
züllen "worden aangedaan, mctar in tegendeel
ie verborgen, dat ons van hen alle hulp en
faveur 3 gelykzulks een getrouwe vafal be-.
taamt, zal worden betoont, 0» flfä wy in
alles worden geboorzaamt, 0p zy dan
van de Nederlandfcbe GeoSlrpyeerde Qofi-
indifcbe Compagnie en des zelfs Regenten in
dit vrefieverbond weer aangcnomen werden,
weshalven hen om verfcbeide inzigten , ons
daar toe moverepdp, haqrvoorig bedryf niet
aUeen vergeven is , maar waar op wy ook
nadermet adyys van onzen Raade met ben
in alliantie en een eeuwig verdrag getreden
zyn en ben als pnze bondgenaoten en getrouwe
vriendeff, pp de volgertde conditien,
aangenowen hebben, gelyk wy de zehe aan-
vemen, en daar voor erkennen mits dezen 3
dienvdgende be)ove,n , en fweeren de gemelde
Orqngkqja's vay Catelove, Ammer, Day,
Ondei, Aineckor, Kelacket, ilfe ?» , ,
enKelejfiter, voor haar, en haare erfgepaa-
£. Mog: Heeren Staaten Ge-
neraal der Vveenigde Nederlanden , zy»
vßelyke Genade, den Prince van Grqngie,
haare hopgfte Souveraine Overigbeid, item
der zelver Generaal, 0« ¿0» Gouverneur der
quartieren Panda , gebouw en getrouw te
züllen zyn tot den laatften adem toe,
welken eed de gemelde Orangkaja's toezeggen,
«» beloven, 'tpffeR tof allen tyden te zullen
doen ßandgrypen } p ¿0
correfpondentie met geene vyanden van den
Staat, bpedanig, vanwat conditie, natie,
CJ natuure, de zehe ook zouden mögen we-,
20», niemant uitgezondert, bouden, enveel
min ben hunne havens, of rheeden tot fihuil-
plaatzen verketten , 0/ ¿0 faveuren
bewyzeny maar dat zy dezelve met alk mo-
gelyke middelen van daar weeren, en zulks
den Heer Gouverneur van Banda, na de befie
gelegenheid te kennen geven zullen. Item,
¿y verloop van fiaaven, en andere , de
zelve onder ordinair bergloon en verteerde
kofien , *» rcdelykbeid beßaande , zonder
ffföfg frivole extenfien , vangemlten
Heer Gouverneur leverep, e» ¿««r befi.,
ben mpgelyk is , z«//<?» Z0^». *?
bevor deren , ¿0^ z^ Äe» 00^ boogßen
verbonden houden op bei bevel. vap meer gemelde
Heer Gouverneur ( doch niet dan by
den uiterßen nocd) haare Coracora's in
't water a f te baakn , <?» hem , beneffens
%yn Eds magt, /» #/& getrofiwheid 9 zonder
tegenzeggen, te dienen $ en dit alles, op pane
van als Eedbrekers en Rebellen geßraft te
worden > *z.w V welke de rneergemelde:0rang-
kaja’s benevens bume ingezetenen der boven-
genoemde Negryen den vryen gepermitteerden
bandel op Banda > als mede op alk geajjfo-
cieerde Nederlandfche plaatzenonder een
beboorlyke paffe9 genieten, gelykwy hen ook
alk vrtendfcbap zullen doen fmaaken , 0»
0»<&y o»z0 befcherminge nemen , Z00
& «» getrouw Heer , 0» goedertieren
V trß betaamt 5 0» *»0/ onze conßitutien
eenigzins overeenkomen zal.
Gearrefleert in bet kafleel Na/Tau , op 1654,
^ etland Neira in Banda, den z8^ Decem-
her ’sjaars 1637. Was geteekent Comelis
Acoley. Ter zyden ßonden eenige Ara-
bijche Merken, gefielt by de ondergefcbreven
Orangkaja's Batalima. Labacuda. Com-
boret. Caywan. Manika. Tibo. Labi
Labi. Maleyo. Tatollo.
Onder dezen Heer Landvoogt Comelis
Acoley, quam in ’t jaar KS38. den z j&'*
Februari, hier uit Amboina* met ’tichip
Frederik Henrik, verzeld van het fchip
Bommel, de Opperlandvoogt van Indien
, de Ed: Heer Antoni van Diemen.
Hy bragt met zieh Mevrouw zyne Gemahn,
dpn Ed: Heer Antoni Caan , Raad
van fndjen, nevens zyn lyfwagt van hel-
baardiers, en drie vaandels foldaaten.
