m V E R H A K D E L I K G d e r
zé.lf zonder dat men hen .dat leerd, ria-
bootzen.
be kle«- Daar is nog een andre groene Kaka-
ne groe-toeha* die kleener is, dan'de vorige, en
tocha*1'1*by defi idläfidcr' ^oya génaamd is.
Deze gelykt nog wel zoo wel na een
^Raven, in groot teals een Duif zynde,
en op de kop graeuw } dog recht boven
op bruinágtig , en befíédén bleek , wat
na den' groenen trefckende. Het vofdre
van des zelfs ly f is GraS-groen , onder de
vlerken blaeuw., .en boven aan de pocr*
ten wat rosagtig.
Ieder vän zyn flagvederen is voor aan
groen, en die wat nieef na binnen ftaan,
, zwárt, hoewel zyn geheele vlerk, als
' hy ze' t’ zámen-gevouwen heeft, groen
fchynd tc zyn.
Als' de ganfche Vogel thien duim lang
is * moet men ’er ditie voor zyn ftaart
Hellen aie fpits toeloopt, en graeuw
met geele vlekken boven op is.
Zyn pooten zyn kort * dik , leelyk ,
effgraeuw , Wáar aáii hy vier kiaeuwen
heeft.
Rondom zyn oogen heeft hy een geele
kring; daár zyn ’ér ook- met roode hdof-
den , daar de vorige graeuw zyn ; hoe-
tvel ’er anders tüffchen de zelve geen on-
derfchéid is»
Het Manneken van dé Toya is op het
hoofü violet met bruin gemengd, zynde
Menie-röod aan den hals , hoedanig ook
het boypn-fWl vor, vyn L~i- j Hpr
onderdeel is Iicht-ßrtiin ~ eh zyn lyfVer-
der groen, gelyk de andre, behaívenaán
de vlerken , daar men wat ros z ie t, en
Van ondére zyn Zy blaeuw. • De flag-:ve-
deren zyn aan de büiten-kant hoog-groen,
eh na de kant der pooten zwart.
Men ziet die Vogel veél in de Mang-
ga’s-tyd, na welke vrugt zy graag zyn,
en de verdre tyd van ,’t Jaar önthouden
zy zieh in het Geborgte'
Zy zyn zeer ínoéjélyk te fchieten,
blyvende, al zyn zy getroffen , met de
kiaeuwen aan de takken hangen, hoedanig
zy aan de zelve dan ook fterven.
• Metí kan deze niet leeren fpreken y en
als men die niet jön'g krygt, Zyn zy
’t opvoeden niet weerdig, alzoo zy te
Wila zyn, ente fei by ten.
Dé Ambotneefen vahgen en fchieten
die Vogel, oft» hem te eeten.
Deroo- De röödeKakatoeha is gföoter, als de
¿c zoort, t zwart váñ bek, food van kop, en
bruin-roöd op de rUg, eh vlerken.
I Zyn nek , hals , borft, én buik Zyn
viofet-bruin , de flag-vederen ten deele
bruin, ten deele viölet * én ’t einde der
Zelve met een groene weerfchyn.
De ftéert is bruin, én aan ’t einde
I geel. De oogen fchitteren met een Ci*
iroen-geele kring.
Dfe pooten zyn kort, en dik, met viet* teenen, eö daar aan zwaneftompekiaeuwen.
Zommige noemen deze roode Kakatoeha’s,
andre ook wél roode Ravcnv.
Zy vallen óver al hier in de Boflchen,
en op ’t Gebergte, fchreeuwende ganfeh
met aangénaam.
Men moet ze ook jong , om de voJ
ngeredenen, zien te krygen.
Men heeft op Celebes , en wel byzon- Dceroe-'
der op Tamboeko, éen zoort van Kaka- ne Tara,
toeha’s , Weh genaäfhd. 1 boeku ‘
Deze valt van grootte als een Per- f e "
kiet, dog zoo breea niet, en langer van
hchaam dan een Loeri.
ln ftem komt deze met de Ambovfche
Toya over een. Op de rüg is hy groen
met graeuw gemengd, aan debuiklicht-
groen , gelyk ook de hals van onder;
dog boven graeuw , met een roode vlek
op de kop} van daar tot aan de oogen
is hy afch-graeuw , hebbende in de mek
een geele piek, als o f ’t- een halvéMaan,
o f een kraag was, die om den hälven
hals gaat. De vlerken zyn ágtergraeuw,
de flag-vederen groen , met zwarte kanten
, als men die van onder ziet.
