S.Gaudentff B n xicnJ.ßptJcopiaci JHeopfytos}
A f
{Diabolus
'eft prin-
Ccps mun-
idi,-v(ut-
patione.
™tóncepshuiusmun didicaturt beatifficnam Viïgioem nattts, redintègrapiHmaginërm
rv. l - iL. vfiiroarione venöhato Serpeiïtis moriu cörf upwm4:: vt lia it óbppiiffeax
S H 5 „onnacura. f i u S fedicenshumanum gïnusj- mundu ptmc.piofoerat.ftcelfttvfquatnconfunj.nauo-
V deïelrao t c b ipföm i'atanao, pat Ümülacllra. cpleret ne (iouli tepa'ratpr. Quis hane piaatem digné mttar.
manüfaaaiprineipamm w lin t e t .enuit,& exerçait tr ; |||g g fg tant* b o to fto ^ « a s ^ m o t e|t.a
ranaidaniib tàntùtn v t adaenienten) 'verumPrincipém ’ fta t ïjjim proteftariiufhciat .mmpnlnm & .mseftimabi-
fuurnhon rbcöandfcérè'tMufldus,ipfinsquippe diabpli ! lemDenm, ob n o f t r a m S M « i q u o d h o t n o
D tiftliisobcseeatui. NSmin hoeMmdaeta,Chriß«,(vt j efti&vniuerfamm Vittutura^oeletomcond.toten, ad
mmmncptmm. 1-proprt» veis, mbpronobta&am^.vtnondeGaereteiTe, M o d D w
ÏSb slftMvoDommiis fè lmiuS Mundi indicie indica- eft. Nam heet Verbum « WM«m/ttvtEuangellfta tefta- Jw ,
auAfatidnë* vnum pereipfte: Non in plan« atqne lm- tator oftendttnt, 6c hab.tacalun, panter demonftramr.
miribnçKàbitabat diabolus i vbfpulfus ad alium locum Sicergo emp.teflqquod ptms non trat n n o n defilieret
efie quodcrac. Hancbmnipbtentiam,rilij Dei « hominis
ctiam mater Virgb teftatur,quae dc Spiritü fan&o con-
cipiens,ita Deum & hominem querif pudieb yterp gefta-
uetat,edidit,vtapudincqrruptamtantinbminismacremi
poft diuinam partum glorioßor ihtegritas perrhaneret.
Diui nura reûè diximus partum, quia Deus eft ifte qui per
Virginem natus in carne eft, dic.ente Gabriele Arçhange-
lo adeandem^/W nafeetur ex tefmäum,vocabiturTilius Dei: Lue.x,
! exquoenimeärnern noftra: fragilitatis alïiimpfic, idem
Filius ëfthominis qui Sc Dei /qui.a non alius ex Maria na-
Ihilip.2.
T/kUOj.
c
miltbushâbitaVatdiabblus, vbi.pulfus.adalmmlo.cnm
c r e d a t û îa b f q i 6afu fuo tranfirepotuiflé, fed cnm deiublimitaté
coetelbçxpeUiEor, vtiqne deorfutn ptæcipitamr.
SigniScantet plané in jo e eo pofitnm eft, ■ ./SM«»"™« •*«
id eft,eiicieturftue expclletutfütas, vtetiamdeanimis
eredenthimiamcoelefhbûs, tanquamde coelis nofeete-
turelfe pc.tend'js.vtlahcctexpulloco, Chriftus Domi-,
nusrcgnaretiu nobis.iîoaproptcr a d ;c e :t ,» .|ij! aalu-
tmfitero»ttrt»mm»tr»l>»m»dmiipftim. lit quodcxaltan-
dum fe a t t ira indubitanter Ciucis patibnlo mditabat,
u M a M a î i s q t u m o m r f i a m o n m m . Eg o estm e x » l - >
v.del.cetfpmtn.pfefqtmans fto.