De voorname reden van zyn Edelheids
kojnftwas, dat zyn Ed:, den konins van
Ternate niet tyds genoeg in Amboina
aangetrofien hebbende, met zyne tegen-
woordigheid ondertuflchen hier nog
eenigen dienft meinde te doen.
De Heer Landvoogt zont zyn Edelh.
twee zyner voornaamfte bedienden , te
weten, den Heer Gérard Demmer, opper-
kpopman en tweede Perfoon, nevens de
Heer Nicolaas de W ild, Fiscaal alhier,
Qtn zyn Ed. te verwelkomen, en aan
land te geleiden.
Den i ftcn Maart vertrok zyn Edelheid
na ’t Hoog Land van Banda, bezag daar
de comptoiren Lonthoir, Oerien, Wajer,
den Ouden Denner, enCelama, weikers
laatite Reduit zyn Ed. Kuilenburg, na
zyn geboorteplaats, noemde. Ook bezag
zyn Edelheid de Perlten, of borgerhuizen
en plantagien aan de overzyde, mitsga-
ders Poelo Pieflang, digt by den hoek van
Neira gelegen, en by zommige ipotsge-
wyze Poelo Parampoewan, datis ’tvrou-
wen eiland ( om dat zy ’er ganfeh niet op
vallen ) genaamt.
Ook ging de Opperlandvoogt den ipd«a
dito na de eilanden Ay enRhun, hoorde
onderweeg, dat ’er een Engelfch fchip,
de George genaamt, voor Poelo Rhun
’tgeen zyn Ed. ’s anderen daags nader
bleek, wanneer de H e e r^ t e Hun-
ter, Fadtoor der Engelfche Natie op Ma-
caflar, by zyn Ed. quam, verzoekende
op dit Eiland weer bezitting te mögen
nemen, ten welken einde hy (die zeide
dit niet eer te hebben können doen ) ook
eenig volk mede gebragt had ; maar de
Heer Opperlandvoogt gaf zeer bondige
redenen , waarom zyn Ed. hem dit nu,
alzoo'de tyd, daar toe geftelt, al lang
voorby was , niet kon toeilaan. Een
zaak , die onder Poelo Rhun reets behandelt
is.
Dus quam dan de Heer van Diemen ^ en
deze Engelsman met. zyn fchip, den
giften
azften dito van Poelo Rhun voor Neira
aan j en de laatfte vertrok den 2öften dito
met zynfen bodem naar Macaflar.
Den zyüea dito gaf de Heer van Diemen
hier een pragtig afleheidsmaal aan izy
perfoonen, ging den z8ften dito na boora |
en vertrok den zpften dito met de iche- i
pen Frederik Henrik, Bommel, War-
:mond , en nog een ander , weer naar
Amboina.
Met een letter moet ik hier by voegen,
dat in ’t jaar 1636. den iÄen Maart ook het
•Engelfch fchip, dePaerl, voor het dorp
Lochum,op ’t eiland Rhun, vericheenen
zynde , de Heer Acoley zieh in peribon
derwaarts begaf. Daags ’er aan zont zyn
Ed.de twee opperkoopliedeni, de Heeren
Gerard Demmer eri Pieter Willemszoon, en
den lieutenant Forfenburg derwaarts, om
den Engelichen koopman , Randotjejfon,
van dat eiland met zyn fchip te doen ver-
trekken, alzoo de ganfehe bezetting al-
däar toen maar in 12 foldaaten en iy
-ilaaven beftont. Hy weigei'de dit, zeg-
•gende , van zynen Heer. Voorzitter op
' Bantam maar gezonden te zyn , .om dat
eiland te bezien , verzoekende dat die
veiling niet met meer volk bezet mögt
worden yoor nader ordre*zyner Heeren
Pnncipalen j waar op hy den 1 oden Maart
vertrok. Doch de voornoemde Hunter
ichynt op zyn berigt naderhand herwaarts
gekomen te zyn, om ietsvan gewigt op
dit eiland ( dat de Heer van Diemen door
.zyn aanwezen verhindert heeft) te on-
dernemen.
De Heer Abraham Weyns is hier een
weeynjCf zeer loffelykLandvoogt, eneen mange-
kfchre- -weeft , die. zyn eere itelde, in de men-
vcn. fchen ten beite., en tot vrede niet alleen
te raaden, maar ook buiten pleydoijen te
houden, ’t geen ook. de reden was ,. .dat
hy zeer weinig yergadering van de. Raad
des Gerichts hielt , alzoo ’er by ria niets
was , ’tgeen hy niet in der minne deed
afmaaken , of zelf buiten eenig. pleydoi
ten einde bragt 5 hoewel ik ’er wel ge-
:kent heb , die om de 4 of y maanden
eens vergadering beleiden , om de plei-
doijen te langer te doen duuren, en om
, de menfehen, die daar na wagten moeften,
te bederven. Hy wiert in ’t jaar 1660.
