'Efai.t r.
~ ~ 7J Ï _ i d a c q U d n
venimitcere in mündu, qüamvolpvtaccendaturociusl |
De ford peau tem f id lp deferró, de inui&a naturaeius •
atque diuina qumpe dicébat pprcnna,quodïorpqsChri-
fti diuinoipiriwdidinaq'ue potentia in vteïo pniStævit-f
ginis cieatum
%pW^fen^wjuperKm0tfie,&virtttsÜèiïbifiïMitte. Itt
quo^p p ar enscorporeyin cere't omtiïà,à nulloaurem fu-
peraretUr VSiciu enfru ferro domantut ac fubiicmnturo-
m n ia.!/dqa^.&gMd s''gig^ïyc^.6tuhieft: Verbum
Domini Hadius bis acutusquidomare pöteft teftimonia,
do mari autèm ab aliqiio non póteft: Daturufque eiseràt
poft paffionëm in rcïWë&i'one diuihi fpiritus beatisA-
poftolis inüiâam poténtiafn, vc fcriptum eft: Spiritus Domini
fuper me,Sd:.EtPetrus promiffione accepta à pâtre,ad
ïudæos âicëiisiéffudithancgràtiam, quam vosvidetis at que audits
hodiedgnï e tiam forcipe.m ftcut formari bogno|cimussi
ita&'cörpusDomini diiiinofpiritu höuimläscönf^iima-
tum» ïtaque ica fuis éum dèd iffe in corpore illam prt»mil-
ïatögratiam atque inuhStam poteritiam,vt ait '.Dedivobispo
teflatem cqlcarefuper omnem virtutem inimici. Et Apoftolus:
Ouis nos feparabit % tÜdritateChrifii ? per quæeis cuif&is iam
mkoc credentibus fæculo, vt diófcumeft,perimpofitio-
nem manus Apoftplorum diuinüs dabatur fphitiïs W
Chriftum DomiuumcredentibusSaluatotem. Et ficu t j
per duohæc animalia,duo teftamenta accipiütur, leg« &
£rophetarum>adftaritia Domino ficüt viderunt in monte
Appftoftjâttam'ènrationis éric, quod & dup apimalia
ihtelÜgénda funt mandatum ptimum quod datum eft,
qy,od&fpiritale poteftintelligi, vt fcri|tum eft,quod &
Saluatornon (oluit,led codfirmauitpotius : Secundum
autém animal doétrinam Cbrifti,ideft,fidem eins & gra-
tiam incotporatiolnis & tcftamenti, pa'ffionifque eius,&
re fur re ét i o n is my fter iu m co n t i n eb at. Vndelexliteræin
medio eft pOfttainter mandatum & gratiam,quæfi îfttel-
ligitur,dè Chtifto conftntanca in rnultiyaccipitunSlau-
temin carnaliiiiftifîcatiohe q'ùîsfaiuariputauerk, • abji-
bienda decernitur,cum dè Patte,& Filio, 8ç fanélo Spiri-
tu ante legem,id eft ^'ante cria rhillia anûorum,& lèptin-
gentosannos'tùfti priores illifub ma,ïidatoviuentes-,' ac
beatamTrinitatem èo1entes,& fuis filiis tradëtes, cogna-
tifque & ßecuU pKedicabant^myftèriumque Çhrifti Domini
de ipfo nianaato antiqûifliirid nuntiabatur.Lex ita-
queâdnidnîtrâ mändatfeft quæ& coniungiturlècun-
dum^ demdolendæTrinitatisJ& iterumfeparantur qnæ-
dam cuts propter Iudaicam ÔC carnalem iuftificationem,
cum &Propl\etæilladeftruterintantea,&Salùatôrabie-
> cerit,&Àpoftoliyëtuerintcireumcidi homines.Lèxita-
