' 7* De non parc endo
tormentorü, fed cum Angelis fatidis gratias & latldes re- cogas nos Deumdérelinquere, & idolplatriam fpfeipere;,
ferefttes Temper Deo:ce veroiri illo liquate flammeo. Np - nüquid acqüiefcëdü tibi eric ne apottolipr^termiflà ruifle
lo mireris , ß Daniel glotibluste beftiam efie defignärit, videacurpræcepta? Et tarnen tu qui te fingis Chriftianum,
qUando&Paulus beatus de côlledis tuis dixerit Creten- Çhriftiahos tentaris q> iplè fisfacefe, hoc eft âploftatas,
libas,Cretenfèsfenipet mendaces.mala befiia, ventres pigri. Et in- tu qui adhuc ftultus fis,& incrèdibUis permatiés inf malitia
i^a : Quqmobrem increpaillosacriter vtfantfint in fide, non intèn- » tua',inqua & nos fuifle ante agnicibnc, ante fufçepjam fa-
dentesludaicisfabulis,& mendaciis bominumauerfantiumfed ve- *cram fidéapoftoluSodicitHn quib.tibi tem p e re d eratrips,
ritate. Hinc tibi Epifeopi lurnus iniuriofi, quia te increpë- nifî vt quaîlicitÆcflcnt implcremus, aut cam dicas tu blaf-
mus atq; obiurgcmus,cur fueris aufus auertere temet à ve- pheme homicida,Necate credëçes inVnicû Deifiliü, efto-
ritate,cur volùeris Dei mandatis derelidis, hbminühære- ' te mecum perlecutores domus eius, mèdum negate eum,
reblalphemijsatq; m andatis,curdeniqüéderclidoDeo } apoftolicärelpuitefidem^fcipitehsrefirariieajcuiusego
idololatriafufceperis. Hinc tuustibiinimicus eflè vidéor» omnibus viriofcordis mei extiti amator.Quis te infelicior
quia velim tegradi lècundumapoftoli præceptum, & non ! eftyvc note vitçt?Nône te hæcfaçere ftmdentë dàîmonurn
fecundü Arrij , atq; Iudæotü mandata, contrahâs noftras }• templüeflè cognoieés,fugiat?qüiahaecaudis,dicis,iniuna
iuftiflimas allegationes. vidéste veritàte fuperatuin dice- | patior à Lùcifero hfjmine mifero>& vriq; Imperator .Non
re es foil tus* fa eras feripturæ præcipiunt regib. & omnibus j lubfequitur fermo ille tuus blafphemus, CÔlpurcàtus.Au-
degentibusifffublimitate debere te eflèfubditum, 8c au- j dio quç mereor àLucifero dpmini làcerdôte.Galathis,vas
des tàtita âC taliâ mihi ingerere Lu ciferî Hæceô (piciç, hu- j c\cûixinis,Miror,inquk,quodfie tarn cito tramferamini : qui vos
iufinodi qua: te iubét honorari intelligis:quæ veto te iubét | vocauit ingratta, in aliud Euangeliu,quod noneft aliud,nififunt a-
facere,ilia fingis noürioflè ;illa , qiiae te moneacdominus j Itqu'tqui voscontUrbanti&voluntconuertere JLuangeliu Gbrifitîfed
lacerdotibusobedire # ilk qüæ vrgeant vnum teexhibere licet nos aut angélus de calo euangelizaueritprater quameuangeli-
ex omnib.conferuis mis bportere,iiec Cuiquam te, fi velis ^auïmtis vobis,anathema fit,ficutpradiximus,& nunc iteru duo, fi
Dei inuénirileruuS,ftipcribirëdicere.Hçc,mquic Tito bea- quis vobis àliudannunciauerit quant quod accepifiis,anathema fit.
