_ „ de bezending derwaards by den Qui*
,, namzen Koning verftaan werd, zal
fi bebb'en vernoomCn.
„ Het Jage de Waterlooze Werve,
9, dat by deüd.Heer Generaal, volgens
ff zyn Éd. ordre, geprojcéteerd is, ne-
„ vensGrol, na Japan, cnvandaar We-
„ der re Verzeylen, is by refolotie in da-
„ tct z$ July paflado van de Ed.- Heer
j, Gouverneur Putmans, endenRaadin
„ Tayouan, geoordeeld en goedgcvon-
,, den aldàar te blyven, om nevens an-
der bequaam vaartuig rot het Kruys-
,, fen'op de Portugecs, als andere onzer
„ vyanden , tendeeicnde na Tonkin,
9, Quiriam, en Combodia, zoo buiten
,, en binnen Aynam, uitgezet te wer-
„ den, en de komft van Grol opeenbe-
,, quaame rendevous-plaats te verwach-
„ ten i welken volgendc des voornoem-
den Jagts retraite Ul. m Tayouan beb-
,, ben te verftaan, en in ’t refcontreeren
„ deflèlfs mcde aandoen-, en Verzeylen
„ na Quinam, uit redenen hier boven
fi aangeroert, des Ed. Heer Gouverneur
. a ordre te verwachten.
,, Deze ordre van zyn Ed. hebbende
f, achtervolgd, en ’t voornoemdejagt,
,, of zoodaanig vaartuig, alsUl.danzou
,, mögen toegevoegt werden , gerefeon-
,, treerd, zullen Ul. van die plaats, die
j, by ons aïhier voor het tegenwoordig
nier kan werden voorgefteld, zonder
jS verzuim van tyd, zoo veel doenlykis,
„ de reize na Tonkin , bezuiden , en
„ niet benoorden ’t Eiland Aynam, al-
„ zoo dat vaarWater voorgroot vaartuig,
„ als Grol, vermitsdemenigvuldigevui-
„ len en rudzen zeer periculeus en veel
on weder en ftorm in’tnavigeeren,on-
„ derworpen is, vervorderen, en onder
,, ’t Eiland Frachachy' , gelegen onder
„ de noorder breedte van graaden,
„ ontrent een groote halve myl Ooft ten
„ Noorden van de Rivier Giang, ach-
„ ter welk Eiland op 5,6 en yvademen
„ goede Rheede en Ankcrgrond is, en
„ men voor alle winden meeft befehut
f, blyft, ter Rheede loopen, ons vorder
,j aan ’t kaartje en ’t uitwerpzel van ’t
„ Tonk/ns land*, deflelfs havencn , en
i, daar ontrent gelegene klippen en
„ droogten, Ul. ter handgefteld, refe-
„ rerende.
„ Eenige jaaren geleden, pleegen de
j, Japanfcbe Negotianten met hunnejon-
ken na Tonkin navigerende, derech-
9, te Rivier of fpruit van voornoemdc
„ plaatzen,gelegen op de Noorder breed-
„ te van zo\ graaden aan te doen, dog
î, by verongelukking eener hunnerjon-
ken te dien tyde in de mond van de
,, voorni Rivier, als mede qm dat de .
,, Kuft aldaar Noord-OoftenZuid-Weft £7*
,, ftrekt, men, om buiten in Zee te ko-
,, men, veel moeitcn onderworpen is,
,, en bezwaarlyk uit de bocht boven ’t
,, Eiland Aynam in de màand July, als
„ wanneer, ennietvroeger, vermitshet
„ fpade leverenvan’s &Qningzydc, van
,, daer fcheiden können, geraaken kan,
„ hebben naderhand de Rivier Giang,
,, ofTzynéphay, voor die van Tonkin
„ geprefereerd ; egtqr die van Giang
„ voor die van Tzynephay, gemerkt de
„ Kuft ontrent dito Rivier Tzyriephay
„ zieh N . N. O. ftrekt, eri de Zuide ,
„ winden ten deele noch op’t land wae-,
„ jen, en door het geftadig aanbranden *
„ van de Land-Zee, als naarmiddags de
„ Zee-wind, die vry dicht aankoeld,
,, wanneer men in de gezegde Rivier *t
,t water (en dat voor den tyd van z4
,, uuren) op zyn hoogfte heeft ,■ veel
„ moeite en perykel, van buiten te ge-
„ raaken, onderworpen is , des nagts
,, vermits het hoog water , boewel de
, Land-wind doorwaeit , veekyds ge-
, noodzaakt werd te blyven leggen.
