cn de fmalle vlerken zyn wel mede uit
den zwarte, dog graeuw-agtig , en de
flag - vederen zwart. aM de agter-buik
ziet men eenige wittigheid , in de eene
grooter , dan in de andre. De borft is
dik en vleefch-agtig , als o f zy met kuf-
fentjes gevuld was. Alle de pluimen ,
dog meeft aan de kop en hals, eindigen
in een fmalle fpits, en ft^an verwerd.
De ftaart, zynde ’t raarile aan deze
Vogel, is lang, zwart, en in tween ge-
lpleten, gelyk men aan de Viflchen ziet,
o f als een.fchaar van gedaante, die hy ,
200 als hy wil, vernaeuwen en verwyden
kan. r?4' '
* pooten zyn zeer k o r t, en fchuilen
meeft onder zyn pluimen, waar aan vier
magere , dünne, en fchobagtige. teenen
met körte en onfchadelyke klaeuwen
2yni , hangende die teenen met een dun
velleken aan een 3 dog egter zoo verre
n iet, als wel andre plat-v,oetige water-
Vogels. i
Onder de huid is hy rykelyk met geel
vet bezet, gelyk hy dat ook aan zyn inwanden
heeft, waar-in men een groot
gal-blaasje’vind.
Clufius rekend deze Vogel onder de Zee-
Ravens, en andere onder de Catarrhattet s.
Hy houd zieh meeft om hoog in de
lucht, voornamelyk op Zee. Waar
hy Nefteld , weet niemand , älzoo men
hen noit op eenig geboomte zie t} hoewel
zömmige meinen , dat zy zieh op
deze en geene önbewoonde Eilanden
houden.
'Zyaazen op zekeren tyd van ’tjaar op
de kleene Vilchkens, Oeloepoa genaamd,
cn zyn zoo wel gevalligdoorde Viflehers
van die Vifchkens gekregen j hoewel dit
zelden gebeurdj dog men kanzeniet op-
voeden, al krygt men die levend ; want
hy kan kwalyk zitten , om de teerheid
van zyq pooten onder zyn groot lichaam.
Men heeft hier ook een zoort van A-
renden, o f den Zee-Arend, die’er egter
verfcheide, o f wel driederley zyn.
De gemeenfte en de grootfte, Jappa
genaamd, is meeft graeuw, en zoo
groot, als een Gans , zeer leelyk , en
wild van aanzien, Zyn bek is recht,
fterk, en zwart-agtig , waar van het
boven-deel aan ’t voor-einde krom als
een haak, dog ’t onderfte recht is. Deze
Vogel is zeer fei van gezicht, plat,
en wit-agtig van kop , hoog-graeuw van
rüg, cn lever-verwig van buik.
De vleugels zyn zeer lang, en fterk,
bedekkeride by na den buik, en de zelve
Zyn tiit. den graeuwen en zwarten ge-
mengd.
De ftaart is kort, van zwarte en witte
vederen. De pooten zyn zeer fterk en
vaft, wel een vinger dik , ruig,. en als
fehubagtig , die met vier lange teenen*
waar aan zieh zwarte, klaeuwen vertoo-
nenvoorzien zyn.
De oogen vanfleze Vogel zyn wit-ag-
V A V !ff?i j hcn wooggce«n , cenn mmeenn JJeeaann
ook door be.de zyne neusgaten henen
aen. Hy heeft een gedaante, die wel
wat na d.e van een Arend ,, en ook wel
war na d.e van een Gier gelykt, hoewel
hy no.t op eenig dood aas aanvalt. maar
alleen van den rbof der Viflchen leefd
Hy heeft een heldre doorflaande
Item , gelyk de- meefte Roof-Vogels
en die men van zeer verre, als zy boven
Jn de lucht tegpn malkanderen vechten
^an rCn * oon men naeuwlyks zien
Hy maakt zyn Neil nlet verre van
Strand i dogop fteile ontoegankelyke
Rotzen, Barre-Voorgebergtel, en op
looge Uitgebre.de Boomen, daar ontren?
ftaande, levende meefl van ’t aas der
Viflchen die by al van verre gewaar
werd, alzoo hy ongemeen fnel van gezicht
is , en daar hy in een oogenblik
weet na toe.te. fchieten, verladende zyn
proy op geen geichreeuw der Menfchen
al zou hy ’er maar een ftuk o f een brok
van wegdragen.