cet a'uàdeleuatusinCrucem, omne fæculnm adfupm nunemlumn. SitqmdcmftpimuadifiumtfibidiimitmM-
fidemvocaturus e i& t, Sedquod ait..»mam&affl ad me , bitaenluniquippt: corporisnoftn ;amfuum:qnohabtta- M |
ip/iim,8tnon.amitfqillndfignificariexiftimb, qnôd.omnia culoindntnseft. fntevllodamno.ntegntat.s matera* e- W |
tclrCeOaltUnlrtaUtUumm génér-a-q1u--a-t-i-d-olisyelimmolabanturvel de- | greditat.NainbeanffimaManaincorruptibiletnpariens,
dicabantur,Chtiftus.adfuam benedictibnero tenqcanda
protaiferit finoque nomini confecranda t Necefle eft e-
■ niiniuxtafententiamPaüli Apoftoli, vtifßconfiteaturp-
mnislingua &fubdituißat omnif Mundm Deo ; Deq nempc
f l j n H U p n jufer aehtm udommai Oriemem, vt Pfalmi-
fta ait. Haie Deo qm cümaßmdltm altum, capuuaw duxit
emmtiem. Cauendum piane noljis ffratres chariftimij
be vidtotiain Chtifti.qna diabolum triumphauit, dc ea-
ptinitate eins nos redimens fuo fangnine pretiofo, öc au-
fetenseihuroabigeneBS principatum. noftro vitip irritant
faciamus: Ulius tjftannidi.per illecebtas carms ,e -
ins etudeli iterum regno nos fubijcientfS in contume-
, ! f m Redernptoris.vndi mefitö gonqneritur metepans,
S » üeexirobans: Q g f*m M u t[a fü *m * fineCaniameus.
f j pro vobis fangms cffnTiis*ft,ii ita vosgeritis. Itaque cqnuerfemini.
neanäor cupiditatnm malarum diabolus. lte-,
rum prineipeturin^obis, fpoliafe tanto dettaxifteviaoc
MxeJ.u. ri priedofuperbusinfblrans. nimdixit.perfequem topifre-
bendampartibor fielt»,reflebe »nm»m meam, mterficum gladie
mee,demin»bitur manus me». Hat: de eaulä nos adiuncacnt
bcanffimus Paulus Apo'ftolus dicens: No» ergo rtgn« pec-
c»tum in tarne teftr» nrntali, neqne exbibentit membr» veftr»
»,m»miquuampea»te,fi&xMeteresDeot»nqu»mexmemü
• ententes- Et alibi iterum: ldlirceemm Cbrißrn, &vtxn&
'• m,mmefi,&refurrexit,vt&v'merum&mertmrumdommem
vtiquc,vt qniviunntiam.noniibiviuanftfed illi qui
pro eis mortnjiselUed & refiirtexit. Talibus ergo ftatres,
(inftrumeiitisedoaijOninemnöftramvitamCbtiftlferui-
‘ tip man.cipemus’s cui.HS regnnm cnm Ratte,& cum Sputtn
fanadpetmanet in ainnia fatcula, Amen. -
D E N A T A L I D O M IN I , C O N T R A
AV ARi-TIA M 1V D AE , ET PRO
pauperibus*
T r a c t A irv t . jX I I I .
