* Í 4 E U S È B I I P À M P H I L Î A n to n in u s P lu s .
$ ,E C .
I I . C A P U T X.
Qui Roma & Alexandria Epìftopi fuerint
imperante Antonino.
Huc refer e t e r u m Hadriano vita perfun&o,
Nìcephor. y j cùm unum & viginti antios impel
i M raffet, Antoninus cognomento Pius admi-
niftrationem imperii fiifcepit. Hujus anno
primo ) cùm TeleÌphorus migraffet è vita
anno fui epifcopatus undecimo» Pontificarm
i« tum Romanae urbis fortitus.eft Hyginus.
tont.Rom. Porrò Teleiphorum fcribit Irenaeus illuftri
martyrio vitam fìniiffe. Q uo loco etiam
docet fupra memorati H ygin i temporibus,
Valentinum propria; feótae conditorem, &
Cerdonem erroris Marcionitarum au&orem,
Roma; ambos floruiile. Verba ejus haec
funt..
C A P U T XI.
De his qui eodem tempore ßttaram auttores
fuerunt.
K E $ A A A I O N l'.
T ins V7C\ tyis *Avrayiva ßatnA&icCs ìwioTtotfoi P«-
fxctiav % ’AÀe£ctvJpéoùy yíy>va.<riv.
T 0 Ü 7 V «N TO XP*®V f i * rtpciùTOV X, eÙfoÇoV M 3
r o s é x r cm y r o s y ’ A vtoùwos o xAv¡Q&is éljaiCìis
rleu fPcopicc¡cov % ¡& & X ra4' T87V ^
’i n i 'TrpQTcp b Teteorpopa tov ßiov h h t& T cá tyis í>
Aniypytcts òfioujTcS fieTcLÀ\et£cwlos, Yyivos t xA>j-
pov £ 'Poùfiatlw \r7n<nL0'KYis 7ra^tÀct^Sctvg<. i<p>pet
io y t pilco b EÌplcuouos r TeAtotpopov juctp'w&a rlco
•n\A/rluì D^'TCpi^ouC ^»iAoùv ¿V rv cvrd t of
Syxépdjjov 'Pcopicrlw ìtfloTtOTnv <Y>ùw, OvcCtevn-
vov ISias capeólas dmynrlco, x,' K epSìnvcc rns
Mctpxiùivct TTÀctrjjs ^ X ^ vy t Í í 'Popvr.s à fi-
I j <J>a y v oeÁty c&v ti» ^ é r e o s .
K E $ A A A I O N I a '.
T h e } T § f KS^t olvtìss yivopdjiim dlpiàidpx<dv.
Tice~ T V T A M Valentinus, inquit, Romam ve- I IN Vide Nicew
j j f e i . 'N nit Pontificatu Hygini. V igu it au-
vJlmiaùi. te ni temporibus Pii, & ad Anicetum ufque
Ctrim. permanfir. Cerdon verò qui Marcionem 20
O ’
anteceilìt, ipfe quoque Pontificatu Hygini,
qui nonus fuit Epifcopus, cùm ad ecclefiam
yeniflet, & errorem. fuum confeffus effet,
ita deinceps perfeveravit : interdum occul-
V a l e s i I
YctAivwos pâjj todev eis 'Pcopilea étt! 'Y- c
yly&‘ YixpuLoi ¿V Io n ì l i » , xoc¡ "m p ép iu n i
e eos ’AwjcjjtV. KípSúv ài o ts ç ) Mdpxiwos, ¿ duros
gTrl 'Yylyfs 1,os w haros \'7Ci<nto'7fosi ds tUo i
OjcxAvjaíav gAÖav ¿ e£opu¡\oyispdpo$3 úreas h tri-
AgUE* *7T0T6 M Ò * ÁCt.QpoSlS)d<7X.Ct.ÁúúVy 3 *7T0TE <íg 7ÎO,- 2 5
A n n o t a t i o n e s .
1 aO í 5» etxl&- Í7nmezr<&> ] Locus Irensei extat in lib. 3.
cap. 4. ubi vetus interpres legifle videtur '¿yh©*. Q u s le-
£Ho magis convenit I ren xo , ut patet ex cap. 3. ejuídem
Rbri, ubi Romanos pontífices enumerans Irensus, odiavurn
ab Apoftolis Hyginum recenfet. Hic tamen error antiquif-
fimus eft. Nam & in lib. 1. Irensei cap. »8. feribi-
tur, & apud Epiphanium in hserefi Cerdonianorum, & in
Epiftola Cypriani ad Pompeium. Qui locus Cypriani quia
ex Irenxo verfus videtur, non eft bíc omittendus, Cujuc
magifler Cerdon fub Hygino tune Epifcopo, qui in urbe nonus
fu it, Romam venit.