tus apokolas,Loquere,&exhortare,&argue cüm omni imperio: I Et tü arbitrais aliudpoflè te iudicari à me nifi anathema
nemo tecontemnat.Si Chriftianus es,quia & tu vnus fis de il- eflè,cü inueniam te aliter euâgelizare,qua tradideiüc bea-
lis prop,ter quos dixerit,Haec loquere,&exhortare, 8c ar- ti apoftoli.Cu itaq; atidis a me quod anathema habeam te
AdGaL I
V
güecùmomniïmperio: nemötecontemnat. Vtiqueme
cumomni tecorripiènteroimpetioaudire debesnô con-
temnereitune eriS Chriftianus fime non çotempièris hor-
tadtern te,vt perfeueres Chi jftianusrfi vero cpncemplèris,
ïam non de Chriftianisèffe ihueniris, quia fi fuiflès Chri-
ftiânùs , non côtttempfiftès eutn quém Detfs ordinauerit
ad inftruendam plebé fiiam, & éum cui apoftôlus dixerit,
Hteçloquerei&exhortare,& argue cum omni impmoïnemo teenn-
temnat. Quid.n.te hortorsnifi Vt non fis homicida,vrDci
non perfcquarisdomüm,vt definas torquerc,profcribere,
deportàre, recludere carcere,trucidare, varie diiperdere,
intérficcréèôs quos cernas Chriftianos ? vt definas deniqj
blalphémare vnictïm Deifïlium,vtapoftolicam fufeipias,
qua hçreticam dicis fidem:hanc fcilicet npftra,quam apud
Nieiàm te contra &ciiriÖós haereticos Epifcopidefcripfe-
runtîvt fis Çredés ficutinos | dignerifque refpucre idolola-
tria per.Arriô magiftrum tuum inftitutaro, vt Ghri ftianum
te clamites.non Arrianum:IO+ vt definas criminafalfa Dei
mittere (àcerdotibus:hæc eft co,rreptio mea ihacobiurga-
tio; Apoftôlus mihi diçit vt tearguacum pmniimpcfio,&
tudieis.Facit mihiiniuria Lucifer, & non dicis, Dei facer-
dos comonet atq, hôrtaturfècundü iàcræ legis praecepta,
vt ppflim ducere yitaDeo açeeptiffimam.Nam quia dicas
debere nos tibroblèquia/cito, quià nô.tibi fedi, fed 8c ora-
nibusripsirifiiblimttate degédbusin obièquijs repradèn-
tantib.efie nouimus de^bitorcs.Dicit.n.apoftolus, Aàmone
iltosprincipibus & magißratibusfubditosefle, obedientes, adomne
opus boniïparatoséjfe, neminem blajphemare, non litigiofoseJfe, fed
m:odeßos?omneoßendentesn}anfuetudineadomneshomines.Iutmus
enim & nosaliquanjlofiultï&incredibdesyerrantes,fermentes défi-
der iis & voluptatibus vartis in malitia & inuidta agentes, odibiles,
odientes alterutrum-.fed cum benignitasér bumanitasilluxitfalua-
torts nofiri Deijtah ex opertbus iufiituqua nosfecimtts,fed[eeudurrt
fuam mifericordtam faluos nosfecitper lauatrü regenerationis &re-
nouat'tonis,perjpifttÜfanftum quern effudit innobis honefleper le-
Jttht Cbrißumfaluatorem noßrüvttußificati gratia ipfiusbaredes
efficiamur fecundußemfttk. Adm.oncc ergo 1 iibditos: nos défi
ere efie in bonis operifi.nonin malts. Sibonü eft opus vt
ablentéinterimamusyvt inauditû purgare le proclamancé
Ûecemi^,yt eûqué innocçntem fcimusJomittehtes omné
refpedu mifericordiæreçu puniamusrfi opusbonû eft negate
Dei vnicû filiö, fi ppus Deo acceptüeft apoftplicade-
iërerefidéJfufciperc hæretica,merito diçetescotra lacraru
faepreme fetipt urarû m o n ita.A ddo iHu d ,^ illoru m prin-
cipum&magiftratuüapoftolusfécerirtnentroné,qurrïet
dumcredidiflêntin vnicû Deifiliü,vtiq; hu militate noftra
8c manluçtudine, 8c longain a4uerfispatiétiay&: maxima
in rèb.congjruis obedien tia fuifièrit^uocati aderedendû.
