laftte, dat de anderen drie etmaal aaneen
tot hun ftraffe onder den blaeüwen he-
mel daar by blyveri , en rypelyk ©verwegen
zouden , of hunne medegefellen
rechtveerdig geftraft waren. Dus faten
Zy twee eimaat|in grooten fmaad , en
wierden toen van verdere ftraf door Oya
Poeceloeky cn Oya Sycry yerbeden, en,
na noch eenigen tyd gevangen gefetente
hebben, onder een iwaare bedreiging,
200 zy weer iet diergelyks deden, ont-
flagen..
In opficht van ’t zenden van onfe Sche-
pen, toonde hy fich dankbaar, in zoo
verre, dat hy de onfen ook voorontrent
een half jaar van de gewoone gerechtig-
hedenJ, by hen voor dezen ältyd vol-
daan, ontfloeg.
Ondertuffchen was zyn voornemen ,
om die van Patani weer met een Leger
A0. 1636 aan te taftenj doch door het
tuiTchenfpreken van den Koning. van
Keda (,of Qucda) en dooriföVoorbede
der Geeftelyken , wierd de zaak|bygelegt,
waar op de Koningin van Patani
noch die zelve jaar häre Gefanten na Ju-
dia zond, en de goude en iilvere bloem,
nevens eenige zeldfaamheden van Klee-
den, Fluwcclen, Scharlakcns, &c. aan
den Kening, teü-teeken van hare otider-
dänigheft, aanbieden lie t, die by zyn
Majefteit aangenomen, en waar optoen
de vrede volkomen getroffen wierd, zon-
der iets verder _van het voorgevallene te
reppen.
Dit Patani legt op 6 graden en 56 mi«
nuten benoorden den Evenaar, wat be-
zuiden Ligoor , en tegen over Keda,
o f beooften die ftad, aan de binnen kant
van de Go lf van Siam, hoewel noch wel
5* dag-reifen ’er van daan.
Men placht daar in oude tyden een
zeer groote voorftad, die zeer lang, doch
niet breed was, te hebben, ook was de
ftad mede zeer lang, doch niet breed ,
aan de land-kant in een moeras, en ten
deelen ook aan den oever der Zee gelegen,
en, in de plaats van muuren, met
fware Vierkante Balken omringd, die met
groote kracht in de aarde geheid, hoe-
wel zy echter noch wel zoo hoog daar
boven waren, dat zy voor hegte muuren,
o f voor een fchoonenPagger, kon-
den verftrekken, alfoo zy met hare hoog-
tc wel tot aan de Mars van een Schip
reiken konden.
Ook was zy in oude ty^en (zoo de
onfen coen wiften te zeggen) ookal vry
wel van Metaal Gefchut voorfien, waar
onder ’er een grooter was, als de onfen oit
te voren gefien hadden.
Zy had een kleen Rivicrtje, dat heel
achter de ftad wegloopt.
Men heeft ’er meeft houteenbamboe-
fe huilen, een fchoon Paleis Van de Kdningin,
eneen heerlyken Moorfen Tempel
van fteen.
De eerfte van onfe Natie, die hier ten
handcl gekomen is,, was de Zee-voogd
Jacob Kornelijfoon i>an Neck, die hier van
Macao met de Schepen Amfterdam en
Gouda, deny November A6. idoi vér-
fcheen, om te fien, o f hy hier zyn lading
van Peper, en andere Waaren, zou
können vinden.
’ Hy quam ’er den t> December aan land*
nadat hy de Bhaar Peper va'n 380 pondi
tegen 30 Ryxdaalders, en y ten hon-
derd aan toi bedongen had, en wierd
zeer ftatelyk op een Olifant ingehäald,-
na des Sjahbandaars huis gebracht, , daac
vriendelyk ontfangeri, en naderhand van
een.byzonder huis verforgd.
A°. iöoz quamen hier by van Necksj
Schepen noch z Zegufche den z6 Mey. :
Hy beyond tüt een groot en zeer volk-
r-yk land te zyn ^^Sar v^n men tn de la*
ter tyden ontdekt heeft, dat het1180006
weerbare mannen opbrerigen kon, van
welke ’er in Patani over de 10000, ten
deele Mooren o f Maleyers, ten deele
Siammers , en ten deele Chineefen ,
woonden, en welke laatften voornamelyk
hier van daan grooten iandel op Siam,
Bordelong, L i g o o r Cambodia, Coe-
tsjientsjina, Pahang, Macaflar, Gref-
fic, Djambi, Djohor, Atsjien|Bantam,
Banjar Maffin,en Succadana,op Borneo,en
op veel andere kuften dreven, alfoo hier
zeer*veel R y ft, Peper, Rotang, groe-
ne Erten, Klappus Olie, Büffels- O f fen
Kbejen-huiden'T'Bökken, Harten
Konynen, Haafen, Vogel- neftj ens, wilde
Verkens, Ganfen, Endvogels, Hoen-
deren , Paeuwcn , en- allerlei Indifche
vruchten overvloedig vallen.
De Koningin fchonk aan van Neck,
die ’er eenig volk liet , eenverguldekris,
en hy vertrok den Z3 Augufty.
