Filii Dei,
adopti ui
S.P.N.Cÿrilli Hîerojoïy mit m i Àrcbiepifiopi
Quamuisenim , mbratiönibus pnelemm dicerepermiffi
fuirius; Pater nofter qu'tes inccelisy fed hoc donum eft ex be-
mgnitatemeque enim eo quod natura,ex eoqui eftin coe-
lis pipgeniti elfem us ; Patremipfum vocamus, fed quod
éx femiture.patcma gratia »in,adoptionem filiorum , per
lefumin iânâp Spiricu translatifumu's; ftieffabilihuma-
nitâté hoe diccre,digni habidfumus. Quod ft quisdiice-
revolueiit^quomodonosDeumvoceraasPatrern)audiat
..pptiihum p*dagogum Moylem,dicentem « Nontiehicipfe
Et7 * i ^ Pflter creautt te->&fectt ? Et Efaiam Prophetam > Et nunc Domine,
pater nofiér tu es,nos autemlutum, opus manuumtuarum o-
mnes. Manifeftiflime fane indicauic prophetica gratia,
quod nön natura, fed gratia & adoptione patrem eum
rau« an- vocamus‘ •îfEt.v.texaâius cögnbfcas quod non vbique I
quierdo- infacrisScripturis » pater naturalis , folum pater ap- I
ftrinadi- pellatur; audi Pauium dicentem : fit enïm multos pada- |
&i. gogos h ab eat is in Chrißo -, fed non multos patresv ; in Chrißo
i.Cohi.i$. emm lefuper Euangeliunivosgenui : non fanegeneratione car-
his j feddo&rin a 8c regeneratione Spiritus, . Paulus erat
ÇorintKiorum patér. Audi quoque&lob dicentem .-Ego
vobis pater : quod eft impoftibile ; patrem enim feipfum,
rion quod genuilfetomues, led quod curam eorum gefllf-
fetjvocauit. Ipfe autem vnrgenitus Filius Dei, paifionis
lax tempore ligno aftixus.videns Mariam (fecundum car-
lôàà.iff.zô nem , matrem fuam) & Ioannem düeiäiffimum difeipu-
/lum.-adiilum quidem dicit, Eccematertua : ad Mariam au-
■ Lue.z.jj. tem>ecceßiustuus, ftudium debitum erga Parentes doccs,
I & quod apud Lucam ditftum eft, acute difloluens, & erat
tatet chri pater ein & mater admirantes : quod törquent hæretici,
fti, Iofeph quali ex virö&m uliere natus fit: Gum tarnen, fi cut M a-
percutam r ia , mater loan nis propter dileâionem & non propter
Matb.Kzs generationem, ita loleph, paterIefh propter curam vel
diledlionem vocatus eft 8c non propter generationem,
non enim cognouerat ipfamfvci quitE uangeli um,doneepeperit Ti-
liumfuum primogenitum, ledprop ter curam, quam in alen-
dopræftabat*
Höcitäque nulle obiter tanquatü commonendo, di-
tftum li t. Adamus autem & aliud teftimonium quo de-
monftratur,nonproprie,Deum ab hominibus patrem ap-
pellari. Cum Efaias dicit ad Deüm, nonne tu es Pater.tiofièr,
quia Abraham pon nouit nos,& Sara non partunuit w«?nunquid
amplius quærendum eft ? Quin & Pfaltes inquit» turbatus
fui# à facie tua,Pairis orphanorum, &ludicisvtduarum. Nun-
quid non omnibus manifeftum eft,quod qui recéns patres
fuos amilèrunt, orphanorum Pater Deus vocetur ? non
quod ex eo fînt progeniti, fed quod illorum curam gerit,
&illospto£egit »Hominum itaque non proprieeft Pater,
Ghrifti yero folura natura Pater eft Deus, nô per adoptio-
nem : 8c hominum quidem in tempore, Ghrifti vero ante
tempora,quemadmodum iplè dicit-, Etnunctu meglorifica
fuper glomm quam habuï apud te ante Mundi huiusconßttutio-
nem.
Cre4amus igitur in ÿiium Deum Patrem imperfetuta-
bilem & inenarrabilem » quemnemo quidem nominum
; vidit, Viiigenitus vero fol us enarrauitjqui énim èft exDeo,
ipfe yidit Deum. Cuius faciem Angeli perpetuo vident in
, ccelisivident autem vnufquifque feeundum Ordinis pro-
prij-merifuraÇn, fplendorem autem purum patertîi» vifio-
niSiproprie tantum Filio cum Spiritu fan&o intüerilicet.