,, Dit zyn de moverende redenen dier
, Natie in de Rivier van Giang voor de
, andere aan te doen, en aldaar tehave-
, nen.
,, O f het geviel, dat Ul. onder ’t voorn.
, Eilandje ter Rheede wezende gekoo-
, men, zoo tydelyk en in *t körte, als
, wel wenfchte, eenigeJapanders,Chi-
, neezen, o f andere Natie van ’t Land
, (alzoo géen Volk, naonderrichtwer-
, den, op ’t voorn. Éiland woonachtig
9 is) aanboordquaamen, gelykjaarlyks
$ op deaankomft derjapanfchejonkge-
, fchied, en gewoonlyk is , zoo zalUl.
, door eenige Viflchers of ander vaar-
, tuig, die daar in abundantie zyn, de
, wete van u arriveeren aan den Opper-
, ften, o f aldaar’t Gcfag hebbende van
, Giang, zynde een van des Konings
i van Tonkins bloedverwanten, doen,
, en deiTelfs ordre met eenige vanvoor-
, verhaalde perfoonen verwachten, ora
, alzoo geen misflagen o f miscontente-
, ment aan de Grooten aldaar, als we-
, zende een Natie , noit dat Ryk heb^
; bènde gefreqenteerd, te begaan j dog
, by verloop van z a zdagen, hoewel
de wete aan Land gedaanhad , en geen
ordre o f iemand aan boord kreegen,
zult mögen een van de bequaamfte Af-
fiftenten , en den Japanzen o f Chi-
neefchen Tolk, die Ul. uit Tayöüan
zal werden medegegeven, o f by aan-
doening van Quinam, by den Opper-
koopman Duyker dient geprocureerd,
é „ na Giang ontrent 3 mylen de Rivier
j» ópwaarts met de boot zenden, mits
„ dat binnen o f voor aan de Rivier, al-
j, waar de Viflchers wooningen ftaan,
• 5, l a i perfoonen tot Guides Werden
3f gehuurd, en dito boot na boVen o f in
Giang brengen j en alfoodes tezeker-
der van uwc kbmfte mögen wefenvér-
„ wittigt; zulks Zoiide mede ter eerfter
,, inftantie na bevinding van zaaken al-
„ daar können gefchieden eh in ’t Werk
„ gefteld werden } met welken Tolk
j, dient een kleene erkentenis o f veree-
,, ring van ontrent 6 a 8 Tayil, beftaan-
1 „ de ih Waejers, CarcafTen , als Jac-
,, quans, ©fiet anders,, gefonden tewer-
f, den, met daarbyverzogtelicentie van
,, perfoonelyk met gemelde Gouverneurs
f, te mögen fpreeken.
„ Hier op antwoord en licentie bekofc
j , men hebbende, zal 9t. Hartßnk, met
„ noch iemand uit den Raad, o f Sr.
„ Vincent Romeyn, fich met ’t Jagt de
9, Waterlooze Werve na Giang, ofal-
,, waar gemelde Gouverneur zoude te
f t fpreekenkomen j vervoegen, den zel^-
„ véri de motiven, en redenen, waarom
j, aldaar verfeheenen, wat Natie zytj
, , en van waar gezeild komt, in derbe-
„ fte forme declareeren, endaarbyoot-
3, moedig verfoeken zyn Ed. op ’t fpoe-
,. iy digften gelieve een expreiTe na de
3, Hoofdftad van Tonkin aan den Ko-
„ ning afte vaardigen, cn teverforgen,
fy dat in *t korte antwoord en licentie
3, van ’t Hof mögen komen, om de ne-
3, vensgaande miffive en vereéring aan
fy zyn Majefteit perfoonelyk te mögen
„ overleveren.
Volgens ouder gewoontc, en, ge-
,3 geen voordeel, maar nadeel ter con- \6y j.
,, trarie by ’t verfwygea, kangefchie-
„ den, ofUkeenigongevaltoegebracht
,j werden.