2 Aedpfa^l'aax.ts.xZt 3 In tribus noftris codieibus Maz.
Med. & Fuk. feriptum eft XccJptAl'doxu*. Nicephorus tamen
& Regius codex vulgatam leñionem tuentur.
3 IIe7í 5 ttoAív i p p y j o X a y ] Notanda funt inprimis
h s c Irensei verba de Cerdone Herético: quem poft confef-
íionem hxrefeos in Ecclefiam admiflum fuifife dícit ab Hygino
Romano pontífice, ac deinceps in urbe Roma manfif-
f c j nunc occulte doótrinam-fuam fpargentem; nunc rurfus
confitentem errorem íuum ; nunc convidtum prav» hsereti-
eseque doftrin*, eóqüe nomine ab Ecclefia legregatum. Ex
quibus colligere licet, in baerefeos crimine fecunda: confef-
fioni locum fuiíTe; & hxreticos qui poft confeffionem &
abdicationem erroris fui ad priftinum dogma iterum redi-
iflent, quos nunc relapfos vocamus, tune temporis ad íe-
cundam confeffionem & poenitentiam admiíTos fuille. Tandem
verò Cerdo, convi&us quòd poft toties iteratam Exo-
mologefim, peftiferum virus erroris fui occulte Ipargeret,
penitus fe ab Ecclefia removit. Id enim fonant Irensi
verba;, q u x Rufinus 8c Chriftophorfonus perperam meo
judicio interpretati funt. Ñeque enim Cerdonem ex Ecclefia
ejeftum fuifle dicit Irenxus, fed ipfum fe ab Ecclefia
penitus fegregaíTe. Ex quo apparet, Cerdonem fuo ipfius
judicio condemnatum, prxveniíle Ecclefia fententiam.
V a r i o r u m .
a HgZftr swof}yiT<&’ ] Hadrianus, poftquam die vicefima
quinta Februarii Antoninum adoptaifet, apud Baias
periit die■fexto Iduum Juliarum, inquit Spartianus in Adriano
c . 2y. Sj itaque Hadriijnus die decima menfis Julii interiit,
vixft annos fexaginta d.uos,menles quinque, dies feptemde-
cim. Natus enim erat IX . Kal. Feb. Vefpafiano VII. & Tito
V, Cojf.üt habet Spartianus citatus, c. 1 . id eft, die viccfima
quarta menfis januarii anni Chrifti feptua;gefimi fexti: quem
etiam. diem Hadriani natalem antiquum Kalendarium a Pet
fo I^bibecio editum exhibet. ,---------------- Si. roenlem
uniim ultra fuperftes fuiflet, nempe ad aiem ufque X Au-
gufti, vicefimum iecundum Imperii annum auipicaturus
erat. Ant. Fagi Crit. Vol. I. pag. 136, ad ann. Chr. 138.
b TiJifo-<pops') Anno Imperii Trajani decimo quarto Roma
Patriarcha faftus eft Telefphortts, qui cum annos undecim
fedijfet, diem obiit, inquit Eutychius. Sedit igitur T e-
leiphorus ab anno Dorn. C X I , Pifone & Ruftico CoiK
ufque ad ann. Dom. C X X I I , Aviola 8c Panfa Coffi At-
que hic eft quem primum inter Epifcopos Romanos Martyrium
gloriose fubiifle apud Veteres legimus: 8c quidem,
ut videtur, anno Hadriani fe x to , quo tempore Imperator
illc Chtiftiapos periecutus eft, poft famem, peftilentiam, 8c
terrse motum. Quarto, fub Hadriano perfeoutio numeratur,
quam tamen poft exerceri prohibuit, u t loquitur Severus, toft
Hadriamtm, Antonino Bio imperante, pax Ecclefia fu it , ut
idem ait. Sub Hadriano igitur Teleiphorum obiilfe tradit
autor antiquiffimi Catalogi Csefare 8c Balbino ColT. ann.
D . C X X X V I I . unde eum obiiiTe fatetur Heinfchenius A .
D . C X X X V I I I . Tertius Catalogus. A. D. C X X X I . Pro-
Iper C X X I I ut editur, ut Vidtorius C X X X V I I I . Euiè-
bius in Chronico, Antonini Pii fecundo, an.,Dom. C X L .
