idjy. en den 16 dito kregen zy den Heer van
Galen zelfs aan Boord, brengende nog p
kiilei) met geld, die hy üit hec Jagt
Noördwyk geborgen had, op welken tyd
men den Heer Gefant ook een omilandig
berigt van ’t blyven van die.nbödem, en
van 's Konings onregtveerdigehandeling
gaf, om fig, by zyne verfchyning voor
dien Vorft, daar na Wat te fchikken.
ismft Het licP, eg ter n°g *“ dcn i > Jnny
hier. aan, eer deie Heer voor onfe Logic
hier ten Anker quam.
Den 14 dito wierden de Brieven voor
den jongen cn ouden Koning aan eenige
Grooten , ten dien einde äfgeionden,
overgeleverd} dog men bevbnd, dat de
Öpfdiriften verkeerd gefteld waren, dat
naderhand veranderd wierd.
Den 16’.dito ’kreeg zyn E. by fchry-
vens van den Heer van Galen bericht^ dat
hy heden met de Brieven en gefchenken
na boven trekken moeft, om door cen
«■ Nampra tcr gehoor geleid te werden.
Z y n E ., toen zeer onpaiiclyk zyndc,
zogt dit wcl eenige dagen te verichui-
ven; dog daar was niet aan te doen, en
hy moeft, zoo goed als hy kon, mede
optrekken.
fcKrin* HX nam» tOC zYn ScvolS > 20 Musen
be-" quettiers, cn z Trompctters mede j liep
vinding met zyn Vaartuig längs ’t Japans, Porten
Ho- tugees, Chinees, Coctsjientsjinees, en
* Cambodifch Quartier, en floeg, na i|
myl varens, cen naeuwe fpruit van een
halve myl in, daar hy met de zynen aan
Land trad.
Hy vond daar een grooten Olifänf zon-
der tanden, nevens 3 o f 4 karren.
Des ouden en jongen Konings Brieven
wierden door een Nampra , onder cen
Zonnefcherm, op den Olifant gedragen.
De karren wierden verdccld. De ecr-
fte, die eenigfinsverguld was, gebruikte
de Gcfanc, de tweede de Heer van Galen,
de derde de Tonimne , en de vier-
de de Schipper, die met zyn E. mede
gegaan Was, en de zelve wierden ieder
door 2. Oilen, na ’s Konings wyfe, ge-
trokken. g j .
By ’t Paleys gekomen zynde, traden
Zy af; dog de Geiant was zoo fwak,dar
hy door den Heer van Galen, en den Schipper
, by de hand geleid moeft werden
tot by de Gehoor-zaal, daar hy op een
grooten Cambodifchen ftoel te ruften ge-
let wierd.
Hy vond daar een fcfcbone lange Zaal,
vol. volk, zag daar een menigte Tonim-
nes met hunne filvere, en Okneas met
hunne goude Pinang-doofen, en daar na
den Koning, die over een houteleuning
voor over bukte, ontrent zy treden ver-
der gewaar geworden zynde, boog hy
fig zeer nederig en laag voor hem ne-
der. l
Hy Zag twee Pecrden by den zelven j 1637.
oF wat lager, ftaan, die met grasgevoe- Zyn Ge-
derd wicrdch ; ook lagen’er z roode fit- fcllcnit*
kleeden, waar op de Gefchenken, door
hem mede gebragt> gefchikt waren, be-
ftaande in z Haakfcnutten, io Spaari-
fche Roers, z Piftoolen, 2 Lemmers
tot Slaglwaarden, dog het verdere was
zeer net afgeperkt. ,.
De Briet van zyn Edelheit Wierd, in
een lap Chinees goud Laken gewonden,
en op een gouden Kop, in cen verlak-
ten bak gelegt, met toeweüfching van
alle heil en geluk over zyn periöbh en
Regeering j en door een Tonimne aan een
Oknea, en door een Öknea aan den Vor ft
overgegeven, die laft gaf de Zelve ten
eerften te vertölken, en dat de Gefant,
alfoo hy befpeurde dät hy zeer vermoeyd,
en niet wel was j in de Voor-zaal zyn ruft
kon gaan nemen, daar zy hem op een
geftikt beddeken, en eenige kuffensneer
leiden, terwybde Koning, by de Heer
van Galen fittende, beloofde zeer goede
genfcesmiddelcö aan den Geiaht, vaii
welken hy teö eerften betcr werden zoü,
te zullen beforgen.