que de mandatô, ca.ufa cogente, carnali defcendit ad ré-
pus,gratia auteni Chrifti,ideft, mÿfteriümiricor'poratio-
nis,& paftionis,&refurreâionis, fideique eius & àfcen>-
fionis in coelum ante legem à iuftis Omnibus noicebatur,
& quærentibüs,& Cùpiefttibu^ non celabàturjVt Enoch,
N oe , ScMelch'iledech iî& Iacob, & aliis iuftis ac beatiffi-
Inftiante.! 'misPatriârthis,& cætëris qiiiànte legemMofis vixerant,
legem nö^‘ mäudatöfcilicet cbnftituti, atqüe in omnibdsiuftificat*
dDonoinov Lcx autëm & fides Chrifti dicitur,vtait
fteria. Apoflolüsjperlc'gem fideiChrifti: ï-ex carnalis iuftifica-
tio ludæprum effij mandatum etlî non putàtür lex elfe,
tarnen qiiod â Doriiinô feruo dicïtur & dtfcerriitütj legis
eft ratio, y t quod velit, eligat, autlèrûàrevt amicus &ti-
delis,au t contemnere vt feruusfiiblege fubteiftùs.'V nde
& Salûatôr Apoftblis mandatum dabat, vtamicis & fide-
iïbus,quod&Àdæ patri noftro antequam peccaret,fnnili
terdedërat \ poft pécCaturaautem noniam mandatum
foçibtâtisfiepropinquitatisjâcdiledHortisërat&fraterni-
' tatis, (êd'ti me n d æ feüer i ta t îs iud ipi û rii d e cer n e b d't, i h co-
I>m. 27/: tëmrieïidisIegisfenteriri)sffci 1 icet,vt étiâiii ait Mofes':JH<ï-’
Udïftusómniïqüi ïriléptïmùrion permanfmt libribuius. Ideo
«ScSaluator qnæin lege âûâafuerant admqfte'bat, & quæ
antè lëgemaatafuêfàrftfubïllis beàtiffimis,èdprobao'ac,
vt fuàm do (ftrinam illotum priotum con i unge ret, mult o-
rumq-, itacredétium & circumaforum,panter cop'ularet,
& haturaliù m itîde m,id eft,gen tium Credc ci um fo tiare c,
acriolentium lüdæorurn aliorùmque incredulitatem 6c
imperitiam coniumftarn vtrorumque condemnarer. ,
tiijpa
DE ID A C I o
CLARO HI SPANO,
E A D D I J I O N E II. A D
T ?R I T H E M I V, M» v
1 D A C l V S 1 N S I G ^ I S H I SP À NV S,
max mus Catholicoefidei contra ^ylrrianos profugna-
tor^aduerfusVarïmaàumK^Arnanuvn UÏÏrumfcripfit.
K^écctfsh moque diffictllimorumquorundam
mÊfi. locorum de Trinitate decUE
X B E L L A R M IN O D E S C R I P T .
“ E C C L E S l A S t l C I S.
TDacius, fiuelthacius ClarusEpifcopüs Hiipanus, de
A quo multa Sulpit, in H i ft. (a era, cum de'Pri|^|liano-a-
git :Scripfit//fcroîtm4fiHer/«5 VayimadumAmanum^m ex-
-tant.fcriplit etiam Apolpgeticu aduerfus Prifcilliani hae-
refesitefte Ifiodoto de virisilluft. cap. 15. quern librum extare
nonputo.Vixic circa annumDom.380.&in eo reprehenftis
(8cpunitüs ab Epîlcdpo fu it, quod Prifcillianum
apud ieculares Iudicejaccuiauerit,& occidi curauerit.
D A G 11 *C L A R I H I S P A N I | IN - L I -
brum aduerfus Varimadum, Praefatio.
