IJP7, den, dät ’erqver 18 jaar diergelyken
volk, als-zy, en die een touw inftukken
en weder heel maakten , geweeft was ,
dat, na allen fchyn, de Ridder Francois
Druke geweeft zal hebben.
Zy zagen, ook hier den koning van Bali
in een zeer konftig gefneden wage.nryden,
die door. z witte buffels, . waa.r op zeer
fraaye kleeden lagen, getrokken wiert,
terwyl ’e r, volgens ’s lands wyze , een
lyfwagt van eenige piekeniers, en fpatvoer-
aers, welker punten verguld waren, voor
uit gingen.
Hy verzogt, dat men ter eerevan hem
("die op dien zelven wagen een zonne-
fchermdrager met een geopent zonne-
fcherm agterzich zitten had) eenige eer-
fchoten wilde doen, dat de onzen deden 5
waar op hy hen daags’er aan4vaten met
water zond.
Die van ’t fchip Hollandia (o f den
Hollandfchen Leeuw) verneinende, dat
hunne makkers in zulken fchoone baay
lagen, hebben hun anker geligt, en zyn
den 16den dito by de z andere fchepen
gekomen, alzoo daar zeer goecje verver-
tohing te krygen was.
Zy hadden toen ook al ontdekt , dat
hier veel goud viel, gelyk zy dat genoeg
aan ’s konings goude en vergulde drinkr
vaten hadden können befpeuren , die zy
hier meer, en koftelyker , dan by den
Pangerang vah Bahtam j gezien hadden j
jnaar zy hadden ook verftaan, dat hy de
goudmynen dezes eilands op lyiftraffe
niet wilde geopent hebben , om daar
door geen quaade nabuuren te krygen.
Zy zagen ook , dat die Vorft van
zyne ingezetenen, en zelfs van alle zyne
Grooten, met veel eerbied, en niet dan
met gevo,u wen handen , al fombayende
aangeiproken wiert. Egter waren ’er
. eenigen van hen, 10 of izjaar geleden,
feweeft , die een aanifag gemaakt
adden , om hem in zyn paleis te ver-
moorden j ’t welk uitgekomen zynde,
wierden zy alle in ’t eerft ter dood ver-
wezen , en naderhand egter nog , uit
medelyden, na Poelo Roda, een woeft
eilaqd dezes konings, in ’t Z. O. van
Bali gelegen , door hem gebannen, dat
z y , en andere Banditen, naderhand hier
mede na toe gezonden, metter tyd zeer
fraai bebouwt, en van al het noodige
vqorzien hebben.
Gelyk nu ons volk hier dagelyks aan
land voer, alzoo deden dit die van ’t fchip
Mauritius den zoßen Februari voor de
laatfte maal, van de welke twee maats,
Emanuel Roodenburg , van Amfterdam,
en Jacob Claaszoon, van Delft, land waart
in gegaan , noit weer te voorfchyn ge-
. komenzyn, zonder dat men egterweet,
b f men hen daar met of tegen hun wil
gehouden heeft. Hunne maats zeiden J
hen , dat zy niet te -lang moeften uit- l6oi
blyyeu, alzoo men hen dan niet wagten
zou. Ook hebben zy een dag o f twee
’er aan kleederen ontboden , zonder dat
men naderhand ie|s meer van hen verno-»
men heeft j waar op toen de 3 fchepen
den zöften dito' de ankers geligt , en Be-
zuiden Java hunne reize na ’t vaderland
vervordert hebben.
In ’t jaar iöoi. den f denFebruari ’s a-
yonds is die wakkere zeeheld , Olfoter
van ftoord, in de moqd van de ilraat van
Balamboang gekomen , ; daar zy eenige
dagen ten anker fchynen gelegen te hebben,
zonder dat my egter biykt, dat zy
hier aan de wal geweeft zyn , hoewel
het zeer waarfchynelyk is, dat zy of hier,
of wel op Balamboang, om water en yer-
verfching na land zullen gegaan zyn.
