B E S C H R Y V I N G E
Kannen , Vafen &c. ihet bylen door 1
midden, en woegfcn die malkanderen, by
gebrek van een goud-gewicht, met een
Spck fchaal toe, waar over ’er verfehei-
de gevangen gefetjj, en geftraft zyn.
Ondertuffchen wierden deoogen,niet
allccn der Grooteh, maar zelf ook van
de afterminfte Siammers, hoc längs hoe
meer geopend, en die niet weinig tegen
den Heer Faulcon, als dien grooten Land-
verrader, aarigefet, ce meer alfoo de Franfchen,
zeer ftout op de gunft van Faul-
* fo», nu en dan tot dertelheden tegen den
Inlander begonnen uittefpatten, diehen
metter tyd veel erger zaaken van hen
voorfpelden, waar tegen hunne klach-
ten, aangefien zy zoo diep in des Ko*
nings en Faulcons gunft waren j zeer weinig
zouden helpen.
Onder alle de Grooten was ’er echter
geen, die verder zag, en op alles netter
lettede , dan de Opra Piteratjay , een
man van döorluchtige geboorte, en zeer
na aan den Koning vermaagfehapt.
Defe zag wel, waar dit werk henen
wilde, maar hield fich vooreerft ftil,
hoewel hy onder de hand niet weinig
werkte, terwyl hy fich, om den fchyn
daar af te bedekken, eenigen tyd fiek hield,
en zelfs niet ten hove verfcheen.
Ook had de Koning, alfoo zyne twec
broeders onbequaam tot de Kroon, o f
hem altoos niet aangenaam waren, on-
dertuflehen eenjongeling van een geringe
geboorte, Moonpi genaamd, totzynen
Zoon aangenomen, dien hy voorhadtot
zynen vei vangcr te verklären , welke
ftreng de* Heer Faulcon mede zeer fterk
trok.
Dit fchokte das noch zoo wat henen,
tot dar de Koning in ’t begin van A°.
id88, in den ouderdom van f f jaaren,
door een fWaare fiekte aangetaft , en ,
gelyk ons het volgende verhaal nader
^oonenzal, ook daar door, alfoo hyein-
delyk de waterfucht ’er by kreeg, weg-
gefieept wierd* waar op hier ook een
grooie omwenteling van zaaken gevolgd
is. ¡H
Behnopt Verhaäl uan de
wonderlyke verandering
■voorgevallen in ’ t Ko-
ningryl^Stam, in ’tjaar
1688, den Schryver door
den Heer Arnold Clenr
behandigd.
ZsMfa- » V l i dat de Köning van Siam ccni-
meStaats * gen tyd fiekelyk haddegegaan,
ä M j j B Wjerd hy door zyn quälen zoo hard
Wer”,8 » aangetaft, dat hy fich t’eenemaal tot
lfcggen moeft begeeven f . *t geen g j g L
oorzaak gaf, dat zyn Hör in de itad
Judia was, alhoewcl hy zelfs in Livo dood
te bedde lag, en daar wierd alomme vanCon-
een valfch gerucht verfpreid, dat zyn
Majefteic albereids overlpden was : eon.
