
 
        
         
		c a p   u   t   X V . , ,   i   
 De  perficutìone  ab  aliis  concitata. 
 fum 
 KEÍAAAIÓN  IE. 
 neeJ  T S  vtco  ctAAcoy  SicoyptS. 
 T T  Aoujvov  pdp  y à g   Íttolv rvtycZ  y  vs  tous  Seo oe -  
 ßii$  g£  iGkrrtiy ¡ ja to s   T $ f   xpctTouvTav,  ot  
 X.CLT  tâ vo s   CLpyOVTí?  g£  CCPTúfy  <Tg  ßoLOlkilw  o’íxu y   
 OpfJQpd/jQl  '7t’pCùrn<ÎOl  tfc iv TM   TOUS  * V j^ '  élíoE&iíc£ 
 í  cLywaç  oj  SeoQiAéis  $)>Îa9ov  juctpropis,   Trug  
 mJtyov  ^   $clAclt% s   ß v $ a s ,  'Xxvm.  r e   âu v c tT fc 
 Tp07mv  'TpoSv/AoTctTO.  SlCLXCLp]ípyv¡e$‘  (OS  h   ß p o t^H 
 Pr e s i d e s   p ro v in c ia rum   p e r   u n iv e ri  
 o rb em   v i r o s  d iv in o   c u lc u i  d e d ito s   Im -   
 p e r a to rum   ju f fu   p e r fe q u eb an tu r .  P r im iq u e   
 om n ium  e x   ip fis   im p e ria lib u s  p a la tiis  p ro g ref*  
 f i   D e i   am an tiffim i  m a r t y r e s ,   p ro   r e lig io n e   
 c e r tam in a   o b ie r u n t ;   ign em   &   g la d io s  m a r i s q 
 u e   a lt iflìm o s   g u r g i t e s> &   c u n e ta  m ò r tis   g e nera  
 alacri  an im o   p e rp e ffi.  A d e o   u t   b r e v i 
 t em p o r is   ip a t io   c u n f t a   Im p e r a to rum   pa latia  ,  v  ^  f  •  •  -  ^ 
 c u lto r ib u s   D e i   v id u a ta   f in t .  Q u o   m a x im e   1 0   'ftcuTtt.yci)  (èctoiAuct  StocpiAcSv  yyipiwcty  cui-  1   
 f a ó l u m e i l ,   u t   h u ju s   fe ele ris   am fto re s ,  D e i   Spar  0  iVi  x a )   ptctAigut  tyis  tou  ©eoo  ,Qnaito'7CYis 
 p r s fe n t ia ;  a tq u e   a u x i l io   o rb a t i  rem an e ren t.  t o ¡,5  fyZ¡m ¡   e W f t m   i « S   7S  t b t b s 
 D u m   en jm  c u lto r e s   d iv in i   n iim im s  • p e r le -   q ,  ».  *  /  \  \  t  r \   >  ~  »,. 
 q u u n t ù r ,   e ad em   o p e ra   p re ca tio n e s   p r o   fe -   ^  eAat¿ue<v,   x cq   T c t s   \ j® p   a .v 'ia v   e fy S i* 
 m e t ip fis   f ie r i  fo lita s   a b e g e ru n t .  aìU>v  ol$£ct$. 
 C A P U T   X V I * ü K E Í A A   A I O N   I r . 
 Ouomodo  Confi antius Jìmulam feJtmulacra co-  O TPtèS  K cûvçavtios  o  7iaT>ig  ùSioAoAcLTpucLV  % y\[j a - 
 lere,  eos quidem  qui  facrificare parati  ejfent,  Tiovlp&fjoS)  r a s   pdp àuw  BéAov'&s  iÿ Ç a .A i 't s s 
 expulerit:  ìllos vero  qui fe   Chriflianos profi-  f i   '0pu>Aoynacq  <zv&9epüuo&ç  ervev  ¿9  ■mAa.'na. 
 ieri  maluijfent,  in palai io  retinuerit.  ^ 
 So l i   C o n f ta n t io   fa p ie n sq u o d d am   c o n f i l i -   A / T O r a   <f’  a g t   K f f lV f tm i»   ‘ t ro p ia   m   vmi<nj{  i   
 um   v e n i t   in   m e n ten t.  A c   res   q u id em  2 0   A oytiTjLcou'  x a j   Tr^ypta.  
