
A
Rom.ié .
B
. i c
Rom- 8«
Matt, ij
LHC.it '
D
zj». sjta.
9
i K s S h S enionlirans’iioBisâotèmfimplfeitatem. pet Chtiftum diffeminauemnt vmcuique fob Sole’eam
^nnocentiam^erertó^aeèi'gofi™pï>c*^rytFcrpensatï qù^eftïnipfivmfidemjta^toÉàcertenâmaaànbftïaarn-'
IkSuSSZ.r iS ^ Z ^ A p o f t o l i s sW â oM è î f ip j A**ie n a am m »* «.- • « 6âi lidiqinicqtpôm.I P 1 wwIm Ipfeen,mfator>,pfefi MaH ™luah0f e rdaientesauidemt(rfadbonum,fimplicesautemadmaium,'necine ' exnibllo.creamt,, concaminatosanteip &4ndedeccripm
f pfT u q T r i ML*rinflatl hfeaoevituperiis d d ed i& a- J Sp a ce sfcdos, pérmortem çontruosrefingit„&per,péi-
laudibuselati fins ^ vêtais lxfuè& obte- ! feiicranmm in pôfterunieffiçit riullius malitix capaçes.
ftans,Âan° C^& iniraminu> iniram
lerabilemerùrnpens operarius fieri ; Ipfofiquidcniab^emiÉEoBeScàbfque c^fufaone'çori^-
Dôndnkævlneæ. EumnarmpreqJ in v Jm p e tcu fe
il fî<»m ilrprarrinrxb'èt defïnitqûipondusdiei^ ritionenöftrornm j.&arfteäitrecundumnaturaranoftia.1
, p l . Æ * Â 4 - no(ïra
Dominus y tanquàmomneopVBlaboriofom foi mandat! ; camem&aUroeft,-habenssiuentcm&ftBentemaijuam
• -, i* ._ ù „L jr Néc ehïmi»reÉemporeTpontaiTtèæ ; fua&diqinitacis, quodveluuferens loannesperprædicatioôëmbâp^
^'ompîëïnipreuetit. N^èriWipfeteïnpore^ontatièæ
iffionisafamuiopercuilasviridieauit , eut
fiÂa^cla^^àtjCOô^eÂôIcfii^a^Âfrf-^
A ÄSp^ngèlis n è e fom miniktabatur.'S a b am fw4^r , Ad Ad qnem.qnemcpnmritoä.p^^?*conteni
Iudaus nli,e:'!! *w-. te ' farcppitjlongariîmitatcm S X t i ^ S m d l S f i docénsiirtjj
r o Ü e i r i t i é e m t n i t ^ I vbi ipfi pafcfia'tegale parafent, inquit: Abiteinciuuatm,&
verenominàtam vere hominatahi,ebins diius quiparticeps quiparticeps e
eft,ab iracundiapro-' | oaunavibubomofOlUrataqutgeftam,eiiicili,Ma,gtfin dmt,
oui abeif Q uandoiruldlmîgitur omriimoda virtus Deus I Afui tifampaftba mm difiipulu mu.EtojtmdajW aamhm
eib'nietirolonganimis appellatur.tanqnam ab animofita- | firatum magnum,& ,Uuparatl.Arque fada qpdam fonrhçc
S w T d i f t a i . QuamedamexternadifcipliriSfeaato-- | ienfiliterAntelligànturaUcemfigBrate,homoqu.demgetes
honorarunr. Socrates quidem Atricoruro dogmatum' | ftans fidile vas aqnae, Cannes Ëap n ^ s ptadicmeyent-
legislator percuflus non vindicauit; Antifthenes;ratem tenrix;bapiifmum &baptizans. Ciuitas autem tuperna
a qüodatn conuiciatore infacicm, perenffus , quttm nihil I Kfufalem , cuius clues loannes 8c cetera luftormn äefandixiffetabiic
ledslator, perçuflus non vindicauit; Antifthénes,a'
à quodam conùiciatoreihfacicni perçuflus , quüm
folopercuirorishomineftomiinfeiipto.ne aorutnturba.Coenaculuniveroftratumlplendidolapitle
inhmm vel ebrium fofnicarenturipfom ij , qui viderant. cmlum, animalibusquibufdam & formtsvanetateaftro-
^ t nnultis rumfiguratüm , ad cuius fimllttudmem regele apud nos
philofophis filenriiSc inpericulis occafio doarirtefuit.Is päUimentum lapidum yarietate ftfätum. tfeodautem
enim qüiphilofophiseoperamdederat, döroinusheriftu j bobns.ApoftoloscQroparauirPropheta.maöitcftedemodemonftratus
eft. Ne igitur deHciamus cotirumelijs affe- ; ftrat Paulusdiuini vicenarij pracipuBSjdrcenstSmp/ra eit,
d i fed tioftriomniufnque opigeisveftigijsingredientes, [SonobligabaoslKmtnturanti. Rurlufquetnferti mmbüum
Uulinftfiruusalienusfuerit.quialapamimpegeritiiidiui- ; mraefßeo\ommmiimbkMi,(npternosemtitlm(tum t».