waar door zoodanige bewegingen om-
der de Hovelingen en Grooten ont-
ftonden , dat de Krygs-Overfte, O-
pra, Pieteratjay ^ zyjide des Konings
Zwager en Schoon-vadcr jgenood^
faakt wierd door zyn ontfag alles weder
in ruft te brengen, en eenigen der
voornramfte Roervinkcn in de gevan-
genis te werpen, onder de welken ook
wierd getelt eenen Opra Paula, zyn-
de een voomaam Creatuur van den
grooten Staat Minifter Co#y?##fy» Faul-
cön, die indefen tyd. niet naliettefty-
ven, en onder de hand aan te zetten
des Konings opqueekcling en aangenomen
Zoon Moon^ y tot zoqyerre, dat
-hy genoegfaäm öpeÖtlykna^de Kroon
durfde ftaan, en door behulp van zyn
eigen Vadcr en anderen een me-
nigte van volk in dienft nam, zoo
van veelen, die het zeer wel vermeinen
te weten, voor de waar-
heit word verhaald, tot veertien dui-
fent in ’t getalj ’t welk vooreerft Zoo-
danig heen gaande, en een goed begin
fchynende te wefen, wierd Faul-
con veel trotfer en opgcblafencr, als
hy oit te vooren was geweeft: maar
dit kon zoo ftil niet toegaan, of de
Krygs-Overfte Pieteratjay had ’er de
de lucht a f, die het werk echter zoo
, wat op zyn beloop lie t, tot dat de
, Koning door zyn toenemende fiekte,
, ora wat meerder ftilte en ruft te heb-
, ben, hem de voornaamfte belliering
, des Ryks opdroeg} ’t geen Faulcon niet
weinig quam te ontfehieten, wänthy
, raakte in defer voegen niet allcen zyn
, voornaamfte fteunfel quyt, maar ook
, by verfcheide Grooten dapper in ’t
00g, die zyn hoogmoed, vermetel-
, heit , en dwingelandy, al van over
lang gefien hadden, eyenwel vond hy
middel, om fich'heiirielykby den Ko-
, ning te vervoegen, dien hy met vec-
le omftandigheden en beweegredenen
wift te vertoonen, dat het. ten aller-
hoogften tot verfekering van zyn
Majelteits Perfoon en Ryk zoude
ilrekken, dat de Franfehen uit het Ka-
fteel van Bankok na boven geroepen
, wierden, om in defenflechten toeftant
van zyn Majefteit geduurig het Palcis
te bewaken, en tot zyn Lyfwacht te
, dienen *t geen den Koning zoo wel
beviel, dat hy aanftonds order gaf,
om hen na Livo te laten komen, gelyk
zc zonder ui eitel deden, doch wier-
den zy en hun meeftcr Faulcon, door
„ den
VAN S
»j den Kiygs-Överfte Pieteratjay ,vcr-
,, kloekt: want verftaan hebbende, dat
„ Faulcon by den Koning was geweeft,
„ en wat ’er verhandeld was, deed hy
,, zyn Majefteit begrypen, dat Faulcon
„ en zyn medertaqders piet anderszoch-
„ ten, als fich niet alleen meefter van
, , t Paleis j maar ook zelfs van zyn Mail
j^fteits peribon en het Ryk te maken.
„ Waar op de Koning het voorheen ge-
„ geven bevel weder introk, en order
a» Sa^a dat ze fich niet na, boven Zou-
„ den begeven; maar dat ook de gee-
,, nen, die albereits in Judia ver fcheenen
5, mochten zyn, weder na Bankok zou-
„ den hebben te keeren, I’t geen de Fran-
„ fche Generaal, Monfieur des Fargues^
j, die fich onderwylen al met 60 van de
a> ^nen op weg begeven hadde, moefte
» ^°en * „adhoewel hy daar töe vry wat
„ lchoorvoetende quam , ¿ en in -het te .
33 tngvaaren eenige vyandclyftc daadeii
„ bedreef, die genoegfaam te kennen
,, gaven, wat van zyn luft en voornemen
„ was geweeft j ’t welk noch nader kon
,, werden befpeurd aan ’t gedoente vaü
„ zyn Majoor, toen hy de Rivier op
„ voer, beneden gelaten; want hy ycr-
„ liet aanftonds het oude KafteeL aan
». de W eil- zy de der Ri vier op Ban kdk
Siegen, en begaf fich met alle tilba-
j, re goederen in het nieuwe, door hem
„ zelft daar tegensover gebouwt, laten-
, , de het fwaar Kanon, dat ze nietkon-
„ den medevoeren, ipringen en verna-
33 gelen j mitsgaders het buspoeder, ’t
■ jj geen ze niet bergen konden, o f wel
,, licht niet van nooden hadden, met
„ water begieten j ’t kruit-huis af brec-
,, ken, en alles ömverwerpen , en tot
„ puinhoopen thaaken, *t geen ze dach-
„ ten haar in de weg, en tot nadeel te zul-
„ len können zyn: waar tegen de Siam-
mers echter niet anders deeden, als het
„ oude Kafteel, dusdanig verdörveh en
,, om vergeworpen, weder wat te her-
33 ma.ken, alles zoo veel doenlyk te her-
„ Hellen, en in ftaat van eegenweer te
,, brengen, om verder op het gedoente
„ der Franfchen te letten. Onderwy-
,, len wierd het voorgenomen verraad
„ van des Konings aangenomen Zoon,
,, Moonpi en Faulcon ontdektj want de
„ zelven met nog verfcheide andere
„ Mandarynsvanhunnen aanhang, diep
,, in den nagt binnen’t Paleis, enineen
„ kamer verfamelt zynde, wierden ze
„ door een van des Konings wyven, en
,, den Zoon van Pieteratjay,, die daar
,, buiten op de grond neder, met haar
„ oorentegens dedeuraan, lagen,Zon-
,, der dat het door de donkerhcit des nagts
„ van jemand wierd gemerkt, zoodanig
n beluifterd, dat ze gemakkelyk van
„ woord tot woord verftaan en hooren
L III. D£EL.