Nuperi Chronologi, Antonini X V , an D. C L I I , ut diler-
te Petavius 8c Labbéus. Hic primo pedem figere* placet,
8c quid quantumque b x c ad hiftoriam prsellenc, con-
fidcrandum proponere. Non iunt gratis haec a nobis di-
dta, aut ex fola audio'fitate' Eutychii fcriptoris * v i fequi-
oris, fed quam vere quamque necelfario infrà patebit. Certe
Teleiphorum ultra an. D . C X X I I . non fediffie liquet ex
iis, quse in hiftoria de ejus fucccflore Hygino traduntur.
Nemo enim adhuc Telefphoro Hyginum fucceffiffe nega-
v it. tearfon. de annis priorum Rom. Epifc. Dijf. II. c. VII.
pag. 234. Iniit Telefpborus Pontificatum ( inquit Ant.
Pagi) an. Chr. C X X V I . lcdit annos XI, menfes III,d ies
I I I fi error in Chronicon Damai! non irrepièrit. C r it.V o l.
I . pag. 1 yo.
c Ou«A£yny@-3 Valentinus, patria, ut ferunt, Phreboni-
tes in .Egypto, Scholse Platonics fe&ator, Graccorum ar-
tibus inttitutus, Theodadis D. Pauli familiaris difcipulus, fi
Valeritinianis fides. Epifcopatus repulfam paffiis ab Ecclefia
Catholica defccit, aliufque Gnoftic» baerefcos propagi-
A«v
A ntoninus Puis. E C C L E S I A S T
Ai, í ^ o fu \q y ¿ f^ /io í ' •K m S i \<p' ¡Ts \-
I SlSbco-xe xctxas, x, * a,<pi^a.fiS/jos -r* r. a.St\<pa. avvoSÍas.
ro o m Se ipi/m on Tejera r tu¡yí m s á lficas.
’is y i fií» toJ K p a ra aS9/s me t t 5 KipS'tms
a •mvm Siit-etct. a KepS'ay Si u s clkS t top
Sitiara Tas. itpop/iis AaSfflf, ¿ imSyipihms o r tv>
'Pcc/ñf ten r?«s éralo, kA»/», tUs iutcxocniáis
3*}&Sti%js íc e I t ’A7roíÓAffl, estros, eííJéige f
•\iara t5 lópia xemputptíni ©to,, piti
uytq narágjt roí Kvejcu ¡ipcas XuqoS. ro,
f t ii y¿g ymeífySdq- ro, Se íy y a m «,«). ¡¿x¡
to, fdp Sixcuor Toy Se a^iSo, úorág^ei,. Sia Si -
b 2 ^ Á / A i K 5 . a S t 'o i bM A p z lm o r iom x i s , 'ñ v f y o i
3 ro íiütraaASo,, ¿rnipvSpiAajitms * ¡SÁAcipypuit.
I CÆ H I S T O R IÆ Lib.IV . 155
tè docens, interdum rurfus confitens erra- S æ c .
rem: nonnunquam convifius impiæ do- II.
itrin*. eoque nomine à fratrum conventu
remotus. Hæc Irenæus in tertio adverfusC.f. 4.
hærefes libro. In primo autem hæc rurfus
5 de Cerdone dicit. Cerdon autem quidamcaf. 18.
ex Simonis aifciplina profeétus, cùm Ro-
mam veniiTet Pontificatu Hygini, qui in
■epifcopali fede nonus Apoftolorum fucceflor
fuit, docuit Dèum, quem Iex & Prophetæ
i o prædicaverunt, .Patrem non elfe -Domini
noftri Jefu Chrifti. Hune enim cognofci,
■ ilium verô ignotum elfe : & hunç quidem
juftum exiftere, ilium autem bonum. Huic
deinde fuccedens Marcion natione P o n ticu s ,2 i™ ;
fcholam latius propagavit, impudentiflimè
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s .
I A(p tfK flw ? TOiy ùhx<?Zv n cooXecf] In códice Maz. &
Fuk. feriptum eft ozwaMm. Vulgatam tamen feripturam
confirmât vetus intefpres Irenæi, qui hune locum ita vertit
lib. 3. cap. 4 . Et abftentus eft à religioforum hominum conventu.
^ ’Htifrov i i ¿tdùoxccXiïov'] In codicibus noftris Maz.