t numverbumTetiamnosdicamusei tÄ t id em m a le lo - j-Sed ad fiiblundm Efatsro redeatpus, prophetiam apud
Iquiirusrumlteftaredemalö'dinbenalBiecsdistSic.e-,, •ipiümexftantemiequutl: Na»opm!irM*«t»i#gai6»«i»/animmagnanimitateveluti
fagitta aSSWärius vulrierabi- l äuratfid»>pbmmmim:rut[u(werubinogmEtquijmmat
tur &muraia pfte:pröperah‘ngitiientehti±'que temerita- [drtabalfex, mtttttrtsmodias. Numigitur caiitarntruftrario- I te grätiamtibi habebittanquani atidori rradityn melius nemaliquando fore cinfebimus, »tqiuferninauerit afta-
® . . at _.r:7T_.... mtnnrnc kee Ipt MnNimmnnnfrft« rftf.iniftt mnflif
Marc. i.
Zf*.,.
mutationis.Non queruli fimus aut deficiarous ad minores
labores, fiquidem magna premiaappetimus, fed& maio-
res amerrius.tanquato aliasdedariüm norireportaturijnifi
perfedtionis laborum teftimonium habente^.Nö» funt au-
tem parespaßiones pr&fentii temperisad gloriam quareueUbitur,
inquir,qui plurima propterChriftum paflus eft,ömniaque
propter ipfum praefentia pro qüifquilijs habuit eximius il-
le'Apofto'lus* "
Ä. Quid eft quoddicit Dominus , Bximtqui feminabat
adfeminandunip&alia quidem cecideruntiuxta vtam, alia veto in
loca petrofa,alia aütem injpinas ? Et quaiuxta viam quidem, ve-
nerunt volucres cceli,&deuorarunt.Qu* autem inpemfa,propter-
eaqued terra profundttatem nonbabebant, nequefadicem, poflqua
exortafunt,exaruenint. Quaveroinjpinaf,vnafuffocatafunt: &
quaecunque de his fehno profequitur.
bas (ex», tantummpdp tres recipiat modios ? No» emm in-
quit,tresarbatasfaciet,fed tresmodios^xigaum quid habentes^
Verum in interius Htterce velamentum ingredientes, inueniemus
omnino id(ecundum ifta futurum.' Sex igitur
.artabalquibus Ecelefis conferitiir aruüm rationale mor-
taUurri,efie.quatuor quidem diuini fermonis libros,quin-
tam autemfandlorumÄd^a, (extam vero vnico volumine
content äs exiinii Apoftoli Paüli quatuordeeim Epiftolas:
exquibus&per quasfrndtum fert (acer ccetusinftüutib-
neantifiitum in diuinis confitus,tres modios,fidcm |n Pattem
& Filium &Spiritum(andtüm.Exi«irenim g«i/e»«»»- M
batadfeminandum, nort triticum ex quo panis fit, (ed fidem
viuificam^t hon in omrtibus.( Quredamenim iuxta viam
cadunt,qu« via eft Chriftus.) Nam inquit ipfei E^o fumvja 'h
viid. Non ergo procul aviafimt Arriani .-quemadmodum
& Grieci &Iudaei, neque item in viaiunt, (ediuxta viam,
B.Exiuitquifeminabatadfemindtiium.apatreChri- ideftpropeChrißum. QrnppequodChriftumeqnfiten-
ftus, ante fiecula Detis. Hie enim eft fator falutfc noftr*. tiiif, racit vtprope viam fint i quod verö minoreni & inac-
Serridhautemipfius , diuinus&viuifiqqsfermod Aruunl qUälemblalphemäritiidexiviuenteviaipfpsd'ijcit. Qua-
I vniuer(ahUmaniras.B'OuesApoftöli,aratrum cruxnugum prppter & volatiliäcceli i diabolici exercitusaduolantes,
! concordia : iugatio dulcis d iledio, colligans&fubdens I colligunt femina diuina ex .corde rdprobörütn. Ipfe et-
i fartdEorum cemices*Exiuitquifeminabat.adjeminartdum,noa J enim DomihuS «Juod pnece'pit <id ömriino & facere folet,
