S æ c .
III.
Hue refet
Nicepbor.
lib. 5 . cap.
»9.30.31.
Metra
Martyr.
Qu inta
M,
Heb. 10.
34-
C A P U T X L I .
De its qui AlexandrU martyrmm
fitbierunt.
In epiftola vero ad Fabium epifcopum
Antiochiae, eorum qui imperante Decio
martyrium Alexandrias fubierunt, certamina
refert hoc modo. Nequáquam ex Imperatoris
edifto periècutio coepta eft, quippe quas
integro anno anteverterat. Etenim infauftus
quidam vates ac poeta» quiiquis ille fu it ,
commoverat jam antea atque incitaverat ad-
verfus nos genti liu turbas, ad innatam genti
fuperftitionem ánimos eorum incendens. Ab
hoc igitur .homine ftimulati, omnemque ad
patranda icelera licentiam na<5ti, hanc folam
pietatem cultumque dasmonum fuorum exi-
ftimabant, fi caedibus adverfus noftros fe -
virent. Primum itaque lènem quemdam
Metram nomine, correptum impia verba
proferre jubent. Quod cura ille abnueret,
fuftibus hominem verberantes, & acutis a-
ruñdinibus vultum ejus oculofque pungentes,
deduÄum in fuburbium lapidibus ob-
ruerunt. Pofthasc fidelem quamdam mu-
lierem Quintana nomine, ad idoli templum
perduétam, adorare illud coegerunt. Quod
cùm illa averfaretur atque exfecraretur,
conftriftis pedibus eam per totius civitatis
vicos aipero fílice conflratos rapientes, faxis
illifam molaribus, flagris infuper verberantes,
ad fuburbium itidem abducunt; ibi-
que lapidibus interficiunt. Omnes deinde
uno impetu in domos Chriftianorum irru-
ere cceperunt : & quos quifque fibi vicinos
noverat, eos illico properantes agebant, fpo-
liabant ac diripiebant : ea quidem quae maxime
pretiofa eflent in finum fuum conge-
rentes: viliora autem & lignea quaeque dif-
jiciebant, ac per vias concremabant : captas
ab hoftibus urbis ipeciem atque imagi-
nem exhibentes. Fratres vero declinabant
& fubducebant fe fuga ; ac direptionem
bonorum fuorum perinde ac illi de qui-
bus Paulus teftificatus eft, cum gaudio ex-
ceperunt. Nec eorum quiiquam quod equi-
dem fciam, nifi fortafle unus aliquis in il-
lorum manus incidens, haótenus quidem De -
K E $ A A A I O N M A '.
Heex T $ f \rx ttvTYis ’A t e fa t fy u x s fvap-
'Tvpyjozx.nuv.
OS’ autos òv ItnçoAy tîî tsç)s $<x6ioj| g-írícnto-
•7m ’ A v u o ^ a v y A Í xaov (¿Aprwpy¡-
OAVTUV Oi> ’ A t e ty j/ tfpU C f TtíS àtyûvaçy TOVTOV l<¡0p i¡
TOV 7Ç 07rW. a C h e ~¿7n¡ T oS ßx<TlAlMU 'ZiïÇJÇZ&ïftA- ft
TOS 0 1 SíCoffíOS TTAp ÏIJMV TIFATO, í ClAAct OAOV I 2,
OfioujTov T 2£ y v \AQ í‘ Çj)9a o a $ o xy-xcai T y 7roA<¡ b
i o m u T M * ¡jla \in s Xj tto itity is o ç is exzívos Ico , exAnyoí 3
xj 7tapa>pfMm yc/lS’ vqxcSv t a tcAtiStj T y f IÓvcÍk, els
T Ic o tT n yàtlQV A v T tíS S¿iOlS)U{lOvtAV AilAppiTvloAS.