euangelizanté aliter quaeuangeiizarunt apoftoli : fi dicas
me iniuriolum, metiri te cognolcere,aliquid hominis ge-
ftans,poteris,liquidé videos tibi me ideireo dicere anathe-
ma,quia ia beatus appftolus te anathematizauerir.iniurio-
fummeiudicäs, quia dica te ftultu: Sed quomodo potero
reéleà teininriolus vocari, quado confier me veru dicere,
quodenim fis ftultusîSi enim Galathæ audiat, ôftultiGa-
lathæ,à beato apoftolp,cur putes tu nô ftulti debere tç no-
minevocitàriîllliëtcnimfipropttreaquodfàlfisfracribus
obtépëralfèrt t , quia ad illoru conferpentinoru tuorü fug-
geftiones intendétes, 8c labbatha feruare, le oportuifle,&
circücifioné fuifie cuftodiendam célueranr, lunt ftulti di-
cti,quanto magis tu digne dicerisftültus,qui vnici dei fili j
negator extiteriS3 quia dicä tibi, Eripe te à canibus rabidis
Ärrianis,dole tibi q> illorü maligno hærédocôcilio,& iplè
câtîis faétus,contumace me dicis,led fortaflîs ignoras vnici
Dei filijnegatores diétos eanes , diétos taurospingues,
didos filios iniquitatis,fernen adulterû &meretricis,filios
perditionis, 8c feme iniquum.Sî fugitis ita vodtatos vos
Deo, audi per Efaiam ipfum dicctcm ad Comblafphemos
tuos Iudæos, Accedite hue filij iniquitatis,fernen adulterit &mere-
tricisytn quo delèâatt efiis3& in queaperuifiis os veflru, &àduerfus
quem immififiis linguaveßram,nonnevoseßisfilij perditionis,fernen
intquiï}Eta\io\oco.,VideteqttiaomniaexC(£catafurtt,noncogM-
ueruntfapere3omnes canes mnti,qui non potuerunt latrarefo minâtes
in cubtle,amantes dormitare,& canes improhi, anima nefeientes
[atietatfr3&(untnequam,nefcientesinteüeâum-,omnesvias fuasfe-
cut'ty«»f.Qui hi funt ad quos hæc, vel propter quos dican-
turînepe illi quos invicefimoprimopiàlmo ineufat vnicus
Dei filius oreDauid dïccs-.Cinundederuntme vituti multi,tau-
ripingues obfederunt me.Aperuerunt in me os fuum ficut leo rapiens,
& rugiens. E t infra, Circundederunt me canes multi, cocilium nja-
lignantiuobfedit mefoderunt manus meas & pedes. Quandö ita-
queillos in làcrilegio magiftros tuos, didos vitulos, tauros
pingues,atq; canes aduertes, non poteris tu vnus ex mali- ;
gnantiü condlio contumeiiofum me iudiéare , quia illis
te nuncupem nominibus , quibus compeftilenteSÉüi Vo-
catifunt ac yocantilr.v Neqj enim tu minoi'es in nequ i tia,
qui audca s dicere,Erat qùando nöerat,Ä:fadißs eft ex ni-
hilojVt non illiS aptis-tibi nominibus nuncuperis, Sed vis
fris nô nücuparinominibiis?rtiutà’ vias tuas y corrigeerro-
res tüps,yt cörrexerurifP'aulu's be$tilïïmus,& cæteri ex.il-
lo perfido populo.Quia dica tibi,Eripe teàmalignantium
concilio, videor efie tibi coturneliofus.Qua de re?nempp
quia profi tear meÇlïriftianü,quia noluëfim derelinqi^V'
Deü,& abire poftidololatria tuam. Non n osp ri m û côlwfe
mefiofiac luperbià vobisdidi fumus faciilegis. d id i lunt?
erii m etiailli cundi qui refticerut funeftis,edidis cötyräiv-
57 ’
Ifa. j 6.
nfal.it.