I triticum,aüt hordeum,non aliud aliquid terrenorum, vel j dicens:No/ireproijcerefanttUm meunt canibus, neq^proijcite mar- “
fi qua infuper alia; fed fidem in pa^rem j & filium & (an<ftu garttasmeascoramporcif. Et rurfus , Toliite, inqmt, dvtpfo td- *
fpiritum, Cpem refurredlionis, & diledibnem in Deum & ltntum, & date ei qui habet tdlenta decent. Omni enim habenti
I ^rqximum nori fimülatamj Exiuit fator Chriftus, habens fidem reiftam , dabitur & adijeietur: abeo autemquinonhabet
j iuga Apöftdlos,vtinquitEfaiasiNo»c««»pOirderoi«g»(io«w fidem (pem charitatem in Deum , etiam idquod vi-
! ■ ücefuntampbwdm'v^dnt.Dcetmautemmgabeiu^-raciona- detur habere, aitferetur, inquit Dominus. Hoc eft quod
liäv facrarn ccetum «poftolprumfignificantj duodecim ipfofrui nonpoftinr,nifiomnivirtutefintpeifedU,quiro-
quidem ante paffiöflemrfeptem item cum Stephano poft | Ää fide Deum non colunt. Sicut inquit ipfe: Qtu ermdeiit
diuinamtefürredioriem a düddecim eledlorum.'. Vigefi- ! &bapti<.atusfuerit,faluiiserit: qui verononcrediderit t ionde-
mumäütens eüm qüi ex ctslis audiuic, Saute'Sauleiqttidme mnabitur. VOcat autem nomine, vtpufo, iöeredulorlim
perfiquerif} • quit firms pro ep quem;|»er(equutus fuerat.ad- fetiam male c red en c e s•& impios fedlatorcs hauefum.
uerlus contribulemdfraeleininaliam aciemtranfcribitur, Porro qui in fpinpfii fiint , Eunomiani mihi videntutV
6tad bellum viciffim armatür.llli itaquerationales fatoris quos piopterblaiphemiäm Anomceos plurimiappellant.
Nam
Nam qubd debacchantes*creaturam & cogitationem au-
dentnugatiChriftumcfle, idveldt fpin*fiiffocateos', &
non permittifgerttiinare & perfid fide. Gompeti’t etjam
idem fermo quibufdam Ecclefite noftrae,qui curis vitae,
fpinis negociorum fe (uffocant, neque conceduntin fe vi-
gere', aüt perfedla producere rerurri diu in arum naturam.
Alia autem ceeiderunr,non (uper petram, fed fiiper petrö-
fa.Petra enim Chriftus eft, queniadmbdum inquit Diuus
Paulus.Petrofi vero mihi e.fte videntur obtufum habences
&: obedire nefeium c ö r , quod tenerius quidem eft quam
lapisy dürius autem quam propria natura. Talis enim nature
(fernen eft,teherius-quidem lapidejdurius autem ter-
rä.Cüi eomparat Dominus Deo inimicosMacedöriibs,&
Marathonaios, qui fpiritum blafphemarit,& ipfiim crea-
tum efle falfo allerunt , implacabilem'fibi contraherites
Domini denuntiationem.Inquit enim, guidixeritverbum
aduerfmßlium hominis,remittetur iüuqui verbdixeritaduerfitsß>i-
| ritumfanäum, non remittetur ei, neque hic neque in [aculofaturo.
i Neque igitur terra funt bona & frugifera , tenens (emeh
! ficut Chriftiani , neque item (bli.da petra funt, quiexicul- (
! pctur a dodtoribus in ftrudturam (acri cactus. Quod enim I
I cpnfifcentur Dei fiiium Iefum Chriftum fimilem (ecundü
[ fiibrtantiam patri.bftendit ipfoS molliores efle: quod aute
negantDeiim efle Spiritum fandtum ipfos ambigere,&ex
parte validos circa toturn cscutire ,' ereatorem cum crea-
tura cohnumerantes, & de Domino parirer & feruo per- .