o i S í epeSic&evTis u n a u t o , ¿ 710.071$ e ^ s o lx s els
Avooitíp")ÍAV \xQ óp d/jo i’ /jlovUu QÍxjí&uav * t I c o S p y - 4
1 5 ojcelAv T $ f Sbiipiovm t a Ú t Í c u utfeAAGov, t o ît$tô*
Tiftáv Qqvav. TtpcùTOv fjd/J o iu j TCptaQuiicu M z t ç a v
òvófiAH auuApTnzaccvTiSj XEÀÔüOAVTèS aQ ìa A e y a v
píl/JLA^L' pùl 7rtMbtyjQV> %ÙA01S Te 7TUl0VTi$ To OXOfJLAy
X) Y&Aa (ÀMS 0%éaì TO TSÇy0U7T0V Xj TUS Ô ^AA flSç
2 0 xevTouoTeSj A jÁ y o m s els t o vrpoA&toy, i& T e Á tôobo-
A y¡<rAf. eireifge y i u i c u ì KoivTOV x a A üfjd^yy
iie) to alSúÁetov A7rayocy>vTísy iivÁyzA^or Tcpoaxu-
m v ' '¿m 'tp K p o f if jh u ^ ß S iX u ^ o / f y l u i , exJVí-
o u m s T p f TCoSòlvy tc a o t ì s £ yroAeas x a t S l
i 5 t 5 TÇA^eos A iôoçpaTV ovpovTes, TrçoaAppAcxro/AÎvïi»
TOIS yOuXlCUOlS A l&ois AfAA Xj f¿A7iy>lWTi$, \Tc\ T
AVTOV AyAyPVTeS XATíA&JO-AV TOTCQV. O/AoQUfJLASov
A 7ravTts a>pfÀM<rou I t t i t a s t - SîooiÇoùv o iy Ia s '
x u j iss eyycaiA^oy e ^ ç o i y u T v ie c v fa s j eTíia-zo’íúSbv-
Í^ T ts tí y>r eavAw t í ’ Xj Sliip7mÇoV to¿ ti fu á -
t í & l T MipwÁÍav vo oxpiÇpffyo i' m 5 Â>TiAeçB/)ct
X) öooc e x %uÁay e7n 7my\T0> SlAppi'jHouures, ¿
ta x oÚ o íi t í s t a i s oSbiSy eA Á a x i fA s 'x l Tso 7n A e -
¡ i lm a n t e a s napu^ov S e u v . ¡^ e x t e r n x, v-m y i-
3 5 s@P0UV °* & S íA (p o í‘ X) t Ico Áp7mylct> U7iap-
yóirrcúVj opeólas é/aeívois oTs ¿ rictuAos ifiApTvpyov,
f J § 'x&çjy-s • z s ç jo iS if c a u to , X) c h e olS1' e l t i s c tA w
eì ¡¿n t to v t i s u s ¡pc7noavy f i e x t A y e t ^ t v t Kt/-
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s .
i Aíuy/juií ] In códice Medicxo, Maz. Fuk.
& Savil. & apud Gcorgium Syncellum, ante haec verba
lcribitur vrctp ¡¡/¿w ¡ quomodo etiam legit Rufinus, ut ex
verfione illius apparet. Sed & in códice Medicxo, Maz.
& Fuk. «3€9s QuGtuvo* legitur: nec aliter Rufinus hunc
Antiochix Epifcopum appellat.
» 'Axím pxp ] Partícula ^ loco fuo demota eft, 8c in-
ferius collocanda hoc modo xj
3 Múmi £ mtt)tjí?3 Poetam verti ¡ primüm quia poetx
cum vatibus feu divinis magnam habent íocietatem. Va*
tes enim oracula fua verfibus edebant. Deinde quia
^Egyptii poetica inprimis deleftabantur, quod etiam no-
tavit Eunapius. Porro nulli magis inferii: erant Chriftianis,
quàm vates & harioli, & ejuimodi hominum genus, qui
ad perièquendos Chriftianos populum concitabant, com-
pofitis in eam rem oraculis.
4 T«v S-pnoxtiav t ] Delenda roihi videntur
hcec verba ; quippe ause ienfum turbant, 8c ab inepto
fcholiafte adicripta iunt ad explicationem vocis prsce-
dentis.
V a r i o r u m .
a Ouxxnv ^fiomXixx Anno C C X L V I I I ,
erta Periecutio Alexandria ex motu populari, quales mo-
tus ea in urbe frequentes fuerunt ex quacunque vel levif-
iima caufa. prxiertimque annis Quinquennalrbus 8c id genus
fcftis addiftis. Hanc Perfecutionem Pearfonus in An*
nalibus Cyprianicis ad annum 249. pertinere contcndit.
