i66j.s „ de voornaamfte Macaflaarze Bevelheb-
,, bers als gevangens by zieh ; beftaande
,, de buit,op Boeton bekomen,voor ’t mee-
„rendecl in goude en andere kriflen, een
„party fchiet- en fteekgeweer , voorts
5, eenig gemunc en ongemunt goud, bc-
5, nevens ip f vaandels en wimpels.
3, Van daar is de Admiraal Speelman ver-
„trokken na de Oofterfche Provintien5
j) en aldaar alles verrigt hebbende, is den
,,8ftcn Juni uit Amboina gefcheiden , en
33 na Boeton voortgezeild met i<S fchepen
33 en jagten,. mitsgaders 14 chaloepen en
„jagten , daar onder 4 van den koning
33 van Ternate y deze vloot, in ’t over-
33 fteken van Boeton na de Boegeroenes,
3, had zoodanig hard weer beloopen, dat
33 de Inlandze vaartuigen van Radja Pa-
33 lacka 3 onder geleide van Capitein Pole-
„ man mede van Amboina vertrokken,
33 meeft waren verftroit,. doch Capitein
33 Poleman was naderhand metdeChaloep
3, de Eendragt by den Admiraal gekomen,
3, met tyding, dat hy Radja Palacka 00k
33 in nood en verlegentheid had gezien,
,, zonder hem te können helpen, enwaar
3Som gemelde Capitein Poleman met 2
3, chaloepen weder wiert uitgezonden, om
33 den voornoemden Radja op te zoeken ,
33 en by den Admiraal te brengen , die na
,, veele moeiten met hem te raade gewor*
3, den is 3 om door het land van Boni door
te breken, en zieh alzoo met de magt
33 van den Admiraal te vereenigen, dat met
3, geen minder moed en yver, als manne-
jjlyke dapperheid, is volvoert, verbran-
„dende meer als 100 Negeryen, en on-
3,tallyke menigte van rys en padi 5 de
3, Admiraal ondertuflehen ontrent Bonteyn
„ (de befcheide vergaderplaats) körnen-
3, de 3 vont het daar, en ook längs heen,
, , zoo met pallizaatwerken als met aarde
3, fortjes, zeer verfterkt, en wel met 6000
33 Macaflaaren bezet, waarom de Heer
3,1Speelman genoodzaakt is geweeft den
33 vyand van daar te ilaan, dat na verfcheide
3, heete ontmoetingen welgelukt, en
3,voorts alles in deaflehe gelegt is, zon-
3, der eenige merkelyke ichade van de on-
3, zeni waarna de Hollandfche vloot naar
„Macaflar is voortgezeilt, daar ze den
- 3, vyand gereet tot tegenweer vonden,
3, doch wiert uit hunne kafteelen, als uit
33onzevloot, op den anderen niet gefcho-
,, ten , bly vende daar zoo lang ftil feggen,
3, tot dat ’er nader kondfehap van de kom-
3, fte van Radja Palacka , en de inlandze
3, magt gekomen was. De Macaflaaren vry
3, te wantrouwen , fchoten den ipdenJuu
„ met den dageraad uit ’s konings fort, op
3, ’t Admiraals fchip Tertholen, die men
3, tot ’s avonds met gelyke munt betaalde 3
„zeilden van hier opPannakoka, alvvaar
3, daags te vooren de Boetonders met 24
33 vaartuigen en xooo man verfcheenen y
’t klein vaartuig landde aan ’t dorp Batta 1667.
Batta, dat ze verbrandden, en kanon-
neerden dien dag voor Borrambon,
quamen den 28ften voor Gliflon , daar
JonkerSloot, met 14 andere dood bleef,
egter den vyand fpatte *t veld in j ondertuflehen
was den Admiraal berigt 3
dat den vyand van meeninge was Radja
Palacka , en. Capitein Poleman, met haar
byhebbende magt, körnende van Bonteyn,
te land te ftutten, waarom zyn
Ed. zieh met de geheele_magt derwaarts
begaf, vindende onverwagt Radja Palacka
en Capitein Poleman ontrent Pa-
lembean, die met den vyand een heete
ontmoetinge hadden gehad, en overwin-
ners waren gebleven. Daar op keerde
f;emelte Heer Speelman met de vloot weer
na Gliflon, en landde aldaar zonder
verhindering den 2den Augufti y dien dag
vielen ’er hardefchermutzelingentegens
den vyand voor,- daar de onzen yd ge-
quetften bequamen ; de Vyand week
veld waarts in, zynde hunne prineipaalfte
voorvegters gefneuvelt j daarwierdver-
zekert dat de vyand in de twée ontmoetingen
over de iqoo dooden gehad had-
de, en was Crain Montemarano van ons
weder na Macaflar gevlugt, laatende zyn
oudfte zoon cn zufter in onze banden.