Çgtenim li tri quia imperafor fis fingens te vnum ê nobis norutuorü, v t& cætcros prætereâin claufulabratiomsadl
folum t
In
A*, l'ïoïûmiterum me vertam Antiochum regem.Iudicabatne
confecuturos luperareinimicus diiiinæ rcligionisyreligio-
fos feruos Chrifti,pr£ecur for antichrifti, milites ' Dei eoSy
quos ad æternas diuinitatis fuæ perfrue ndas amicitias vni-
cus eft filius Deiinuitare digna.tas,dicei^s: Beatiefiis cum vos Mafthl
odiohabuerint homines, & maledicenieipeffequentur,&exprobrd-
bunt, érdiceniàduerfumVosomnemalum Gaudete&exultate
quoniam mtrees vefirâ mu\ta efl in cdo : fie enim per fecuti funt &
prophet as qui erant ante vos. Hos tu ip omnibus impotens de
gradu putafti pe 1 lere,hos prpfternere, quPs videas idcirco
elle paratos pro ynico Dei interfiei filiP: quod enim elege-
rint non vobilcum negatoribus torqueri apud inferos,led
c^lefteconlèquiregnüyhosperinahém rcgni tiii audori-
tatem cenfuer as t e m e tfup e ràcur os, qui Dei téplà elfe ipfa
confelfione fideifuç elarelcuntfV t enim vosArrianiriegâr
do'filiü Dei,domos elle immundifpiritus,vbcib^prpphe-
tarum,apoftplorû,atq; facrorü Euangeliorü defignamini.
Iraq; film Dei cohfitcmur, templa Deiélïè pfte,dimus nos:
milites Dei tuæ carnficinæ fuccumbere potuifle crudclis
atq; làcrilega rnefts tua luggeftionibus fauens cohatretico-__ |
rûtùorü prçfumpferatmps quos templafùadiciteftcDeus F |
Cic,Quöniaminhabitaboin tllis>&intereosambulabo,&ero illoru
Deus,&ipfierunt mihipopulus.Hos te vincere.potuifle iudica-
uetas,quos apolFalushortatur cpllere Deum,& portare in
corporib.fuis:hes te armis futilibus regni tui fubigere po-
tuîue Tueras quidé arbitratus , led per^>içis intuo palatio
intrayelülicet ftans tulifli relponfum à me adconkruan-
damfaluté, omnes Dei feruos calcata friuola audoritate
tua,méte,volütate,fl:udiô,virtuce,voceeôlêntire. Aduér-
tis quomodo çaduca dominatio tua quarito contra no s
fæuire dignatur,quod tanto ea iudicetut elle infirma,con-
.temptibilisyinanis,debilis,& abiedasfurore ecenim & Ice-
lere concitata mànhs.tuaad periméndoSjios quotiés præ-
ualuit,totiens nos creüilïe,&magisatq; magis vidores ex-
ticiiîememinimus. Madafti quamplurimos in Alexadria,
lani a fti certostoto in orbe, difperdidifttfèfiftentfes tibi va-
rijs inlocis,fed hi omnes quod tu audire minime vis* mar-
tyresluntrilfos oinnesbeàtilfimos cuo madatosgladio in
paradilo elle quicredimus : crede mihi quod à te ftatueri-
mus interficiy quia Sc melius elle viderimüS in omnia æua
Deü habere amacoré, quamee cum IudaScarioth Iudæo-
rum imitatoré punirii Hinc eft deniqueyGonftanu,quôd
frendores cplubri perteillâtos non cimentes,fiibire parati
. fumus omne exitium, nunquam nos confiliorum noftro-
rum poeniteréppieftiSi pertemadatiy quiadhuc tuis cru-
delib.réftltille videmur manibus, fuerimus : mors eténim
quam nobis tuminicaris inferre,onînibuseft parata:tâtam
Veto beatkudinéy quantalàndifuntmartÿres àdepti * nemo
reffiftentesfibi córituméliolbs füperbos,neeneî fînedubio
! quia eôtumelio^)S fupctbos illos exiftimati^fuilïè, tali eft |
crudelitateDeo dicatos ad mortem vfquë pçrlècutus. Re-
j flat ërgo vt videas quæ adhuc fuper illaquem iam çogno- !