Hieinterea dumfit fermojetiam breuiter diâorûmrècor-
dansin quibus Deus , hominumpater prædicatur, vehementer
ad hominum ingratitudinem obftupelco.- Siqui-
dem Deus ineftabili clementia,pater hominum yocari di-<
gnatus eft j ille qui eft in coelis, eorum qui fuper terra funt,
qui ièculafeciç,eorum qui iq témporibus, qui terrampu-
gillq cohtinet ye'orum qui luntfuper terram tanqüam lo-
çuftæ. Homo tamen fuper-coeleftem Fatrèmrelinquens
dixiç lignoi rater meus es tu,& lap 'tdi tu megenuifti. Et vt mihi
videtur,proptereaad humanitatem dicit Pfaltes,c^oWiai-
fcerepopidmïjomus patris tut,, qiiemelègiftipatrcm, quem1
praxifti ad perditionem. Non folum autem ligna & lapi-
des, verumetiamnonnulli Satanâmanimi-cidam, fuum
eligebant patrem ; quos Dominus rëprehendens/inquit,
VosoperaVatrisvißrifacitÜYCamfa.tetilleQthominamQon'
^acri^iM^-eçèptionie;^Nain quemadmodum per religio . 1
|adopti0
’liuina Dé
lifi volcn
’tidatut.
Mat.u.i
‘Rm.g.c,
Ifaji.a.
■- G '•
fjah€z.b.
Iohaà. ij.
.róeptijra
Ordinis
Deum vi
M|n| I
Dcusindeineotiâ
dignatus*
1 D
feft appel-
lafi ho mi
nu pater.
' Hier 2.27
Wm ® g ■ I
Satan p»
: ter malo|
rum.
I loan.t.Æ
i.Gor 4 ii
làmdoârinam Paulus Corinthiorum vocabatur pater,fie
& Diabolus eorum quilponte çum illo conueniunt,pater
vocatur.Neque enim recipie mus cos qui male in telligût,
Ex eo recognofctmusfilios Dei,&filios Diabolt, tan quam fiti t àli-
qui inter homines 'f qui natura aut Üèruentur autperdan-
tur. Nonenim exneceflïtate,ièdvóluntare,ineiufinodi
landlam adoptionem deuenimus.Neque proditör ludas,
natura erat filius diaboli & perdicipnisifi enim fiiiflèt, ne-
quaquam ab initio iß nomine Ghrifti dæmonas eieciflèt;
Satanasenim Sdtdnam w»«inf,heq; rutfiis,Paulus,ex Pöi-
lècutoreprædicator Eüangelij faólus eilet. Sed quod vo-
luntaria fit adoptio,etiä Ioannes dicit, quicunquereceperunt
eum,deditillüpoteßatenifiliosDeifieri,bisquicredunt in nomen e-
ius. Non énirq ante fidèm,(êd ex fide,Iponte filij Dei fieri,
dignifadi funt. Hocitaqj cognolcentes, fpiritaliter.con-
uerfemur,, vt adoptione Dei digni effieiamur.^Ki enim
Jpiritu Dei ducuntur , ißt funt filij Dei. Nihil enim pror
deric nobis , Ghriftianoruin poflèdilïè; appellationem,
fi opera illam non lequantur , ne forte & illud no-
bis dicacar^/7filij Abraham ejfetis,opera Abraham faceret is. Sie-
mm eum patrem vocamus qui opus cuiufque fine perfonç
acceptione, iudkat ? non fine cimore, incolatus leu pere-
grinationisnoÄPb tempus tranfigeremus, non diligentes
Mundum neceaquæin Mundo funt. Qui enim diligit
Mundum, non eft dilecftioPärris in illo.
