
A
Pf*l.7l.
B
C
j.Dotcs
Ecclefix
JCathplica.
D
Mutt.14.
poflefllo eft.Hoc probat Deus,qui ait, Dabo tibi genus ha-
reditatem tuam&pojfeßionem tuamtermmos terra. Et in fe-
ptuagefimo primo Pialnio, deipfbSaluatorc fieferiptum
cd,Dominabitur à mari vfque ad mare'. & afiumtnibtu vfquead
termines orbis terra.
Pater dum donat, nihil excipit : vos vt concedatis vn-
ciam, totamlibramauferreconamini.Et adhuenidmini
fuaderc hominibus, apud vos (blos eile Ecclçliam, aufe-
rences meritum Chrifto negantes praeftitutum à Deo. O
veftraingrata & ftülta præfumpdoi Chriftus vos cum cæ-
teris in focietatem regni coeleftis inuitat, SC vt cohæredes
fitis,hortatur:& vos eü in hæreditate iîbi à Pâtre cooceffa,
fraudare laboratis,dum Africa: partem conceditis, Sc to-
tum terrarum orbcm,qui ci à Pâtre donatus eft denegatis.
QuidmendacemviderivultisSpiritum fànbtum ? qui
in quadragciîmo o&auoPfalmo, omnipotentis.Dei be-
neuolentiam narrat, dum dicit: De*» Deorum Dominus locu-
tus efi,& vocauit ten am, ab ortu Solisvfque ad occafum. V ocata
eft ergo terra,vrcaro fkrec: Sc fîcut legitur,facta eft,& debet
laudes creatori iüo.
Denique commemoratur,Spiritufànéiohortante, Sc
dicente,inCXII.Pfalmo, cum dicit, Laudandum nomen
Domini ab ortu Solisvfque ad occafum. Et iterüin X C V. Piàf-
mo: Cantate Domino canticum nouum.Si hune verfîim folum
diceret,poflétis dicere,quia vos folos hortatus eftSpiritus
fânbtus. Sedvtoftenderet,quia hon ad vos folos diôhim
eft: fed & ad Ecclefiam,quç vbique eft,fecutus eft,dièens:
Cantate Domino omnis terra : pronuntiate in gentibui gloriam i-
pfiusy in omnibuspopulis tfiirabilia eius. Vronunciate, inquit, in
gentibus : bon dicit inparticula Africa, vbi vos eftis. Vronunciate,
inquit,*» omnibus populis. Quiomnes populos dixit neminem
excepit.Et vos folos ab omnibus populis, de quibus
hoc mandatum eft,feparâtos vos eflè gratülamini.EcYultis
vos folos eflè totum, qui inomni toto non eftis. Lau-
dandum,inqait,nomenDomtii&àtotaterra, & ab ortu Solis
vfque ad occafum. Nunquid Pagani extra legales poflunt
cantare Deoj aut laudare nomen Dei : & non folaEccle-
fia quæ in lege eft? quâm fi apud vos tantum modo eflè di-
çitiSjfràudatisauresDei. Sivosfolilaudatis, totus tace-
bit orbis, qui eft ab ortu Solis vfque ac occafum. Claufi-
ftisora omnium Chriftianarum gentium: Indixiftisfilen-
tiutn populis vniuerfis, Dcum per momenta laudare cu-
pientibus. Igitur fi & Deus débitas fibi laudes expe<5tat,&
vtfonent, Spiritus fknâus fiortatur ,&tbtùs orbis quod
debetparatüseftreddere ,ine fraudeturDeus: etiam vos
ipfilaudatecum omnibus:aut qùianoluiftis efle cum o-
mnibus: foli Conticefcite. Ergo quia probamus earn eflè
Ecclefiam Catholicam, quæ fit in toto terrarum orbe dif-
fufa,cius iam commcmoraridafunt o rn am en ta l yiden-
dum vbi fint quinque dotes, quas tu fexeflè dfeis; inter
; quas caehedra eft prima: vbi nifi federit Êpifcopus con-
iungi altera dosnonpoterit:quieftannulus:Videndum
eft, qui & vbi prior cathedra fèderit: fi ignoras, difee: fi
nofti,erubefce.Ignorantiatibiadfcribinonpoteft,Reftat
ergo vt noueris. Scientem errare, peccatum eft : Nam i-
gnorantibus nonnunquam folet ignofei. Igitur negare
non potes,feire rein vrbé RomaPetro primo cathedram
Epifcopalem eflè collatam; in qua fèderit omnium Apo-
ftolorum caput Petrus, vndc & Cephas appellatus eft : in
quavnacathedravnitasab omnibus feruarctur, ne cæteri
Apoftolifingulas fibi quifque defenderent : vt iam fehif-
maticus Sc peccator effet, qui contrafingularem cathedram,
alteram collo care t. Ergo cathedra vnica, quæ eft
primadedotibus,(èditpriorPetrus: Cui fiicceffit Linus.