P Er omnesdininieloquij iibtos , Filins Deinon fplum
De‘uS(fe4 &Komoai?lilnishominis pntdicamt: Et in
veteriquidem Teftämenta prsenunciatut.atque ptomit
titur s In nette^antem"demonftratui & iredtm , qttenum
vetttsix, vtaitApoftolnSiVinb.raetatfutatotnfiibqnoc
rum: liioiuiii qmppe bonotu-.u qm coroplcii nolcmlrdrinCdirifto
. anibnsftonia bunianigeneris;ho.dl.e per
Öc mater,& virgoeft. Hæc ad/demoriftrandum incarna'-^Süîexq
tionis Filij Dei myfterium breuiter dixerim ; nunc ad pat- çtero Vil
temyenio illiusleiftionis Euangelicæ cxplanandam q uæ ^ g ^H
iamdudutn fuerat alijs incumbéntibus prætcrmifla. Nam|||^
difleruimus(vt meminiftis)omnem textum lectionis eius
quae ccenantem deferibit in Bethania Dominum y ë;xplanâtes
hiieubitum Lazari,rationem loci Sc temporis, Mar-
thxminifterium.roroiciseius obrëqüium, vngucnti.vhtu/
xem,rationemqj crinium qüibus Maria preciofo mynho
vniftos Chrifti cerfit pedes, & quemadmodu m Iudas pio
debitoque aduerlacius dbiequio, dum patronus paupe-
cum yult viderijfurti reus arguicur,ledilludomifimusvel
pocrusrelëruauimus,quid ihrer hoclocutusfuerit Dominus
Iefus. $M«,inquit,ta/»,fiue,/jMtt;vtrumque enim,& loan.iiM
in Græcis & Latinis exemplaribus inuenitur, ïed magis; MattM]
Congruereyidetur fënfiii cùmlègitur,ßnite:&e- propter
ilia quæ pluralicer iublequuntur, pauperesenim femper habe-
tis vobifeum. Quasrendumergo, dile<ftiflimi,quamobrem
ad lud * lolius veiba pluraliter relponderit Dominus, finite
eam vt in dim fepultuu meaferuet tüud, Tauperes enim femper
habetu vobifeum,nie autan non femper. Admirabilis verb
acnihiiumprouidens Chrifti patièntia ! ln commune b-
mnibusdircipulisloquicurjvcaduerrantisludçcontumeâÿ^njraii,
liam cem pere t. N eq-, acr iter v t infraudat ore mi n uë h jturp^prehen
Ted diflimulatö eius crimine, quem & Euangeliftajfurem: fioiA«®
noueratjleni monitu vniuerfos paritcrinftruit,docens in-- Pcraïur I
terim illud quodMariafecerat,neceflariö ergafecelebra- ^'■ pntume
''nriinl
tü iuifle fepulturç myfterio.Gæcerqm paupenb.largiendi,
otuni tempore,fi quid vellét,eflë pqftb cqpiam, quiaïèm-
pernobifeum fint<* fibi veràin carne non aiu à quoquam
miuiltrandum, quia poft imminentempaflionemreiur-
genSjContinuà fulceptum corpus dinfturus eilet ad. çoelü.
Idcirco autëm,fupradnftalemtateacpromifeuo monitu, c£nftus
lud-æ ièrmûnesChriftus cuacuat,ne autipfi ludæ occa- jacn'us
fionem excufandi furoristribueretiaut alicui Apoftoloru'“ iperepaa
quicq.uam fcrupuli dàret , piam tortaile iufpicantiludäe lu^aml
luggeitionemi yel certe, ne cuiquam. poftealeiftiirOi ali*i
quod oftendicuium reicrUaret. Iudas enim> licet ftudio
IraudisScodioSalu3toris,fiibpritextüpiëtatis tarnen ilia
ip(à fâliaçiæ verba deptompierac Square hoc vnguentuni
venundntum non ç/î, i nq tm ,denarijs t recent is, & data elt pauperi-
busi Irreligiofusmimiu & Tatis imporcuhtis diipplitor , a-
uarifcaudatorisafFeiftuicrimen videlicetpfopiiuiub ipe-
cie religiohis.-dum tegere eonatur,expreflit. lr,rëiigio/üs
. .T.' _ ^ t ' plané
H
Uitth 27.
Aft.i-
Uatth.zO.
Liberam
acbiuuai.
[ Ecclif.i}.