Ant. Pari & Pear/on. Annul, Cyp• ad eot annos.
b K«« tpjii-mc, 0 >(cf,y.uv Ttj 7toXh itojTY (it/nivi Xy muiTt/i,
c ¡¡V, (minjffB « Tmpap/Aiitrs i/Ads m 'cddfy1
tm &»«»] Hinc Magum quendam populum Alexandrinum
inftigaflc vuh Baronius, 8c quidem eum ipium qui poftea
Valerianum adverfus Ecdefiam concitaviti Scd vatem 8c
poetam potius eum fuiile ftatuit Valefius, quia Poet* cum
vatibus magnam habent íocietatem, & Aigyptii Poética dc-
lcftabantur: unde ea verba lie tranftulit: Etenim infauftus
quídam vates & Poeta, quifquis ille fu it, commoverat jam
antea atque incitaverat adverfus nos Gentilium turbas. Sed
neuter mentem magni illius Rhetoris aflccutus eft. T u
fimpliciter verte, Et praver tens malorum huic urbi vates
& auBor, quifquis ille fuit, commovit incitavit adverfus
nos Gentilium-turbas. Hoc enim voluit, nefcio qucm prio-
rum civitati malorum au&orem fuifle fub Philippo, futu-
rorum autem fub Decio vatem. Pearfon. Annul. Cypr. ad
annum C C X L IX . n. I . citante Wilhelmo Lowtb.
piov
¿¿o? t\p w c A T O » a A á a Xj t I l u ^ c u j { j t A O i a T c ¿ T l c u t o t í um negavit. Sed & admirandam illam pro- S je c .
— m u rtín , ’A r a's veá* acis viL§inem ApoUoniam tune I I I .
" <r t-n \ t y yt comprehenderunt. E t maxtllas quidem eius-<4>o//ow//*
o h fo * « w & S s wriovns TAS^oiAyw, efy- verberantes, cundes éi dentes excuflerunt. * •
Aaqav' mjgy/y vyioavtis (zb£j ttis Troteas, £a- Accenío autem extra urbem rogo, minabancan
ri7ciíteuv u fui aMuexCpavyic^w 5 tur v*vam illam combufturos, nifi uná
I üMTüií TO I •? ¿m e e !« i s i cum. 'Pfij imPia At illa
n \ \ 1 > veniam deprecan pauhfper vifa, atque inít
“ « “ • » - ^ * « 5 ím- terim dimidí,-celeriter in ignem infiliit &
ywS'low eis To Tpvp, X) y$.r& 7ue<pá í x t a j . Xa^cm- conflagravir. Prasrerea Serapionem quemdam Serapion
2, a v Á t í y j l (& A a Q o v t í s 1 eipisior, a x Á q p c L i s ( ¿ a g Á v o i s c um in asdibus fuis deprenendiíTent, acer-
¿um íl&m , ¿ Ttay-m ta! ¿ » W sd&xAioKrní, lo biffi™ s tortnentis «crucúrunt,.& m entó
c ./«. ____ '»«.1 ,’.rs..Á. tv' i lO. ómnibus confractu ex ccenaculo prascipitem
‘¿Tn T y U7Tepaa tarpvf/y\ xATeppi-^Av. ySipciA Si oSos,
dejecerunt. Porro nufquam, non per viam
y tea<poposy y çtyo)?tos vfiïv (¿¿mpios le t' è vvxTag,
publicam, non per angiportus incedere, aut
è puQyifLepAV a u >9 TravTAyoô tw^tw x&xpxyrmiv,
noétu aut interdiu nobis licebat : cum omnes
ubique & affidile clamitarent : quicumque
éÎ fJM T A SìJGXpììfloÓ US AWflVo'lYI p)'¡fUATAy T^TOV
tmptiSrcq 7S xoj raîrâ tj trahendum impia illa verba effe,'&proferre flammis abnuiifet,.ultricibus eum abfu-illico
Uni
a“,^7'77oAiSiü » pd/j Tyron i, iti/.Iitpa.^.Hxpi&oi r tço7tov. frJg-St»- mendum. Et hæc quidem diutiffime vigui>
M l si re's b- i VVJK, I T r ite lli 5 B a,d t UaC l i l H Secuta deinde fed‘ -
? t « \ B B B x » , tio & bellum civile mileros excipiens, crueiiÇinA
«, T Î a uste ^ ^ > 1- delitatem quà in noftros graffati ïuerant, in
