I f 1 1 1 T f EED. E H O O F D S T U K .
î V C “r F ° ' - D - Simcy’ m Maarttns **»•. SlegU vrugten van 't hooa Mal
l b Í Í , l l Ê È r !7° z ¿ .P -D-Coldedchom, s» Bierman, vèrtroKktu. En D
« j Wltzonlus J * ! ï D. Polemàn vm haar Edelhédeh mit
■wel behanieli D. Maartens geeft pteme» van zÿn Maleitfch. D. Jacobus van der
Vorm h e r , D. Spandauw her. D. van der Vorm Heft ten preuve van zun Ma -
lettfch. En p . Polemàn van zyn hoog Maleitfch. Algodèry op Alàns. DéSehrv-
; J » t » * ™tr na Indien. Gedichten * zyn verttekgem/ukf. R Hodenpyl S
lede», en zyn eyerzetting van 't Nieuwe TéftamSht. Des Schrèvers kmfl in 't iter
1706. op Batavia. Weri, legen de klare laft der Heeren Zeventhieneny te 't le,er op
ipugezondett. Ongemakken daar geleden. Scbamfer antweord van de Heer van Rie-
beek aan den Schryver. In 'tjaar 1707. komt de Sehryvér tn Amboina. Die voor
M ^ i S o - í " ' %°"d>r iàt den, hoemel dte ta» D. SpandaUw neg btt¡a tegegeven wi'e,ride.v Bme vflmu ïettyHi /mr jmaar g1e7h0n8.
over de Doop-getmgen genomen. D. van der Vorm na Batavia, en D. Spandanw
overleden. Kldgten over de pflegte Kerk-/*«. D. Brands in 't jaar 1700, raTaalktindig
m t laag Maleitfch. pi/l om een andere Commiffafîs Politycd te fteUtn en
de Heer Storm gedoopt. De befnydems hy die van Hoetoeteoefi geplcégd D Maartens
na Batavia, en m 'tjaar 17I1. D. Polemàn. ht 't jaar 1712. D. Grocnewont hier
De Schryver ni Batavia Des zelfs Kerkelyke getuigenis. Zyn kemfl op Batavia^
en laß aan dezelve om na Ternate te gaan. 't Geen by op gùede grondin weiard Waar
op hy m Ijoar l j i ] , na het Vaderland vertrek ; daar by zyne voorflanders overleden
vend. Zynmmdehngverteog m de VergadiYing der Heereà Zevenshienen, te verieefs
Ont wat redernn de Schryver dit zoo hreed aangehaald beeft. Staat der Korke «'»
Amboina na des zelfs vertrek tot in V jaar tyoy. Staat d& Kerke in 't jaar 1717
j " ra” ds m ‘ J * * '718. Vetlrokken, en door D. Renet htervangen. Fordert Saat
der Kerke tot M tjaar 1721. Hoe Hefdcloos, en onhillyk de Ambonfche Breeders na
t jaar 169p omtrent myne overzetting des Bybels gehandeld hebben. Hoe de Heer
Leidekker,- ly myne komfl op Batavia, mg geiragen heeft. En 't vorder voergevallnt
S S M S*fffiS omtrent myne overzetting. Als Ook verdir m 't jaar i d9d. in V Vsder-
S!É-.. g f f f e t e M dtSynodas van Noord-Holland myne ftellingen , enwerk.
