
>, werdende Schcepjens van ’t voorge-
» vallene te waarfchouwen, in ’t afdry-
ii ven der .Rivier, even buken ’t bereik
>, van ’t Franfche Kanon, aangetaft,
m en na een dappere tegenweer verovert
» en verbrand, waar door de mped van
»> Monf*. des Fargues en de zynen zooda-
j> nig quam: tcverkoelen, datfe kort daar
» na van hcc 'Kafteel op Bankok Siamfe,
ii in plaats van Franfche, Vlaggen licten
n waejen > daar de Siammers niet anders
» dan de fpot mede dreeven; en hadden
>> fe benevens dien, door het verbree-
ken van *t verbond, en de vyandely-
>> ke bedryven, den Krygs-OverileP/>-
»> teratjay zoo verre gebracht, dat hy
van hem gaf voornemens te zyn, om
» den Franlchen BiiTchop van Merello-
n polis, Monfieur Louis, en beide de
a Zoonen van den Generaal, na bene*
ii den te vocren, en de zelven uit het
a oqde hermaakte Kaftcel op Bankok,
a yder voor een Kanon gebenden, den
a rranfehen telatentoefchieten; ’twelk
n men gelooft dat hy lichtelyk volbragt
j> zoudehebben, indien fe niet metvee-
jj le beweegredenen door het Neder-
j, lands Opperhoofd van de dood verbc-
,, den waren geworden} op welkersver-
n der verfoek hy dan te rade wierd, bei-
i, de de Zoonen des Generaais hun Va-
„ der onverfeert toe te zenden, zo als
tt eenige dagen daar na quam te gefchie-
,, den, met een briefje, waarbyinfub-
,, ftantic den Generaal zyn valsheit, on-
j, trouw, en bondbreuk verweeten wierd,
,, met verdere byvoeginge, fchoon hy
„ als een Vader met geen liefde noch
„ medelyden ontrent zyn beide Zoonen,
„ die hy als Oftagiers, tot nakominge der
„ overeenkomfte, in Livo gelaten had-
„ de, aangedaan was geweeft, dat zy
„ evenwel by hem Pieteratjay mededoo-
sJ gen en barmhertigheit hadden gevon-
, den} dat hy ganfeh niet bloeddorftig
SJ was, 'lig ook aan defe onnofelen niet
had begeeren te wreeken, maar om-
trent de^ geheele wereld wilde doen
” fien, dat de Siammers het recht aan
” hunne zyde hadden , en doordeFran-
| fchen ten hoogften verongelykt wa-
J ren ; op het welk de Generaal het
33 voorheen gedaan verfoek, om een
Schip tot zyn vertrek te mögen heb-
ben , deed vernieuwen , daar eenlyk
i op geantwoord wierd, dat hem een
3 ililftand van wapenen wierd vergunt,
3 en dat hy op zyn meermaal gedaan
” verfoek het befluit van ’c Hoi zoude
” moeten afwagten, aangefien men niet
had können befluiten, om hem en de
zynen daar in tot nog toe te wille te
weezen, om dat ze, toen hen zulks
33 aangeboden wierd, ’t zelven niet al-
m leen afgeflagcn,maar met hunnc vyandlyke
bedryven genoegfaam uit Siam to
vertrekken , geweigert hadden } en
kreeg de Overßc Oija Dietio , die
de Siamfe Krygs-magt kommandeer-
de, onderwylen volkomen order, in-
dien zc fich nu andermaal vyandelyk
quamen aan te ftqllen, hen als danop
het lyf te vallen, ende zelve, zon-
der hen te ontlien, uit te roejen, en
te verdelgen}. waar by het dan voor
defen tyd met de Franfchcn gelaten
wierd, na dien ’e r , zoo ’t Icheen,
voor den Krygs-Overfte Pieteratjay
wat anders te doen viel, als fig met
hen te bemoeyen , gemerkt des Ko*
nings fickte nog dagelyx toenam, en
zyn jongfte Broeder, zoo als hier voor
is gefegt, albereids by eenige vooma-
me Mandaryns voorgefchikt tot de J5
Kroon, heimelyk doende was met een
groot getal volle aan. te nemen, om
lieh, zoo draa de Köning^, '¡gynBroeder
, overleden zoude z yn , meeftcr
van ’t Ryk en de'Kroon te maaken,
daar buiten twyfel Opra Pieteratjay,