A as avtuv erçe4«. X) Àpuxpov p&p TBÇft<TA»i7n(h<rA- ipfos mutuo convertit. Ac nos quidem pau-
C f f y , 0 a % q \ 1 a » r y t z ç j s Ìipcccs Svpiou A c t^ ó fT O y . 2 o ^ um re^piravimus, dum illorum ceifaret
_ y\*/\7 isl I n ì. ' » o t furor. Sed continuo 3 6li imperii illius ercà nos oeas «le tì ì Tìi$ ^ctdïAe<ct$ Gv.uvh$ t tis evw/teçb - > H B S k SP .■ A o y 1 , r \ < ~ ,. » benigmmmi mutatio hobis nuntiataeft: &
pai Tifuv (a&ta&oXti SlvJyiAroq* ^ ttoAvs o tv\s e(p graviffimus nobis minarum terror intenta-
TiftAS ATCuteiS tyo'oos ÀveTilvcTO' X) S*ù ^ 7[AphZ To batur. Jamque aderat ediótùm Imperato-Ediilum
» H I h\ j ~ +■ \ H i I ris, illucf ipfum fere quod à Domino nóftroDw"*
v ç& ty 'p u t ' avto %eSov ^ exsivo oioy^ro ^ p PP^ y horrificum ac terribile ex-
4 «^510 T y Kv&ts TifuSv 4 t o (po&panAioy, 2 5 hibens, adeout ipfi etiam eleifti, fi fieri pofàs
et S u u a tov orxxvSAAl<rxi X/Ts s extexTIts. “TTAÌiy fet, fcandalum paterentur. Omnes certe minwiTis
ye XATèrnnyeTAv. % ttoMoi pò 6$eas r
rum in modum exterriti funti A c multi
, < X , - / . , quidem ex illuftrioribus, pras metu ftatim
<pctw&pav, 01 pdp Amivuov SíSlotes' * 01 <Tfe Sti/moi- occurrerunt. AÌii qui rem publicam admini-
V a l e s i i A n n o T A T I O N È S .
1 Ti« ¿snSiuts J Qu*nam fuerint ill* voces,
difficile eft dicere, quas ¿B-tuf (punti vócavit Dionyfius fu-
pra in Epiftola ad Gcrmanum, 8c hjtrtpnfw fh/ngt-fa vocat
in hac Epiftola.
2 ‘Egitto»] Nicephorus legit tymov pefiime. De hoc
Serapione Beda 8c Ufuardus ad 1 4. Novembris ; ubi eu m
fub Decio pafium elle affirmant. Scd melius dixilfent fub
Philippo. Nam Dionyfius in hac ad Fabium Epiftola dilètte
teftatur, Serapionis aliorumque marcyria ante Philippi
Imp. obitum accidiflc. Idem crrdr in omnibus mar-
tyrologiis admiifus eft de Apollonia virgine, quam fub
Decio pafläm dicunt die 9. Februarii. *
3 T»5 ßctosXnxi ¿Minis r is WfnnfätpWfä Philippi- feilieet
Imp. mors, qui xquiffimum fe ac bcnigniffim.um erga
Chriftianos pr*ftitit. Igitur lila qu*„proxime à Dionyfio
commemorata funt, ultimo Philippi Imperatoris anno
eontigerunt. Quod etiam notavit Dionyfius in principio
hujus Epiftol*, ubi dicit perfecutionem anno integro ante
ediäum Imp. Decii Alcxandrix cceptam fuifle. A t Chri-
ftophorionus nihil penituS hic vidit, qui /¿s&SoXii* t5 ßxot-
Atixi, interpretatur mutationem animi Imperatoris erga
Chriftianos. Chriftophorioni errorem fccutus eft Bäronius
ad annum Chrifti 25; . cap. 10t.
4 IIxyi€fx%v] H sc eft feriptura codicis Regii, quem
ubique fecutus eft Stephanus. In Ghrdnicö Georg» Syn-
celli, ubi hx c Epiftola Dionyfii refertur, feripeum, eft S
OTstgjJ nequaquam méliore fciifu. At in noftris cö-
dicibus Maz. Med. Fuk. 8c Savilii, pro irx^xS^xu feribi-
tur 'lànfyxam, lange reftiùs ut cquidem exiftimo. Ait enim
Dionyfius edi&um illud Dee» adeo terribile fuifle, ut tempora
illa Antichrifti Ìongc omnium terribililfima reprxièn-
tare quodammodo vidcretur.