Med. & Fuk. feriptum inveni diduoxùxuov, non in hoc fo-
lùm loco, ièd ubicumque id nomen occurrit. ’ '
5 BXctrÇiifAay ] Religio fuit Chriftophoribno, vocem
banc quam Ecclefiaftici feriptores jamdudui» latinam fece-
runt, uiùrpare. Vertit itaque convida ja d ans, male omni-
XIr, mpiînc vprtifl^t* *' Tmtiio 00. melius vertififet : Impie lIon*c.u.*t*u*s.. Tx___ÿts___
Suetonium d ic it , Impie locutus eft Varmularius. Nos ta-
'a5n rm ,CUtl ver,timus blafphemare. Neque enim
refugienda funt hare verba, q u a to t fxculorum ufus conr
Ì Z È v T * ? & Epifcopi 8c
Cathoha vitanda erunt vocabula : & longa verborum ferie
obfeuranda ent ora tio , ne di&ionis unius prorfus neceifa-
ri® afperitate ladatur. Cyprianus certè in dièta ad Pompeium
Epiftola, cum hunc Iren®i locum fuppreiTo autoris
nomine defcriberet, verbo blafphemare uti non recufavit.
Sic enim a i t , Q u em Marcion fecutus, additis ad crimen
augmentts, tmpudendus ceteris & abruptius in Deum ta -
Sic Domitianus apud trem creatorem blafphemare inftituit.
V a r i o r u m .
nis autor extitit. Famofus effe còepit circa an. C X X , vel
ut alii, ferius. Reliétà Alexandria, tefte Iremeo lib. 3. c .4 .
Romam v enitiub Pontificatu Hygini, viguit aurem temporibus
Pii, & ad Anicetum ufque permanfit. Romà fe-
cedens in Cyprum iniulam fe contulit, ubi ad extremum
impietatis prqlapfus ( ut Epiphanius - habet hsref. 3 1 . ) in
earn quam tuebatur, flagitiorum diiciplinam altius ie im.
merfit. Prater ea qua cum Bafilide communia habuir, hu-
jufmodi fere dogmata confinxit. Fabulofam quandam
Deorum ac iEonum genealogiam barbaris nominibus re-
¡fertam, 8c Hefipdica perquam fimilem excogitavit. Chri-
ftum è ccelo corpus detuliffe docuit ; 8c tanquam aqua per
fiftulam, fic eum per Mariam tranfiffe virginem, neque
quicquam ex utero ejus iumfifle. Tres hommum ordines
conftituit, Spiritualium, Animalium, atque Carnalium, ex
quibus primos (fuos fcilicet affeclas, ceterofque Gnofticosj
lolà cognicione, iècundos tarn fide quàm operibus, Ultimos
nullo modo falutcm confequi poffe voluit. Flagitiofiffima's
JiBidines licitò perpetrari poffe, quin & nullum fummum
perfedtionis gradum adequi, qui mulierem ad amorem iui
non aliquando pellexerit. Carnis eum refurretäionem ne-
gaffea tt Epiphanius: non omnis v erò , fed hujus folius
carms Tertullianus. Legis 8c Prophetarum quibufdam li-
bris probatis alios improbavit. Plura de his videri poffunt
apud Irenxum toto fere librò primo 8c fecundo, Tertullia-
num libro adverfus Valentin. 8c de Prxfcriptione cap. 40.
& Epiphanium Hs rcf. X X X I- Cave Hift. Vol. I . pag. ,0 .
De aitate Valentini, Cerdonis, & Marcionis confule Pear-
foni Dijfert. II. de amis Pii. Rom. Epifc. c. 8. & Vmdtc. Ep.
Ignat. Part. I I cap. 7.
a KijjJXiv K 775] Longe prolixiorem catalogum blafpbe-
iniarum lllnis .recenfet Tertullianus libro de Prsfcriptione
H sret. fcilicet quòd Legem 8c Prophetas repudiarit , Deo
creatori renunciaverit, Chriftum in fubftantia carnis non
vernile, fed folo phantafmate: nec omnino paffum.fed
quali pauum : nec e x virgine natum fuide dixerit. Sed 8c
refurreftionem corporum negavit, folumque Luc® Evan-
geliurn, nec tamen to tum , recepit. A p o lid i Pauli neque
omnes, neque totas Epiltolas admifit; Adta Apoftolorum
& Apocalypfin Joannis, quafi falfa, rejecit. Vide Epiphan.
b a r e f 4 1 . Feuardentius in Iren• lib. I . cap. XXVIII.