peram (enrientes. Quosi Chriftianifino feeludens Apo- i
ftol.us inquit:5i quis-Jpiritum Chrifii non habet,is non esl eius. Et 1-
afialmqiihDominxiSicecideruotintenambonam, &dabant j
frpätim,aliaquidem trigecuplum,aliaverofexagecuplum,alia vero
centuplum.. Terraeboua:redfciflirnum & bene fenciens cor,
&ybluntatis prbpbficum comparans, repurgatumab h^-
reti.risimnisi&germinans.Primum quidem herbamfidei> I
deinde fpicam (pei ere(centem,tum maturum frudtum di" 1
lediionisperfedtaeexhibens. Haecenim & DiuusApofto-
I luspraecipua efle oftenditjFidemjlpem,charitatem. Qui
igitur creditifacit triginta: qui vero (perac, facit (exaginra; I
; quiver p in dile efti o n e perfedtaeft,ceh.tuplaperperfedtio-j
j nem faeiropera, qü s funt acceptilfima Deo. Qui ex vno,
femine rertium reddidit fruftum, Deum honörans,Eccle-
fiamexaltans, (emetipfum deificans, cum (piritu(ecom-1
ponens,animae prouidens,'corpori imperans,in terraglo-
rificatus»ex mortuis re(ui:ges,in ccelis requiefeit. Quiper-
fedEusin Trinicäte,-fideh's eft, manfuetus,Faciliserga om-
nes&mödeftus,mifericors,benignus,iuftus: corpuscpn-,|
remnens.diaihaexercensjcoeleftia efuriens.inimaginecu
rtiottalibus degens,&%iirafuperterram apparens. Ideo
trigecuplafrudEificat,tanquaminrerhomines.agens:(exa-
gecupla autem,veluti eum AngeliSminiftrans: centupla
Verb,tanquani cum Deo conuerfans. Per vndionemolei
1 fail d i dansfrudum in trigeeuplis: per baptifmum autem
in feXagecuplis:' per vnguenti lacrumminiftferium in cen-
tuplisiQui credit in patrem,proffefr triginta,qui in fiiium^
(exagincä, qui in (piritum j efentum * • • • • « • . Quo
enimputantimminuerelpiritpm diuinu.m.j hoe magis ipfum
extollunt Ö£ o rnant; numero proponente.s ip(um
Parri &.Filib?male & imprudenter. Quienim credit^non
in/piritum, (edm patrem c^dit primü , deinde in (ilium,
atqj tum in confummatorem-Trinitaris,5piricum fandü.
Quemadmodum & diuinorum iile carminum aud o r, p^..
pificium Trinitatis fignificans efle yniuerfa, inq.uit: Verbö
Domini caiifirmatifunt ,& JpiritH or is ipfm, omnis virtus eorum.
Dominumpatrem, Verbumfiliutb , Spiritum autem (an-
dum ilium SC cpnfummatorem facrae Trinitatis appelläs.
Cuius propriä poteftatis audoritat^m fignifipans Dominus,
poftquam a mortuis re.furrexillet, irtquitdifeipu|is
jfliis: Accipitefpiritum Sanäum. Quorumremiferitispeecata,rß-
mittuntur eis, audoritate videlicet fpiritus quem accipitis,
diuinituS yobis dantis poteftatem remittendipeecäta-. Ne
igitur cum hecreticis corruamus, qui-ä Regina Aüftricönr-
demnabunturjper ignauiam in exercencja virtutejHsc e-
nim famaiapientix ä finibus te a x adSalomonem perue-
nire properauit i. iftisautem Chriftu,s,hodierno terhpore
clamansjeuigilare&afpicereid quod ^ rei pförumeft,per-
fuafit. Et illam quidem verba Siruniores ad fälucem velocem
reddiderunr, hosautem alpedus & operatio Dei, &
verbi incärnärij nequaqüam melioresreddiderunt.
A. Secundum liferamintfelligitür tantum,aut hum aliä
■ 'aliquani cónfiderationem habet interrbgafio Petri & re-
(ponfum Domini.-illb qiiidem interrogante, Quptiesßpec-
cauerit in me frater meus,reniittam ei,numfepties ? Hoc autem
abundanterrefpondente, Amendtcötibi,nontantumfepties,
fedfeptitagiesfepties.'!;
B. Pulchra quidem & facifis refpbnfio, conferens vtrique
remiflióriém,cum éi qui peccauir,tum ei.qbntfa quem;
corrimiflüm eftaliqiiiddlli quidem in quibus deliqüitve-
niam pcrenci Vhbic autem in grariamrecipiehti,-.tanquäm
ijfdém obnoxio. ’ Nihil enim eft quod cadere & capi nc-
queat, prxterlblam primx & incompöfirx(acrxTrinitatis
inVnicacenaturam. Inquit etiim diuinum oraculum:
Qgisgleriabitur caßamfe habere animam ? aut quislibere dieet,fe*\
purum ejfeapeccatoïAnte hos autem lobusille diuinus, tur-
ris inconcufla , qui percuticnti diabolo & affedibus non|
ceflir,adamantinüm laquear,di(èrce clamar;N«ö«<^/>éCMfó
purus eflifi vel vno taptummpdo die fuper terram durauertt vita eius.