„ Licentie geWcrdende u it 't Hof van
, , den Koning, om perfoonelyk, enmet
,, uwe verder medegebrachte Cargafoe-
,y nen, ten Hove na de Hoofdftad van
,, Tonkin te mögen komeni zalUl.met
,, ’t Jacht de Waterloofc Werve tot
„ meerder verfeekering en bevryding u-
3, lyk die van Tonkin met de Japanders
fy pleegen te handelen j en haar aange-
3, brachte carga aan te teekenen, zal
3r^UE. buiten ¿wyffel mede, endatwcl
,, precifelyk de quantiteit enqualiteitder
3, contanten , goederctt , als anderfins,
3, die zyt mede bréngende, van voorn.
3, Gouverneur afgevraagd werden, die
3, alles rondelyk aangeven zult, uitge-
,j zegt dej contanten, welke ten hoog-
„ ften met 40000 Tayil genoeg zyn zal,
„ foekendc het refteerende binnen
„ Scheeps’boord te verbergen , zoo veel
,, doenlykis, endattenpnncipaalenom
3, voor te komen, van den Koning, of
,* zynen geordonneerden Mandaryn, fo
„ veel contanten als wel begeeren, cn
verfoeken 5 niet ter hand te ftellen,
,, ten anderen gewaar wordende de me*
yy nigvuldigheit des Severs, de Zyde,
„ Zyde Stuk-goederen, als anders reifen
„ doet, waar by de Compagnie gcen
III. D e e l .
wes kapitaals nict alleen voor Inland-*
,, fche rooveis en moctwilligen f die geen
„ en ontbreeken, maar 00k voordePor-
,) tugeefen en Spanjaarden, onfe open-
„ baare Vyanden, als Chineeien, onfe
yy geveinsde Vricndcn , mitsgaders zoo
,, veel Inlapdfch Vaartuig, als totover-
„ voeriog der goederen noodig is, dat
„ op beleefc verzoek van den geordon-
„ neerden mandaryn o f uit ’t Hof ge-
„ fonden Capado des Konings niet ge-
,, weigerd, inaar verleend werden zal,
„ op ’t fpoedigft mee Reife opwaards,
„ ’t zy dan buiten o f binnen door, na
,, wind pn .weder toelaaten zal, vorde-
,9 ren, altyd verdacht blyvende in den
,9 avondftond, dicht By den anderen te
,, ankeren, en zoo wel in ’t Jacht als ’t
„ Tonkins Vaartuig (dat ieder tenmin-
,, ften met z a 3 drie Ncderlanders en
„ Mufquets als Zyd-gewecr diend voor-
„ ' fien te zyn) goedc wacht te houden ,
„ op dat, als geiegt is? geen oftgeyal
„ Ul. overkome, dat andermaal zoo in
„ ’t gaan als keeren ten hoogften, o f ’t
yy geviel, 't voornaamfte Jacht nict qua-
„ me te refcontreeren 9 met het Tonkins
| Vaartuig te doen gerecommandeerd
,, werd, en zal *t vpornoemde Jacht of
„ Vaartuig tot de verfwegene contan-
„ ten, die des tc feeuurder en behpnde-
„ lyker, na ’t vifitcercn des Vaartuigs,
„ inTonkinjiu uwc wooning zal können
„ werden gebraehtjdienepi op^welke. als
,, andere carifiderauen 9 Ul. bekerid is,
„ dat op ipftanti by Raade verftaan is,
„ ’c Jacht de Waterloofe Werve by de
,, Ed. Heer Gouverneur Generaal tot ad-
„ vys na ßatavia* hoe fich den handel
„ in Tonkintoedragenzal, enwatquan-
„ titeit van Zyde aldaar verhoopt werd ,
„ geprojeäeerdj by Ul. te laaten ver-
,9 blyven 9 eü gemclde affending voor
9, defe.Voyagicgefurcheerd houden i eg-
,9 ter werd Sr. Hartßnk ten hoogftenge-*
,9 recommandeerd, op zyn aankomft in
L, Giang (alwaar, na hier werden onr
,9 derrichtj den apparentenZyden-han-
,, del, en onfer Vyanden doen ten Hoo- .
,, ve, cn met wat Vaartuig aldaar aari-
,9 gekomen zyn, zoo wel zult können
B vei?