properavit, ut illic Cselari
occurreret. Quò poftquam appulit, polito tantum diademate,
de ceteroparatu regio nihil mutavit} admilfulque ad
Colloquium dixit, pari fe jam fide Cafarem, qua pritts Anto-
nium, colere parat um ejfe. Quod ut deinceps làceret horta-
tus C a la r , diademate reftituto in fummo honore ilium ha-
-buit. Iterum cum Calare in rEgypto congreflus, liberiùs
jam cum ilio egit, amicitià .fretus, 8c magnis ab eo bene-
f id is ornatus eft. Inde reverfus uxoretil Mariamnen (cujus
forraam deperibat) propter zelotypiàm crudéliter truc
id a v i. Eà tamen fublatà, confeftim impotentiùs .flagrare
ccepit, fiepe ihvocabat ejus nomen, fiepe etiam indecorè
lamentabatur j adeò ut miniftros juberet vocare Mariam-
nen, quali illa adhuc viveret; tantuhique dolori fuccumbe*
tet, ut regni curam omnem abjiceret. A t non diu fuit, quin
RUM.
Alexandram Mariamnes matrem interfici julfit ; cum pluri-
bus quondam libi charts amicis ; 8c quiiquis apud populum
grada valebat. Humanitatis tamen aliquid prjeftitit Judxis
fame 8c pefte laborantibus : narii quicquid crat in regii
fupelledtilis tara aurex quàm argentes, id totum in pecu-
niam conflavit, quam in ALgyptum ad frumentum emen-
dum continuò milit." Ad turrim Stratonis urbem condidit,
quam in honorem Aug. Cxlàris Cxiàream nominavi. Tem-
plum Hierólblymis ampliflìmè inftauravi. Pecunis indi-
g iis , ièpulcrum Davidis, ut illud compilaret, rimatus eftò
Judam 8c Matthiam ¿ duos infigues Legis Dodlores vivos
combuflìt, quoniam juvenes aliquot incitarant, ut àurea ni
aquilam, quam fupra majorem Templi portam Herodes de-
dicavcràt, conipiratione faòfa, nodtu dejicerent. Alexandrum
8c Ariftobulum luos ex Mariamne filios carnificis manu tra-
didit occidendos; nec tertium Antipatrum ls tio ri forte
gaudere voluit, cùm jam iple Herodes morbo decumberet
brevi moriturus. Qualem exitum habuìt, hlc ex Eulèbio
dilcere licet. Obiit (ut docet Jofephus) anno X X X V I I .
quo réx à Romanis' declaratus eft: ( s t . 7 0 . an. V . C .
7yO.) Sic étiam Eufebius in Cbron. Judaìs regnavit Herodes
alienígena an. 37. ponitque interitum ejus ad an. Chrifti
6. Sed longi anti contigit, inquit Pagi, Critic, in Annal. Baron.
p. y . E t obiter noranda eft commtiriis veterum opinio,
Cbriftum nempe in iEgypto circiter biennium moram
fecilfe. Vid. Jofeph. Antiq. Lib. X IV , X V , X V I , X V I I .
Ufler. annal. ad an. Mund. 4001. Ant. Pagi Apparat. ad
Annal. Baron.p. 1 2 ,1 7 , ip , & c .