gpedkeurde. Dat zy ten eerfte» aan dte van Batavia ook te kernten raf. Waar 00 die
van Batavia tn f ja a r 1697. ee» bitteren brief fcbrtve»,die ik wydüfiig beantwoordheb
Waar na de Chnftelyke Synodos ttogmaals betuigde by ìlare vorige ftelling voot min
W È È "fu T °°k Kerk-vefgaderingeh hier overBelde»
t welk, de Bromers tn Indien regen vty Häg meer verbitterd, en opgezet heeft om n» i*
meer van hier om 't voortzetten van D , Leidekkers overzetting te verzoeken ■’ ente, L
pe r palfthegronde» uit mam van de gemeinte van Amboma te deen. IDearZtdb
Uefdeloos ftbryven van dte broederen en 't gunßig viotfihtyven van haar Eád-
heden voor D. Leidek-kefs werk, fthoon by veel Kerk-vergaderingen maar voor
drtfttg aangezten, egter veele, en Voeral de Heeren Zcventhienen, ovenebaali
w,erden om tegen my te zyn. In 't jaar 1702,. en in 't jäar 1702, krelen die
^ » Amboma van haar Edelheden een berifping over hare verkeerde z Z tum
D . Leidekkers werk. De p r ie r, mtwerkmg van hun quaadaardig fchryven van 4
Amboma, e» Batavia , •*, t Vaderland, Voeral by de Heeren fiewindhebberen
dte, feboon overtmgi dat myn werk beter, dan 't ändert was, egter tat den dtuk
van t zelve met hebben gelieven over teßaan, hiewel zy ook dat vdn D Leidekker
mot zonder veel reden, ln die zelve ftaat laten. D. Leidekkers deod h, V iadr fror’
her op gevolgd. Hoe verre dat werk door D. Leidekker gebragt, hoe V door D van
der Vorm voltp,d,en wat toen vorder mit het zelve gedadn bfe Wdi de Sdhryver
¡fdaan beeft, om D , Leidekkers werk vin nut te maken, en in 't lieht te brenan
Hoewel daar al mede mets op volgde. Hader bericht, dat D. Leidekker, redurîndè
Sjyne overzetting, eerft van zyn halüe, en dter na vdn Z,yn heilt dienft Ont¡lagen, en
dat hem een hektmmg beleofd-, ddar den Schryvef «toll van zftn dienft mtlaft is , ente
iter-tyd geen beleottmg ter wereld begeerd, en allein bèt drukken vati zyn werk van dt
Heeren Zcventhienen verzogt heeft, om welke reden men zyn nut werk zoo vrpet ticos
met haibehtmen te laten blypen leggen. Dog van beiden die werken quam niet s En
D van der Vorm zag nu te h at, wat nadeel hy ook D. Leidckkcmwerk, met al dat
Jtbryven tegen my, gedaan hai• Wesbdlven zyn Eerw., tot ittkelr kernende, in
V jaar
jaar 1704 .aan de Glaffis vàtt Hoom voorfiéldé, enheß heur de, dat beide die wer keil
in twee xColommcö Wogten gedfukt vïcrdeh. Wâar op de Schryver nader aangezogt
•wierd i, om v)etir na Indien té gaan. Ên zieh eindelfk bewegen lief, om dat op diè
voorwaarde te doch, van alleen in Amboina, en daar dan V Káftéel gèlègt te werden»
Dat hem door de Hèeren Zcvënthi’éften toejjefidàtt •wieid. Gunßig voorfçbrÿven der
Synode van N oörd-Holland, èn der Chfñs ván Ámíterdam aan diè van Batavia, en
Aíhboina, voor den Schryver. Komfi, en onimetihg, deszeifs tpi Bátavia, en zyn
aänfpraak ad/i dien Kërkènraad over V voòfìzettéh vaßbetde die xhèfzettìngen. Dat
van haar Eèrwv zter koel, èh Wét een bèrìfping van D. van der Vórm 3 behandelet
•wierd. Haar Eerw. verzoek om des Schryvers Bybel te zieh-, vietàr van hy eenigè
deelen hen overgeeft. Haar Eerw. oordeel 'er over, en hare beloften van het te willeA
aanbeveelen, zoo by het van voren a f overziep en na Daniel fchikken wilde. IJaar
Ëérw. verdere gezògte yìtìéryen daar over. Kinnß dès Sèfô^vcf» tn Ainboiba, en boè
hy daar ontfangeh is. Zyn véfzoèk hier, ivégebs zyh ¿vérzètting bah té b'evéeleh ¿ op de
zelve grönd vàn Bâtwii héhi iòegèfidah. Wààr dp dé Sohiyyér ohderham zyn werk
van vorén a f dan te óverzién -, en wetr op hiéuw owJcï ie zétieh. Andere wirken onder-
tujfchén door den SòhryVer githdakt. Dé Cláfliá v'an Atüílérdam held oñdertujfchen tot
het wèrk vàn DVLêidêkkèr ¿ver,en doei vérzoêk votif hêt zeivë by de Heeren Bewind-
hebberen. Waar vàh haàr Eerw. in Vjaar 1709. aan die vàn Ambon kennis gaven.
Met aanwyzing dat ook de Heeren Zèventhiencn dâàr toé gehóegzaam overhelden.
