e b lk n ü Carp i t h u r um E pfiopi
Pjkl.90.lt.
Pfttl. l6,(.
Pßl.ZZ.t
B
Iß. SS. À.
i.C o r.iz .t
Cap. il.
iß is. <*•
j é 4 I ________ . . ^
a i maiorem prafiicat Sponfa.noii ehlto (olim pnlchnun,
lèdSc foedöfum appdlauitinEaangeho mam tepolcher-
quidam fuir in piophctiiis, fed in Apoftolü decomss pul-
cherin cnftodih bonotum , quatmihlpiomiferacantelc-
.cula.foEmofus iii v&mmaexbibitiohe promilfotum. Ac-
mbatio noflra in ymbn. C im enim incliimnlur ad “ orrero,
vitam Veteraam pro temporal» motte rependit. Nam de
ctetero;tunoftraymb?aens,8eprote(51iDielamat(ponidlecuadbmilhïdi'Stajwd
Philip. 2. b
D
Matt. 26.C,
» fik obumbrabittibr, &fubptnmtms
Ibifabü.'Et.fubrmbrualirumtutrutit. Ad teenim iolumte;
tuaium nofttitm et proteftio: X u noltra vmbra.ru defcn*
fio,m cettafalus & vitd. Dicamnscum Dadtd: « H m
tero in medio pmbra mortis, non tiruebomdla. quoniam tu ttiauni
IS. Trabaiomm mfifucidri.&laquiariamjlrucufnfina. 'Vide
quam hïcföUfèquatitur antè diftis. Eert-pulcherin
propKens.deconisihApóftol&dicit: i- Trabes domus npjlre
udri, hod eft.Ecd'efiatüm prophet* taieenim, MA» vtfaU
maiïmbïtjyfnutcrdruimLibanomultipluabitur, Blaquearia
,OT«rBm»«Mi.ideft,ApoiiBli).fécunduni Efa.ad.cenie;
mprodbietemabiMcpdrijfus. Qübdiamtrabesihtöjórts
funtquinrlaqneatia \ &alaqueatibüs trabes qecnltan-
tof i deleftatio antcm Sc qrnatdS domus funt laqnearia j
propterea prqphetas primüm trabibus comparati deinde
proptër ornatum, Écclefi® ab Apoftolis cóllatüffl lacjüèa^
ria cypcéiïina nodraido'rnusApoftolos iplös, quöS in Eédelta
|unco m nia fan £ti ffi m a atque maxime falutarià noftrævitfe
& Tahitis exempïa atqlie remedia. In hot folo cibum Ta-
lutis,qiiQties quærimuspinuenimüSi. Inipfius verbis&ex-
emplis animas noftras fru&u fiiauiffimoatqüe Talubcrri-
mcTreficimus. Ipfê efti qui dum ribbislemetipfiim iilfpi-
rac,animam pafeit. In caîteris Verb, Ti quidrereâionisça-
pimusiiion quod illoruin, Ted quod Chrifti eft,ab illis Tumimüsjquia
nftprorTusatque mbrtiferum. Quare re«ftè per lignaïyl
uàrüm , reliqui homines:*, pèr malum verb Chriftù’saeii-
gnat nr. In cuius proieiftione & Spiritus fahdli refrigerio
ConcupircicSpon^ tahima dilecfta) requiefccre , cum di-
^cit ? || viïibfaipfms ( y el tu a) concüpifii aifeat, i
. vmbraenim&lèx Vnigenieiintèlligi poteft, quam & o -
mnis anima piorum concupilcic : gaudet enim Ce Legis
vineulisTalutaribusadftringi,cùmaudit : l$qnm(Bchaberif,
non pccidês, non furabeïisjionfalfum teflimonium dixerif} honora
patrem ér marient t & quae (equqntur.: In his vmbris(*pri-
mum peccàtorüm,(èd à tribus ) animæ iuftorum conqui-
elçere nicuntur ; ob idque Sponla parirer & Ecclefiadiçit :
invmbra tua conçupiuï&fedi. Nam ôc futur or um bonorum lex
vntbra babuitßi^diuiniflimus teftatur Apoftolus : quare &
reétèproTequitur JYyUïïm emduleüguttunnteo. Qui ertim
Tul? vmbra Légis fed'éne ^certum el\', qij'odîôr Euangelici
Fr u (ftusrefe «Sti’oti e m accipiun t. ''Sic çnim & Dauid teftatur,
nodra Dominus DrincipespofuiqappellauicïVtque I
refpondetet ad illüdApoftoli: hfiiltDómiumiuSccUJidtri-
mimi Apojioloi.inox &probttas: ptacedunt in Eecleiia Apo-^
ftoli prophetas , pvopietdaquepuiehravocatacit Iponla
Chndi.qux&icafcqiumrdlcens: fyèps tampt,& Tniuni
vaiiiam.Tanquamiaïn-gratafadta&acceptaSpqnfo.dum
in ïlhuf verfaturamplexu &cultu mandatotumjflol'em
camui fetpfamappciiat, pqftquë pröpheticavaticinia me-
ditata,audit Iiaiam dicencém> Latare dtfertd, arida, Exultet
deferta, Sc ffareat Vt iilium t Sc efflörebit defetta antiqda i
fed nunc non folum floBbnsredoleC i fed Sc iuftiriae ftu-
clns maxima fnauitatc rêplet, dcideo diciti.Egojbi tampt.