\vdum)diletfif$mifratresjnNeayolurvrbi
Campanu corrßitutm^cmufdam Pdrimadt
Libellus
hic periir.
t l ■ ipr xi Arriam fetfa diaconipropofitionibus a quo
Iaam jtudiofo ac religiofifsimoviromihi oblatujußico
quidemfirmone rejpondens, in vnocofpófefimul de
vnitate Trinitatis libellos digeßi.Sedquia nunc com-
perimus^os mhil vélkfMprittafis'verbis opponP fed
migis propofitionesfuas defiderantteftimonioru "vir-
j tutibuspppugnarilmediocribw & ingenij tardiortbus
confulentesjta'fantto nosJpiritu adiuuante, refponfio-
nem noUramvniuerfis eóruobieóhonibus teßtmonia-
liter coavtauimus Ivt is qui legerit -non nudü>vtfolent
óbiicerefjerbis-Jèd Ïegalibusvaleat r(fellere documen-
t is jut omni ex parte conUiffi, confundantur}& ad ni-
hilumredigmiur fuperfundimentum Prophet a
rum, Apoftolorum> dogmat* & i alia figment a c'ößrue-
re moliunturqüod tedtficium^quia no auro dr argento,
neque lapidibuspretiofisfid lignofoenöfo dißipuU co-
paraturjum iuxta Apofioli ditfum invltimo diefue-
yit igne cönfumptum-, neeëfie elt v t in fuopatiantur o-
pere detrirnentum: quia difficilius poffunt huiufwodt
a praui dogmatiscurfo auerti,&metiorafiffari:quo-
niamtantüfibideßiigtuauxeruntprafumptiortis au-
daciam^vt advent at emjidei nuquamiomnino perue-
mant.Poffunt enirh char it at emfiaternitatis adfiqui,
drßdemcÜ Cat ho Li Us tcnerc perfect am f i defoliwDei
p o ten tia l non 4c infidelium Regumfibi gloriarentur
JuperbiaIts igitur cum a defenfortbus Catholic Afidci
cceperint iure confiringi^dr nullumßbi fub't er fugten di
locum viderintfujfragari, verfiitias qua/dam inant u
verborum (ólida temer it ate non definunt calhdafitb -
tilitate contexere, dicentes: quod ea qua Dominus df
Saluator noßer inEuängelijs defua diuinitate locutui
eft, djU'inariim re lino tr am ite lit er arum, quibufdam
interpret ationtbus vniuerfa ad car nit fubfidntiatn re-
ferunt^dufn ipfipotius in eöipfo quod dixit: Pater ma-
ior me eß.Èttipje me mißt.Lt,Non venifacere volun-
tat cm meam, fid voluntatem eins qui me mißt. Et,
I Tranfeat a me calix ifie, non ficut ego v.olo,fed ficut
. Cir.y
} H
fegest]
dam At
hisfaue-
banc.
{i S fi Aqua ri no?:, poffefed in natura, qua Dens eft: infe-
yiorisPab'eôdemiudicaritejfefubfianliA. Jfhiodvtique
twit dicer cntfi eundem filiumVeumverum^df
fctogtniturn Catholjce cr.edidijfentJf atura igitur
Dei nec dugetur, fi^gul^is in ^nitate mdnendo, 'née
minuit ùr deJefiln!gimcra?Hlo,&rnanens iugiter infer
metipfa perfeâa dminitas, idemqueerit etiam inper-
petuumfjuod'abinitio era.%antequamcèlum^ter-
r am,omnia clem enta litmus acceptjje principiurn-
JIunc tta& omifsis fuporjiuM dr ïiïhonàitû verbis, qua
abets inJUbuerfionemfideliumproferuntur,ad e anunc
refellendapergamus, quA ex illorum ihfidelitatisin-
dufria 9 in peceminnocentium animarui^pofitaejfe*
cognofeimus. illorum igitur iam dill a ponendajunt,
qtiAipfi aduerfus vnitatem Tr mit at is an da ft er ac te-
merepo/uerunt?v t tefiimoniistefiimoniaconfcqucn-
ter adhibit a \pcrfidorum tandemfeperbia comprima-
tur. I’otens est auîem lucjfalnhs TrI'Mtas, a.’t ilia qua
adfieivenei atioms cult urn pertinent tefi imonidfulto.