plane deque importutius j qiiia quod ad hbnorem Chrifti
faiftum fuerat,non modoruperfluum Çomputauir,yerùm
etiam (èrmone ïmprobiffimÔ réprëhéndit; Fraudatorët-
iam,quialoculù?tt ténens exportàbât’ea qüæ;mittëbantur
adyiusindigehtium,ficut Euangelifta çonquëritur : Â.ua-
rus quôquequoniam nonfatiabatur,ftipehdia paüperum
quotidie fiibtrâhehdb;fëd & ftpülturæ Chrifti pretium in
propria ardebat lucra côhuèrtererconuertic aûtëm non in
mbmentanëa iuæcupiditatis lucra ,|ed falutis detrim'ënta
perpétua. Siquidem non multb poif,vniuerià quævel im-
pius fur collégerat ex fraudibus pcrpëtratis, vëlquæ iacri-
légus Chrifti rradiror pro mëreede iniquitatis acceperat}
cùm vita pariteramifit. Nam prædiiftorum facinorum cô-
fcientiaftrangulatu^mortemdebitàmlaquèo fibimetin-
tulitpræparaco;cçnféftim rapiendpseft ad inférai fuppli-
eia.Quodautëm vnguccum illud ad obièquium profece-
ritdominiese iëpulturæiidetn Saluàtor in Euangelio M at-
thæi apertiùs declaraüit. Mittens (inquit) hàc vnguentum hoc
ih corpus meum,ad fepeliendutri me fecit. Quamuis eigpDômi-
nus IefuSjConfcientiae iudex eflèt-,ü6luittamenludam,de
occultiseius acrius ihcrépàre,ne quoniatn verifimili ratio-
në videbatur locütus,putaretur forfitah iniuftè correptus,
arque hinc îracûdiaeiustantara cbncepiiïe cauiàm,vtini^
mfôis necandum traderetqué fine vllopéccamine habuiP
fetinfenfum.Nihil ergoacërbum Chriftus voluit pro merit
o iceleratæ mentis illius loqui,neIudas ëum tradere vidicas,
quin-potiùs Deo ingratus exiftis dura falsà quëfèris.
Sed eftb*! fi'fterilitas fiterit; hanc tu (olusfehtisi quaî-
fo j pauper ille non fentit î Quid ; quod argentum nouum
quotidie lucrari moliris î Domos marmoribus extrais;
Veftésïericas comparas ; Mortifia auro gemmifqtie pre-
cipia mer caris ? P ude t di cere, p cénite t recorda ri quan tus
numerus ruftiebrum, de pofielEonibus praediifta pompa'
'viuentium j vel fame fit mortuu^, vel cleemofyna Eccle-
fiæfuftentatus ! Proh dirumnefas ! mprtüifunthoiiiines,
in quibusomniscenfiiseft pôffidëhtis : itanec præfentis
temporisvtificatibusconfuîunc , dumnimia cupiditàtë
csecatifunt! A noftris ergo incipiences (chariffimi) be-
nefaciamus egentibus ac miferis ; vitftum, p o tum vé fti-
tumindigeritibus mihiftfëmus", quiappérumtafiumiu-
ftus rètributor eft Dominus, qui cum venérit in maiefta-te
iua',regriùm ccëlorum largietur, dé parte dextfa pro meri-
tb Cônftitutis nùtritoribusihôpum. At ècoiitrarïo,inhu-
manosatque improsæternis deceroet ignibusconciema-
rij feipfiim^icenSin pauperibus vel pietace forum , vel
crudefitaté neglebfum : Tantüs efgapauperes fuos noftri
Saluatoris affeiftuseft ! -Scudèamus ergo diligerë : & in
pauperibus Chriftüm qui nosdilexit péromnia , & qui
tanqüam bonuspaftbr animamfiiâm pöfiiit pro ouibus
luis. Sëd fi explanare coepéro, quibus officijs deleétatib-
nem tuamcitcaDomihitniprobes. nêlcio vtrum mei-
pfiim loquëntem diligas, nefeio vtrum me libenter audereturiratüs.