Waàr op dan hdar EerW; vtrzogten, dat tk , om *p tisékvè niet. tt. firemmen, dog met
nfyü totrzèék Herder wildeßilziitehéh ôphaüdéh. Wàâfltf ^Ambonfche Kerkenraad
haar EérW: àhiwoordè, dat ik gétiH hàder vèrzifek titièâeft myh hzaiflê gedaan hadï
Hoewéi tk rñéde éèhgoède Mâlëïtiché ôfarzetting zeer noodig oordfelde. De Schryvef
viftif , by zjhe te iiigfioihß tiit Ihdièny â ‘àt die Glaffis htig eveh ßerk fahr D. Leidekkers
Weik was$ vlin r 'welki ztiWWige zèlf Ôtik bordtèìdih, ddt 'er geèhhoog nog laag Ma-
léitífeh', en dat 'er Waàr eene Taal wdi. Htit'wH *t ivefkvah D. Lèidèkker onder-
tuffehen al zoo ideiiitg , dis het ihynè, voortging. Eeriigè jaaféh ddàr na werd de
Sehrÿvët door één Prëidikant vàn Amitérdâài $m éenige àffebriften van zyn werk verzogt,
mit hopé, vêtir 'i drukkèh vàn èéh Bybel. Die dé zélve àvétzond, en die 't jaar
dààr àah te Athftërâath booidèy dût die vàh Batavia riti zélf de A'fâbifché letter ih
hàtéh Bybël, als onleesbaar, afkèürdcn. Eh dut zy fnyh werk te vè'el na 't Nëdêr-
dtfiíích geféhikt fanden -, èn het daàrtmi verwièrpeh. Gunßig òordeél dèf Glaffis voor
mytie àffcbfiftéh. Vòòffièl vàh D. van dér Vorm aan denSchryver in 't jaar 1718.
foi vtiôriziitihg vanbèide die ovérzèiiihgé’h, ôfviel vàneèn werk uit aile dèzelve , met
êih byzôhdéré lof voor des ScHrÿvërs werk , en ferztioh. Nader gèloôüd uit zyn Eerw.
Brief. Wàar tn zyn Eerw.geheél andeés vah den Schryver, en zyn werk, dan in dè
vorige tyden, Jpreekt. En waar ih ¿yn Eerw. hei Jchtkken vah zoo een Bybel na onze
ÎDüitfehe overzetting,¿ tègen 't fchry fan der Batàvifchè Kërk nog in dit zelve jaar y
zèér goed keurd. .Zjgx^cjirvvers aanmerkimeh over dien Brief, en over D. van der
Votm. En hoe wohaer7yìFW^''BiKr^re/riiter'ìiccrcn- Deputa» ad res Indicas toi
Affiffterdäm voòtfitàm^ die ze1f fiièt vdor dèh SéhryVéf wàs frhdar een àffchrïft vah
die Brief véfzogt, die den Schryfrër zjn Eéf^r. gaf, eh die 't Clàffis in éèngeheèì ändere
gedagtè véor zyn wetk bragt. tièVyk dè Schryvef diè ook aah eèn Héer Bewihd-
Kèbbèr daàr ióòhen dede, dog zbnder Vrugt. De ScHryver totihd oòk 3 dat hy gezogi
Béëftj eh riòg zòekt, zyn werk dotir dè fechtè dèuté in Itídietf in te vóereh. fh alien
deelen mydende, om dè Heéreñ Zevèhthienfcn èènìge re dèh vàn hiishóegeh te gévch. Nàdéf
Billyk Vèrzoek aah eèn Hèer BewindHetìbér door dèh Sehryvér tèi Votifizetting van zyn
tiaerk op eigen bßen, dog tè vèrgeifs gedaah. Dè Sehryvér voleihdigd zyne tweedè
overzetting des Bybelà in een Maleitfcfi, dat wài hòoge'r was. Wààr van hy ook kènhis
aàn D. van dér Vörm gàf, Zonder dat hy égter goedvinden kon, dat na Indien over te
zéndèh. Beklag dis Schfyvëfs Over zyhèn vragteloozeh arbèid in allen dezen, niet
iègénfiaahdè Weh ntl vàh de Hütiighiit Väh zyn werk tèh vollen ovèrtuigâ is. Èyh ned erige
bidè ibt de Heerèn Èewindhebberen, om dog 't òog Op zyhe neerßigheii eens ieflaan^
en te overwegen, àf hy verdièhd hi'efi zoodanig, als men nu doit, behahdèld te wer dèh.
En òf dii ài ih'él is, dat men de ìndifche Kerken van zo èennùt werk, hü Wen die nog
hèlpènkan, beroòfd laat blyfan. Mèi Virzoek, dàt hadr Èd. Agtbàarhéden dog zulkerl
nutien zaak niet langer gelieven uit te fiellèn. Èn dai óm veffchèide redenen vàh gewigi$
by deh Schryvef aangehaald. Wàar benèvéhs dè Schfyver ook tbònd, Btóè hem door
Zekere Heérén wel gròote beloften gèdadn zyh$ om zyn Werk vòbfi tè zeiiénf dog hot
dat^ al weér vèrydéld is. Beflüii der Heefén Zevènthienën, en van hdar Edelhedcn
ih 't jaa r i j i í . om D. LëidekkerS Ëÿbël te drükkén. Nádef aahmerking des Schryvers
hier over. Wúke de eenige Widdelen tòt herflellihg dir farvallene Kerk van Ambòina
toyn. De Sehryvér wyß aan wat hier de diehfi der Ërédikantén is. Zware laßen
M I hier