ptopbcticisadmonitaöc oraati vaticitiijs, Qpódautem
'& litiura valliuin fe mrftts appellat ,Eüangélicis atquefa-
iutatibus Sc bené olentibus v e t te Sponii maxiniopete
deledaturi Cudifdpulosfuosidè fpoiifusfiriecutisdtqi
follicitudine rérutü humanantm effe in be tidlcensConfld<
ratililiXM«piipropbetarum eaticiniaagndfcit. CJga-,
propter & Sponfusadillim refpondet) & a it: Sicutliüum
mtcrJbtnal.fltproptnqua mca inter filial. Vt ipfam iüftitiaflorentciu
quiequidineis praeter Deumeftjletale nobis
Vmbrafponfi'jSpititus Tancftieftprötetftio, qiiaqui
muhittjr,ab teftuteptätionum adümbrätur,eiusque Tpi-
rattteaura àcâiôre noxiÔ tempetattit ‘ led mandata Ipon-
fi leruarë op<ijrtèt,yt iri retnpore malo protegamür, propterea
Ecclefia Tan6la & anima legerhf erficere eKoptat,
cùmihquit : Quhn dulctafauçibus nteiseloquid tua,fupermel
on meo. Et ideo r txpeâaui faltuare tMumyDomine, & mandata
luâdilèxt. Et, Cocupiui faluture tm, domihe^ lex tua méditatio
üieaeß-. Çupiens ergo'houaSpo 11 Ta ab obferuationeLe-
gis ad perfeâipnem Euangelicamperueniréjclamac Apo-
ftoljs;& dicic : Introduite meïn cellam vinariàm. In corpus
Ôoinini Tcilicet, conunircetemèilli,inquit,perlauacrum
regenerarionis. ordinate inmecbarixatem. T une çnim mihi
Deus ihftidit cqbleftis’ Spiritus chätitatem, quam ynige-
nitUS enarrat dicens : Vfqûeadeo dïlexïtDeusmundum^vtfiliUni
fuum vnigeritium dar et,lit omnit qui credititiiüutfi, non pereat,fed
habeatvitamaternam. . , . ,-
Ordinatur âutém charitas inâhimàfideli èxdiligenti
obFeruariohe mandatprum, dum legit Scmeditatür Scri-
pturas S. ex quibus.Fruiäu Tuauiffiroö pâfçiiiirj& interna
quadam animiTuaui taté repletur, adeö vt in cëllam viriatß
iuincdtoiuiiiitoiumjvicpiam niterünpios mundl ^ i
verfantem landat.. Ad quam Sc Apoftoltts hortando da- I riaro, höc eft, th arcana dminitatis , eontemplando fepe
I met-rtlltiiflf‘rtiipr‘ hcufibiiesmmtdiogènerdtiorthpraitdat% mpMtar, md«^ue f i« ^ % V o ja p t a t ^ m q d r « tm V
aeraerfa. Mulrienimnomine jedpaucireChriftianUqui rrinium humanarum fac.lltmdabommaturacfugit i fed
tdlooreehriftuméönfitencur,operibus veto nihilniiihu- . quoniamamahduseft&proximus .intermitbt quando-
manas follicitudines fedahtur folaque illa animalilij q u e m o ^ m e n ^ r f c e f l a ^ r f p t B t ^ o r a m ^ n ^
cahdaremhabet,qu®neceiTatiistantüm vittecantentaad tem fleaiturj Vtfeiat nonhbi fob datum ede donum SpH
ctElcftcmpulchritudiriemscandoreanimlSccorpötiSmu- ritus,fed8iadpröXimi vtditaternihaudtimetideferens,