 ip fa   q u am   g e i f i t t   m i ra b ilis   e f t  a u d itu   ;   f a f t u   £«,  ¿ » S , « , ,   n p S tm   J4  Ja.vpm .m i'k.-nr  3 t o s   a 
 tamen  lorige  adm ira b ilio r .  Pa la tin is   om n ib u s   V.  «  »  »  r>  n  „  ~  ,>  /  ,  u p« 
 q u i   in   ip ifu s   au la   m ili ta b a n t ,  ad   ip fo s   u fq u e   ? * ?   “ ü T Î   tt “ 01  ï )   T i « 
 ju d ic e s   in  fum m is   p o te f ta t ib u s   con ftitu to s»   67r  Éi 801ct5  cupîtnaç  '7rpoTa.9&(Ms)  <ruyd 
 a ta   e lig e n d i  u t r um   ma llent  f a c u l t a t e ,   h a n c   J^fJA  SÌÌb/mr  y  âvemen  tdTì  S^ifioi7iV)  e££votj  m p   
 c o n d i t io n em   d e t u l i t ,   u t   f iq u id e n i  d em o n i -   i  j  M   ^   cuuMw  p f o t e y y l w   m -   
 b u s   la c rm c a lle n t ,  manere  ip f is   in  p a la tiò   &   ’  a   \  1   t*  f   \  A*  .   , 
 c o n fu e t is   h o n o r ib u s   f r u i   l i c e r « :   f i   v e r o   id   ” ? "   1 " ' 7'  ^ 0 * 5 “ °’ . eauror  a - 
 fa c e r e   renuilTent»  ab   ip fiu s  a d itu   e x c lu d e r e n -   ^atwttAa tcQrtf  7nzpoSùiy}  g^taôeuôoq  t s   x « j 
 t u r ,   &   ab   ip f iu s   n o t it ia   a c   fam ilia r ita te   r e -   p a r   t Î s   olÙt Û  ytaatas  i s   u s ti  oliuM-nims.  à t r a J t i 
 m o t i   d ife e d e re n t .  C i im   e rg o   u n iv e r f i   b i f a -   0I45   i , e x e i , 0TO  ^   a i  ¿ s  o r - 
 ria rn  d ir em p t i  e i l e n t j   a l iu f q u em   h à n c ,  a liu s   ^   v   ® 
 in   illam   p a r tem   d ife e f f i f le t i   &   u n iu f c u ju lq ;   6,5  OMives  ¡uzi(of£fjoiy  >jAgy^€7D  t b   0  r i s 
 p r o p o f itum   a c   fen ten tia   e x p lo ra ta   fu i f le t   :  | x a ç o u   'Xpocupiincos  7^0^®'**  ó j Io.uS'cl  A oitcov  0 
 tu n c   e x im iu s   prmeeps  c o n f ilium   fu um   q u o d   ^  ^  a '  ~  >./ 
 f ia à e n u s   la tu e ra t, d e te g en s  j   illo rum   q u id em   T o   rov  ToQiaputm 
 tim id ita t em   a c   n im ium  fu i   ip lo rum   am o rem   Av-^acÇy  Tav  pSp  ¿nAÌctv  x.oij  (PiAcanjcty  nÿsKyiyoac 
 o n d em n a v i t   :  h o s v e r o o b   d e v o tam   d iv in o   m i .  ,T 1J5  «   ^   ^   T J „ ,@ à   e 5 ' 
 n um m i c o n fc ie n tiam  m a gn op e re  p r o b a v i t . A c   r  .   ¿7  T  ,  ■  ^   eu 
 d e in d e   illo s  q u id em   tan qu am  D e i  p ro d i to r e s , ^ ^  a w ï i ^ T n .   xeewsi®!.  T u s   ¿ s   A   © È0J   
 n e   p r in c ip is   q u id em   o b fe q u io   d ig n o s   ju d i -   e rp o J b 'ra s ,  p u iit'  (S am A a a s   a r tq   a £ i s s   ¿ v rafflaw ec 
 a v i t .   N am   q u om o d o ,  in q u i t ,   fid em   erna  , J ,   ï .   o   . 