De ftaart is meeft groen , aan ’t einde
v IpW 5 en onder j=>eel » waar in van ’t
Wyfken eeri, en van ’t Manneken twee
lange vederen, die 3 a 4 duimen buitén
delt^rtuitfteken, gezien werden, zyn-
" ^ , - d e e e l . c , als
t blad van een R iem , en zw S t van
yerwe.
De bek is k o rt, en krom, als van
een Kakatoeha ; en hoornágtig van verbween.
d e Dviee rp oteoetnenen z ymne at fIcthla-egnrwaeeunw , , wheabar
van’er twee agter, en twee voor ftaan.
De oogen Zyn zwart met een afch-
graeuwen kring.
ZyvallenopTamleeto, Balante, Mandato,
tn daar om ftreeks.: Zy doen zeér
Iveel fchade in de Ryft-velden , voor al
■aan de Salée, o f de Lachryma: je b i, daar
zy fterk op aazen, weteode deszelftkof-
rels te fohillen, en ’t goede, oTde pit,
er uit te haalen.
t fy .is weinig van geluid ; dbg in de
HUizen eemgen tydlang.ópgevoedzynde, bcgind hy de groene Kakatoeha na teKa-
kelen.
ranZgye nw se rddeong mzoeto Gmaemno entoie-tf trfinkekdeing g’eer
xbeyn i.s, byten zy die ten eerften aán ftuk-
Zy zyn ffaey van yerw , . en werden
voor vermaak , en opk w e l, om ze te
eeten , opgevoed ; dog voor al werden
zy om de ftaeije vederen in hären fteert
gezogt.
Behalven alle deze zoorten van Kaka-
toeha’s
V O G E L E Ñ v a n Ä M B Ö I N Á.
Ibeha’s valt ’er op Java nog een zeer
k l e e n e zoort , die diet boven een händ-
breed groot is. . '
Dit is een aardig Vogeltje Zynde in
allerleydeelen de groene Raycnin tklein.
Het is groen over ’t ganfchlichaam , uit-
genomen dat men een weinig bloed roo-
äe kouleur by ’t oplichten van zyn vlerken
verneemd. - Ik heb zoo een Vogelt-
ie gehad, dat, zittpnde op een ftokje,
daar’t met eer. ketenken aan valt was *
wel vyf-en-twintig maal aan den andren,
na dat het voor a f fraey gedänft , en ge-
huppeld had, wift over zyn kop te buite- j
len. En teeken dat dit zoort van Voge- :
len zeer leerzaam is. j
zy in ’t Bofch, ’t zy aan de Waterkant.
Hy leefd meeft van Wonnen.
Het is een fchoone Vogel ; dbg hy
laat zieh niet tarn maken , willende lie-
ver van hbnger fterven , als de voorge-
worpene fpys eeten *, behalven dat hy ook
wegens zyn fei byten niet te behande-
len is.
De tweede zoort dezer Vogels, deSa- o eSari-,
riwan gertaamd , is het rechte Wyfken wan, of
van den Ys-Vogel. ¿ ken vañ
Zy vallen eigentlyk op Java, en nt
heb ze op Batavia in menigte zien te \
koöp brengen. Men ziet byna mets aan
de groote groene Raven ,»dat men 00^
niet aan dit kleen Vogeltje z ie t , en t
bekoord ieder een zelrs op ’t eerite ge-
Z Men heeft hier öök een Vogel * die
S 5 & om zyn f r a i j e kouleureh weerdig is be-
■ >t fchreven te werden , en die van t ge-
mne- flacht der Ys-Vogelen fchynd te zyn.
V an Daar z y n ’er twee byzpndre , die zom-
Infche mige de eene voor ’t Manneken , en de
s-Vo^ andre vöor het Wyfken houden , het
:1. -welk, öf dit zoo z y , ik niet vaft verze-
keren kan. _ , .