fich nu al zoo verre in de Regecringe
ingelaten hebbende , het oog medeop
geworpen hadde, alhocwel hy een
wyl te vooren, op afvraginge des
KoningS} o f hy na des zelts dood de
Kroon wel zoude willen aanvaarden,
fich hadde weten te veinfen daar toe
geen de minite genegentheit te heb-,
ben} ’t geen hy altans, het werk ge-
noegläam meefier weifende, anders
deed blyken} want hy liet desavonds
op den p July beide de Broeders des
Konings vatten, en even buiten de
ftad Livo in een Pagood, met fandel-
houte itokken dood ilaan} waar van
de Koning kennifie gekregen hebben*
de, werd ’er gefegt, dat hy daarover
zeer bedroeft is geweeßr, en quam by
eindelyk twee dagen daar na, op den
11 July aan de Waterfucht te overly-
den, hebbende *t Siamfe Koningryk
met groote glorie 31 jaaren, 8 maan-
den, en 14 dagen geregeerd, geen
andere Kinderen nalatende als een eenige
Dochter, oud ongevaar zo jaaren
, die hy weinig uuren voor zyn
dood het Ryks-fwaard overgegeven
hadde, tot welken einde, ofmethoe-
danigen meeninge, heeft de Schryver
defes nooit recht hooren verklären,}
maar is het waar, dat, fchoon dedood
des Konings nu genoegiaam rugtbaar,
en aan een ieder bekent geworden was,
de Krygs - Overfte Pieteratjay zondfir
eenige de minfte beweeginge in! de
Regeeringe bleef tot den 1 Augufty,
als wanneer hy met een ongemeene
groote prägt en ilatie , medevoerende
het Lyk van den overleden Koning,
uit Livo in Judia quam, ffg nog ten
»> zdw
zelven dage publyk als Koning liet
»» uitroepen en Kroonen, mitsgaders des
» overleden Konings eenige Dochter
» ten Wyve nam, hebbende voor zyn
» vertrek uit Livo het oüdc Paleis aan
a de Talapois, en de ftad met äl haar
a huifen aan dp Inwoonders gefchon-
n ken,; en yvyders alle de aanfienelyke
>*t Tinimeragieri, Schoolen en andere ,
h vobiheen door den grooten Staats-
j> Mlnißer Faulcon^ zoo door de Fran-
f r g e . Paters j als hem zelfs in de fte-
.^*vo en Judia gebouvrt, aan ver-
b fcheide Mandaryns, en totwooningen
a aan particuliere Chineefen ingeruimt}
ii regeerende Vorders Zonder eenige de
>» minfte tegenftrevinge vari iemand, tot
ii verwonderinge van veelen, met zulk
» een gefag, en zoo v.olftrekt j als de Mo-
j» narchen in ’t Noorder deel van Indien
» gewoonzyn, even o f ny al van övef-'
>j lange op den Troori gezeten Was ge-
a weeft, ’t welk zommigen heeft doen
ii gelooven j dat de voornaamfte Groo-
n ten, en die van de gemeente, fich te
a eetder tot zyn gehoorfaamheit hebben
j? gefchikt en gevlyt, oih dat hy fich
ii voorheen al tyd met zyn ampten ftaat
tt te vreejen hield, de kleinen en gerin-
a gen nooit hatt eh läftig viel} *t over-
,i" matig invoeren van tollen enfehattin-
„ gen, door den overleden Koning, in
it. de laatfte jaaren zyner Heerfchappye,
a buiten gewoonte gedgan, met onge-
a noegen aanzag} de bedryven van zyn
ii grooten Staats - Minifter , Confiantyn
n Faülcon, op het ernftigfte hatede, en
it. daarentegen de Talapoys, o f Siam-
p fe Geeftclyken, vierig beminde, en
,, toegedaan was, hebbende tot bewys
3» van zyn goedemeeninge, ook met den
33 aanvang van zyn Regeeringe , noch
„ zelfs by het leven van den ouden Ko-
» ning, alle de nieuwe fchattingen , door
3t Raadgevinge van Faülcon ingevoert,
9, afgefenafe, en naderhand daar en bo-
3i ven. aan alAq^yne. Onderdaanen gver i
j, Het [Siamfe Kyk,'eeh=^gemeene toT- \
3, vryheit, voor den tyd van 3 achter een.