ribusftiis-nonfolum vet eri fed et iam de, tiompr ocuret
t eft ament o\ qutbusveritas Catholic a ft del comprobe-
tur, dl“ Arianorumfalfitas defir u at ur. Tc quo fe lector
admoneolvt omnia docjimeta yquA aduerfam hand h A -
rejim ex diuinis congcfi aJuntjeripturis ,fefgaci mente
perquirâs: illapracipue^qua de Pâtre, dftPtHo, dr Spf
ritufancto, trifariaeoniunclione in fine huius operis
fimtpefit a, fabric & vigilant er i?:fpicias,& ex us pro-
culdubio Patfis,dpFilij& Spirit usjanclifvnam eandernquemfeparabilemdrperpetuamdocebemefef^
b'
fiant iam.
tores,vt pluieSfptte.nderetintimauir .'oi < .Y •‘ ÎkP Ï GentC is
cur Abraham adilicemMambic aperce fedenci tribusoc- , '
viderai tribus faluta*.
tionis obrequium reddidit ? Si T rinitasnon eft, quare j
ciim^Loyfi, pe«a Abrdham,&oeplfaac,&’mtu iacob terrio gM W .
diceré.tur,vnitatetn^ftendenshôçmihinbmeueftidixit,J
' Si-noniiæc finir nomina delïgnauic.. SiTriniras non eft, | ^
qu are Dauid tertio dixit:Benedtc^t nospeus, n eus nojlcr jjcnc- \ m"
dicat nospeus ? Si vnitas non eft, quare cum tertio Deum j
nomiitaftec,benedicardixiti,&: nonbenedicaUtadiunxit?
SiTrinicas non eft,curEfaias dentfb dixit:DomineDcusfa- E^/>}?
baoibyVeus iffdelyquifedes[uper.Cherubim | Si vnitas noneft,
quare qui (edes dixi^& noli qui ft:detis adftcuxit?S.i Tci-
Uitas non eft,quire imRegum dicinxr : Domine Deiis omnir
potens,Dcusljrael,fermons tu) fidèles fun t ? Si vnitaS noneftj
quare tuiditftùr,& non veft^i pqtius itiiimàtur?Si T irini-
tas noneft:curinPlalmo 58.canitui:Do?;iwt-0 « virtuijpn,
Dew ifradanumk ad vjiuindas omne<gentes;Si vnitas non eft
quare j n ten de p o fuitj^&; non inrendice,yt precatus eft in-
timauit l Si trinitas non eft,quare in Apocâlypfî tertio,
\ fan£tw boMitiw vew omnipotem,quïett,d!qui cm dicitur ?S>
vnitas non eft,quare non qui funti&qui erant, plurahter
defignantur ? Si Trinitas non eft, quare in Dcuteronp-
mio didum eft : m nwmvcus turn jnïfcricorstà, aiuhet vocm
tuam : Si vniras noneft, quareaudiet pofuit, & non aii-
dient intimauic ? Si Trinitas noii^ft, quare in IeOi Naue
dicitur libtp : vominepeusdeorùm.enîp’- Si vnitas pon efti
quareeft dixit, & non funt more locutionisindixic ? Si
Tunicas non ell, quare Eliasorando,Do;;/u:e;Dow/»e Dew
lfraeUoftende quia tu es mew, dixit.? Si ynitas non eft, quare
oftende,&non oftenditepofuit ? SiTrinitas noneft,crtr
M a ïâo c \}£ iisw zn d o :m m in e ,D om in eD eu som ritp o ten s,om n ia
mpoteftafe rtti>«r,dixic?Sfvnitas non ëft,quareiH tuâpo-
fuic,& non in veftradefignauit j Si Trinitas non eft, cur
etiam Iudith orando ait : Domine,Domine n ew omnium vrrpfalm
tg.