Vult enim D o minus verè iuftus ludex, vt | diasnifi fi fortèitareligiofules , Vt ficut l*tabarispauló
meriti proprij fibi fit catifa vnüfquifq;, vult & iuftum pro ante indiuinis beneficijs , fic étiam prajcépds eius pl&ere
folaiulfcitia pati,vult &iniquum fiinmalitia perduraueric, defideres, &c ampleiftaris dif^eire qu* fific 'exereënda erga
reum mortis propribarbitrib iiidicari.Figurauitenim De- Deum dileiftionïs officia. IplèDQminus Töquitur qua’liis.
us hominem vt Scri^türa teftatur; & ad imaginem fimili- | amor eflè in éum dëbéat vnhilcuiufque credëntis. Qui ha-
tudinis lu^fecitillum,& dimifit eum in manu coiifilij fui, j betpracepta mea (inquit) érferuatea pilleeft,quidiligitme. Per-
pofüit ante eum ignem &aqua,dicens:^dquod volueris,extê- \ feófcè enim ill’ediligit Deum-,' qui pr*cépta.eius,vel habet
demanumtüam.Vokdt,inquit,antejiominemDeusiquam, i inore,velcuftodicihöperè. Nam qm perfumftoria con-
& ignëm;id ëft ,refrigerium & pcena, remiffipnem & lup -1 feffione , ore tantum referc diuina mandata; & eanec
IphefO.
! Elccmofy-
»> pecca-
1 torum re-
I medium.
d 4
! Paupenimj
■ cötempius
Etcléfîç '"gicfl'ii, '
:aeos
U|ncfc,ic.
i ju n a n t r ie j
I «ciunt e-
I lceinofyi-.
öaj.
pliciu m,vitam & mortem.Qujs,bro!.non refugjat fiippfi1
cium,pcenam,& mortem ; & eligac refrigedum,'remiffio-
nem,aG yitamîSed ille fugit mortem,qui peritineragradi-
tur yitalium mâdatorumûÜe donum percipit vitæ,qui per
laborëmSpidtus,mortaliùm ftudioriim mortales abtus e-
uitat. ïdeoque diiftum elh3ecce aqua & ignis, ad quodvolueris
extende manmn tuant i hoc eft,opcis tuum. In manu quippe
opera demonftraritur; quianectormends fubijci fine cri-
mine poflumus, née præmiumfine‘certamine promereri,
dicentè Apafyolo tïJuquid iniujlus Deus.qui infert iratrd & ite-
tamtquoniam non coronatur quisinagonecontendens,niJi légitimé
certauerit. Cerrameri noftrum contra vida carnis eft,contra
cupiditâtem pecunise,concra animi iracundiam;qu£efunt
armadiaboli,quibüsrefiftendumeftvtiquegaleahdei,lo-
ricacontinëntiæ4milericbrdiæclypeOjinquopbffimusfvt
ait Apoftplus) omnia iacula nequtfimï candentiaextinguere.-Et*-
enim fi cut aqua extiitgüit ignem, ita eleemofynarèjifiiipeccato : id
eft, ficutaquaBaptifmifalütarisextinguit fîammam Ge-
hennæpcr gratiam;ita eleembfynarum fluuio, omnisille
coaceruatus poft açeeptam fidem peccatorüm ignis extin-
guiturjfi tâmen poft-eonuerfionèm, non iterumTenouads
erïminibus inaraefçâc.Is ehim qui elèemolyhis remedium
peccatorüm poenitens qüæritidebetiâm non agete pceni-
tehda, ne quod viiolatere exdnguitür,, alio fucjoendatur.
Flunium dixiïn us eleémolynarum, vt largitatem donandi
ferîtires:fed rarus qui es,qui vel rorem Ipargat eleemofynç
fiio refrigetio profüturo ? iEgreditut de Eçclefia Chriftia-
nus,& furdis auribus precantempaüperempraèterit : Ita
nos Deus exaudiet obfecrantes;ita inter péricula imminé-
tium Barbarornm,auxilio protegi diuino merèbimurtferi-
ptiim eft criim,bonüni eflè ieiuniùm tutrièlcemofyna. Vtrum-
qtfë fieri bpbrtebat ad indignationem; Domini mitigàn-
dami Sed ieiuhâre forfitan non potes : & lion ppcés,quia
non vis ; vel cercè efurientibiis alimentalargirei Qui tribus
h bris, praeter folitum iëiunus efie hon pbtes 5 potëris
profeâb incelfigercjquid patiatiti: i 11 e, q ni perrn opianl ie-
iunat muitus ; quern ieiunarctua cruaeliiasfacit , qiii lâr-
gis dapibuslaginàtùSineccxigùo'cibo famëmfqlàrieogi-
tasindigentisiSterifitatemhXilfiiris,rieceftitàteSprçtendiSj
te mporisanguftias quereris .• tiupiusiiro indigenre menmente
r e ti n et,ne'c fa <5bis lèruat, néquaquam potefthic di
ccK,Confitebortibi Domine in totô corde meo, triconfilioyujlorum
& congregatione : leaiïèceflë eft v t cuni Synagogà pop uli
çoncèmptbris, f inctepantem Deum audiat per Propbe-
tarn ; Topulushic me labijs dthgit, cor veto eorum longé estante.
