
Landa. koninkryk van Landa , en men. ziet het
dorp van dien naam aan den grooten
ftroom Lauwe al vry net leggen, alwaar
die vorft zyn hof houd. Buiten deze rivier
• heeft men hier 00k den ftroom Moira
Sambas, Mampava (die zeer ondiep is)
en meer anderen.
Dit ryk van Landa plagt in oude tyden
onder den koqing van Soerabaja, op Java,
te ftaan j en 00k ten grooten deelen, in
de Heer Blommaarts tyd , van die van
• Succadana af te hangen 5 doch jegen-
woordig isdaar eenköning, die met den
zelven, nog 00k met anderen, niets te.
doen heeft. De plaatzenßenoorden Succadana,
tot Landa toe , ziet men in de
kaart uitgedrukt.
Al verder om de N ., op den zde“ graad
Benoorden denEvenaar, neeft men eerft
Hermata (daar dat ganich koninkryk na
Sambas.: g enaatnc word) en aan het land van den
Koning van Sambas , het welk eenige
mylen landwaard in legt, aan een ipruit
van een iwaare rivier , die zieh. in drie
froote takken verdeelt. Ditiseenmagtig
oning, van welken wy hier na breeder
foreken zullen. In zyn land vallen 00k
ichoone diamanten, en meer andere dier-
baare waaren , die hy van de wilden en
bergboeren (dewyl men landwaard in
fwaare gebergten , en zeer groote bos-
ichen heeft) voor deze en gene geringe
Ihuiftery en inhandelt. Tuflchen dit Sam-'
bas en net dorp Borneo (waar na ’teiland
tyn naam draagt) heeft men eenige ri-
vieren, hoeken, en zeer weinig dorpea,
in de kaart al mede net uitgedrukt, te
zamen wel 40 mylen, en meer, beflaande.
Vlak in ’t N . , o f ontrent in het N.
Bomeo. N . w . onthoud zieh de koning van
Borneo in het dorp van dien naam , dat
al mede aan een grooten fchoonen ftroom
by een zeer groote baai le g t, die aan
wederzyden in ’t O. en W . een fwaar rif
heeft, vlak voor welke zieh 3 eilandekens,
die al wat bergagtig zyn, opdoen.
Men ziet ’er 3 byeen, iv t myl buiten
dewal, PoeloTiga, en nog een, Mon-
piacem genaamt, met nog een klein
zonder naam j ook ziet men by de zelve
eilanden een fwaar rif N . O. en N. W.
ftrekkende.
Hy word by zommigen voor den hoofd-
koning en dit dorp voor de hoofdplaats
van, het ganich eiland gehouden. Het legt
aan een groot moeras, en meeft altyd onder
water, zoo dat men meeft met vaartuigen
aan de huizen, die wel z o f 3000 in getal,
en veel van planken zyn , vaaren moet.
Ook hebben zy buiten de huizen , die
hier by een ftaan, nog veel andere land- en
thuinhuizen , . daar zy zieh in een groot
getal, altyd met pyl en boog en met
ipatten gewapent, onthouden.
Die van hunne Ipatpyltjes getroffen
word , is doorgäans een man des doods.
Het zyn kloeke en ftoute, doch te gelyk
ook trouwlooze menichen, op de welke
geen ftaat ter wereld te maaken is, gelyk
de onzen ondervonden hebben.
N. O. van ’tdorp Borneo op ontmoet
men eerft Quelle Copam een dorp, aan
een riyier: wat verder N. op is weer een
rivier , daar de wal met een grooten
hoek , Tandjong Sabaoh genaamt, na
’tN . W . uitdraait. Wat verder O. aan
draait het land met een bogt, en alwaar
men ’tdorp Tangifler, ontrent 7 mylen
van dien hoek, leggen heeft.
Zes mylen verder heeft men *t dorp
Quinoni (waarvoor, 7 mylen buiten de
wal, weer 3 eilandekens leggen) en4 o f
7 mylen N . O. op het dorp Bacaracaj
ontrent nog zoo veehverder Baja Moma
by een ipruitje ( daar men 3 mylen buiten |
de wal weder z eilanden heeft) waar na
zieh z mylen verder ’tdorp Api Api op-
doet, van waar de wal na ’tN . en'N. O.
tot aan den Tandjong ofte hoek Saniaon
wel 14 mylen verre omdraait, terwylzich
z mylen van Api Api de vloed Sandanaon
zeer luftig vertoont.
