dat zy van een'ander Leeraar weer voor-
zien wierden.
Burchard‘ Lubbertszoon van Alkmaar
vertrok na mede, met ’tiehip Bueren,
na Batavia.
■ Den iodcaNovember had men öp Batavia
D. Jacobus Vertregt herwaarts beroe-
pen, enden ipdeadito goedgevonden, dat
D. Pontkafen hier blyven 200- , om in
Banda ondervräagt te worden jf aangezien
de Opperländvöogt, de Heer Antoni van
Diemen \ ' by Zyri' komft alhier , twee
Predikanten medehrengen y en op zyn
zaak letterl j o f anders hem na Batavia
mede nemeh 'zoh j om daar beveftrgt te
worden, vermits.de Bandafehe Broederen
*t gefchreverie by die van Batavia ftietwel
In agt gehömeri hadden.
! In ’t jäar i 6 3 7.
D. Ver- Vericheen hier D. Vertregt , en den
trcgt 13den Juli quam van hier op Batavia de
verlofte D. Joannes Heemfiede , den t yden
Juni met deLeeuwin over Amboina’ ver*
trokken, berigt brengende vän den goe-
den ftant der fehoolen hier , en dat D
D. Prife- Vertregt öp Neira, en D. Prtferius, die
ifas. uit Amboina weder hier gekoftien Was,
hu op Lonthdir lag. Die van Atnet hadden
hem aan denTernataanzen Kimelaha,
toen onzen doodvyand , overgegeven.
Men had hem al zyn boeken en goederen
afgenomen, veel ongemak doen uitftaan,
eri hem, öto quantzuis nog eenige Chri-
ftelvke hefde met een half Heidenich en
half Mooribh hart te betoonen , alleen.
op ’t ftrand van Papefo, op ’t eiland Ho-
nimoa, nedergezet, om hem zoo gele-
genheid te geven van by de onzen opdat
eiland aan de Hoofdplaats te komenj
maar zyn Coracora, en twee ioldaaten ,
bleven daar by hen nog.
Volgens befluit1 d 6es IBrat'avifehen Kerken-
raads, van den z8ften December deSvoor-
leden jaars, quam hier weder Hans Brits
van Antwerpen, als Krankbezoeker j 00k
verzogten aie van Banda om een derde
Predikant j en ’t is waarfchynelyk, dat
D. Pontkafen toen 00k hier by ’t aanwe-
zen van den Heer Opperlandvoogt van
Diemen Predikant gemaakt is.
1 6 3 p.
D. Prtferius vertrok van hier na Amboina,
zoo dat Lonthoir riü weer open-
ftont, weshalven zy 00k hier een ander
Predikant verzogten.
1 6 4 1 .
Den Z7ftea Mey verfcheen de Krankbezoeker
Jan Blok van hier op Batavia.
1 5 4 2 .
Den 6denOftober was D. Marinus G i'
deonszoonvan den Houten herwaarts beroe-
pen, om D. Pontkafen te verloflen, doch J
ny droeg Zieh ondertuflehen ontrent het
Kerkenboek zoo onvoorzigtig, dat hy 1
den 3dea November voor eerft onweerdig
daar toe verklaart wiert $: ¡alzoo ’er een
blad uitgefcheurt wak %1
e r 1 6 4 jovo •
D. van Houten , na zieh by eede gc- d van
zuivert te hebben, vericheen hier dit jaaf 9 den Hon-
en wiert op Poelo Ay in pkats van D .ten*
Pontkafen gelegt, die van hier na Amboina
vertrok.
Men verzogt van hier na Batavia dit
jaar 00k om boeken,; alzoo..zy hier in y
jaaren geen boek, nog'blad papier, ont-
fangen hadden.