F ,-‘
Apocal. i
Hefitr. iji
Iudith. 13
'.Mar urn. Vide notas ad notas de vinsiHujiubio frcenju.^i- ^ -‘ rJæm p,ilieni5cFilium 6c Spiricum (anclamnomiUa(
Tet,mific dici.t, cap.?! & fton miferunc fub textu trium per-
LD A C 11 CL
Couatum,& numero indixit ! SiTrinirasnon eft, quare m
DeilteronöroioMcitu;r:Do!!ii»/BB «
vnitas non eft; -; qnarÄiceft dixit,non ij fonrplurah nu-
1 — » ' - '■ ■ ■ ■ merodefignauit i: Si Tri,ofesngii,eft,qaartrneq^mlr- R I HISP A NI CON- bro diçitDcyDominusDetùtuus,Deusmdfius&j)otens^f-i
-, ■ . éTTr 'i , I unira« hon
T R A V A R I M A D V M A R I A N V M
L I B E R I E T D I F È IC I L L I MOrum
quoriimquë iödorum AeTrU Â
h- ■ I nitare,de<;laraiio.
Uwit/Tr;
Idixétint: quÿvnitastriniràiiÂinimsle
S l K i a K clionibas pptófrt cam ncquetres
vnitas non eft,quare magnas & porens ^di^tuuoOion
> Lj é L * i. ' - 1 *" ». L v»1 J
ctim filiumïijniH ip & ig j» a B Î » to # »M ^M lA f c b .r
aogelo mitterct, K i É l f V-i
àmintbam ïn vobvï Si vnitas noueft.qiiaiejpfe impleat
cti'oiiibus potiefir edqcèri, cüm neqUetres
vndm, neque ynus 4n tribus.pofficptopuej s | | L j
adptobari?; ( • ^ .. , I 1 „ri J v n i r is non eft.quare /j; dixic,non in i
fedentemAper P
p O ftofoUo ter iV: vni ucr fa çon différé ;y, ,^|equi Ç a th g g
camfidemVArii norumie fp uere prauitatem | Grattj po-
min'rno(irï ÎD SV C H R I S TI,inqüir,&cbari^Pe^
fcloMmTmTrurnfT,inmno f.c nâvi ïg_i_n_mC mnnK(nncriiDlaelttS ‘‘‘
leaentemiupci. B s æ oe p s : , ■ *, > i
inciraiitueins .Teicàlæ vni Se fcxaiæïli=ti.;duaôuS;VeIa:
bant pcdcs,A; dtiabus volabant &-da»aba:Mà'iÉe{utram
dice n tes' : Sanfl:us,SanauS|;Saùaus Domintis Dens'fa
baocbV Si Trinitasndn eibqudre teteio fanaqs dixeruntî
Aut fi ttinicaSLftbd quare trinaçepétitiô.nevndm
r \ ____n „ mmis m in ri mnrii n r ? Si Trinitas nbii çtt ,.cur
Aur fiT«inicaSLft^eii, quare: fob ttinajepe^ttrö.nSTOum
DeumaeQominum inCimaruncî SlTrm^tasqoneft j.çuL i. , Filii, auomoda.in Tiiniîate ynum pôn funr,
inGénefeosdicicur : Dixit b m .fecit DeutMnedm tus i . " f I , "n
vnifàs nori cibquare tertio peusmiyi,t,Se’non de:osplura-’ qui natqra arque iuWtapua S ^
I numéro eombiendauit I Si Trinïfa5.nptleft,qqare in | PQ J1".5 ^ e^ t.„üt,TOp4»ljacer SirdPiUiis vrfnseODeCrs
Exododidum eft tertio : H H M M g M |
Sivnirasnoneft, q>.are dumte^ommed,-J ' • ffi M