ditiaafpirat,fequemetSCproximösquösque red^opini- quodpraprhqne(t,$cneceflanum, vtpoflit Sc mms, qute
cnis odorè Sc landitate vitte deficit, Huiusmodi enim ! iequuntu^dmitttV Aitergó: Struatememruguenut. Hoe
fuon&rn iam fe dienaro fponfus mutuó laudat, & laü d a -. eit,ifi omnibus diuinis Chrifti eloquijscumdonisSptrtfus
turab ipfa- aitenim- SuutmitumimaiiguaMaarmU.fitpa- j fahai.namferuattisinmalist tyeltumeitiriummwftmm, ffueliitnetuinterfiltos.MalamSc etuieptam ellScpotui: vt r quomamrulneratdfuihcharitpti.-PtoptexfdtiüosMtttytes,
ereo mydicam lteqtiamdefignatet, quam ipfi fponfee- > perquosdilexitChtiftum,yulnerata,obidipfum quoque
lafeituseltfponfus dicens; .toitiK&tomidiu,hoctöcotpus fflortemfehbenterfttftmuiflèfatetur| tütlCeHimyerea-
me„m Et-Accipde&bibiteMeafarlguümm.quiprodobütf-l tuututDeus. cumparaufumuSpröllloitiörtesfubireoj
fuudaurmremkoneluMccaurum - propterea malum appel- tnnes,Scnihilextimefdtnus:necemmnos fuitius duipa-
lariputo I Tria enfin bona malum continet.1 Efum, per timur.fedillepatiturinnobis., Illenosmtüetnr&lerüat,
auem fiunificat Chnftr corpus: potutn, quo fignificaWr t ille prteliatnrpronobis,& ymcif, r
lalutarisb ChriftiIèfuianguis, Scodorem,perquemfides Confemit&tlli,qiioddicitur:tondMra#ii»ai»ednnttd-
exorimitur Adhatcliumahum *terniVerbicharaderem Hibusmltorum.Vndetequkur.Uuaimfiibéapitemeii.&dtx-
eidein maioinrititgnaverfanti comparar ,. ligno Ctucis tiriiUmdmpltxabiturm. Per fidiftram,prtefehtem vitara,
m m S Ë ffik i „nnnammalumfuauidiirïèredolemem.- « '..h irm r W w t - « * * • - ----------
i. ».
appendeniem , tanquam malum raauiffîmè redolentèm.
I Mc cnimi Sicut ntjiluni inter lignafjluarum Jicpatruelû meus interfile
Per filîbs ludæosirttelligir : ipfos enim filios in E-
vt arbitror’ fignificat: perdextetamverö, fiituräm, quæ
propriaeftiuftorum. Longitudoenim viu j inqûic,e# & anima
in dexter a ipfius : in fini lira verb diuiciæ 8c gloriæ. Nam
8c in præfenci yita perpétua bona præbet Eccleliæ
fuae coeleftis fapientia, fécündumPropnecamdicencem :
Domtnusndttpriuabitboniseos, qui habitant in innoceritid : 8c in
fücuroleculo, longitudo vicæper infinicafccula,plenifii-
fLiavocat,dicens: Filiosgenui &exaltauï, ipfi verb abiecerunt
me. Ligna Tyluarum homines fignificanc gentilës primùm,
deinde cseteros omnes tam fideles, quam fine fide, in qui-
I bus qmequid eft præter Deùm, no? ium çft nobis | tpor-
I tiferum: n?1ITi Talutis vérbum%'ftih^folo Chrifto, in quo 1 magne Ireticiæ eut.