Itaque diledi filij, Patrem cceleftcmper opera glorifi-
cemuSjVt videant opera noftra bona & glofificec Patrem
nöftruna qui eft in coelis. Omnem fplicicudinem noftram
in-illum projjciamus, feitenim paternofter, quibus Opus
habeam US. H onorantes ante m Patrem fuper-coeleftem,
etiam corporis noftii parentes horioremus,quandoquide
inlege & Pr op hetis D o mi tiiis ipfede creui c , Honora, in-
quit,patrem tuum & matrem tuam vt benefit tihr&ßs longtuus
fuper terram. Hane admonirioriem audiant hi præfertim
qui patres & matres habent, & hie adliinc. Filii obedite pa-
rentibus veßrisin omnibus hóe beneplaeitum eftDomino:'Nó
enim dixic Dominus; qui amàt patrem aut matrem non eft
me dignus,nequod bene fcrïpcum eft (tu maleex^gnora-
tia interpre teris.'verum idquodi-mè additum eft,quando
cerreni parentes coelefti Patri lentiunc contraria, tune ea
verbalequendafimt , quando autem nihil nos illiin pie-
tateimpediuntjfed nôsiniquitate adduâi, beneficiorum
in nos collatorum obliti,eos delpiciamus , tuc locum ha-
bet illud eloquium.Yftd maledixeritpatri aut matri , morte'mo-
riatur. Ghriftianoruineftplàcidaprimàpietas,honorarc
parentes laboresedudationis rependére, arque omni
ftudio,quçcunque ad qüiecem illorum pertinean r,cu rare.
Quâuis.n.eiulmôdiplurima illis reddideiimus,fed rurfus
generare eofdemnequaquam pocerimus. Vtfipfi per fids
quiete fruenres, benediiStiqnesin nos congerant ; quàles f
fupplahrator Iacob prudertrer rapuerat ^ & bijnam eiuf-
modivoluiitatem noftram, Pater coeleftis fufcipiens,di-
gnetur efticere vt cum iuftis tanquam Sollplefideamusin
regno Patris noftri, cui gloria 8c potencia nunc & Temper, HitrtM
8c infecüla lèculorum, Amen. ' - '
C A TEC H ESI S , OÇTAFA , ÏLL V MI U AT O R FM
. ÎÜerofilymis,ex tempore diäa,De omnipotente: ér leftip exüie-
remiafÙcas magnus &forcis,Dominus magnus volun-
tate & po.tens operibus , omnipotens &magninomi- ^
r i i s ,^ .
P’Erfidem qua credimus in vnum Deum, omnem riiül-
torum deoruin excindimuserrorem , his contra Grae-
cosarmis vtentès,& contra omnem vim concrariam htere-,
ticômm.Per illud autem quod additur, in vnum Deum P^'dcntiaD?
trem , éos qui fuftt ex Circumcifione oppugnamus ,. q i# c*torcS,J
riègaiitvnigenitum FiliumDei. N am , vt didumefthe-
fternö die, etiam priufquam declarentur.aliquade Domino
noftro Iefu Chrifto , dicendo quod eft Pater, iam
manifeftum effecimùs, quod Filij eft Pater. " Ve ficut in-
telligimus quod Deus eft, 8c quod Filium habet ,• adda-
niiis 8c hoc,qüod eft 8c omnipotens : quod quidem cam
proptér GrçCos,qua Iudços 8c hæreticos dicamus.Ex Gre®
cis enim quidam,Fortunaellè Deum Mundi dixeruntialij
yeröpotfeftatê Dèi in coelum tantum non autem in terrain
Parents
honorin.
di.
Gel). »,
Eph.6.1,
Gy
Exo.2i.ij!
M at. ij.f
Mar.j.ii
D e f a c t o r e c o d i ( f r t e r r a i , C a te c h 'e ß s n o m .
extendi purairunt: alij errantes vndcum illis, 8c didtoillo
abutentes quod d ic it, & veritas tua vjqueadnubes, au(i funt
Dei prouidentiâ nübib. 8c coelo circumfcribere 8c terram
ab illâ alienare, obliti Pfalmi, qui dicit ; Si afeendero in cce-
lum.tu illices yfidefendero in infer mm, ades. Sienim riihilfit
cælo excelfius,mhil infèrno profundius , qui dominatur
extremis,attingic 8c terra media. Hæreticorum autem filij,
ficut & a.nteadidum eftihefciUht omhipotèritem Deüm.