„ volgende jaaren gegeven, op dat hetar-
„ me volle, die door de fwarelchattingen
„ op hetgroot en klein Vee, alderhan-
„ de Vifch, Boom- en Aard-vruchten,(
a geheel als uitgemergelt waren , hun
,, adem wat halen, en weder tot eenige
„ verquikkinge komen zoude.
u Onderwylen dat de zaaken in dit
n Koningryk dusdanigen keer had-
i> den genomen, en het werk omtrent
u de Franfchen ten merendeele in zoo-
93 danigen ftaat was gebleven, als wy
9> hier voor hebben gelegt, hadden twee
99 Portugeefe Mixtifen fich door den Ge-
99 neraal , Monfieur des Fargues, laten
>9 gebruiken, om het gedoente van ’t
n Siamfe Hof, en vobrts de geftalte der
ii opgerichte Paggers , te verfpieden i
»> en hem daar van dan räpport te bren-
»> gen; doch zy. wierden, alhoewel op
*3 de Siamfe wyfe gekleed, haaft ont-
>i dekt, en gevangen genomen, *t welk
| de nieuwe Koning zoo euvel nam,
H dat hy alle de Portügcefen, zonder
■> aanfien van perfoonen , het dragen
» van geweer liet verbieden, en wier-
3 den benevtns dien alle de kinderen,
3 door die van huoneNatie; by Pegufe
h o f Siamfe Vrouwcn geteelt, opgevat,
3 eh ten Hove gebracht, waar over een
3 jammerlyk gehuil en wee-klagen alora
» op de ftraten wierd gehoord } zondei:
* dat’er eenige de geringftehöope fchynt
» te wezen, dat ze Hunne kinderen ooit
» meer zullen fien.} want het Neder-
> lands Opperhoofd op hun erbarmelyk
r gefehrci , en veelvuldig aaphouden,
’ uch ten Hove begevenhebbende, om
te verfoeken , dat zyn Majefteit de
1 goedheit doch wilde hebben, om aan
de troofteloofe en bedrukte Vaders ea
Moeders haare Kinders weder te ge-
ven, wierden alle de Kinderen, door
Chriften Vaders verwekt, wel door
den Konrngaan henagefchookcn ,maar
wierd ’er j- toen het op een w e ^ ^
ven aan quam, maar een gevonden,
zynde het Dogtertje van het gewezc-^
ne Engels Opperhoofd, Mr. Herbin ,
’t geen tot hun byfonder geluk door
des Konings Nederlandfchen Chirur-
gyn , Daniel Broucbebourde, ontdekt,
eil medegenomen wierd. In dezer
voegen raakten ook de onfchuldigen
over de quade handelinge der Fran-
fen in fware ongelegentheden, ’twelk
dat volk fig zoo weinig bekreunde,
dat het by veelen qualyk geloofd Zoude
können werden, en kan het volgende
ftaaltje genoegfaam dienen, oni
te bewyfen, dat ze fig niet hebben
ontfien ontrent alle Natien, zoo Eu-
rppjftanen als anderen, alles te onder-
nemen, wat ze maar dogten hen voor-
deelig te zyn, zonder eens agtteilaan
op de verbonden en vriendfehappen,
door hun Koning met de Köningen
cn hooge magten van de zelven op-
gerigt en gemaakt, want wierd het
Scheepje van den Engelfen Koopman,
Mr. Teyler, voorTanaffery, metRyft
beladen, gcreed leggende , om naar
Cormandcl te vertrekken, opzekeren
nagt, door hen onvoorfiens ovcrval-
len cn afgeloopen, zulx de eigenaar
des morgens zyn Jagtje met de heele
ladinge quyt was} maar de Siammers
hadden de verdere Franfchcn, die van
het deflein wiften, en aanland geblc-
ven waren, o f het gefelfcbap niet ras
genoeg konden volgen, ten meeren-
■L 3 deele