 p r in c ip em   fu um   fe r v a tu r i  f o n t ,   q u i   erfa  Z“  T  «  / a0>^a  4 
 D e u m  p e r f id i  e ffe   d ep re h e n d u n tu r  ?  I t a q u e   T o   clA ovtas  kyycùfjjtyoLs ;   h ò   ÿ   /Buoié 
 ju fm o d i  v iro s   à   r e g i is   æ d ib u s   p r o c u l   a b le -   Aixav  o’nccoy  ¡u tx& iv   Siiv  t Ì tVs  esopeo- 
 *  A L É S I I   A n N O T A T I O N E S . 
 i   T«e  XIMTUX,*  ßetatMiu ]   Adverbium  hoc  %twm.x2 ,  
 non fine  cauià  utrumque  Interpretern  turbavit,  ut  ex eo-  
 nim   interpretatione  colligitur.  Verùm animadvertere  de-  
 buerant,  palatium  dupliciter fumi.  Interdum  enim  fumi-  
 tu r  pro  curia  feu  curte  principis.  Quo  fenfu  quatuor  
 duntaxat érant tunc temporis  palatia,  pro  numero  fcilicet  
 Imperatorum.  interdum   yerò  palatium  dicitur  qua vis  
 sedes  in  qua  Imperator  folet habitare.  E t  hoc  fenfu plurima  
 erant palatia  in orbe  Romano.  N ulla enim  fere  ci-  
 Vitas  erat,  quae  palatium  non  haberet.  Èjufm odi  palatia  
 féu  domus R e g i*  erant  fub  difpofitionc quorundam  offi-  
 cià liù iti,  qui  Curai  Palatiorum  vocabantiir,  de  quibus  
 mehtió  fit  in  N o titia   imperii  Romani.  H a c  igitur  palatia  
 intélligit Eufebius.  Sed &   villas  publicas  feu  Regias  
 intelligi  piito»  quas  curabant  Cseiàriani-  
 .  2  '"O   ,Po^  hac  verba  in  fchedis  Regiis  vox 
 iùnZoui  ad  marginem additur  eleganter:  awpU 7t<  ¡¿n&Vs 
 VBPíwji^  Xvyto-f/jCt). 
 3  Toíí¡  yaf -¿¡f  etiroS  /3stv;Aíjcoís ~J  Lego  láv’ ai/Tip,  ut  eft 
 ,  in  Fuk. &  Morsei  libro,  ld   eft;  Palatini! omnibus fu b   ipfo  
 militantibus,  ipfifque  adeò judicibus  qui  in  poteftate  erant  
 confiituti.  Poteftas  proprie  dicitur  de  majoribus  judicibus, 
   cujufmqdi  erant  Prsfeéti  Prsetorio.  Sed  &   in Geftis  
 purgationis  C sciliani,  Agelìlaus  officialis  ALIiano  Procon-  
 iù li  ita  dicit,  Poteftas tua,  &c.  Vide qua fupra notavi ad  
 librum  $.  hiltoriarum. 
 4  IT»s yuy  cti  7n>Tc  (ìMnXu  m w   <pvXu%pq 1   In   codice R egio  
 ad  latus  horum  verborum  hujufmodi  nota apponitur  
 »f>.  Similcm  notam  fupra notavimus in lib. iq .  hift. Eccle-  
 lia ftica ,  in  oratione  illa  panegyrica,  d ifia   in  dedicatione  
 Ecclefia   T y r i:  nifi  quod  litera  illa  cui  §.  infigitur,  hic  
 undique  conclufà  eft.  Quo  magis  adducor  ut  crédam  
 hanc notam  effe  <p  &   g.  &   fignificare  Qfómaw,  id eft attende, 
   cogita.  Additur  autem  hac  nota  locis qui  habent  
 aliquam  difficultatem.  Verbi  gratia,  hoc  loco  Ieftorem  
 morari poteft  novitas  hujus  locutionis n£t  filp  ìcy  cbvxiifu,  
 nifi  feiat  fupplendurh  elwa7»» ¿¡>j. 
 ¡bére? 
 V 
 DE  VI TA  C O N S T A N T I N I   L ib .  I. 