Omnipotens eft,qui omnibus dominatur,&habet omniû
pfetèftatètn. Qui autem dicunt, alium elle ahimæDomi-
/««f.Nön.n.dommiü fibi ârrîpiï, fed vfiim tàhtû 8c dlfpj-
fatione côfitetuh Qioeres .ai ülb tempöre âScripiuræin-
'térpretib.vtru merttiatur^h verôdicar.Ÿnus igitur^eftpater
omnipotens, qufàufi luht hdêretici diftamareiaufi luîit
mâledîçére DominüSabaothjftdentem fuperGherubi m :
aufi funt maledieere Adoriài DominS.àufifüntmaledicé-
re euiquiinprbphëtièj-ommpötentéDeum. Tu'vérô Vnü
adqraomnipotcntêDeûj-patremDomininoftrilefuChri-
fti,Tugiasq;omnemdeôrüniultitudinem&ornnemhærcfim:
Et cü Iacob dicas ; döminumvefo omnipotentem inuocabo,
n»m,.nam veto qaendam corpor,? , neattatn horan. di-1 |
cantpeiTedtutn.caaralrerum altert tribaaunc. Namqul ^ noneîl numéros ; & qaæ de his ortnibas reduahmr ‘ Cai
poteitatem nabet ammæ.corporis aàteài non habet,quo- j glofianonc.&inreèulafecaldram Amea
modooaimpocensîSedredatgaitiftosDommasdiceas.- c A T B C H E S 1 S S o N A ILLVMiHÂtÔRŸM
Hierofolymü,extemporanea : Defa£lorecali& tetra, vifibiliif%
omnium &inuifibilium: Etleâioexïob -, Quiseft ifte, qin
me celât coniilium, & continet verbain corde* me verb
putat latere ? &c*
Arneis Deumvidere ocuîis nemo lànèppterit; quod
V - J ’cnim corporis expèis eft, corpöreis óculis compre-
Timetepotiuseum , quipotett f a anim am & corpus niittere in g e -
hennam. Si enim non haberet vtriusque poteftacem, qüó-
modo vWumque fubijdt peen®, Pater Domini hoftri lefu
Ghrifti ? quomodo verbpotcrit alienum corpus accipiens
proijccre in gehennam, nifi priusligauerin Fortem 8c ar-
• - ma illius dinpuerit ? Vera ell fcriptura1& ea luht veritatis
I dogmata,quod vnuseftDeus^quromnibus cunrpotefta- j hendi non poteft. Ec.teftatus ëfthotvnigehitusDei, ditedominatur,
fedmulpatülerat voluntate: ham domina-
P ,T n S bef P °tdt« c,r' &&P«afpetnanteS earn h^teticoa, zeïhtel.SedquiddicitSetiptata»vidibfimditadinemglo-
I fcdt,ok,ta petiongammttatem. Tenet imperium & fa- j riie Domini, non ipfumDominu , fedftmilitudineta |lo -
• f | bol(u“ > nc1 « I M S non potens ant vi- riaE,neq; ipfam glotiam.vti reuetd eft.fed fimilirudiné ian-'
dtui.ilirmJuftniet.prin^iplumenimereaturaeDeifadhim tdmglotiaividit,&eeeiditpetterramp«timore.Sietgo
vrmiraindue.nonabipiofindignusen.meftjfedab An- glotitefimilitadoconfpeaa . timoté deexttemo tremore
gelis.quUubipiofaailunt. yPermilit autem till viuere, aiScitprppbetas.ipfumDeum qais tandimcernere (uftij
duabuscKcaulis; vuile quidemmagis cönfundatur, ho- neat,& vita non pnuétur?fecundum illud quod diiftu eft:
. I m in e s autem coroncntur. O fapieutiffimam prouiden- Nemo vtdebttfactem m e am ,& mef.Proptereafecundumma-
E aj9 .2 t. tiam,qux maluiiietiampropontumih falutisoecafionem ximam fuam behignitatem Deus velum prbpri®rieitatis
copaertil ! ■ ; . > • ■ cceluniextendit.neperirenws^ Nonmeushicfetmo.fed
■ ^madmedurnenimilloramfiattamlofephean- ptophera.quidixit::Sinp£r<ieri.fl£/«»,.t«m^ « c^ f »»»-
deal odio prolequentium , malam voiuntatem, accepic n s ,& d e f i a e n t .L r q u i dmiraris.bEzefhieUimilicudineplo-