b MupKiam Ò UofUiibf) Marcion, natione Ponticus, patria
Smopenfis, patre Catholic® comraunionis Epifcopo natus
• Tertulliano non lèmel Ponticus nauclerus dicitur. Pri-
jpò quidem caftitatem pr® ib ferens, vit® aicetic® inftituta
tus eft: cum verò virginem quandam conftupraffet, à
m . UO’ v *f? ^ n<aiffimo, Ecclefia pulfus eft; nec ut eum '
Hnr! UCret- -s PIiec'bus, Ullo pceuitenti® fimulatione ad-
HanrP°KU,t r 'F clii'c 'Plina Ecclefiaftic® obfcrvantiffimus.
nnn cum popularium fuorum convicia ferre
aiioo d r c i t« CC X r !>atr'1 I ProriPuìt’ Romam I™ * *™ .
non ad communioncm lolum admitti,
fed 8c principem illic locum fe confecuturum fperans. Ve-
rum causà ejus cognita, patrifque propofiti iui tenaciffimi
v o untate nota, Ecdefi® Roman® feniorès eum rccipere
noluerunt, ne public® difciplin® ratio, & communionis
catholic® vinculum folverctur, veriti. Irritato exinde ani-
mo in apertura erupit fchifma, & Cerdonis Magiftri fui
veftigia fecutus, nova ac blafphema dogmata in vulgus
projicere cap ir . Rom® dum aderat, forte ei occurrit
Polycarpus Smyrnxorum Epifcopus, cui cum, Agnofce nos
Poly carpe, dixcrät ; Agnofco te, refpondit Polycarpus, pri-
mogenttum Satana. Vid. Iren. lib. 3. cap. 3. Refert T er-
tullianus Pr®fcript. cap. 30, Marcionem tandem errorum
pcenituiffc, fuainque peenitentiam publice teftari voluiffe;
la i dum m Ecc lc&m recipiendus c flet, cä lcee ut quos
m errorem ftdùxerat, E c c id i* rcllitueret, morte pra:r a -
tus id abiolvere non potuit. Dogmata ejus lujufmodi
fuerunt. Tres effe deos fupremosi i r e rerum principia,
primum inviGbilem, quem bonum Deum ac Domini noftri
patrem appellatiti alterum afpeaabilem, & creatorem
fimul, ac judicem; tertium inter utrumque medium, quem
K Diabolum vocatit. Et ita. quidem h * c Marcionis
principia recenfet Epiphanius: Tneodoritus verò quatuor
ingemtas fubftantias enumerar, i . Deum bonum & inco-
gmtum, Dommi patrem. a. Creatorem ju ftum, quem &
Malum nommavit. 3 Materiam, q u * mala fit. 1. Alium
malum, cui materia fiibeft. Sed proprie loqueudo, duo ran- ‘
tum prindpia ftatuebat Marcion, Bonum fcilicet' & Malum:
Alterum judicem, ferum, Wiipoteutem : alteram
mitcm, placidum, & cantummodo bonum atque optimum.
Dogma ulud Stoicorum eft, duo efle principia, bonùm malumque
Dsmonem. — ------ Chriftum è ccelis defcendiffe,
ut in ìpfum credentes ab iniqui illius Dei, qui Adamo 8c
Judsis duriffimas leges pofuit, fervitute liberarer; non tamen
veram, fed ‘puvfymxitv iolùm .carnem induillè, nec revera
paffum effe, cum pati vifus fuerit. Eum ad inferos
poft mortem defeendentem, pr®dicato ibi Evangelio, con-
verfos Cainitas, Sodomitas, ceterolque omnes fceleribus
ac vitiis infames , fecum ad coelum retuliffe; Noachum
verò, Abrahamum, rcliquofque Patriarchas juftiti» fu® ni-
mium confifos, ac pr®dicationi ejus aufcultarc renitentes.
i re“ gatos reliquiffe. Refurreèlionem anim® folius eile
non corporis. T e r iterari poffe Baptifmum in eorum
gratiam, qui poft admiffum primà ac fecunda vice falu-
tare lavacrum, in mortale crimen inciderant. Legem de-
nI(l.u.e .f f prophetas omnes repudiandos eile, utpote qui
mali llhus Dei, mundi Crearoris afflatu vaticinati fint.
Quin & Epiftolas Pauli quatuór rejecit, reliqualque dc-
cem fosdiffime corrupit, multis ex iis detrailis, multis ad-
ditis; 8c ex omnibus evangeli« D . Luc® folum recepit
idque genealogia Chrifti maximd parte refeélà, ceteris feri-
pturis canonicis penitus repudiatis. D e abfurdis his in-
lullilque dogmatibus videri poffunt Irensus Üb. i . cap.
Q s i