Hy aaft ook op kleene Coescoefen ,
Rotten, Mmzen, en Slangen, zynde
afles byna. zyn gad.ng. By grooten hon-
gers-nood valt hy ook wel op deKiekens
aan 5 maar anders verfchoond by de Vo
gels» - : -
I , Geen Keerel, hoe fterk" o ä ’ ^- Zon'
hem in zyn Ncft diirven aandoen, alzoo
hy rn ftaat, ep zoo fterk is , dat hy hem
van boven neder zou weten te ftooten
en daar van daan te flaan. Nogtans. zyn’
er Inländers, die , om zyn Neft zelter-
M Prfn’ * Boo">. waarop
by Nefteld,. omkappen, en dat wel, om
zekere zeldzame fteen, die men zegt dat
zomtydsm die Vogel valt, en die zeer
goed is , /om den arbeid der Barende
Vrouwen te yergemakkelyken , te be-
kpmen, to tw d | einde men w i l, dat
die Vogel deze fteen in zyn Neft brenet i
Daar ,s nqg, een andre zoort van deze »
Zee-Arenden , die over ’t «anfeh Ivf, Ee?
zwarter , das de vorige „ i , f en op
rüg wermg witre. gefpikkelde plekken
heeft. Des zelfs.kop is uit den geelenen
graeuwen , waar onder weinig wit ee-
mengd is. De buik en fehenkels zyn le-
ververwjg, en na den geelen trekken-
ae. De bek is aan het bovendeel bul-
tig, byna als aan een Kiekendief.
De oogen zyn levendigj dog z0o wit
niet, als aan de vorige. -, -
De Werken van ’t een tot ’t ander eyn-
de beflaan ten naaften by een vadem van
een man.
C e
V O G E. L E N v a n A M B O I N A. 303
- De vorige is zeer lcwaad van reukj dog fteen bekomen, en die zelf in de kop van
deze niet. 1 v
Van binnen had hy een groot hert,
dat m«eft dwers na de regter zyde lag.
De mage was niet groot, en velagtig.
De armen waren ook dun. Men vond
geen ballelcens in een Manneken •, maar
wel klontjes, na nieren gelykende.
V Nog is hier een derde zoort van Zee-
Arenden1 y die van zyn bek tot het uiter-
fte van de ftqert vier fpannen lang is.
Een der- Des 2elfs bek is korter , en breeder ,
de zoort. dan de eerfte. Ontrent de neusgaten
heeft hy hairkens. Ook zyn de oogen
zo Vifchagtig niet, als die van de eerfte,
en om de zelve loopt een geele kring.
De kop is gekruld met aardverwige
vederen. Ook is hy van hals als de eerfte.
De ganfehe hals en rüg zyn don-
ker-graeuw, na’t zwart trekkenae. De
pluimen aan.de kop zyn van onder wit-
agtig. De vleklcen zyn wat lichter
graeuw i dog de flagvedereti zwartagtig,
gelyk ook de .breedfte vederen in de
ftaart zoo zyn. •
De buik is bruin, en onder de pluimen
heeft hy een digte en witte wolag-
tigheid, die-vaft aan de huid gehegt is.
- De ichenkels, cn pooten zyn metbrui-
.ne vederen aan ’t begin der klaeuwen be-
kleed.. De vlerken zyn ook ronder , als
aan de eerfte zoort, die » Kiappa by den
Inländer genaamd werd p dog dezelve zyn
ook zeer breed. De pooten zyn witag-
t i g , en gefchubt, in vier zeer lange
-teenen verdeeld, waar van de agter-
fte langer is , dan de andre. Aan de
linker poot draagt hy de klaeuwen' gelloten,
die zelf aan een dooden niet opte
breken zyn.-
Byna al de pluimen aan den hals, rüg,
en buik, loopen fpits toe. Het agterite
van de pooten is eenigzins kaal, dewyl
hy daar op ruft, als hy ilaapt.