By die gelegenheit fprak de Koning
weer met den Heer van Galen over de z
ftukken Gefchut, hem in den Brief ha-
rer Edelheden belooft, ja Zelfs begon hy
ook den Heer Gefailt ’er vantefpreeken,
durvende van den zelven j in plaats van
z , wel 4 ftukken verfoeken 5 maar de
Heer van Galen fneed dit zeer behendig
af, met aan den Koning ( die in ’t Ma-
leyts den Gefant aanfprak) te zeggen ^
dat die Heer geen Maleyts verftondj
dog dit voldede den Koning niet alleen
niet, maar hy geraakte daar over verder
met den Heer van Galen in zeer hareje
woörden, die hem tot antwoord ga f,
dat hy hem die ftukken rioit geweigerd^
en alleen maar verfogc had, daar mede
zoo lang te wagten, tot dat de Geiant
zynen laft zou afgelegt, en zyne zaakeri
by den Koning verrigt hebben.
Her was zoo verre van daar, dat dit Vergeefi
den Koning tcr neder zou zetten, dat gehoor
hy fig naderhand niet eens verweerdigde-^es,ze^s*
op cenig voorftel van den Heer Geiant “ 0 ^
te ant woorden, en op de Heer van Ga- len in '
len bleef hy zoo verftoord , dat hy hem ongena-
naderhand niet meer onder zyn oogen ^°*
heeft willen fien, verbiedende uitdruk-
kelyk, dat hy oit meer ten Hove zou
komen, alfoo hy hem geen gehoor meer
verleenen wilde.
Dit bewoog dan haar Edelheden, by
de te rugkomft van den Gefant fiende,
hoe liegt daar alles dit jaar uirgevallen
was, om de Heer van Galen op zyn ver-
fock van daar te . ligten, gelyk hy ook
Ao. 1637 door den Commandeur Kr ook
van daar gevoerd, en de Heer Oppcr-
koop-
De Heer
▼ander
Hagen
Ao. 1637
hTer Op-
-pcrtiooft
’i fco-
nings be-
leetdheit
tegen
•ns.
De Chineefen
▼CPmoorden
A0.1638
31639
eenige
Nederlanders.
koopman Johannes van der Hagen in zyn
plaats als Opperhoofd gefteld is..
Ook gaven haar Edelheden aan den
zelven laft, om den Koning noit meer
over die 13 ftukken j o f over de yoo pikol
Köper, aan te Tpreeken.
Zoo ras de Koning befpeurde, dat
hy niet meer daär over aangefprooken
wierd, was al zyne verbolgendheitoverj
ja ’t was zoo verre van daär, dat hy ons
nieuw Opperhoofd eenigfins qualyk be-
jegenen zoüde, dat hy hem, eh ons 3 in tc-
gendeel allep dienft dede.
Ook gaf hy een groot bewys daar af,
wanneer hy iig in ’t Proccs, door de Por-
tugeiefen tegen onsj over 't nemen van
hun voorrioemt Scheepjen Baflak, in de
Rivier van. Cambodia, door z van onfe
Boots, volkomeh op önfezydeverklaar-
dfc, en djit tot ons voordeei uitwees.
Ook leende defeoude Koning A°. 1638
den 9 April 3000 thayl , ofpooo g l., aan
de E. Maatfchappy uit vriendfehap, dat
aan zyn Majefteit A<>. 1040 met een ge-
fchenk Van 100 thayl Japans fchuit-fil-
ver, en nog een ftuk Gefchut, om onfe
dankbaarheit te töonen, weder gegeven
wierd; hoewel hy anders, zoo hy toen
geldgierig geweeft. was , nog wel 600
thaylen van dat geld had können trek-
ken.A
°. 1640 verlooren wy ongemeen veel
by ’t overlyden van den jongen Konings
die cen zeer goed Vorft, en ons in allen
deelen gunftig was, gelyk hymettertyd
over de zaak der Chineefche Moorde-
naars van ons volk, zoo hy dat verder
beleeft had, ook fekerlyk betoond zou
hebben, hoewel de zelve naderhänd een
geheel andere keer nam.