 ^•erai.  ra s   3   ry$  à \ y 9ùcts  picLpTvprfeyfgis  g an d o s   e ffe   c en fu it .  I llo s   v e r o   qu o s   D e o 
 ©eocf ccjjiovSt  ofioiovs  xct)  7c%tJ ßcLoiAta, Ùtccov  ’i n dignos  
 e ffe   v e r ita tis   ip fiu s   te ftim o n io   c o n - 
 \ » ~ o   .  i  ^   v  fta ret,  e o d em   e rg a   p r in c ip em   an imo  fu tu - 
 ^   n v a W « * * * *   * « 1   «W IK   (ppupus  ros  effi.  affirmans,   p r o K á o r e s   ntque  im pe - 
 Í   xct/g^tT|g#*  1  oj)  TCpcotois  xcù  oLvcLyxcuoii  <$iÄw  TS  r i i   ip fiu s   cu fto d e s   con f l i t  u i t i   è ju fm o d i  h o - 
 jtc61  otxetw  xpwccf  <P>iools  roùs  toibTdS  ^   vree/e-  5  mines   in ter  p ræ cipu o s   am ic o rum   &   m a x i- 
 •TtWy  xeti  ¡jo lA A ov  clv tov s  yi  ¡ J iy À A o ù V   •zw.jtt&íct 3>|-  
 oocvpay  iG&i7to?AoS rnfJA^rtLf. 
 K E Í A A A I O N   IZl. 
 Ylit}  fy s   <PiAo%¿j<tóv  eturoef  '7Cpocuptnô»s. 
 m e   n e ceffario s   habendo s  effe  d ic en s ,  m u l-   
 to q u e   plu ris   æ ilim an d o s   qu am  ma xim arum  
 o p um   th e fa u ro s . 
 C A P U T   X V I I . 
 De  ajfettu  &   amore  ejufdem  Conflantii  erga  
 Chriflu. 
 2,  *  \   A \ ’  oTos  pdp  0  K  avçccv'nta  qrcCTijg  f/.VYi(j/>v(\)-  t o  T T  u j u s m o d i   fu i t   C o n f la n t in i  p a te r , 
 - C X   e r o i ,   ¿ s   c i   H i   W i W u .   im m   S ’  Q   f i c u t   à   n6 b is   b r e '',i« r   m d ica tum   e ft . 
 »  ~  •'■(s.  c   '  \  \  »  t,  a/  Q u a lis   au tem   eXitüs  vitas  1II1  con tigerit» 
 ctvTco  rroiaàç  tsça  Toy  ©eov  &jn>otï)(9iV’n  Tctpyno-  c ^m  fe  ta lem  e rg a  D e um   p ræ f lit if fe t , qu an - 
 Aou9y n   t sA ® *  j   xct)  oe  Tibcrop  t o   Cd&AAi^oy  t iim q u e   d ife r im e n   in te r   ilium   &   r e liq u o s 
 •>  r  „   jsp. p  .  ~  n  im p e r ii  con forte s  is  q u em   c o lu e r a t   D e u s 
 ctuTod  t e   xeti  T V   xotvtoyav  tyis  [6 cL<nAucL$  0  npos  r f   ,  .r  •  1  .  r 
 ,   r  a \   x  „   fp p  e lle   v o lu e n t ,   q u ilq u is   rem  ip lam  atten tius 
 clvtoô  Ti/Mi9eis  ©eos  edtuïe,  (xcl9qi  clv  ms  t>Î  r y J   1 5  e x p e n d e r it ,  fa c i le   c o g n o fc e t .  P o f tq u am   en im  
 '7eçpcy(jjoi'TCùv  rroy  vouv  û'Tnçiioi&s  l7C&iSiii  tn u lta   r e g iæ   v ir tu t is   in d icia   d iu t if iim e   pcæ - 
 _  n  - v  ,   ~  tv  /  ~  rv  /  buiffet»  unum  quidem  fummum  omnium 
 yoc.0  /¿otcnÀix»s  XetTYis  ¿oxilucl  uoexpa  èiâtoxet  w   r   1  .  , 
 “   t  v  b  ,  \  >  \  /  »  »  o  D e u m   a g n o lc e n s ,  e orum  v e r o   q u i  plures 
 3   XP0VVy  flm v   r f b   3  Toy  èvri  vrctyrav  etfoèsy  v   Deos  cblerent  impietatem  condemnans,  &  