uifti geflèrit Antiochus , & fi illos redè poteris dicere lü-
petros fuiffe AntiOcho,contiimeliofps poteris &rioSif)çc. !
ecenim& nosparimura te, quaeTunt& illi peepeffi ab An-
tiocbo,ficno\fûmus jfroclamantès pro fide,pro feligione,
ficutfuerunt proclamantes & illi ..i Sic nos Dep Abraha:,
Deo Ifaac,DeqIacob feruire profitemur y quomodo & i l l i ,
luntconfelfi.M<^f,inquit fcûptma,rexfenem Athenienfem qui |
lacc' compeüeret luA&os,vtfe transferrent a patrits , & Deilegibus nevte-
renttir, contaminarcetiam quoiinükrofolymis erattemplum, &
cognominare louisOlympij,ô' Margariz,in,prout étant, qui locum
inbabïtabant louis hofpiïalis.Pefiimd autem &vmuerfisgrauis ma-
lorum eratfeditïo.Nam quià templum comefiationibüsgentium erat
plénum,fcortantibusxum meretricibüs, efy in fanttisteftisntulieri-
bwfe appropi antibus, infuper intro infererites eaquanon oportekat,
B ait are etiam plenum eratillicitis qualegibus'prohibébantur.lHe^aut
fabbatha agebantur, nequediesfolennespatricij cuftodifbantur. &
, infra : Ducebantiir autem am ara necefittateperfingülos menfes, in
! diem régis natalis mifératio erat,&cumfacra;Ltb ericelebrarentUr,
cogebanturenim bederas habentes Libero circumire. Decretum autem
exiit in proximas Gracorumciuitates fuggerentibus Ftolomeis id
ïpfuminfiitntum adder fus ludaos ageré & mtfererit Eps veto qui no-<
, Unt-tranfiread wfiituta Gracorum,intcrficerc. Aduenitergoyjdere
■ mifenam:. Duaenim multere s delatafunt natosfuoscircunddfife,
quarum infantes adybera fujpenderunt, &• cumpjiblïceper ciuita-
tem tllas ürcumditxiffent,per murUm iüasprafipitauerunt : alijvero
inproxmo concurrerunt m jpeculas & latenter feptimum diém ce-.
lebrabant.Qupdcum indicatum ejfet,fufjlammàti funt, eoquodmetuerentindtejblenniglomfaferrefibiauxiüa.
Qmè.cci'iCcsopprÀ
!C5 tuidêfacère tunçcnltores DeiîDeo Qporcuerat an AntipT
cho placenddmî-SiillpsnoncenfesAntipehPplacercp-
portuifte» nec nos v.tique tibi., quia &: tu alio licet modo*
tamen nos. fie cupicns tollere à Deo)&-iungere diabolo yvt
; ille vpiüërit iriostipfa per te çrudelitàs geritur,fic fæuusat-
j que iniquus in.eos,qui tuo funefto edido refiftunt.Super^
C ; eftigitur,vt eft læpe didum,dolcaste erraflè, agnofeenfq*,
té elfe homicidam atq; bbfphemum y. temet defertpr Dciy
repræfentës domui t alioquin tu tibi imputaturusxum te
videre cceperis illicëiîè y binune fUnteundi illi contÿran -
riitui.
M O R. 1 E 2^. D V X M E S S E
/ pro. Deifiliü.