Zedcrt defen tyd hebben wy hier een
Comptoir opgericht, en een vaft Op-
perhoofd gehad, alwaar na de gedagten
van zommigen Artus, . van, Dantßky
als Opperkööpman 3 'en cerfte Hoofd van
A®, 160z fchynt gelegen te hebben ; dog
ik oordeel, dat ons eerfte Hoofd hier de
Heer Daniel van der Lek geweeft is, dien
de Zee » voogd van Neck hier voor zyn
vertrek gelaten had, en dat Artus hem
veel later gevolgd is. Hy lag hier tot
A°. iöoy en vertrok toen van hier na *t
Vaderland.
A®. 1604 quam onfe Zee-voogd W y
brand van Warvoyk den 30 Mey ook hier,
hoewel allcen, om na een (Jhineefchc
Tolk voor ons te fien.
Gclyk wy nu hier zbyfondere Comp-
toiren hadden, een Amfterdams, en een
Zeeuws, alfoo had ieder der zelve zyn
byfoadere Opperhoofden, waar van daan
het
Van den
Gods-.
dienftder
SSam-
mers.
v,: À ^ S ’
i A M. pi
I aangehouden is', blykt, alfoo de Op-
perkoopman Ftäor Sprenkel A®. 1607 in
November, met een Inllruaie van de
Heer Matelief, op ’t Schip Mauritius,
herwaards gezeild is , die ’er van die tyd
af als Hoofd fchyut gelegen te hebben *
hoedanig hy hier nog A®. 1616 lag, Äoö
ons klaar uit de papieren der E. Maatfchappy
nétdaÜ liebt ook wel komt, dat Artus
by zoramigep al van den beginne af als
Hoofd vàn het een, en Daniel van der
Lek Hoofd van het ander Comptoir hier
geWeeft is.
Dus ontmoet ik A°. r<So4 hier den Heer
Jacob Roujfel-, ab Hoofd der ZeeuWfche
Maatichappy, en A°. iöof Ferdinand
MtchtelJJbon, als Öpperkoopman en Hoofd
der gemecnc Maatfchappy. •
Dat nogtans de handel hier niet zeer
veel was, fchynd ons A®. 1607zeerklaar
toe, wanneer onfe Zee-Voogd 3 de H*,
Matelief, om de geringe Winftenen groote
koften hier vallende, als mede om de
geringe moejelykheden, die ons de Man- ■
daryns hier aandeden, noodfakelyk oor-
deeJdé dit Comptoir op te breken , tc
^^»..alibo bleek,( dat de trouwloofe
Pataniets onfc Oppei hoofefep , .zoo wy
de zeege tegen de P o r^ ^ fe nm e tb ^
Vögten hadden, aan hen zouden over-
geleverd hebben.
Dat egter dit Comptoir later by ons
blykt.
In zyn plaats fchynt de Heer Direc-
teur Henrik Janffbon, die met de fwarte
Leeuw A°. 16,18 van daar quam, entoen
van de Engelfchen (gelyk wy onder de
zaaken van Batavia’s Grondvefting aan-
gemerkt hebben) door krygs-lift geno-
men wierd, gekomen te zy.nj dog A®.
i<Sz3 gaven de Heeren zeventienen laft,
om, benevens verfchcide andere Comp-
toiren, ook dit te lichten, zonder*dat
ik verder iets van die van Patani lefe,
weshalyen ik vaftftelle, dat dit Comptoir
niet lang na defen tyd öpgebra-
ken is* ° '
V A N D E N
D E R
S I A M M E R S.
DERDE H O O F D S T U t
T TAn den Godsdienft der SiamttierS. Verder bericht van Sommona-Codöm. lUt
» zelfs Beeid. En dte van zyn twee Leerlingen. Zyn Dood.
■Auicn- GVJoUdJsUdIiHenUfLt .% udiice men
hier inSiam oettend, .öttöe
laat, betrefc, daar zyn ’er
drie ; dog daar ismaareeneHoofd-Gods-
dienft, teweten, de Heidenfche, waar
in zy mei die van de Kult, Bengale, en
Ceylon in veel Hoofd-zaaken overeen-
komen.
In ’t algemecn geloovcnzyookdever-
huiiing der Zielen, ’t geen de reden is,
dar zy zoo weinig Offen , Koejen, cn
andere dieren, flagten.
Schoon zy een Opperwefen, ’t geen alles
beftierd, erkennen , toonen zy wat.
cen flegte bevatting zy ’er af hebben, alfoo
zy ook gelooven, dat hemel en aarde
van eeuwigheit is.
Ook bemoejen zy fich weinig met dat
Opperwefen, en maken ongelyk meer
WCjfc vflp 1 bunnf tTìin'V1T j waar
onder zy vooral hurinen ecrften Koning
en Wecgever, mitsgaders eenen Somona-
Codom (die veelen voor cen cndenzelven
met Budhum, en Xaca, houden) cèreo.
Van defcn laatften verhaalen zygrootc
Wonderen.
Men hecft eenige mylen W . N. W .
van Livo een Rots, waar in eèn men-
fchen-voet, wel zesmaal Zoo lang ea
breed, als een gemeene, ingedrukt is,
welke de Siammers Pra-bat noemen,
welk eerfte aanbiddelyk, gelyk hetlaat-
fte een voet in hunne H. taal, of dieder
Geleerden, beteekend.
Defen voet bidden zy ook waarlyfc
aan, gelyk de Koning van Siam mede
jaarlyx eens gaat doen met een gfootcn
ftoet, en met veel uiterlykc Kerk ge-
M t beer