berius,LibcrioDamafiis,Damafo Sinciushodie quino-
ftereftfociustCum quo nobis totus orbis comercio for-
matarum.in vna communionisfociefate concordat. V e-
ftræcathediîpvosoriginem reddite.quivobis vultis fan-
6tam Ecclefiam vindicate. Sed & habere vos in vibe R o ma
partem aliquamdicitis. Ramus eft veftri err oris, pro -
tentus de mendacio non de radice vèritatis. Denique fi
Macrobio dicatur,vbi illic (edeat:nunquid poteft dicere,
in Cathedra Petri ? quam nefcio fi vcl oculis nouit, & ad
cuius memoriam non accedit quad fchifmaticuscontra
Apoftolum Fadens,qui ait, memorjsfanäorum communican-
ttf.Ecce præfentes funt ibi duoruin memoria: Apoftolo-
rum.Dicitefi adhasingredi potuit:ita,vt obtulcrit illic,
vbiSanbtorum memorias cue confiât, Ergoreftat,vt fa-
teaturfocius vcfterMicrobius, fe ibi federe vbi aliquan-
doièditEncolpius.Si&ipfeEncolpius.poflèt interroga-
ri, diceret, (e ibi federe, vbi ante fedit BonifaçiusBàlhta-
nus.Deinde fi & ipfe interrogari potuiflèt,diceret, vbi fedit
Victor Garbienfis, à veftris iamdudum de Africa ad
paucoserraticosmiftiis. Quid efthoc quod pars veftra in
vrbe Rom. Epifcopum ciuem habere non potuit ? Quid
eft, quod toti Afri &peregrini in ilia ciuitare fibi fuccef-
■ fifle nofcuhtur? qon apparct, dolus? non fadlio, quæ mater
eftfchifinatis.Interea Vidfcor Garbienfis,vt hincprior
mittereturfnon dico lapis in fontem : quia ncc valu it pu-
ritatçm Catholicæ multitudinis perturbare)ftd quia qui-
buldam Afris vrbica placUcrat commoratio:& hincà vo-
bis profefti videbantur,ipfi petierunt, vt aliquis hinc,qui
illos colligeret,mi tteretur-Mifliis eft igitur Vuftor. Erat i-
bi filius fine patre,tiro fine principe, difcipulus fine magi-
ftro,(equcns fine an raced ente,inquilinus fine domo, hp-
fpes fine hofpitio,Paftor fine grege, Epifcopus fine popu-
lo.Non enim grex populus aut appellandi fuerant pauci,
qui inter quadraginta,& quod excurrit, bafilicas, locum
vbi colligerent,nonhabebant.Sic (peluncam quandafo-
risà ciuitategradibus fèpfèrunt,vbi ipfb tempore conuc-
ticulum habere potuiffent : ynde Montenfes appellati
funt .Igiturquia Claudianus Luciano, Lucianus Macrobio,
Macrobius Encolpio, Encolpius Bonifacio, Bonifa-
cius Viétorifucceffiflè videntur.-u Vi<ftori diceretur , vbi
federit,necante fealiquem illicfuifle monftraret : nec cathedram
aliquam, nifipeftilentiæoftenderet. Peftilentia
enim moibisextindtos homines adiriferoismittit.Quiin-
feri portas fuas habere nofeuntur,contra quas portas,cla-
ues làlutares,accepiflè legimus Petrum, Principem fcili-