T T \ Ecuerât quidem , Gpnftanti Imperator*-nihiliâm
1 / cecum de diuinis retradare fçripçutis i cum eq'yi'dç-
liee.t quém veritgtis corapererimus interpolatorem , tecû
que m de ilils'ex adibus tuiste corn prehenderim.us cflèy
qui idcircodicantur fibifapiences'.quöd enim fintiüfipiëtiæitér
teflentes * decuerat *yt diximusjpog taptaillaquae
ingellimus iam prasfiete filentium , maxime cum (criptum
memfiieiimusjNs/i rejpondere imprûdehti ad imprudentimem
néfimilis fias illi. Et icerum ,ln auresimprudentis noliquiçquam
dicereynequandoaudieritjrridcatfenfatosfexmones tuos.Sed quia
I àdhuc de armorum tuorum poteftàte y 8c vana imperij
t forte tu- ttii' dominatione ^ , times * collègi pkudere; Qnod
enim pollis quos ratione debueras iff id quod ceniueras
D j conftituere violareyinhis omnibus quibusteputas magnû
eflë,te miferurn,eontemniqueomnem carniftcinse tuæ ra-
biem à fer uis Dei^yolui ifto præiertiiii libtpnotqmlacrile-
! gio fiineftatJE facère.menti tuse. Teénim.çü temporaliycaj
dueojfragilijeoriuptibiliregnotuotranfiturum y ê c a d i-
I ternam posnamjnifitibiduméftlocuyypröuiderisyperderi-
tutum-.chriftilnos vero ad çtern^in Venturos requiem* ip-
eorruptibile regnum confecuturos^fixupimanifeftumque
habere te volumus. Andefendefetentabis , quodemm
per hane bxrefim tuameumprehenlurus fis regnum ëoe-
lorum, tu qui eum eompeftilentibus cuis Arrianis timcns
ne à nobis Chriftianis rçuictus manus dare aliquando ela^
mante veritateipkepgereris.^ifcfcpcatioçiereicdayadvir-
tutem confugiendum fiagiliu Arriaripfum cupriiin cenlu-
éris , tanquam pólfes armis fi-agilibusimmorcalia dona
vtvidemuS eft cofecutus, nifi hi qui mortem prbpter
vnicû Dei film mptmndp vicèrunt.Dicàtos Deo homines
torquesy inteçficisy exterminas, 8c cuir næcgéras, feaulàs"o-‘
diorü reddere nô vales, quia tua erras; Etia nobis ifalceris
.eur verâ teneapiüsViatriy & cûnoftrà falubriadnionitione
corrigere tepoftiSyerroieStiiPs irifuper.erudelib.fadisco-
acetuaSjdicataspeo mcteséuifceratiscoiporib.extorqués
èprûxqui ftatueriiriusDep fidé vïq; àdextréma v it* fèrùa-
rc curricula.Perlpiçis ira hæc ciïè;& (Juide nôfine màximo
dol ore tuo, cum nô Valere te aduer ns n os ab hacyquæ loi a
e ft yreligi o nedéfle dere,a bifto curfuyin quo ad brauiü rur-
- lum vbca'tionis tédimusy retrahcre »non cum fce exapertP
facisinimicüynùncüte fimulas amicum. Vidcris etenim q>
fit in te qui d'eëeperit Euâ,npii cum Verbum tuü,per quod
lèrpis vt câCer ^allb fueacb fciëciç tumore,cópbüi5 aftrucyl-
do te orhnibÜ fiagitijstffis mâeulatPédido tuo refcilîore,
rilelle drtaniu®rroru:cu fis iplè to tills errbris foriSyadfirmas
te luminis portitoré,eu fis teriebris obfelTus oinnib.Nullis
ergo modis polie nos à via veritatis defiedi,licet intelledll
omni careas^ tamé ex parte épnteni te in fpiciës,potes tâdé
videre,Gôftatiïmperatôrimmaniflîmerhoc.n.fidéijppriü
eflè negotiix n oui m usGh riftian i,- ne cp rolperis nec aduec-
lïs de gradu de mo ueri, n o n à jppofitb lèpael vigore deduci;
eérnimus Vilahac voce religiolayGhriltianus su, nolo eflè
ŸttuesGâ.ltâti’ iapoftata^mnecrimëexcludi: hac vna voce
trib ui pli diû falu tisjvinculü liberratis &honöris:cólpi-
dmus hac cqfelfipnc, tribui nobis^ptedionisclypeu celum
côtra pei ce in nos Içuiêtêdiabolü.Et tu iuquis,Negate vos
- .* ; : I I l l i ■ *. î -C h u -