De Tohorkey * die vöor ’t Manneken ■Pwefr dd,e is^ va»n 'g'>rooi teY aVls.V ee°nS TT o^r teDl-Duufitt.
Deze is doorgaans wat grooter., als y s_
de vorige. . Vogel.
Hy is fchöon Hemels-blaeuw van kop s
dog in zommigs wat na den zw-arten
trekkende. De nals en buik zyn wit ,
de' vleugels kort, rondagtig , zwart ;
dog boven aan licht-blacuw , en de rüg
ook zwart. ^ -
• De bek des zelfs is recht, ruim .ecn
groote duim lang , zeer vaft, fterk, en
fcherpj uit den violette zwart-agtig, en
aan’t einde geel. , ,
De geheele borft is Orangie, gcly j
ook twee- plekken aan ’k voor-hoofd.
Aan de keef is hy licht-geel gelyk hy ook
lallte plekken in de nek heeft. Dekopis
zwart met Safier-blaeuw gemen»!. De
pluimen der vlerken , mg , en de ftaart
zyn zwart gefpikkeld met hcht-blaeuwe
vlekken j maar de vederen zyn recht
zwart. .
De bek is recht, fcherp, blded-roodj
en wel een balve vinger lang. De oogen
feggen diep in de kop , en dicht aan t
agterfte van den bek, zyndezwart, vin-
hig ftaandej en over de wellte, by uit de
voorften hoek eén velleken haalen , en
die gehed bedekken kan. Hy is IcbrtVah
tong, zeer fei van gebit, en niet tarn te
maken , ftervende liever van honger,
dan ’t voorgeworpene te eeten.
Zyn bek kan hy openen tot aan de
Oogen, die f t u u r s en vinnig ftaan. A l s
hy de kop oprieht, en zynen hals uit-
rekt, ftaan' zyn pluimen overeind , als
aan een leeuwerk.
De pooten zyn teeder, rood, (gelyk
die vm een gekookte kreCft) en in twee
kiaeuwen voorwaards, en een achter-
waards verdeeld.. D e ftaart is met lang,
tn beftaat uit vier gelyke vederen.
Zyn lyf fchynd wat bultig te-zyn. De
pooten zyn kleen, teeder, en Okcr-gecl j
in vier kiaeuwen verdeeld £ waar van de
eene , de kortfte zynde,' agterwaardä
De ftaart is tweederley. Im de meefte
beftaat zy uit vier lange vederen , die
wit, en een haiid breed zyn , gelyk, ook .
’t agterfte van de rüg wit is , behalven
nog eenige kleener pluimen , daar onder
ftaande. Deze ftaartbeweegd op énneder j
als die dev kwikhaarten. Aan de andre
(die mogelylc ouder zyn) vertoonden zieh
twee zeldzame dünne licht-btaeuwe pem
nen uit den ftaart, dieweleendunftfoot-
ien d ik j tora t z duimen lang , en aan
de kanten met fyne körte blaeuwe vezel- '
kens bezet zyn ,. .die na ’t einde van de
peimen, bteeder en wit worden, en
aán ieder pen’s einde , ziet men als een
kleen wit waeijertje , van gro'ote als een
langwerpige dne-ftuivers , waar in hy
eenige oyereCnkomft met het Konings-
Vogekie, en nog mfcer met zekero vor
g e l, die men de Pylftaart noemd , (dat
?en zoort van witte Meeuwen is) heeft.
Die van de Küit Hiloe noemen hem
Tohorkey. Indien Hy nü voor ’t Manneken
van de Ys-Vogels met doorgaan
kan, zoo moet het een zoort van fpech-
S f l l S ................ •.
W y vertoonen den zelven na ’t leven [nprCnt
by de Letter S. afgeteekend. vertoond
De geheele Vogel is, buiten den bek ,
vyf dilimen lang.
De Amboineezen hdemeh dezen Vogel
op de Kult Hitee Salrwan, dog op Leytmor
Sariwan. Hy werd ook wel Raäya Oe-
dang, of de Koning der Garneelen , ge