Qmm
in CaWuk C'dHttcoyhW^üfpreYatik m â
1 quide Deus fanais fuis iii dbxtera fua iè daturüefle
\ cetclïfimè prbnlittic in die illa,cû adFpôfam propriâad dex-
'teratft^on ftï tiitam diditi^ efitte benedifti Pariismetjpercipite reçnum,&
cXic^'dexteratUmdmplexabtturme,camiriçCi&:etzd
1 Hcitteram fiiam inftar oüium diuinus Paftorj intraparadifi
pàTcüiibcans. Sed hoctotS, vtreliqua,diuino ipfius bene-
piacito permictit,& furainiàe prouidentiç,vt qdaii'do iplà fkÀdiurà
vôïfilid lérùfalem in viribus &p9iej{dtibus!f f ^ i ^ txfifeit-
Mû heeL euïgiUrefacïâtù cb'aritaiem^donec ipfa velit[. s ■
Filïas lcruïàlem,animasSS.Eropiietarum&Apoftoloru
ybeacillasi» virib.&potèfiatjb.canipi adiurat: in ‘diuinis mira-
culis âc fignis dû®, fümapoteftaà vnigeniti fecit in mündo.
Campus n.vel ager,,mundus eft, vt Dominusiriquit: Adiurat,
"C inquam,ne excitent deifidériü fponfî ad ip(am : Sed Vt qua-
do velit 8c fècündum berteplacitum maieftatis fiiæi pr'b illa,
terteftrifungatur legatione redeptionis & iudicii: idèbq; a-
pertèintulitîrf^wiffi^tVf/if. Deiim & rponrum,charitàré appellat,
(ècundum illudiDm charitaseft,&c. Pbreftatesyérb
8c vires feu robora 8c virtutbs, iplorum Ptophetamm & A-
pdftplorum fandtiflimosmbresinftitutaq; boriævitç&ex-
empla ïàndtitaris, quib.clârdërtint,c|uibufq} Eeclefiàcom-
parataeft&âuifta poft fengnipélefu Chrifti: fignlficarear-
bitrot .Ex his n.natâ Ecclefia,& quçq; fidelium anima,c|uo-
ittodo fe lponfohuhiiliter ftibiieiat, & duompdd omniade
îê Deo permittat : docetur ruiim tàntuiri elle ipfius fpôfum,
^uritate ebrdis 8t tôtis virib. amandüm atq-, coledum, pro-
ximum vero vti femetiplâm chatum habendum iuùanduqj I
omriino. Qdæ omnia cum ftudiosè de fe fen&e.d, præftite-
rit.curic merebiturâüdirequ*fequuntur. VoXpàtruelismei.
iâmypcemfpônfirecognoïçi^, iâm feilli ebrdieflcintelli-
git.Ecce hoc illi datiir poftôbferüâtioné mândatorum qu®
feo çupiçdifcëre 8c tbhferuare, vt illius intimatn charitatem
tonfequacur:qucadmodum 8c ipfc per fe in Éùaiigelio afiè-
uerat,dicpns: Qui dihgitnie,mandata meaferuâbït: reftèergo:
Qui vultvitàmfirûet mandatai Qui cupit Kunb habére lpon->
Fum, om ni fe rerum humaiiarum cupidicate priuëc : tune n.
difcet: Ëcce hic ve'nit fattensiti hiontïb.tranfiltens titles. In montes
falit,hoc eftîin PrbphetàsJ Indeq-, rdrlus trarifilit in colles i
id eft,in Àpoftolos : (ecuridum générâtionem n. &genera-
tionem (ait fepientiajin aftimas landtâs defeendens, amicol
Dei&PropHetaS pr®paràt.'Quod aflt rhontibus Prophet®
fcompafentur,& collibus ApoftplitrrianiFcftèteftatur Efàias
cum ait: Eritiftriôuifiimis died, irianifçfius nions Domini,praparâ-
ius infwnmitatibus montiùni t hoc eft^iri canticis rrofthetarû :
Et exàltdbiturfiipercolles:id.eft,Càpct Apoftolos ipfosiËt re^tè.