Vita auteln hominis non fueritex vtero in vitam progref-
fiis, fed poft corporis incrementum intelledus perfedio,
principium eftconfuitationis circa yitam.Quadbquidem
igitur futuru m erac,vt Petro crederentur elaues regni cce-'
lorum, órccclefiafticus ccetus>: ( claudereautem ifitellige
poteftatem remittendipeccata : nam pro daueUnguam
habuit aperientem cóelum claudenremque,idquod&: no-
biseft lingua,aperirenobisipfisautclaüderecöelum,illud
quide ijs qui digna, hoe vero illis qui indigna Deo Ioquuti
funt contingente:.) poteftatem igitur remittendi pèccata
quum (eaccepturum fperaret, Dominü interrogat,Qup-
tiesfi'peccanerit in me frater meüs,remittam illiïNum fe-
ptics?Cuius autem gratia non quater,aut decies,aut ylte-
rius quxrit, fed vfque fepties? videturmihiipfum deho-
micida latenter inftrui veile; num vehia per baptifmum.&
poenitenriam dignus habeatur, quifepfem peccataincur-
rir,qui primus in mundo homicidium patrauic Cainus ,&
totidem damnatus fiipplicijs feinuicem(ulcipientibusex
cxde peccaris.Primusenim inter homines Cainus doio(è
egit: primus homicidium fecit?-; primus mehticuseft Deo,
quxfenri dé interfedp ; primus parentibus ludiim & li-
mentationem induxij,Qe.ci(d fiatre : primusinuidiam &
liuorem peperit: primus fruduum primicias maliriofe ob-
tulic.-primus terra (anguine pollura, execrationis ciconci-
liatorfuic,. —
Porro (èptem iftis in homicidib facinoribus, 'pair
numero etiam fupplicium per diuinam yoeem imponitur.
Sterilitas & infoecunditas terrx, qux ttbn amplius homi-
cidä receptura fit.-gemirus & quaflatio totius corporis.Sed
enim in eriumeratione'etiS ipfum fuppiiciü examinandu
eflè arbitratus (um. Malëdida terra ace, vnd poena éft.O-
: per are terra,altcramam arcana quadam heceffitatc ipfiim
conftrinxit,cogenteadxrumno(am & moleftain térravi-
I tamiEt non adijciet vc dec tibi röbur(uum.tertium fuppli-
I eium,labbrarè&nullüexlaboribusfrudupercipefé;Ge-’
mehsèr trëménserisiuper cerram.T ribus duo infuperad-
dit fuppliéia diuinu dècretum jgemitu aflïdifum Sctfëmo-.
rem indefinente, yt nequecibu ori yel pbtiim ädmouere
poflit, tremente homicidx dextefa, qux priftino robpre
maleaduerfus fratrem v(a efti& pér vim valenté infirmita-
temfibiemit. Sextum fuppliciüm ,quodexcideratexea,
qux erga Deuiti eft,libertäre; VehiemenS enim &grauifli-
mumeftfuppliciumauerfioDei, in quo omnimodapro-,
tedio eft,quam deplorans is, qui earn experiebätur,mortem
expetic,earnfibi condücibiliorëm eflèfciehs,quam
viiiere abiedum ä Deo., Sfeenim ait; Süeij cis me ä terra*'
hoe eft, fi non amplius ftudibus eius fruirurus fu m; ä facie
tüa abfcpftdar.Si ex terra mi hi ad vitara neceflarns pri-
uatus fum|&tetnetipfo indignanre, appafere in dculis ho-
minumnon pocero.:Ethet, inquit,ytomnis qui me iHue-
neritiQcèidat nie. Melius etiim mihi eft, vt moriar, quam
vt viiiam mälfrfexcruciarus .Adqiiem Dominus inquir.-Nó
ita fift.Pofüi enim fignü fupér te, he te ititerficiat,qui(quis
inuenerit te. Septimum id/uppiiciumeft, indignum ha-
j béti mQrte, pmhem turpicudihem & opinionis gloria fol