‘ 1 6 4 4i‘ f
- D. pertregt verzagt-ernftig zyne ver-
löffing , weshalven ;zy; om een ander in
Zyn plaars'j en ook omTnog een ander op
Lonthoirj' verzogteh,1. klagende zeer over
gebrek^van fchoolbehoeften. Men had
hier nu 6 fehoolen, zommige van 20 tot
30, 49 en fö ieholieren.' r-f
De Krankbezoeker Jan Pieterszoon9
in Mey van hier vertrokken , vericheen
den zö“c“ J u n i op Batavia 9 alwaar de Broederen,
op ’t verzoek van hier, 'goedvon-
-deti den iz ften AugiiftiV-.de Vaderlahdze
brieven ter lezing aan de Bandafehe Broederen
te zenden. Ook fchrevcn die van
Batavia den 7 dea November herwaarts, dat
zy1 een Diäionarium , ¿n een Kerkenordre,
bell met de geite)ter>is'van haare
Kerk overeenkomende, opllellen, en na
Batavia zenden wilden , om dandat eerfte
verder tot een algemem DiStionarium in
’t Portugeefch, Zinkams, enMaleits, te
doen dienen.
1 r 16 4 f .
De Krankbezoeker Simon Jacobszoon
komt dit jaar hier.
D. Vertregt bood zyn dienil aan, om
op zeker Eiland hier ontrent, daar nog
noit gepredikt was , het Euangelium te
jaan prediken , verzoekende, dat men
laar toe de goedkeuring van Batavia ge-
liefde te verzoeken, or dat haar Edelheden
, aangezien zyn tyd uit, en hy on-
genegen was langer hier te blyven, hem
anders zyne verioUing geliefden toe te
ftaan. Dezen yver van zyn Eerw. wiert
den 2den Oitober door den Batavifchen
Kerkeöraad wel geprezen 9 en ook van zyn
Edelheid’wel geroerot j * doch die zag veel
fwaarigheid in de middelen van bevorde-
rihg.
1646.
Jacob de Bouveren verfcheen hier als
Krankbezoeker.
D. van den Houten was ziek, en D. Ver-
tregtüofit haaft te vertrekken, weshalven
zy hier om een Predikant, en een Pro-
pöneftt, verzogten. : ; j Siegte be*
D. Vertregt nad de eilanden van Aroe, yinding
Tenimbar,en Damme bezogt} dochdeze^^^p
Volkeren zecr brutaal in leven, en zon-de Z .
der eenig ordentelyk beftier ö f Hooft>, Oofter
alzooEüanden*
alzoo yder daar meefter zyn wilde , ge1*
yonden. Ook had hy gezien , dat zy
groote vviendfehap, en ommegang met de
Mooren, MaCafiaaren, en Javaanen, döor
den handcl ( zoo ik vertrouwe met etl
om defpeceryen, daar vallende) hielden,
en aan de zelve zieh in veel zaaken gea
droegen. Daar nü nog al eenige Orang-
kajaVwaren, daar wierden de Ingezeter
nen, meeft Moorfch, lediggangers,' eri
zeer jaloers over hunne wyven, en dierJ
halven bang voor Zoo veel ichepenf 'aß
zy vernamen, dat in Banda toen waren,
zynde door hunne Hoofden opgerok-|
kent, om na ’t bolch de vlugt te nemeii }
gelykzy ook gedaan hadden. Een Hegt
eevolg op ’t verzoek , ’t jaar te vooreri
y die van Aroe, om Ghriften te willeH
worden;, gedaan} maar ■ iy waren döor de
oude Bandanezen, die hier in menigte na
toe gevlugt zyn,: aikeerig gemaakt, en
tegen de onzen öpgezet. Ja zy wären
zoöbitter, dätzy ,.dp'zekeren tyd, hün
kans klaar ziende, fenielyk uit het böfch
op eenige van ons volk aanvielen , twee
bootsgezellen ’t hoofd afüoegen, en eenige
der onzen met vergiftige pylen quetften,
waar van ’er oök zommige iftierven, höe-
wel eenige, doorteneerftenwarme men-
ichen-drek in te nemen, nog behouden
wierden.
i d 4 7 . #
DRitzius D* Nicolaus Ritzius quam dit jaar hier ,
om D. Vertregt9 die nu na Batavia vertrok|
te vervangen, en D. Gerardus Veltbufius
quam hier nu mede in plaats van D. Van
den Houten, die hier niet langer dienftig,
maar lehadelyk geoordeelt wiert. Ook
quam de Krankbezoeker, Job de Lange9
van hier op Batavia, alwaar den 1 zden
Mey ook D. Vertregt in de Vergaderihg
vencheen. Ook verzogten zy van hier
om een derde Predikant, en om de ver-
lofling van den Krankbezoeker Claas
Beek.
In ’t jaar 164 8.