Van dezen hoek Saniaon tot Tandjong
Mater (die vlak N . aan draait) heeft men
11 mylen van nooden, waar voor ettelyke ,
mylen buiten de wal 4 groote en eenige
kleine eilanden leggen. Na dat men
voorby de baai van Marudo , digt by *
Tandjong Mater, en ontrent 8 mylen
van dien hoek N. W . aan, gekomen is,
heeft men buiten de wal Poelo Avigo^ en
wat verder N. W. op Punta Corpaon,
daar men ook ettelyke kleine eilandekens
tuflchen deze en den voorigen hoek heeft j
gelyk zieh al verder op zoo längs dewal,
als ’er buiten, eenige reven vertoonen.
Van den hoek Corpaon (zynde een uit-
ftekende N . Ooftelyke hoek) draait de
wal met een groote baai, die wel 17
mylen van den eenen tot den anderen hoek
breedt, en 17“ mylen diep is , na ’tO.
Deze baai word doorgaans de St. Anne- §t Amy»
baai, en ontrent des zelfs midden, daar Baai.
meninkomt, Egane genaamt.. Buiten de
zelve ettelyke mylen na ’tN .leg t ’teiland
St. Michiel, nevens nog 7 kleine eilandekens.
Aan den Ooftkant van de St.
Anne-baai legt Tandjong Matte, waar
voor men een fwaar rif, en ettelyke eilandekens
daar buiten heeft.
Van Tandjong Matte 7 mylen heeft
men weer O. aan een kleinen hoek, en
Beooften den zelven de rivier Sifor, waar
na zieh een klein baaiken met z fpruitjens
tot China Baiagon (den naam van een
dorp) opdoen^ gelyk men tuflchen die
rivierSiior, en dit dorp, O .N . O. op 3
eilandekens eenige mylen buiten de wal
ziet.
Daar na al O. aan tot de O. hoek 10
my- y
mylen voortgaafide, bntmoet men nog 3
rivieren , en <jan buigt de wal van dien
O. hoek af hoe längs hoe meer nä VW .,
'daar zy de Dwäälbäai, 7 mylen breedt,
en 8 mylen diep , en in ’t midden van
welke een klein ritje is, maalct; van waar
zydoor ’tO.vlak Z .O. aan met den zeer
flaauwe en lange bogt, wel van 73 mylen
, tot aan den hoek van St. Antoni
DcDwaaldraait. Twee mylen Z. aan' van de
Baai. D waalbaai ontmoet men het dbrp Cavaon,
nogmaal zoo verre Z. aanTandjong Tape,
daar de kuft weer W . aan z of 3 mylen
eh dan weer Z. O.aan z mylen uitloopt,
alwaar zieh Cofta Brava, o f een woefte
kuft, gelyk zieh digt by Tandjong Tape
’t eilana St. Auguftinus , nevens 3 or 4
kleine eilandekens opdoet. Deze woefte
kiift zoo Z. O. aän al längs gaaiide,' ontmoet
men 10 mylen verder St. Lucia
bääi,' 8 mylen verder *t dorp St. Antonio,
eft- 7 mylen verder de baäi van St. Vit j
f' elyk men 6 mylen verder het dorp Laton
eeft. Nog 14 mylen verder heeft men
Porto Tube, zynde een zeer goede ha-
ven , en nog 8 mylen verder heeft men
den hoek van Stu Antoni, tuflchen welke
en de bäai van St. Vit buiten. de ' wal
¿4- of zy mylen zrcfi ettelyke Tevenof
Hrbogten met eenige kleine eilandekens ,
van welke ’er'zommige in de kaart met
haare naamen uitgedrukt ftaan-, vertoonen.
Van den hoek St. Antoni af, daar die
flaauwe lange baai eiiidigt, en by welke
digt aan de wal 4 eilandekens leggen,
draait.de kuft weer Z. O. aan 10 mylen
verietot zscaAart Gyzens ftompen hoek,
van waar de wal weder 6 of 7 mylen
verre meeft W . aan loopt, tuflchen beide
welke O. en W . hoeken men z rivieren
heeft; Van daar,; o f van de Weftely kfte
rivier Z. O. ten Z .-aan loopt men ontrent
1 o o f 1 z mylen verre tot Tandjong Brouw,
o f Deutekomshoek 5..,daar men weer een
baai van 3 o f 4. mylen breedt en wel 8
mylen diep , met een groot eiland in
’t midden päs buiten de wal Z. O'. en N.