 S i  T'ft/*  cl9îôî>v  X3cleyva»ccû$  ,7mAv9éÎciç  ,  ¿Üvus  t e   fandorum  hominum  precationibus  domum  
 «  /  »  „  ~  \  ,  p  iy   ■>  a.  fuam  undiquë  m u n iv iffet,  reliquum  deinayuov  
 et vdwcov  t o  y  clutoo  T2f9i(p pçLra.'U)  oixoy.  o b - 2 0 . ^   ‘  „  n 
 '   ■  r   x  \  ,  1  ~  a.  ceps  v itae  tem p u s   e x p e d ite   a c   tranqu ille 
 4  ÇCcAri  t o   A ow o v   x ct)  4 t jÏs   t fM S  fum m a  cum   g lo ria   exeg iffe  d ic itu r   :  com - 
 5*  Tpé-^ccj'  oïov  ctuTD  f 70  JV j ¡Jowsf.zjLoy  w e l l   (petal,   P os  eî us fe lic ita tis   quam   vu lg o   p erhib en t 
 \   /   /   ./  ,  s u r   /   i n   e o   p o f i t a m   e f f e ,   u t   n e q u e   a b   a l i i s   a f f i - 
 T O   m m   v m >   ¡ m m   c tM a   v r y e X w .   c i a m u r f   n e q u e   a l i o s   i p f i   a i f i c i a m u s   m o l e - 
 a   outcù  S ü m   f   a  TtctvTU,  t j j s   ( è c u n A u c u ,   J y f > m   6D -   i l i a .   A d   h u n e   i g i t u r  m o d u m   t o t o   im p e r i i   
 ç o tô îj  x o u   y c t A m o v   c l v t o is   v r c a o i   x o q   y c t p m r v j   o-ttt) 2.5  f a i   t e m p o r e ,   q u o d   æ q u a b i l e   p e r p e t u o   a c   
 ,   „  .   ,   . /   \   »  p  >   i   \  a,  p l a c i d u m   f u i t ,   ü n iv e r f a m   f a m i l i a m ,   c o n j u - 
 0 iX £ T c J y   tE iq t,  W T O   T o y   ctvTocJ  o iM V   m   tco  g e m   f c ü i c e t   a c   l ib é r o s   c u m   o m n ib u s   m i n i - 
 /S c to iÀ eT   © e a   x c t ô ie p a '  ¿ s   /twiiiey  e x x A i j -   i l  r i s ,   u n i   o m n iu m   r é g i   D e o   c o n f e c r a v i t . 
 ¿ i «   ©eo<f,  T f i i i& A »   c i   ctÔ-roTs  /3â a iA s !o ii  r oÆ f» -   A f e o   IW w i M   e o rum   q u i  in  ip fiu s   
 /  v  n/  >  a.  ,  p  ,i  pa la tio   i im u l  v e r lab an tu r ,  nu lla  r e   a b e c c l e - 
 TdfJZvUv  tcA v^uv’  ii  c i 1 vnovtv  Xj  A&'ftfpypi  ©eoc),  01  j ) e i d i f fe r r e t .  In te r   q u o s   ei^arit  etiam 
 g   Tels  u7fEg  (èctoiAicos  SiYjvexSs  è^éleAsy  Aa.TpeicLç’ 6om  30 m in ift r i  D e i ,   q u i  con tin u is   , p re cationibu s 
 qr  i  -   .  ~  » t\\  /  ,  -  e  c/  .  \  p ro   fa lu te   p r in c ip is   D e u m   v e n e r a b a n t u r   : 
 to is  'jtoM.ojs  oude  4 t^0t'  T o   r   r   -  • 
 SeooEÊoey X P yIPu t 'n ( ) èiV  avn-^ppÜTO  ytvos. 
 c um   tarnen  v u lg o   ap u d   alios  n e iip fum   q u i d 
 em   D e i   c u lto r  um  nomen  p ro  fe r re   fas  effe t. 
 V a l e s t i   A n n o t à t i o n f s . 
 1  'Ev  ¡fin 3  Codex  Regius  ieriptum  habet  cJ<  
 4% ant ti  re  ¿»xyxeaoii,  ¿ re. Quod  autem  ièquitur  
 pleonafmus eft familiaris  Eufebio.  Sic   enim  locutus  eft  
 in   libris  hiftoriarum,  ut  pròbe  memini. 