Onze magt beftond (buiten de Inländers)
in dezen tyd in niet meer als 717
militaires en 778 zeevaarende perfoonen.
’t Jagt Nuiflènburg was op den 7dcn Augufti
, zynde des anderen daags na hun
vertrek van Macaflar, in groot perykel
door 47 Macaflaarze flaaven, en 17 gevangens
van hooge geflagten, hen voor
Macaflar overgegéven. Deze waren by
nacht uit de bloks losgeraakt, en hadden
de wagt met fcherpgemaakteBam-
boezen. afgemat en amok geipeelt, ja
’t was zoo verre gekomen, datze de braod
in den bak geibgt, en de deuren opeq
getarnt haddien, maar alzoo de onzen by
tyds met een kanon voi ichròot daar
onder fchoten, en van de GoudeLeèuw
oqtzet kregen, waren.zy alle jn die
furie om ’tleven gebragt y ’t Bonize leger
beflont in 6000 gewaapendc mannen,
waren van Turata met onzejche-
pen voor Gliflon aangekomen, en aan
land gezetj Radja Palacka had op Turata
den «erften nacht al een uitvalge-
daan , en den vyand uit 3 bezettingen
gejaagt. De onzen waren nu op Gliflon
uerk 7000 Boegis, en ruim 3000 Ter-
nataanen en Boetonneezen , behalven
’t volk van Capitein Jonker en Stryker, en
hadden 4 hai ve kartouwen aan land
gebragt} ’s konings miagt wiert begroot
op zoooo koppen. Öen i8den Augufti .
had den Admiraal Speelman endenRaad
met Radja Palacka goedgevonden, door
109 welgewaapende fceurlingen, en éen
„over-
»ovetlobper tot wegwyzer , ’s vyands
Jivefting op Gliflon by nacht teoverrom-
j>pelen , ’tgene gelukkig uitviel, kry-
» g e n d e den Admiraal ten 3 uuren ’smor-
» gens de tyding, dat Radja Palacka
*> Gliflon in nad, en hulp verzogt, die
3» ten dien einde al gereet ftonden , en
’»wel te pas quamen , want de vyand
’»deed van ’s morgens ten 6 tot ’s mid-
’»dags ten 12 uuren defperaate aanvallen,
” maar wierden t’elkens manhaftig afge-
’’ flagen, zoo dat ze afweken tot 7 uuren
i*? in den agtermiddag , wanneer ze nog
** zulken woeften aanval deden , dat de
P kans twyffelagtig zoude geftaan heb-
’’ ben, indien de onzen niet volkomen op
” hun hoede hadden geweeft. Door de
werking van 2vuurpotten, enzooveel
*; handgranaaden, wiert den vyand eerft
s> gettut, daar op een uitval van f o f 6
” van des Admiraals oppaflers , die door
% Radja en een groot getal van de zyne
’ gevolgt wierden gedaan, en den vyand
?. voorby hun eerftePagger gedreven, die
,, ze doör dwang van vuurpotten en gra-
„naaden mede moeften verlaaten 5 . deze
jj Pagger wiert wegens zyn fterkte nevens
„Gliffon geconfidereert, en bevonden
,, dat de vyand zeer voordeelig in beide
, ,dezePaggers had gelegen, van waar de
j, vyand ook van meeninge was geweefl
,»de fchepen en Inlandze vaartuigen te
»befchieten, daar ’t gefchut wel opge-
s>fteldwasi volgens des overloopers zeg-
gen, had de vyand-groot getal dooden,
?> daar onder den koning van Mandhar,
3J met den oudften zoon van Crain Linques,
s> en veel van den voornaamften Adel y
»»aan onze zyde waren 6 Boegis doodge-
»»gebleven, en fo gequetften, en van 4
.»»gequetfte boflchieters een geftorven. In
59 de Defchanflingen op Gliflon wiert een
V islederlandze wagt benevens de Boegis
” onder Capitein Poleman beftelt y ’s nachts
’»rukten de Bonifchen met 8 ftukjes onder
P ’s konings leger, en ftelden ’tin allarm.