O. geftrekt leggende, by het dorp Coeti
heeft , daar. zieh ook een rivier ten Z.
van een dikken hoek vertoont.
Van^.de rivier van Coeti 4 o f .7 mylen
De Dor- 2, aan heeft men het dorp en de rivier
Sp ap ä van Monta j daar na buigt de wal met
en Paffir. een dikken hoek van f of 6 mylen lang
tot het dorp eri de rivier van Billipapan,
en nog 3 mylen verder vertoont zieh het
dorp en de rivier van Paffir, met welke
lieden van Paffir en Coeti die van Macaflar
wel gewoon zyn te handelen , dat men
breeder onder de ftpffe van Macaflar zien
kan. Tuflchen'Billipäpan en Paflir heeft
men een dorp, het Slangevangers Kerk-
höf, alzoo men daar veele en zeer vergift
tige flangen heeft.
Vier mylen van Paffir, alZ. aan, legt
Paffir Brava, of het Woeft Paffir, meae
aan een Ichoone rivier, van waar de wal
met twee hoeken z o f 3 mylen verre na
’tZ . O. draait, tuflchen de welke zieh
ook een rivier vertoont. Een weinig
verder Z. ten W . op heeft meri ’tdorp
Pammatan aan een ichoone rivier, z mylen
verder ’t dorp Apper by een rivier 5
dan 3 mylen verder den langen hoek
Tandjouw by een rivier, tuflchen welke,
en de rivier van ’t dorp Pamoekan, z mylen
verder gelegen een kleifié baai, gelyk
’er wat verder nog een riviertje is , en 4
of 7 mylen van Pamoekan het dorp en de
rivier van Capoes, ftrekkende de wal
allengskens äl hoe langer hoe Z. Wefte-
lyker tot Oedjong Selatan o f den Z. hoek
toe, die zieh van Coeti wel 40 of yo^my-
len verre uitftrekt, en meeft Z. Z. W.
aan draait. ’ ' '
Van-Capóes z mylen verder gaande,
heeft men het dorp Catappa , vän wel-
kers rivier men tot het dórp en de rivier
vanCamla. f o fó mylen van nooden, gelyk
men tuflchen beiden nog z rivieren
heeft.
Van Camla tot het dorp etl de rivier Verichei-'
van Boekil'heeft men?4 -mylen van nöö-' de andere
den, en tuflchen beiden vertoont zich‘^orP.ei?
nog een. fchoone rivier in ’t midden van “ 1n<Rivie-
dien w eg, gelyk men a f en aan die ri vier
pas buiten de wal 3 kleine eilandekens
Z. en N. ontrent 1 myl van malkandcren
en vlak in ’tZ . O.nog een groot eiland,
Poelo Laoet genaamt, ontrent z mylen
van de wal leggen heeft.
Dit eflaüd, dat Z. 'W. en'N. O. wel
10 mylen lang, na de Z. kant 3 o f 4 , en
na de N. kant ontrent 7 o f 6 myleñ
breedt, eri daar ook vari een fraaje baai
en van vericheide rivieren aan de N. W .
kant, doch maar van eene aan de Z. O.
kant voorzien is, heeft aan de Z. O. kant
ook een kleine baai, waar ¿n 3 eilandekens
gelyk ’er nog 8 aan de Z. hoek van
dit eiland leggen.
V y f mylen van het dorp Boekil heeft
men aan een fraaje rivier het dorp Auwer
leggen; buiten welken ftroom men nog
een andere, die grooter is, tuflchen beiden
heeft. Van Auwer tot het dorp en
de rivier Van Kintap heeft m.en 3 mylen
van waar de wal van ’t Z. al meer en
meer na het Z. W . draait. Twee mylen
verder na den Z. hoek doet zieh ’t dorp
Aflämaflän, en die rivier, nog 3 mylen
verder bet dorp en de rivier van Tape,
en daar na rtög 4 o f 7 mylen verder dp
Z. hoek op , die wel 6 mylen lang , en
z of 3 inyten breedt is.
Van dezen hoek buigt dé wal , die daar
vry revig is , vlak na ’tN . wel 7 o f 8
mylen tót aan Banjar Maffin na binnen,
zonder dat men iet anders, dan diveriche
H h ¿í - - rivie