De Heer Karel Hart fink had A°- 1^38
a 163p een Chinees Jonk met eenige Zy-
de in Tonkin bevragt, eri i8Nederlan-
ders ’er by gevoegd, om daar mede na
Japan te ftevenen; dog de Chineefen, een
beflhit genomen hebbende om die Holländers,
zoo ras zy in Zee zouden gekpr
men zyn, te vermoorderi, en de ladihg
met malkanderen te deelen, fteldendit
ook in ’t werk, en benamen Hen allen ’t
leven , voornemens zynde om na China j
of na ’c Eiland Kelang, in de plaats van
ha Japan, te vertrekken.
Na dat zy nu den buit te zamen ge-
deeld, cn de voornaauifte van hen een'
Wankan (cen klcener Chinees Vaartuig)
gekogt had, geraakten de zelve met eenige
van defe baalen Zyde , door een
wonderlyke fchikking Gods, en tegen
hunne gedagten, in Cambodia, alwaar
men onder de goederen, die zydaarver-
kogten, de briefkens, die tot defeTon-
kinfe lading behoorden, enzelfookfom-
mige Hoffen vond, nog met het bloed
deicr Ncderlandcrs befpat, waar op de
onfen veel grond kregen, om defe Chi- 1640.
neefeo te doen vatten, cn hen in ptoccs
te betrekken.
Men wees ons alle de Zyde wel in ’ü
cerft toe, metbcloffevanookdiemoord-
dadige fchelmen te zullen ftraffeni maar
alfoo de jonge Koning ohdcrtuffchen
quam tc fterven, vonden die fchelmen
(waarfchynelyk door gefchenken) mid-
delom te ontvlugtenj hoewelwy’ernaderhand
nog een, door toedoen van den
ouden Koning, bekomen , en hem na
Batavia gefonden hebben, daar hy Ge-
rabraakt is.
Ook hebben wÿ van die gähfehe lading
maar 6 f picol wedergekregen, daarmen
anders, Ware de jonge Koning in ’t leven
gcbleven, zekcrlyk ook al die andere
fchelmen, en ook veel meer Zyde, in
handen gekregen zou hebben.
Dit procès nu in ’t jaar 1640 Yoorgô-
vallen, en de Heer van der Hagen gelegen
zynde, om van hier na’tVaderland
tc vertrekken, fcîireef om zÿne verlof*
fing na Batavia, en de tWeedc perfoon,
de Opperkoopman Regemortes , vertrol^
toen mede derwaards, om by haar Edei-
heden te verfoeken, dat hy in van dey
Hagens plaats hier Opperhoofd. werden
mögt, zullende oftdertufichen de Ön-
derkoopman, Gérard van Wuflbof , hier
hec ampt van tweede in zyn plaats waar-
nemen.
Terwyl RegetHortes üà Batavia
ftierf de Heer van der Hagen in demaand ufeen1
July 1640 aan een heCte koorts, die hem Ao.iôÀi
in Z4 uuren, tegen aller gedagten, zeer overlc.
fchielyk wegfleepte; na welken tyd den den*
E. IVuftbof de zaaken van dit Comptoir
tot de komft van hec nieuw Opperhoofd
waar nam.
Den laatften September 3 verfeheenen
de Heeren Regemortes, en Herman Ëroek-
man hier als Opperkooplieden, en te gelyk
beiden als Opperhoofden, om aen
handel en de zaaken der E.Maatfchappy
hier met Zoo veel meer luifter waar te
nemeii, dat zeer wcl quam j alfoo zy ,
tot hunne verwondering den Heer van
der Hagen, dien zy vervangen zouden,
overleden vonden.
Daar na heeft de Onderkoopmati Reisna’t
Wiiflhsf een Reife van veel belang inju- J-and<i®t
li y 1041, nevens eenige anjd ere, na ih e■ t Louweö
Koningryk der Louwen ondernomen 5
dog alfoo wy daar van hier na in ’t by-
zonder fpreckcn, zullen wy voor af maar
voortgaan, om de zaaken, die tot de
ftoffe van Cambodia bchooren, te ver-
volgcn.
Terwyl ons volk nu op dien togt was,
is ’er eenig gefchil in Cambodia, tuffchen
eenige Portugcefen, en eenige Matroo-
fen van de Fluit de Saeyer,. misgaders
| eenige vatf onfe Logie-galten, gerefen,
F i dat