n u a m b o n s c h e ' z a a k e m
M l f l « Opperhoofd, een der Schoolinee-
zyn gezelfihcf «sedete nlmen j miti dai
m *» > | hB E « «*«» van f e . EiUnd vertrekkende 'Z
W B m m m a mede S a ß « / ¿«Opperhoofd mos/«, bekent
gemaakt werden ; mtie ^ SchooU
m e c te s , « « a , Je prcdikant vm
hun Plauzen ontbeden werden, en dt Pòri
tieffen mceten paffeeren j zig aan bet Op-
perhoofd zullen hebben ***> +* *
«ers hnodiy bebbcnie , zal den zeh-en
vermögen te ontbieden, der daar af alvoo-
rens kennt,mn den Predikant geven, cp
dat zoodmigen S chool, niet ledig blyve,
ferzocn , ^ d e n V e J l J t t a r l T Z l S T * * *
crdonneeren, waärgcnontcn werde , zondtr P 0old xuilen W>*» »»«te geven.
f i l l t f i Opperhoofd, j p g g
f “ °Pmtb°d , nan den Predikant zal be-
boeven bekent te maken.
3-
‘Insgelyks, zal den Predikant, ein School-
mcefterontbledende, daar van bet Op-
perhoom de modlge notificatie doen, zander
al mede gehenden te zyn , di rtdenen
uaar van te zeggen.
. Eenig Schoqhnecilcr,ffd een ander f e r moir
verzechende tegaan, , f waren,zal,
aie, forent petmi& daar tee van bet Op-
perhoofd /r erlangen , fchriftelyk befcheid
van den Predikant vertoonen, dat by zoo
lang ban gemi/l, en di, School injddens
beboorlyii versorgt zal worden.
r-
«»« Schoolmçclter | doer
f W iin ft - •/«* andere rede-
nen, doer den Prediknnt getuigd werd, ¡zone
g gagie met te meriteren, z ì i Zy„Vaarde zulks aan bet Opperhoofd be-
kmt maken, d „ , op degilft verzoek \ ge-
mlde gagie, zal ntoeten Monden, m dat
van ? MJ er,loor° n , op bet voordragen
van den Eenyaardep Kerfcenraad , zal
•werden gediiponeerf.
ZulUn de rdpe&ive Öpperhooöen de
l ? redl^anten »a baar fatzoen
beboorlyk bejegenen, gefykaek aande-Mdereipedtlve
Opperhoofien met fatzoen zuP
len ontmeeien , op d i i alzeo , alles met
/ f i ’j r A J v ' , ‘ e"dr*gt , toegaay en
e Leere der Zaligheid ,' zonder ergermf-
Jen te geven meer en meer mag wafTen en
aangroeyen, tot ßigting van Gods Kerk ,
en b,vorder,ng van Heilig Euaogdiura!
Zullende de Opperhoofden r e fp e jp a y i
van dezeonze ordre * Eurtuurde Predi-
“ comniunicatie
Was getekenty
Wvf/GAARDEN»
' Extraft eätfe haidere Ördrc veer
de -Kooplieden , en mindere
commandeerende op de Buiten-
Lomptoiren en Redouten binnen
deze Provintie , Waar na
bundezelve, in bare refpeäive
* unctign zullen hebben te regu- -
Jecren, in opzigt van den Gods-
dicnft.
O P Comptoiren, Redouten, eh
U Plaatzen, daar Peft gebe Jen
fl/ 'Zickentroo-
fter« , sullen deor temandvan de bequaam-
ß>, en befchetdenfie. Oflicieren , Chirur
1 evns. of d l___ ■ ’ ^n,rur-
Z)e Predi kanten zelfs f'n perzeon. ofby de ertffo/frSki J “c
ztekte,o f andere teevalligbeden, deKrLk- g y L o fXM u en 0,* CICren > Chi™r
bezoeker elder, naar de emliggende Plaat- din de ordi™ r m avm
sen , de vifitens zullende doen , zal bet Znthk le J ^ J ■? v00r ’l Folk «
Opperhoofd gebouden zyn haar * \ j Zee*jun -, item de Zondae , en an
Ä Ä r Ä t r i » ! ! [ i S m i S hnft^ i e H o o g d a | e i ,X ;
U v‘ 'sien,inveegen Ì Lé» ? .T der h“ ‘M i otan
, _ ■ ~~etva uyotwenutr, met een be
t ‘„ r t“'4 “ oterzien, invoegen ah by de
Inftru&e van den Edelen Heer A u i h
v°°r de v Ä v e i r CoOEptoiren>
\ De Predikant elders gaande zal ver-
vermogen den Schoolmeefler van daar, in
..T b s 'i ■ „ > ""“ er bet lezen van
een Predikatie mt Bullingerus, ofte ander
Gereformeert: Huis-Poftil, beginnende en
emdtgende du Handelinge met Lofzangen,
volgens gewemte cnzer Kerken j alwaar
stg b „ Opperhoofd alteos T j j t
met laten vtnden, niet alleen em hem zeU
von, maar 00k andere te ßigten, en zyn
onderboortgen, met een goed exempel vom
tegaan, t welk bem tot meerder eere en
antzag dienen zal.
Maar
V A .N D E M G O
Maar op Plaatzert, alwaar permanente
JPredikantjeO, o f Krankbezoekers refide-
ren, zal men dezebve j ontrent de 'oeffenin-
ge van den opentlyken Godsdieilit laten be-
gaan, affilierende haar Eerwäarde daar
in na vermögen, zoo met behoorlyk refpeft
hun te geven 9 alt Vän andere te doen hebben
, onder handhavinge van den zelven
publiquen dienit, len einde die niet ee-
nigztns in veragteringe en veraglinge kome.