Vt n.Sdl illucés, primo Fiftigiâ mbntîum illuftrâc,: 8c radiq-
rimi lucidas conuerfioncs e^çendir,fic 8c Ghriftds Sol iufti-
èi®, lumen fe * diuihiratis per vniiierfem drberii vèluti ful-
gdr emifit .* & pridium quidefn in PrppheraS $ ApbftblÖs
radios (Uarmaieftarjserfudtt, per quos eioibeterièbras.éx- 1
pulicignotaritiæ. NècmiremdrfeÔuùmappellâtiônePrq-
pheta.s maiotes vlderi Apoftdlis, quos colles dixim? appel-
kri:Nam vt montés, alrius attolluritur,colles vero humilior
I res fergunr.'fic Prophet® Chriftum in carde longius afpexe-
re, Apoftoli vero mànib.côntreâaruht.yti eftafiüd loanne;
Deverbo vit&(mqu'u')quoddoï& vidimus & contreft'Àkimus , &c.
Minus n. Patriarch® quam Prophér® de verbo vit® intelle-
Xerut:rtiintis 8f Prophet^,quàm Apdfto)i:,quî fejrfibi illud
præfensfamiliareq; HaBerëmeruerunt. GrandiscerteKcli-
citàs, & ihcffabilc vit®gaudium,Deôm rerutn omhiu con-
ditorem,ocuIiscarnispôtui(fe videre ,8c manib. mortalib.
fcontteétare. Qdodàutem PatriarchaSminusintellèxerint,
quam Prophet® ( quippë qdilongius hune Soleni luftitiæ
humanitare vofticufti afpexere) teltàtur Dauid cum induit,
Super omnes dóefinies me intéÜëXi;& fuper fines,8t cæteraÿ De A-
pbftdfis nernini dubium, qdin plus omtjibu'S 8c Patrlarchis
8t Prophet is id nouetint, bum Dns alfeuer$tdicens : Multi
defiderafünt viderè : me feil verbum vit* incarhatu^uod^os
videtis, ócnonportjerunt. I^eótèigiur monteSi Prophefæ,
& Apoftoli,colles appel lantdr.a qui b .orn ni b. tâfhen adiÜta
fponfa ^î’filuftraèaï gaudet quflede fpqnfti, 8c ait! ÜmiWfft,
patruelis Hieus dilecius , capreahtHnulotfe ceruorùm fuper Bontés Be-
tbel.CaptëdqtiïtâdlèPk accurmimi vifus;,
dïâa:hmhuïds vèro, celer mictsierüitq; ferp'entes, & deuorat
venenofe.idedq; cognomin’atus eft caprea, hinulufq';
cëruorü.Montes vero Bethel: graausac flatus excëlléntiftï-
m* iuftiti® fetüoru Dei fignificant. Nam & domus Dei Be
thel dicitur.Sin aüt domus Dëi,iuftroés:vti feribtum eft,Et
habit ab o in voèis,& inambufabo. Dile dus igitür jpuus, Item q;
& Apoftolis: tie t domus efiis v os fponfes;feil. Cnriftus capre*
aflimilatur, eo q> corda omniü fiibtiliflimè rinietur , 8 c in-
Ipiclat cogi t a tiones oës ficttri ditit: Ego DomnusfcrUias rents,
■ prob'dns cordamum quafeceritfiomo iriocculto,nohyidebo ? no int el-
ligaht ? propterea capre* coparatur a (ponfa 8c hinnulp cer-
üorum: nam & malorü cupiditatès, ac vltia anim® inni'da,
omnefq; peftiFerosrnorbosanim!,pr®cept!S(alutariD. pr®-
dicatio neq'j fandorüm (ccruoru inftar) cJctirpat Dns ac col-
lir,inferitqi virtutes: deudrac eriam venenofa omnia, mali-
gnorum fpirituum tentamenta,profternit infidias: denique
rhentes fidelium fiiorum (maxihieq;hutiiiliüm) euftodit
femper, atq; confcruat ab ömrii labc mortali, atq-, deliftö.
Crélefte.n. verbuni in cidi t, pér acutiflimuni ënfem (quêm
dilcdis fuisdedit)piëtatis & afepris infporifem :vteb pr®-
uiderë po (fint oés aduer (arii laqueos. Quare rede aflimila-
tur binnulo ceruorum per montes Bethel, hoe eft, permentesiu-
ftiflifnoruin homihum, 8c petra falicnsac pafccnS: Ideoq-,
ad hire iponfa ita loquitur: E a t ipfifte tit 'poft parietem noftruM
ajpicies ‘p'erfene(lras,proJj)iciens per cancellos. Parietem qup ïpon-
(a hic appellat,legem intelligit,quemadmodum & Paul. A-
poftbl. etiarrat dicens: Et medium parietem m a c em dijfoluens,
m m e i ti a s in camefua legem mandatoru dodrinis acpr*cepris
euacuauit,a(piciens n.poftlegem venit: & per feheftras, hoe
eft, per Prophetas. Primo n. iri lege per Moyfen pr*dicatus
eft:aeinde per feneftras; id eft,per Prophetas afpieëte cepit.