D6n 8ften Juni quam de Krankbezöe-
ker Michiel Clarenbeek van hier op Batavia,
alwaar den iodett Augufti de tyding quam,
dat D. Ritzius hier overleden was} weshalven
den zöften Oftober D. Gulielmus
Pantherus beroepen is*, om herwaarts te
vertrekken } en aangezien D. Velthuyfen
dit jaar ook overleden fchynt te zyn, zoo
is nevens den zelvenden 30ßen November
nog beroepen D. Arnoldus Lippius, gelyk
die in December, en met hen de Krank-
bezoekers, Pieter Smals en Jofias St aal,
herwaarts vertrokken zyn , met belofte
van ook iyo Plälmboeken , 3 riemen
Papier, en foo pennen te zullen zenden.
In ’t jaar 104p .
D. D. Verfchenen hier D. D. Pantherus 9 en
Panhc- jrjppius^ welke laatfte dit jaar fchynt over-
Lippius. leden te zyn, alzoo hy niet meer voorkomt.
Dèh 1 idea Oftober quath väh hier de
Krankbezoeker , Henrik Cadam-, op Batavia
, alwaár men den 8ß“ November
D. CorneliusGeèsdorpius herwaarts beriep.
I i í f o . . . f ^ f
D. Geesdorpius hier pas.verfchenen Zynr
de, is kort ’er aan overledra. f
Den i3denJanuari is D. RemetusRingius Ringius.
herwaarts beroepen , en kört ’er na hier
gekomeh.
In ’t jaar 16 f t .-
Quam hier de Proponent f Joachim
Pieterszoon 9 en den 3den Jüni vfericheen.
op Batavia de verlofte D. Pantherus.
In ’t jaar 16 f 4.
Den z iße,i September wiert ly. Dantel
Brouwertus herwaarts beroepen } eri. D.
Ringius is v'ari hier na Amboina vertrokken.
In ’t jaar 1 6 f f .
Quam D. Brouwertus hier ,-doch kreeg D. Brou-*
in dit zelve jaar in-Oftöber zyne verlos- wetius.
zing, die hetn van Batavia Ook töegeftaan
wiert} hoewel hy toen hog rftet vertrok.
In ’t jaar 1 <5 yö.
Quam hier, volgens Zyri ßeroep, den u
8fteu Oftober op Batavia hem aäirkezegf,
D. Jacobus Molanus, weleer Precjisant, op
de Wad en ’t O o tte in d eo p ’t eiland
Texelj eh wiert öp Neira'gepläätft.
Óok quam dit jaar hier 15. Jofias. Spib _
jardus9 die op Podp Ay gelegt is } maar:a;dl¿
D. Brouwertus vertrok van hier als weteig
Predikant, - -zòo hader in. de Afte van
den Kerkenraad van Banda van den 3oftett
Augufti blykt, en quam den r<Sden Oftober
op Batavia in Kerkenraade te ver*
fchynen.
In *t jaar t 6 f f . ;
Den tpßeu Maart quam hier D. Joanneso.àWài-
à Warmeloo y volgens Beroep vän den 8ßea meloo.
December, tot Batavia op zyhEerw. ge-
vallen, zynde te vooren in Témate Pre*
¡ dikant geweeft , en ’tjaar te yooren na
Batavia vertrokken. Hy wiert op Lon*
thoir gelegt.
Ili *t jaaf r ö j*8. '
Den n dea N ovember verzogten die Vàri
Amboina om den Taalkündigen D. Spil~
jardus ; Waar op zy den 18dcn van de zelve
maand antwoordden , dat zy dan niet,
dan den ouden D. Molanus hielden, ook
berifpten zy die van Amboina , over
’t fchryven buiten kennis van D. Brougbron9
als ook daar over, dat zy in haaren brief
zeiden, zieh na denLandvöogt te.fchik-
ken , daar ’t Kerkenrecht medebragt,
dat hy zieh na haar ichikken , en haare
befluiten,billyk zynde, goedkeuren moeftj
en eindelyk zeiden zy , dat het. ganfeh
onbillyk v»rs , dat zy nu ( gelyk zy in
’tjaar i6 ff. zoo Zy hen verwetert, tlög
eens gedaan hadden) weer een Predikant,
even als o f dit aan haar ftont , ’er uitpik-
ten.
O 3 En