’ »De vyand bragt ’s morgens met den dag
” alles t’zamen, maakte een omkring om
” de Pagger tot Gliflon, en deed daar op
” een heftige ftorm , maar ons gefchut
p daar binnen, en de Boegis daar buiten ,
35 fcheurden hunnen omtrek j in de namid-
” dag verliet de vyand het veld, en ’s an-
3> deren daags ontrent 8 uuren de Zuide*
” lykfte vefting, daar de Boegis heen lie-
” pen, den brand in de huizen ftaken, en
digt onder ’s konings fterkte met ganfehe
troupen elk met een dragt padi te rugge
keerden, daar de vyana ’t gros op uit
heeft gezet, en aan wederzyden heftig
» gevogten wierd, hebbende, zonder roem
„ v a n de een of de ander, ontrent na 2 of
,, 3 uuren vegtens wederzyds ’t verlaaten.
„ Zoo verlieten dan ook ae vyanden hun
n werken, ftekende die zelfs in brand, en
i datzyordentelykaftrok-
zy
een generaale chargie
,j om te toonen
ken, deden van musketten, en daar na eenige zwaare
s.basfehopten, en begrepen hunnen om-
»j flag een groot kanonichoot verder in
»»’tland, buiten onze Pagger \ daar op
»> den 2öften ’s nachts Radja Palacka twee
»verfcheide partyen uitgeftuurd heeft,
»waar van de voorloopers door een wagt
»van 10 man ontdekt wierden ; welke
» wagten vlogen*om de hunne te waar-
” fchouwen, maar wierden van de onzen
»zoorasopdehielengevolgt, datze met
»’ hen te gelyk binnen quamen , zoo dat
*” t in ’tdonker luftig op een doodfteken
” g i°g» en den vyand om een goed heen
’ ’ komen zag, agterlaatende 30 dooden,
’ ’ en voorts het leger ten beften, ’twelk
’ ’ de onzen leedig maakten , en met een
’’ party rys, kleederen, 4 hopfden, i£
” vaandels , 30 kriflen en houwers , 60
” pieken en20fpatten terug gekeert zyn,
” hebbende de- onzen 2 uuren verre na
** Macaflar en Zuidwaarts alle dorpen eq
huizen in koolen gezet» De Admiraal
,, Speelman 3 onze Paggers en vaftigheden
„ op Gliflon verlaaten en geflegt hebben-
„ de , was des nachts Bezuiden de rivier
„ Ayenverzeild, alwaar hyzyn magt aan
,, land tuflehen fchantskorven dede plaat-
„ zen, van waar Radja Palacka ’s nachts
„den iodea naderde tot aan ’s vyandS
„w e rk , en fchoon de vyand een hevir
,, ven uitval op hem deed, moeft hy door
„ hulp van des Admiraals oppaflers wyken.
„ Zedert zyn de Macaflärs over al in het
33 onderfpit geraakt in verfcheide ontmoe-
33 tingen. 'Zy waren wreed om de N eder-
>3 landers te vermoorden, men zag van de
33 hunne ook verfcheide van aanzien in
ssbattaljes atflepen. De koning Palacka ,
33 op den 3dcn Oöiober weder met een
»magtig gros om Adap uitgegaan zynde,
» kreeg berigt, dat zeker volk van Pat-
»»tambite, niet verre van. daar een vefting
»»maakte, des rukte hy derwaarts , en
»»viel by maanlicht op den vyand , ver-
’’ dreeftze uit hunne werken, en ftak er
’»den brand in, keerende wederom met
” 6 hoofden, f vaandels, een pavty kriflen ,
*’ rys, kleedingen, en andere dingen, en
’’ waren de Macaflaaren van meininge
” met 32 praauwen en 1000 voorvegters
’ * in het land der Boegis een togttedoen ,
P en om die te ftutten zyn door den A<i-
” miraal Speelman derwaarts afgevaardigt
” de fchepen Domburg, Vlieland, Zie-
rikzee, en de chaloepen d’Eendragt eh
, den Dolfyn. 60 Sopingers tot de onzen
„ overloopende, verhaalden, dat hunneii
„ouden koning van Soping na ’tgebergie
,, was gevoert. Radja Palacka, verwittigt
„ dat in *t dorp Samangen veel van zyh
,, bloedverwanten en andere byeen gekö-
,, men waren, ging ’s nachts met r00 man
V i 33 der