De maag van zoo een vond ik opge-
vuld met vederen en beenen van andre
Vogels. Daar was in den zelven geen
gal, diens blaasje mogelyk wel door den
Hagel, waar mede hy gefchoten wierd,
verpletterd is. Des zelfs hert was groot,
lag meeft aan de rechter zyde, en hy
hadde twee kennfelyke witte ballekens.
Het fcheen wel een van die zwarte Aren-
den , die de Maleijers Lang noemen, te
zyn.
In de kop van dezen Vogcl, o f wel boven
o p , verneemd men zomtyds een
knobbel, -waar in men een fteen vind ,
ter groote van een Duiven-ey, vol klee-,
negaatjes, ofkuiltjens, vanbruine, rof-
fe, en witagtige plekken gefpikkeld, en
verder byna. wel na een Hollandfche knik-
ker gelykende \ maar zoo hard niet. I Ze-
ker Orang Kaja yan Hitoe, die zoo een
111. D e e l .
zoo een Vogel gevonden had,.droeg die
zedert tot een Adjimat, of een middel om
alle ongelukken van hem af te keeren ,
en yoor. a l , -als hy ten Oorlog ging, by
zieh , verbeeldende zieh nu in alles ge-
lukkig te zullen zyn j dog hyftierf al
zoo w e l, als de andre , en als de vinder
van zoo een fteen; döod is, dan heeft hy
geeri kracht meer om iemand hard, on-
kwetsbaar, of geluk'kig (immers zoo de
dwaze Inlanders gelooven) te maken.
Daar zyn ook van deze fteenen in ’t
Neft dezes Arends , ter grobte van een
mifpel, gevonden, dog de zelve waren
bultig en ilim , eenigzins na vuil Ivoir
gelykende, en ook als vpl gaatjens, dog
zwaarder en kouder, als Ivoir. Beyde
deze Steenen vuurden ’s nachts nietj. dog
kookten in Limoen-zap.
Op de laatfte witte Arends-fteen waren
ook die vlekken , waar van ’er twee
tegen malkandren over ftonden , eft be-
halven de zelve nog een witte viele met
eenige aderkens , 5" die ’er door Jiepen.
Vermits men nu diergelyke fteenen wel
in’thout, en in Boomen, ontdekt heeft,
zou deze Arend die wel van daar na
zyn Neft können gevoerd hebben , gelyk
zy nu en dan ook zoo wel ftukken
Berg-Kriftal derwaards brengem
Hier valt ook een zoort van Valken ,
die de Inlanders Hoezea noemen , en die
anderhalve voet lang zyn. Zy hebben
een groote , fterke, enzwarragtigekop,
een bek , die wat kromagtig , zagt en
boven de kop licht-geel is. De Nekis uit
den graeuwen, wat na den witten trekken-
de , ook is de buik wit : De rü g , en
vlerken, zyn graeuw , met eenige bree-
k© geele plekken } dog ’t uiterfte der
flagvederen is wit, gelyk-’t ook zoo aan
de ftaart is, die uit thien breede vederen
beftaat, waar van de agt onderfte gewa-
terd zyn. De pluimen aan den buik zyn
dicht en zacht.
De pooten zyn ook met diergelyke be-
dekt, en aan de agterkant al mede wat
ge waterd. Hy heeft vier lange teenen,
waar van ’er twee voorwaards ftaan , en
een aan weder zyden zieh uitwaards ver-
toond, zynde van lange zwarte klaeuwen
voorzien.
De Hitoeefen noemen hem Hoerea ,
om dat hy gemeenelyk dit ook zoo uit-
roept.
Zy eeten de Beilen van de Waringa
Grojjularia, die kleene geele vrugtkens
draagt.
DeMannekens hebben roödagtige ballekens.
Zy onthouden zieh op hooge
Boomen., zitten meeft overeind, hebben
een zeer klare ftem , en als z-y met 'den
Kiekendief, Manehi, of ;met den Sper-
Q .q wer
De Hoe-’
zea, een
zoort van
Valken.