cetnoftrum: Cui à Chrifto di<5tum eft, Tibi dabo claues re-
gni ccelorum, & porta inferorum non vincent eas. Vnde eft ergo,
quod claues regni vobis vfurpare contenditis, qui
contra cathedram Petri, veftris præfumptionibus Sc au-
daeijs, facrilcgio militatis? Beatitudinein répudiantes,
qualaudari meruit, Qui nonabijt inconfilio impiorum, & in
viapeccatorum nonßetit, & in cathedra pejlilentia non fedit. In
confilio impietatis itum eft à maioribus veftris, vt diuide-
rent Ecclefiam. Iuerunt etiam peccatorum viam , dum
Chriftum partiri conati funt, cuius lüdæi ncc Veftimenta
femdere voluerunt : cum Apoftolus Paulus clamet Sc
dicat : Nunquid diuifm efi Chrifius ? Sc vtinam fiiam malam
vitam intrauerantagnitopeccato, fuperfe reucrtcrcntur,
idcft,emcndarent, quoderrauerant : reuocarent, quam
fugauerant pacem: hoceratdeviareuerti.*' In via ehim
ambulatur,nôftatur:Sed quia parentes veftri reuertino-
luerunt,ipfos confiât in viapeccatorum ftetifte. Quorum
greftusimpuleratfuror, retentos ligauitpigradifeordia:
Et ne regredi ad meliora potuiffent, ipli fibifcbiftnatw
E I
cium Fot.
watarunj,
.Du* ilia
vocul*,
^Datnafo
Sihcius
croduntut
additx à
librario,
qui Sincij
rempote
, librum S,
Optaticxferipfic.
Nam S.
j'Óptatum
, n5 pcnic-
;„diffe ad
tenipora
Sinciiom.
Tfal.t.
Lino fuccellit Clemens, Clementi Anacletus, Anacleto compedespofuerunt, vtin errorcfuo pertinaciter ftar^l
ne ad pacem, quam deferuerantreuertipotufffent. Nee*
audieruntSpiritum fan6tqm,dicentcmin Pfalmo tricefi-
mo tertio: Diuerte a malo,&fac bo mini: inquire pacem, & fe-
quereeam: Sed fteterunt in via peccatorum fuorum. Sederunt
etiam in Cathedra peftilctiff, qu^fvt fupradiximus)
fedudlos mittit ad mortem. Sed & dum vosparentum er-
rorem colentes ,ftudiofedefenditis,ha:redesfcelcris efle
Euariftus, Euarifto Sixtus, Sixto Thelelphorus , Thele-
fphoroIginus,Igino Anieetus, Aniccto Pius,Pio Soter,
SoteriEleutherius,Eleutherio Victor, Viólori Zepheri-
nuS,Zepherino Calixtus,Calixto Vrbanus,Vrbano Pontianus,
Pontiano Antherus, Anthero Fabianus,Fabiano
Cornelius, Cornelio Lucius,LueioStcphanus,Stephano
Sixtus,Sixto DionyfiuSjDionyfio Foelix,Foelici Eutychianus,
Eutychiano Cains, CaioMarceliinus, Marceffino ! voluiftis.Cümfilijpacisvel feroeilèpoflètis'^cumin Eze-
Marcellus,Marcello Eufébius, Eiifcbio Miltiades, Mil- chiele Prophèta feriptum fit, Extolle vocem tuamfuperfilium
çiadi Sylaeftef,Sylqeft:ro Marcus,Marco lulius, Iulio Li- peccatoris , ne veßigiq Vatris fui fequatur. Qgoniam anima
tue/ 2.