 2   'AAA*  out  ¡Z i]  N o vi  capitis  ièftionem  hic  fecimus,  
 R eg ii  codicis  auiftoritatem  iè cu ti,  cui  conièntit  codex  
 Fuk. cum  veteribus  fchedis. 
 5  ©eè»  t   ktÌ  'ttzÌvtcùv3 * Deeft  ¡[AsXoyäv  aut  quid  fimile.  
 In   fchedis  Regiis  poft  hac  verba  p  ©m», additur ad  
 marginem  tmyroui.  Turnebus  vero  &   Savilius  poft  vo-  
 cem  «n WfTOv addunt  t i ^ t .  Sed  melior  eft  leftio  illa  
 quam  ex  fchedis  protuli.  Nam  verbum  bnyvout  eleganter  
 opponitur  ei  quod  proxime  fequitur  ^reyuuxaii.  In   
 codice  Fuk.  fcribitur  tlìtìs.  . 
 4 T«s  £ »«  2j&/nfép‘*l 3   Henricus  Savilius  ad  oram  fui  
 codicis  annotavit,  forte  addendum  effe  A ijiiw f.  Sed longe 
 melior  eft  emendatio  quam  in  fchedis  Regiis  ad  latus  
 adferiptam  inveni,  tòs»A?  Aoutbv  mù  ¿nupx%oii  ri??  Lai/,  
 h t tm i   pio».  Codex Fuk.  habet  eùiuXi Xotrnt  ^   ut.  tLù 
 f   To  ¿i)  [s& nf&ioi  sTrdj (pamJ   Alludit  ad diflrum  Epicuri  
 de  Deo,  r i   r(ff.xfe^oy,  obn  ■&?*'•///,«■&.  iprf  a i re ,  obn  a&co  
 ut  refert  Nemefius  cap.  44. Cicero  lib.  I .   de natura' 
  Deorum.  LaSrtius pag. 797. 
 6  vOre  mtpjft  roti  mXXoti  ]   In   fchedis  Regiis  ultima  
 vox  punétis fubnotata  eft,  &   fuperferibitur  A amiti,  quod  
 magis  probo.  Porro  ante  hac  verba  in  iifdem  fchedis  
 hac  adduntur  ad  marginem,  hsM  rubra  ro g ì  pin?  r a h   
 mujirtXtno.  Quam  eruditi  antiquarii  conjcéluram  ièque-  
 tur  qui  volet.  M ihi  quidem  hac  verba  non  videntur  
 □ecefiaria. 
 V a r i o r u m . 
 a  T«v  « ri/,  fiamXiidt, >§ó?oi>3 Cum Se  hine  &  alibi  ex  
 Éufebio conftet,  Conftantium  Ecclefia C hrifti  ih  fua Gallia 
  femper  faviffe, unde faftum eft,  ut Hiftoria plurimarum  
 G a llia   civitatum  ac  Provinciarum  ,  fuos  Martyres  hac  
 ìpfa  periecutione  ad Déum  cranflàtos  pradicent  ?  H ac  
 fic  conciliari poflè  exiftimat Baluzius,  initio  quidem  Gal-  
 lias à Periecutione  non  fuiflè prorfus  immunes ;  occupato  
 videlicet Conftantio contra Barbaros, ut  Bofquetus in  libro  
 4- Hiftoriarum  Ecclefia  G a llicani  cap.  I I .  at  pro  confuetudine  
 &   folito Gentium furore  itìultos  Chriflianos in Gal-  
 liis  cafos fuiffe. —   Verofimilius  forlàn dici  pofiìt, Martyres  
 qui,  Diocletiano  &   Maximianó  iavientibus,  paili  in  
 Gallia dicuntur, morte affeiftos fuiflè initio Im perii Diocle-  
 tiani, quando Herculium adhuc  Cafarem  in  Gallias  adver-  
 fus Bagaudas  m ifit.  Neque  enim  antiqua  martyrum afta  
 reperire eft,  in quibus Conftantio  Caiàre  imperante, Per-  
 iècutionem  in  Gallia  viguiffe  legatur.  Ani.  Pagi  ad  arm.  
 303.  n.  V III. 
 K E  *  A