i A M.
konden, wat ’er beraadilaagt en be*
flooten wierd, ’t welk tenprincipaleii
hier in beftoiid: Dat ze, zoo draa de
Koning overleden zoude, zyn , des
zelfs jongften Broeder, albereits doot
eenige voornaame Grooten voorge-
fchikc tot de Kroon, den Krygs- Ö-
ften Pieteratjay, des zelfs Zoon, en verfcheide
anderen, zouden laten yer-
moorden > doende benevens dien alle
de Mooren ,^die haar in den weg mog-
ten weefen, alomme uitroeyen en ver-
delgen. Waar op körnende te vol«
gen, dat Faulcon zyn voornemen met
de Franfchen verydelt zynde, lig vöor
een geruimen tyd buiten ’t Hof ont-
hield, en niet quam vertoonen, zoo,
als hy voorheen plagt te doen, wierd
de achterdogt van zyn wederftrevers
nog meer hier doorgevoed; die dan
«^S^eelende, dat de zaake nu al hoog
genoeg gekomenwas, hemlietenont-
bieden, op'het welk hy fig den rp
May des voormiddags teu Hove begaff
dog hyquam een weinigjedaar na weder
j hield in zyn huis het middag-
maal} ftelde Voorts order op eenige
zaaken s liet fig tegens zyn Europiaan-
ishs^Lvfwachc jontvallen T dar, ’erj den
^aanftaanden nagt lets grodfi ftond te'
gefchieden, waar mede het werk over
een zyde zoude fiaan, nam van haar
(zoo ,’er van verfcheide geloofwaardi-
ge perfoonen werd getuigt) vry wat
beter affcheid} en ging weder ten Hove
: maar niet lang daar na zag men
zyn Draagftoel, met filver overtrok-
ken, ledig te mg komen , dat by zyn
huisgenpoten voor een zeer quaad
vporteeken genomen wierd, die niet
alleen wel haaft quamen te hooren ,
dat hy Faulcon, des Konings aangenomen
Zoon Moonpi, en de Kapitein
van ’s Kodings Lyfwacht, in’tPaleis
aangehouden en gevangen waren 3
maar wierden noch ten zelven da-
ge mede jn ’t Paleis gehaalt, en in
"-ketfenen'giilcröhV‘^aär na'de Siam-
mers aanftonds het huis van Faulcon
van alles befoofden, zyn Huisvrouw
niet het geringfte overlieten, en zyn
Bockhouder, een , Engelsman , uic
Balbpoole, reekening van zyn Meefters
ftaat en middelen afeifchten; latende
den Krygs-Overfte Pieteratjay, nuhet
wetk aan de gang was, in de zelfde
drift ook by de kop vatten eenen Opra
Sivipat, uit Wiens zak wierd gehaaid
zeeker Gefchrift, in figbevattendede
geheele t’zamenfweeringe, door den
aangenomen Zoon des Konings Moonpi
en Faulcon met eigener hand onder-
tcekent, zuix ’er nu geen bewys meer
van hun quaad voornemen van noden
zynde, kon de Koning zyn aangeno-
men