Sed 8c,profpiciinsper cancellos,& afiiciens p e r fen e ftra s: admira-
BiliseftcÖnfequentia,& maxima ordinisconfonantia:pri-
mum poft parietem, deinde dpariete per Feneftras, mox 8c
pet cancellos. Quod paries legem fignificet,mahifeftè dc-
darktiim eft: Quod vero & per feheftras afpicere: per Prq-
phetas intellexêritjdidu eftetia. Vt n. qui per Feneftras afpi-
cir,modo cernit,modo fe febtrahit.-fic & per Prophetarum
dogmata afpexitaliquando Deus: perEfaiam n. pr*didus
eft, perHieremiam pr®nunciatus,per Danielem reuelatus.
N i vti per feneftras PropHetamm feolim alijjexiflè dixit: fié
per cancelldsnon ampliüs afpicere, fed profpicere teftaftlil
Nam quiivti dixiraus^ier Feneftras vidët,njodb Féipfem o-
ftendit,modó febtrahit. Qüi vero mahiFeftè pröfpicit.totü
fe pr®bet ac proFerr. Quare per cancellos, hoc eft* per SS.
Apöftolos fefe cotiim manifeftauit in carne: diuimtas nive-
lata hümariitate,quafi per eancellqs vidèbatur: nam modo
per figna,Dcüs,mbdopercarnemhomdeffe putabatur,
fioque quafiper cancellos profpicere vidèbatur, obeam-
q- canCcllorümappèllatibnèm(quécómthuriis èft retibus
&cancellis , quippe qui retiümmbdo perdeeuffem cbh-
texantur & fiarit) allegoricè dixic Apoftolis de retibus.}. fe-
nite poft me c jfd c tdm y o s pi fe a t or es botïntium, qu i reliftis retibus
Jècuti funt e um : quod & ex fc^uentibds manifeftè declarator
g.Cvr'd.i
i.câr.j.e
a k r . i ^ . 'i
yphdfï.%
: dicic enim -Rejpondit pdtruelis m its & d ix ttmihi: Surge &
Mat. 4.4
ven'i p hp in qu a m e i , f o rm o f am d , columba med. Pèr fandos
Apoftóiosyocatacft fponfa Ëcclefla, qua a peccatörum
ruina Turrexit &virtutibus Spiritus lahdi dona&integri-
ratêm, quam illi feiuahdam fponfus imperat ac docec. Ser-
daéa n.'fdrégritace vit® acmorum,& ififtiti® fanditate acin-
riö'cèntkipulchritudineq;' caUitatis&rcditadinepruden-
ti*: iure &dit quod fequuur: lamenim bjemsatiijt.
Hyerifèro»uliicaré neèem Dni vocat, in qua hyemantes
Iud?i nfiFeram tulèrunt perditioné rjfiue intelligas Idólola-
triam qiiam pertuliÉ fponfa,priuifqua purgarètur a fpcJfo.Sé-
ciindfi vtramq-, ia'fepr^rcriit hy^s,neq; mqritur amplius:fe-
mel ri.prbhobis paflus eft Dns,vt Apoftolus air:Moxsilli am-
pints non daihinabi^Quod n.mortwwi tft,mriüum eft feihelpec-
cato,Quod aiitem viuit,viuit Deo. Quod aüt reuera hyems,paf-
fiohem figmficet, videPetrü hyernintem broptc^ metum
mortis,dum ciiimfhóti iimuit,viram denegauit.Calefecie-
bat cnimfe ad mdrtklem ignem &feigiu erat: fed pr*ten-
uit hyems: nam poftquafli referrexit vita, fadum eft feré-
num inplenitbdinëfidei vnigenitidèitarjs.Sequicur adh’uc
&ait: imber ,ibijt,&pluuia recefitfibi. Tentatibhhmimpe-
tus atq; d^hdoïam midus, pluuias Imbrefqué appellat:
H
Bbb'., quibus