Ende zullen de Oppcrhoofdeii ordre
febikken, dat haar Eerwaardej tot het doen
der gewoonelyke Vifiten over Zee altoos
man bequaame Va&rtuigen voorzien mögen
nutzen, en varende na Plaatzen, die niet
al te veilig gefchat werden , zal men hen
een oftwee Mufquettiers tot lyfsverzeke-
ringe geven, op dat zy alzoo , des te ge-
rufier, hare dienften mögen uitvoeren.
Maar ’t en is al van ouds niet in gebruik
gejueefi , dat de Eerwaarde Predikanten
elders heen varen, dan na gedqane eorarau-
nicatie van haar Eerwaarde voorgenomen
vertrek aan het Opperhoofd , aldaar zy
onder befebeiden zyn , aan den welken zy
op hunne wederkomft ook bekent moeten maken
, wat haperinge elders in de Schoolen,
of verflappinge van de frequentatie; van
den openbaren Godsdienft bevonden hebben
) om na vermögen z.ulks te helpen re-
drefleren, ofte onze ordre daar op te yer-
xoeken.
De Predikanten hebben het opzigt over,
de Schoolen alomme onder hun Kerkelyk di-
ilriä: j dog niet metuitfluitinge van de politi-
que Opperhoofden, welke nevens haar Eerwaarde
fieeds gequalificeert geweefl zyn,
zoo wy hun als nog qualificeren by dezen,
tot Curatores over de zelve Schoolen, die
zy derhalven dikmaals zelfs in perzoon, en
onder anderen, zomwyUn ook eens op V on-
voorzienfle, item nu en dan met den Predikant
te zamen, mößten vilitcren , onder-
zoekende, wat de kinderen elke reize ge-
vordert hebben, en füccelfive toenemen, ook
in cas van noodelooze ofte onwettige ab-
lentie van eenige der zelve Broeders , als
mede de Orangkayen over den tragen
Kerkgang hunner Onderdanen aanjpree-
ken^ beftraffen j en vermannen, na dat deze
Jßoffigheid meriteert, V zy veel of weinig.
Ende zoo elders eenige luye of traage
Schoolmeefters gevonden werden, die zullen
zy na een j of tweemaal befiraffens, in
geval hun niet komen te beteren, uitwer-
pen, mitsgaders andere vlytige en bequame
Gezellen in de plaats feilen , mits doende
daar a f rapport aan ons.
De Militaire Commandanten over de
mindere Rcdouten, Veftingen, of Pollen,
daar Schoolen ontrent zyn, zullen die insgelyks
dikwils gaan bezigtigen, en lettenofde
Meefter op de behoorlyke uur ter School iV,
mitsgaders by oplezinge van de Rol onder•
D S D 1 E N S T. 133
vinden, hoedanige kinderen abfent zyn ¡ende
zulks noteereiT, om 7 zelve wyders de
Kooplieden , ‘ onder welke zy befcheideii
zyn, als mede de Eerwaarde Predikail-
ten, daar ten vifite verfchynqnde, trou-
welyk bekent te maaken, zonder mmiddens
eenige authoriteit over de Meefters te ge-
brutken, dan Wanneer het de nood vereift.
D i Cöthptoiren, of Redouterl, waar
Chrillen Kerken, ¿» Schoolen prefent,
of äanhoorig zyn, als Honimoa, Haroe-
ko y en Mahipa, daar verflaat men ook de
Opperhoofden der zelve altoos blyven
Cöirimillarillen over de Huwelyks zaken,
binneh hun diftritl, onder de Inländeren,
vallende $ tievens twee uit de bequaamfie
Chrifteh Hoofd-Otangkayeri by ons te
kiezeny die Ledcmaten, en $ zoo 7 gefchie-
den kany te gelyk Ouderlingen zjy», welke
gemelde CommiilarÜTen dan haar te. re^
gulercn hebben} na de or de geextraheert
uit die vOor dat Cöllegie ahii 7 Kaileel,
van dato 25. January 16f j . by den E.
Heer J a c ö b H u s s t ä a r d X j Sa-
liger, beraamd en hier nevens gevoegt.
Onderfiottd, geexiraheert, accordeert,
Amboina, Vi£toria, ady z. Odtobec
1697.
Was getekendy
E r . C n 1 p 1 n g , Secretaris.
Men plagt hier in voorige tyden dok »tGetal
zes Krankbezoekers te hebben j dog nu is der
’er (uit zuinigheid al weder op de zaaken Krankbe^
van den Godsdienft , daar ’er zoö veel zocker^
duizenden guldens onnoodig van Tim-
meragien, en andere dingen, die wy o-
ver llaan, getrokken worden) maar een
aan ’t Kafteel, en een dp ’t, Eiland Oma ,
en opUe verdeie'Eilahden laat ihen een
Zoldaat den Godsdienft, als was hy
Krankhezbeker i waamemen.
Wat het werk van een Krankbezoeker
is, kan inen uit de volgende Inßruttie
zien.
InftruCtie voor de Krankbezoekers,
zoo hier aan 7 Kafteel, als.op de
Buiten Comptoiren, geplaatft.
Z Ull'en de Krankbezoekers gehouden Inftraéfce
zyn y by haare refpeärive Subalterne v0°r de
Hoofden fragten te bezorgen, dat alle da- zelve*
gen des morgens en 's avonds ter bequamer
tyd en plaatze, de gewoonlyke. Gebeden
met alle ze'edigheid en vereifte ftigtinge,
werden gedaan, waar toe gebruiken zullen
de Morgen- en Àvond-Gebeden agter onze
Catechifmus , of ook zoodanige , die
haar na veretfeh van tyden, door de Eer-
R 5 waardc