Rfai* 62,
W- 8+-
m m
iatris mea efi,& anima filij meaefi. Anin\aquapeccat ,fola puni-
tur-Si difpiieeret vobis quod parentes y.eftri p.eccauerunt,
de adn^iffu fuo foli redderent rationem , hoc modo yel
vos beati efle poffetis, Sc laudem de orerPrOphetæ perci-1
pere,qui%itin Pfàinioprimo :Eeatusvirqulnon abijtin confilio
impiorum , & in viapeccatorum non Hetit, & in cathedra peftilentia
non fedit-fed irtlege Domini fuit voluntas eius.
Quid eft aliud in lege habere voluntatem, nifi diuina
præcepta Sc religiofedifcere>& cum timoré cbmplere ? in
qualege feriptum eft,P<*x hominibus in terra bond voluntatis.
Et alio lbéo-, Vonam fundamenta packinSion. Et alio locp,
Videamus quid loqùatur Dominus, Quoniam loquetur pacem in
plebemfuam.Eta.iio\océ,Vemtfiiius Déi,&fattusefl in pace locus
eius. Et aim loco, Sufcipiant montes pacem populo, & colles
iuftitiam. Et in Èuangelio,P^cm* meam dovfibis, pacem meam
1 reitnquovobis. EtPauiusait, Quipacem ferii,,pacem.& metet•
C°r. 9‘ £ c jn omnibus Epiftolis fuis: Vaxvobis abundetin nomine Par
trk,& ïilÿ,& Spiritusfancti. Et alio loco,Ouarepacem&con-
fequeris earn. JFugata reçeflèra&pax à patnbus veftris, vos
eâm,fleura Deo mandatum eft, non quæritis, quam nec
\ lt r o voluiftis.quçrere,non oblatâlibencer accipere.Quis
1 enim in tôt proûincijs,quibus nati eftis,^u'diuit, Sc fi aliquis
audiuit,qu.is npnveftrum mirecur errdrem?quis non
vcfttum facinus dânet ? Igituf cum manifeftü fic,& ipfa luce
fit clariusjnos eu tôt innumerabUib.populis qfle,& tpt
prouincias ftobifeum : iam videtis vos in Pâtre vniu^ re^
gionis ppfitps,:f:& al?, flcclefîa v.eftris errbrib'us eflè fepara-
toSjfruftra yobis; folis hoc-nomen Ecclefiæ cum fuis dpporcus?.
Nunquid nos aliqücmadduximus Hifpanum Sc
Galium? Aucnosördinauimusignorantib. peregdnupif
Nam Sc foneem conftat vnam efle de dotibus,vndc haere-
tici non pöfiunc vel ipfi bibere,yel alios potare.Quia foli,
figillum integrumfideftfymbolum Catholicumjno ha-
bentes, ad fontem verü apcrce non poffunt.Nam cum in
Cancicis Canticorum fcriptfl ed,Sitvmbilicus tuns ^ vt crater
tornatilis: V mbilicualcare affirmare con^tus es.Si vmbili-
cus mébru eft in corpore, inter dotes effè nó poteft,quod
membrum eft.Si ornamentum eft, pars corporis non eft.