Extraordinaar Raad van Indien. ,
^ o De Heer Johan van Dam, uitgekomen
de Heer iÜ vry Do£tor, wiert naderhand om een
vanDam.wakkere daad , die wy elders yerhaalen
zullen, tot Sergeant Majoor van Batavia,
en 1661. tot Landvoogt hier geyordert,
alwaar tot ’t jaar lööy. gebleyen zynde,
vertrok hy in dat zelve jaar in Februarii
naar Amboina, om de zaaken ajdaar, als
;de naaite Landvoogt aan Amboina-gelegen,
by ’toverlydenvan denHeerLand-
voogt Simon Cos , van naby te befchou-
wen. Wat misiyk voorval hy diiar, en
verder op Batavia met.de ’V^eduwe vaij1^ 1,*
dien Heer , zyn troüwlööze bruid , eh
met den Opperlandvoogt;, de Heer Jobtüt
Maatfuiker, Had, hebben \yy reets ondei*
de ilofFe van Amboina qn dé Moluccos
verhaalt.
Hy was een korzelig nian, • wiert ge-
meenelyk , Jan met de. Unge B.roék, om
dat hy veel met een lange Misquitenbröek
ging, o f ook wel de Lange jan genaamt.
Met zyn tweeden, den Heer Antoni Hurdt ^
die anders een braáf man was , kon hÿ
ganfchelyk niet overeen komeii, wàarorn
die ook in ’t jaar 1Ó64. na Batavia ver-
trekken moeifc, en dpor den Heer Almondo ~
vervangen wiert. Hy was anders çen
dapper man voor zyn vyand , wáar van
hy verfcheide deftige blykén gegeven
heeft. .. . -, De Heer
De Heer Jacob CöpS y die hem in ’t jaarcopsflegt
166f . Verving, lag niet minder’ met zy- geiag.
nen opperkoo’pman , de Heer Almonde,
nog in aat zelve jaar, overhoop, zettende
hem gevangen , na dat hy hem met 4
foldaaten van de Secretary , terwyl hy
fchreef ( alzoo hy toen ook geheimichry-
ver was ) met geweld had.laatcn athaa-
len j zoo dat haar Hoog Edelheden , die
*dit zeer.qiiaalyk namen, hem na Batavia
ontbieden moeften , ordonherende hem
in ’tzelfde jaar , al was ’t niet een huur-
chaloep over Ambon te zenden, daar hy
in November aanquam j . vettfekkende’ in
’tjaar 1666. van daar na Batavia.
Deze Heer heeft daar als Landvoogt
zeer fors .geregeert , en, by . die ingezetenen
een Hegten naam geh ad/, om dat.hy
zeer inhaalende on baatzugtig was 3 dat
hy over al, daar hy geweeft is, getoont
heeft i pok was hy zeer eigenzinnig,
ganfeh niet infchikkende., willende dat
alles voor hètn zou opdraajen 3. . ’t geen
hem , gelyk wy onder Amboina zien,
zeer quaaljdc opgebrokén i§. OndertUsr
fcheri is *er in ’t jaar 1Ö70. een verbond j
in de tyd van de Heer Hiifdt 3 met die
van Keffing en Rarakit gemaakt.
De Heer Cornells van «g'uaalberg,, eéh De Heer
zeer korzelig,man, wél een goea foldaatvan
(gelyk hy 1672. in Auguftus toonde,Puaa^*L I
toen hy als Commandeur over 1 x fohe-^^g e*
pen der Er.Maatfchappy tegeri 10 Engel-hier,
iche ichepen iloeg, en,,na 4 Uuren vegtens ,
hiinnen Underzeevoogt¡ met; 41 ftukken,
den Prefident genaamt,. hunnen Sellout*
bynacht, deSamfon met 36 ftukken, eg
de Entilope met 34 ftukken, vero verde,
doch een al. te haaftig ,, en zeer onge^
makkelyk Béftierder, die. bÿ na .over al,
zoo aan delCaap (van. waar hy ter ordre
der Heeren zeventienèn ;in. ’t. iaar 1668,
ichoondaar Commande^.zynde,- afgezet
naar Batavia gezonden. wiert-) .als op Ma-
lacka, en. daar hy gelegen Heeft, met dé
voornamé Bedienden moejelykheden, en
M i o ....... 2e