V a r i
* Quód fa ftum , quia Perlècutibneni fub Pliilippo 8c
Decio motam Antiqui pro unica rdputarunt. V ita S. A-
pollonix à Bollando die IX Februar» fufe éxjilicata. Ant.
Pagi ad ann. 250. ». III.
a Ettutbaù] jdìu, non diutiftìme, ut vertit Valefius. Uf-
que ad Feftum Pafchatis Edidtum Decii prxcedehtis certe
fx viit. Vide Dionyfii Epiftolam apud Eufeb. infrà lib.
m m m 2e*rfon. Annal. Cypr. ad an. CCXLIX. ». II.
b A&Aivì ] Mallem legere xS-Tiu'iy qux vox agonibus feu
f Ol Sì hi(A$s\iioiTtç ] Chriftophorlònus. hunc Dionyfii
locum ita vertit '.A lii ex privatis adibus in publicum raptati,
ad delubra ducuntttr a magiftratibus. Q u x interpretatio,
nec verbis nec ienfui Dionyfii dllo mòdo convcnit. Ego
A/ovjîvôï&î idem cfle cenibo ac t x bi/^r.x ngfrìosfei,
id eft, Decuriones 8c Magiftratus. Hi enim cùm allatum
effet -ediftum Imperatoris Decii, quo omncs Diis immor-
talibus facrificare jubebantur, convenire . in curiam cx
more, ibique ediftum ipfum dum recitarétur, ftantes au-
dire neceflè habebant, ut fcribit Joannes ChryfoftomuS
non uno in locò. Ita primi omnium Decuriones,- ftatim
poft recitatom Imp. Dec» edidhim Diis. facrificarunt,
cùm ex.neceffitate officii fui ad curiam conveniflenr. Sane
!T^|«5 de A Élu 8c adminiftratione magiftratuum fu mi tut
apud Eulebium in lib. 8* cap. 1 1 . & apud Ariftidem in
orat. funebri in Alexandrum. rx tif rt xj wbA<-*
7zlxf, & c . Sic.etiam Plutarchus in eo libro qui inlcribi-
tur vmxlltxM 7m(jy>‘yy*A[Xjx&, ubi de Theogene loquitur:
¿Jcj> ¿ , tÚtií %¡g.<pígiitn¡i oi Tramm '¿¿mhjófBjiai mAÍUyw¡t
ir$ ln . Severianus in oratione fèsta in Hexamerum, '
ítt&Mi ßxmAtuq Trans i TrugSnv í í i iraçxçnvui t %agaxT¡íga 5*
ßxaiAtui, c i oixaipigioiii, av ¿ j ygdii, c i mXiOjßif, civ S-s«vÇeiç,
ai Tiara tÌ-xu, av u xçf-fli ò xf%uv, dtH xagtìvas Iva ßtZxrufj
m pyifS/Jct. Chryfoftótmis Homilía 83. in Matthxum
t»5 t x vnAmxx xçf-rioii&f vocát decuriones. Poteft etiam
verbum bipt$nt¿»nti cxplicari dé his qui in foro ièu in
publico verfabantur. Atque id fortaflè reÉtius fuerit, hoc
modo: A lti qui in publico verfabantur, rebus ipfis, & re-
liquorum e ¡¿empio, ad facrificandum ducebantur. ■ Occurrit
h x c vox apud Ariftiddm in Laudatione funebri Alexàndri,-
^ òirbrt ¡m¡ kif4$ntùoi, « x xjx roti Jbvxfuii xv w, ìj c i xv-
TtS ÿ ßxoiXtvs onta,
O R U M.
certàminibus 8c pafiionibus Martyrum frequenter attribu-
ta eft, 8c in hac ipià Epiftola poftea ita ufurpatur, utfen-
fus fìf, Excipiens autem hós agonas fediiio cum Civili bello,
crudelitatem contra nos ipfos mutuo convertit. Id enim 2*1* -
poftulat, quod fucceflìónem figriificat ; qux quidem
hoc loco non pcrionas fed res ípeÉIat. Pearfon. ibid. citante
Wilhelmo Loset h.
c ‘ á%oa(xi i?©e?ç i/AXí jvinS a^óVtoi»] Vertendum -, dum
non vacar ei ípfis fu r or etri [num. in nos exercée. W .L ow th .