Reftatiamvcdoces quinque efle videantur. Ome dotes,
cum fine Ecclefix Catholic£c(qU£eft in rot prohincijs
flipra memoracis^eciaiTi apud nos hicin Africa deeflc non
poflunt.Intelligice velfero,vos efle fUiQsimpios, vos efle
ramos fraólosab arbore, vos eflè abfciffbs palmices a vite,
vps cflè riuurn concifiuu a Ibnte. Nop enim.poteft eflè
origo riuuli, quia paruus cft,§c non de fe nafcitur.-auc arbor
a ramo concidi , cum arbor fundaca fuis radicib.gau-
deat, &raipus fi fueric exeblus arefcac. Iamnè vides frater
Parmeniane, iamne fehtis, iam ne intelligis, te argu-
mentis tuis contra te militaflc ? Cum probatum eft, nos
eflè in Ecelefia fanbta Cathplica, apud quos Sc fymbo-
lum Trinitatiseft: Sc per cathedram Petri,qu^noftra eft,
Sc casteras dotes apud nos eflè, etiam Sacerdotium, quod
innQkisannullarevifusesin excufatione erroris Sc liuo-,
ris veftri,dum poft nos rebapeizatis: Sc poft föeips veftros
inpeccatodete<5los,hocnonfacitis. IXxiftienim,quod
fiSacerdosinpeccatofit, folxpofliut dbtesoperari. Igitibus
vindicare. quæmagis apud nos funt, quam-apud tur,quia,docuimus&quidhærefis,&quidficfchifma,ôC
vos :.quas conftat ita fibi connexas Sc indiaiduas eflè,vt | quid fit Ecclefia,& quidfanóta Ecclefia^ ôchuius fan^tæ
'Mstt.ii,
...telligatur vna ab altera feparatinon poffe. Ètenim nu-
meranturmnomine, fedvnointclleftufaoiungnntur in
corpore: vtinma.nu digici,qupsintéruallis lingulps. vide-
.museffe d iftinaos., Vnde.quirimet vnum ,cotpsteneat
neceflé eft, çumvnufiiuifqu^àpanbusfeparari-nonpof-
iit.Adde quod non vnam ibïain, ied omnes propriè pol-
fidcmus.lgimrdedotibus iuprsdiäiscathe<kae(l(vt fu-
prd diximus) prima quam probauimus per Peaum no-
ftcum.eire,qui ducit adle Angelum. Nifi fortè cum vobis
vindicates, habecis in loculisclaufum.; MittiteiUum fi
potefiis, cxciudat feptena iVngelos, qui funt apud focios
noftros.in Afia, ad quorum Ecclefias. fetibit Apoftolus
Ioannes : Cutn quibus Eeclefijs nullum communionis I
probalnini habere confortium. Vnde vos Angelum, qui
apudvospoffitfontem mouere, autinter,cïteras dptes
Ecclefiæ numerati. Extra feptem Kcclciias, quicqmdfq-
riseft.alienumeft: Aut fi inde habetis ^li,qucmynutn,
pet vnumcommunicatis6£ csteris Angelis, lit per Ange-j
los mémoratis Eeclefijs, & per ipfas Ecclefi/isnobis,, Si
ira eftfiltigium perdidiftis. Ecce iam apud vos doces.eiie
nonpoffiint, Non enim Spiritnm Dei lqliyobis.vindja -
re poteftis, aut includer.ç, quod intclligicur, & non vidc-
tur. Sic euim in Euangeliq.feriptum.cftr j i r i tut D,m
tß,tfr vbi yult a ß tiutaudii, w * nmat.&
aub MtilPesrntttite Deurnyndevelit ire ,& quàye lit ÿ ç ç -
defe: habestjiberratetn,,,quUudiripotpft. videri non
poteft.Et: tarnen ^udio;çtùjifnanai iibentcr blafpherqa-
:te voluiftijYt diceres,Namin,ifla.Ecclçiia,q^.i^fp.iritus cf-
8 £e"
étore fUQ çonuitium , t^ç,,pucafti adiungendum eflè de Euarioelio
teftimonium.y bi leótum ell.FÆ rot»
Ecclefiaseft conftitutaperfona,'& hanefandkam efle Catholicam
neritisfaçitis eupißliu^gehennadupliciter iftuàtn vqspßis.Si flqc
conuitium i^.ciei\dnrp.ctat,quod pon lieet.: qp^mui^. fine
caufa fiat , vtinam aliquis cx veftro nfluaero h.ocdixiljet :
EftameUjte hocdixifle faas admitór,qui falfo^afletum
dicere,e?E qjio,fi ordinationem tuam qqfl/id,eres, polhs &
etubefeere. v _ .