Noliteerrare-, Deus nonïrrïdetUr. An exiftimatisqubd Deuin
difigat tepidus açnegligens Chri^ianiis ; qui idj^la in.pqf-''
ielfionibus fuis coli permittinqui fànùmidæmoriis 6c araxn
diaboli ftare in contumeliatti-Dei patitur; qüi àdulteriadt
ftupràexercere nondefinitiqùialièriaquotidieNrâpit;:qdo'-
tidie concupifcic necare proximüm ; qüibufcumque mo-
dis geftiens,quô Vél voluptatem vel cupiditâtem iuam li-
cenuùsimpleat;ficetexplerenonppmCi Nam ftupriâffi-
duitace,luxuriam carriis nbnçphiBet,ledàccëndit,diceh'-
te Propheta; Omnesfornicantes, velutardenscltbanus corda éo-
rum. Prxdatoris quoque rapa citas, non comprirair auad-
tiam,lëd irritahfcriptum eÂenimtquiamafpecuniam rionfa-
fwtjf«r/)ec«»^V.NecilleDeumdiligicé[uinô"mi(ëreturpaü-
perum,in quibus Chriftus le vel foued conteftaçur vel në-
gligi;^»0denim non fectftis (i nquit) vni ex minimisais, necmihi
Tmy?K.EcIoannësApoftolùsinEpiftolâ’fu a lo q u itu r ;^ i
videritjràtremfuumin necèflitateconftitUtum,&. clauferit vifeerk
fuaad eum ; non tfi charitas Dei in illo. Menrirur efg'b fèsitBàk
re Chriftüm,qui eum in egeno non diligit ; qufdileifti'b'.-
nem quam promittit verbis , nègàt operibus. Srudeat
igitur vnufquifque faëh,s ipilèrivcordïæ àpprobare qtfôd
Deum diligat ; vcdileiftio Deimundeçeum ab omni pec-
cato. Vis autem nolïe, quantum eleem®^h|e lùbleùent
oncra peccatorüm i Audiconfilium quod peccatbriç di-
uiti ingerit Prophëca Daniel. Nuric (inquit) Rex, YonfiliUm
mèümplàceattibi -Aniquïtares tuas eleentofyftis reetme, & pecca-
ia tua miferattombus pauperum. SedTortè vel tibivelfifijs.
tuis (êruaturh aeftimas quod pauperibus negas ! Nolofis
tam periculosèfolicicus ; Nefiisenimquid pariat fubjtquens
rfier.Deus nofter poteris eft^eîllis dare ficut & tibi: qfirhi|»
moquïcquidlargitüspàupëribus fueris; êc tibi, & titisli
be^isGShtüfiftiTdeeflènihilpotëriteis,quibüsChriftum
comparticîpem feccrisrNouitretribuece,qui le in pàupe-
ribus tefta'turaccipere.SecUtus donareft enim repenfor i-
dbrteus,quicçlorumreghaptomktit.LqquitÜr Scrinrura
2^zz ' diiiina;
Eleemôiÿ-
na Ecdefir
Meriro
bonorum .
operu Dc--
us rctribuA?
cor eft. I
Matth, zf.
loan. 10.
F
loan.taf..
Pjal. vb.
I G
Matt.lf.i.
Galat. O.
<3fée 7,
• f eclefst '.
; Matth, n
H
Dan. 4.
Ètcl.8.