Den iodendito verzeilden zy van daar , en
geraakten buiten deze ftraat , hebbende
den Verkenshoek (die in ’t Z. van ’t eiland
met. een fmaUe ftroofe uitfteekt) in ’tZ .
O. van hen afleggen.
In ’tjaar KS04. injanuari , gaf de zee-
voogt Wybrand van hVarwyk aan die van
’t fchip de Maan laft op Bali aan te loo-
pen, om zieh daar van ryft en kleedjens
te vporzien , en dan na Banda te zeilen."
Diergelyken laft had hy ook aan de Over- .
heden van ’t fchip de Zon den
Februari gegeven, om, by hun togt na
Ternate , op Banjar Maffin om ryft aan
te loopen, en, zoo zy daar niet konden
te regt raaken , dan na Greffic over te.
fteken, en, ook daar niet yindende, dan
op Bali, Bima, o f eenige andere plaat-
zen, aan te gieren.
.En dit is wel ’t voornaamfte , ’t geen
ik van dit eiland Bali wete te zeggen,
dan dat naderhand nu en dan (gelyk wy
reets gezieh hebben) de Ambonfche of
Bandafche vrylieden hier wel plegen aan
te gaan , om zieh van goede flaaven te
voorzien.
Ook teekent Chrifloffel Frikius in, zyn
reize aan, dat hy met ’t fchip Hollandia,
ontrent ’tjaar 1684. o f iö8y. na ’teiland
Bali gezeilt is , daar hy zegt toen een
Hollands onderkoopman , als hoofd ’er
teggende, gevonden, en van den zelven
ook een flaavinnetje voor t8 Rdcrs gekogt
te hebben.
Hy had, hier zynde, dit verbranden
van de lyken der mannen, en ’t ipringen
van hunne vrouwen in ’t vuur gezien,
diens wyze hy fol. ioy. en 106. omftan-
dig verhaalt, en tot welke wy denLezer
wyzen.
Na dat zy nu 3 weken lang voor Bali
gelegen hadden , is hy met zyn fchip
weer na Batavia gekeert, zonder dat my
blykt, Waarom zy hier gekomen waren,
dan dat hy zeg t, dat zy hier hunne
waaren loften, en anderen, die hier ge-
1684. oiaakt wierden (waarfchynlyk eenige
kattoene, en zyde kleedjens, die hy zegt,
dat zy hier maakten) daar tegen inna-
men.
, Wat nu hunnen Godsdienft betreft.
dienft der Het zyn alle Heidenen, van welke zom-
Ealiers. migen de Zon en Maan, en anderen weder
deze en gene vögels doCh wel meeft dat
als een Godheid, ’tgeen hen ’s morgens
eerft ontmoet, dienen en eeren. Eenigen
van hen maaken ook veel werk van eenige
zonderlinge Vierkante groote fteenen, op
•welke zy na hunne wyze öfteren.
Zoo zy , buiten hun land geraakt zyn-
_ de, fterven , gelooven zy vaft, dat zy
in hun land weder voor den dag komen,
en by hunne bloedverwanten herleven,
dat hen ook in alle voorvallen zeer moe" 1684,
dig doet zyn. •
v eelen der zelven zyn by myn aanwe-
zen in AmboinaChriften geworden, gelyk
ik ’er zulke zelfs gehad hebbe j moe-
tende getuigen, dat ik ’er geen van ge-
kent hebbe , die niet zeer wel hunnen
Doop beleefden, gelyk zy aan alle andere
ook een zeer goed en ftigtelyk voorbeeld
met hun leven gaven } zynde , myns
oordeels, een van de befte Indifche Na-
tien , van de welke iets goeds in dezen
• opzigte te hoopen is.
Waar mede wy dan dit Hoofdftuk
fluiten, om nu tot dezaaken vanTonkin
over te gaan.
K k 2 B E S C H R Y -