Qommemorafti enimledum eflèin Euangeho, Va'vv-
bisbypocrit'a qui cimitts maria & terrMt vtfqcmtii vnnm profelji -
rtt?»,hoceft,yt mutetis alieuius*fe^ara vXu qwdSï®
fèôtæ^uçns nefcioVTamenimpörtunea ce di^um
ftimbiquod te iam forte huius di<5li
nos aliquas peragrauimus teri-asîNunquid nos àuqq?i,ç^r-
cuminimus maria '?Nûqüid nos ad peregeirios acceflu^us
, qua: in totofitotbe terrarum diffufa : Cuius
membra & nos inter alios fumus: Cuius dotesapudillaml
ybique funt. Deinde in primp libra probauimus ,ad fibs,
non perdnere traditionisinuidiam, ec hoc ciimen etiam
a nobis efle damnatum. Iam illud mihi volo refpondeas,
Cur de folis Ecclefix dodbus loqui voluifbi, Sc de fandlis
eiusmembxisacvifcenbustacuifti ?,quae.funt prbcul du--
bio.in facramentis & in no,ir\inibus Trinit^ds,. Cu| con-
eurritfidescredendum,.&pxofeflIo, q u s e -a p ^ .i^ CP?“
ficitur Angelorum,vbi mifeentur cceleftia&fgiritalia fe-
mina, vc fancSto germine nouapollic renafGentium indoles
prpereari: yc dumTrinitas cum fide concordat, qui
natus fuerat f«cuio,renafcatjsir,fpiricaliter Dep. Siefit ho-
minum pater Deus, Sandta fic fit mater Ecclefiar Hsec 6-
mniaincelligo a te ideo non efle nominata.ne ip ijs omnis i
ratio baptifmatfsagnoffqre^ur. Vbi nihiffibl ©petarius,;
qiuhomobftivindicet:quQ.d.vo§ facitis. Idebcpxejad fo-j
las dotes te conferre voluifti,quas yeluc manii apprehen-;
fas,aut aqua eonclpfas,, Catholi^is depegansVyobis folis
eas fruftra vindicate conatps es?,,.Cpiprftgitur de regene-
ratibne,cum ^gatur de homine mhouand^,nallaate ere-
dentium fideis,nullaprofcffio nominataeft.Deuin vis de
folis dodb.lpqui, omnia hic.flne quibus fpidtalis illia na-
tiuitas repajran non poteft,in filfendo rqihififti.Et cum do-;
tes ad fponfam,pppfponfa ad^d,oces pertfneM:fi^rdina-r
ftrdotes>quafr^mfse yideantur generare: non y^'feera, quaS
intelliguntarpluspqfitain facrainentis ,quam inordirfa'-
menris.Necilludprkcereb, qubclbre tuqj^fepruhb'ftrb
Ecplefiam paradpum efle ^ixifti: quse rfes uiig-dubio veraj
eft.In quo hoico Deiisplantatarbafculas. E f camenDeor
Hcneg^s^cuiqsApttuminangufti^
dum vobis fotisflpmencqpmniayindicads. Vd'qi
tationeis Dei fluit, diuerfa^femjha per diuerla pfaeceptai
Xufti,CQptip,?nfes,ihife^C9r4es*&Virgin'es.fpiricalia funt
femina: ha'rum ferum arbumplaip paradimmpeu^ptan^
cat. ConcediceDeOj vthoitus ciusfidonge lateq-, diffu-
liis.Quitl ill; negatis'OcifAt(f^S^ptencnqpfs^tiam Oc-
cidenns p r o u i n c i ai u m o m n i u m, &iiinumerabiliUm 'inr
ful arum p o.pulbs Chdftianps?Contra quos,vos foli pau-
6i,uebclles eftis,&ctim qufbus,nullum cbmunipiiis con-
fbrtium ppflideds; Iam& mendacium veffrum nO'clocb ■
luftedapiharipotefljqud quqtidie a vobis faeriiicia ebn-
^iuntur. I'iaiB.quis dub.icet,ypsilludlegiti‘mum'in
mentbruni my ftprio^reeteritenon pofle?qffcr);e vosDeo
=- ’ - dicitis j