Eli GEWASSEN van AMBOINA. ig t
.hcb.bendc weinig ichuinzc dwars-ribbeny
cn ook met ‘kleine aderkens hier en daar 1
tuftchen beiden bezet zynde. Het is bo- j
. . ' vendonker-groen van verw,’inaar bene -
den gevlogten, waar door die boom mede
eeri fchoone lommer geeft.
Men verneemd , by ’t afbreeken der
Zelve bladen, dat ’er mede zoo een wit-
te en taaje melkagtige ftoffe uit de Boom
loopt.
Dc Vrugt waft aan de dikke takken
böven aan de ftam , en heeft de lengte
van een hout-voet ontrent,en is van dik-
te als een kleine Pompelmoes, dog lang-
wcrpig, zynde zoo lang, nog zoo dik
niet, als de Soorfak. De bolfter is mede
geelagtig, vpl korltjes, dog kleiner, als
die van de Soorfak\
Van binnen is zy mede vol korls,
die ip geen minder getal , als in de
Soorfak , aan een dikke fteel vaft zyn ,
hebbende een zappig en glibberig merg j
maar deze korls zyn kleiner , gee-
ler , minder van merg , en ook wel
zoo goed, en zoo zoet van fmaak}
trekkende eenigzins' na rype Drui-
ven , behalven dat by de zelve ook
die bezwaarde reuk niet is., gelyk wel
by de Soorfak, en dat zy zoo ilymerig
niet zyn, waarom ook de liefhebbers de
zelve zeer verre boven de Soorfak in
fmaak-, en aangenaame geur, verhelfen,
voor al dog die gene, die. aan de Boom
volkomen ryp werden. Egter kan men
de zelve, daar zy is , wel rieken,en ge-
waar, werden.
Men .braad ook de afgezogene korls
o f men kookt die w e l, en die fmaa-
ken al. heel, n a , als de Caflanien,
zynde wat kleiner, en wat geelfcher van
fmaak.
Zy verwekken ook veel winden , eri
zyn zeer goed tegen de Loop. Zy zyn
hier overvloedigi dog ik weet niet, dat
ik ze qp Java gezien heb.
Van deze Vrugt zyn mede twee of
drie verfeheidene zoorten, de cene wat
wilder, de andere wat kleiner, en ron-
der Vrugten gevende 3 dog zy komen in
fmaak al op een uit.
Men ziet ze hier meeft in de maanden
October, November, en ook wel in December
, ryp werden. Zy tieren beft,en
vertoonen zig op zyn ichoonfte in ’t
Bofch , en zy werden meeft door de
Vleermuizcn voortgeplant , die ’er heet
op zyn., •
De oude Boomen gevcn goed timmer*
hout, dat na den bruinen trekt, komen-?
de zeer na aan ’t Tzer-hout in vaftigheid
van hout.
De Soe- De Soekom-boom is mede een voornaa-
kom- me Boom,die,in opzigt van zyn Vrugt,
boom. wei wat na ccn jj.orte Soorfak fchynd tc
III. Debl.
gelyken} ‘ dog' tuftchen de Boomen zel^
is een groöt-öndeiicheid.
Van de zelve zyn ’er drie Zoorten , td
weten, de Gattoen-Soekom^ de Korl-Soe-
kom, ende Wilde.- Wy vertoonen vari
de laatfte hier een afteekening met de
Vrugten, en hare korls , op;N°. VI.^
waar uit men ook gcnoeg van de ahdere
kan oordfcelen.
De eerfte zoorte Van deze Söekofn-boo- Die drid-f
men is redelyk hoog j graauw of witag- deriey
tig van fchors, en van binnen hoög-geel
van hout, dog z,eer ydel en weinig van
takken, en met weinig dog zeer gröote
bladeren, die zig met vyf ö f Zes by een
aan ’t einde der takken aan körte dikke
fteelen, en met een dikke rib in ’t mid-
den, vertoonen. Zy zyn wel een voet
lang?en in vier of vyf fpitzen verdeeld,
die yder van den anderen onderfcheidcn,
en ingekeept zyn*
Indien deze!bladdn afgebrooken wer*
den, • zoo geeft de Boom ook "een kleevi-
ge melk van zig , die men niet., dan met
moeite, van de handen äf krygen kan.
De Vrugt waft- aan een dikke fteel, De Kä-
die tuftchen de bladeren vän de Boom tocn'
voortkomt, zynde als een kirids*hoofd, boom.”^'
dog wat na een hei t gelykende.
Zy heeft een dikke bolfter, die groen
en korlig, maar niet fcherp is, dog de
korltjes zyn wel zoo hoög, als die van
de Soorfak. Ook kan men aan deze kor-
len, en peukeltjes, zien, o f ’er vecl, o f
weinig korls in zyn. Want als de zelvc
zig laag, ofglad vertoonen, zoo is dat
een teeken, dat ’er weinig korls in zyn,
en dat ’er vcel merg in is.
De Vrugt zelf heeft van binnen een
vezelig of hairig merg, dat wel wat/lä
de Katoen-vlokkeri geXyiit, waar na zy
ook däaröm genaamd f werd-, ’gelyk ;dat
ook aan de fchors väft iS. • :
Men eet deze Vrugt niet raauw, maar
gekookt, ö f gebräden , en met Sop ,
en Calappüs-melk , öf met Olie , na de
wyze der Inlanders, bereid j dog de
fmaak ’er af is zoo wat geels.
Zy vallen hier niet zeer veel, maat
die ’er zyn , dragen meett het gantfch
Jaar doorj hoewel zy zoo veel Vrugten
niet geven, als d t Korl-Soekoms. Men
ziet ze veel op Java en Sumatra.
Zy geräken door zwaare winden ook
licht uit de grond, om dat zy niet zeer
vaft geworteld zyn.
Het hout der zelve is ook zeer ligt,
voos, en niet zeer bequaam, om ’er iet
goeds af te maken, ten wäre tot klein
goed.
De Inlanders getuigen, dat men vätt
dezen Boom verfcheide byzönderd ge-
llagten heeft, en fpreken onder andere
van een Steen-Soekomi van welke zom-
X migc