occalioneroptoptiae adminiftrauonis ,& pernuttens ipfis * iJims.Videns cecidit! G & m Danieli Gabriel Domini
éxödiovqq^lerefratrem.oecanonem accepitefScieadi, vt, | minifter apparuit etiam i)ficb confternatus cecidit flipet
regaar.et. Quos dnexlt f eum bis ac permittit diabolülu - fecienS.&doaecinfimilitadinefilijhominis archatlselbs
^ a.ri>v| vincenccs coronétur, &fadavi<Sloria,maior quid! feipfum oftendere non coritendrlïèt,ho aufus eft prophe-
vidlusaminore confundatur »homines autism magnified ta quicquam refpondere. Si ergoGabrielaphareriKtire--'
probenturjeum eum, quiakquandofuerat Archangelus, | morem incutit propheris^eusipfe, fiita, vteft, abpareat
vincunt. Nihil itaque eftjïxtraDei poteftatem.: de ipfo | nonne omnes perirent! Dininaitaqi haturam oealis cot-
I h t i f t i d‘“ tSctitó|ira>quodom nutferutunttib i. Omnia qui- | porisvidereimpoflibile eft.Ex opetibus .a. diuinis inima-
‘ «mm & dem (etualunnlli Wnuitamcn öt [olushlius,& vnasSpi- 1 ginationempotenumeias venire,boffibile.queadmodam
5>lcanda.',*‘tus(anaascftextrah*edmnia. Aconiniaiihefetua,per| Solomondicif;Exmagnitadinedt pukhtitadii '
•vpuFiliain'faiiaoSpirituferuiuntDomino. ImpetiüiBi- ki.-; . _xi_
/.lit.»!..
necreatu-
.ioh.4.12.
Ex.jf. 2&.
Coelum
eft dcitatis
Velum:
Ifa.04.1
i^ech. 2
&3-2 3.
Dan. 8.17.
fandoSpiricuferuiuncDomino. Imperiuigi-| rarum,TecunduprOporrionemcreatoripfarupfeiTpicicun
tut luper omnia tenet Filius lultinethomicidas & la - fed addidit,qubd fecundumenfuf^noh line ratione. Tä-
t^ ^ ^ T ö rm r a t o r e s , fro|terlongtoiroitätepr«finiens to .n. maiorvnicuiq; apparetDeus, quantorhaioriconte-
tepusrctributionis, quo reddetvnicuiq;,'vt quiiongo ter plationeexalraturcor.Etvisnol!e,quöd hatüraDei iheö-
pore äc'ceperantdilatiörie, & imposnitens epr habuerunt, prehenlibilis eft?-Dicänt tres pueri in camiho ignisjlaudä-
grauius condemnentur. Regesiunt hominum,qui.regnat teS Deü iBenedifiusesDeus,qutintuerisabylfos,&ftiesfupet Che-
in terra,fed no fine ilia,quas eft deIupcr,poteftate. Et Na^ [ Yubim. Die mihi,qu* fit natura Cherubim, & tunc fedeme i
buchodonofor aliquando drdicit experien.tia ; qubd re- fupferillumperfpieiro. EtquattuiisEzechiel Prophetae-
M agiSco-
tcmplatni
'Deus mà'
gisappa.;
'rér.
Dan.f. JjV
| on Ain't gRfi illiüs regnü *ternum,& poteftas iplius in generarionc
'iaboli, I Ce generationem.Non funt diaboli diuiti*,aurü,argentü;
^dhorni- quëadmbdû nonnulliexiftimant.Fidelis .n. hominis vni-
f IS rv' 1S‘ ucrlædiüiti* muridi infidelis verb ne humus quidé diabolo
verb nihil inhdelius. Et manifeftè per propheca dicit
' ! Domin9: Meu eftauru, & meum ell argentum8c no eft malum
j argentu,tu modb v taris bene, feminans illud- pauperibus.
phtth.u. Quando .a.bono malevteris,tunc nblèhscuaipfiusadmiJ
niltrationê odio perfequi, in opificé impië reijeis odium.
Pocerit lânè al.iquis etiä per pecünias iuftificari. .intu
i t , &dedißis mihimanducare, omnino id per pecunias. Et
vis nolle,quod bona & opes poilunt ellè oftiû regni coelo-
rüî Vende omnia qua habes,inqùir,^' dapauperib. & habebis the-
faurumin coelis. HæcTanèà nobis dibfca luntproptérhæreti-
cos,quiopes &bona &cbrpora'blaiphemac.Néq;:n.lèruü
tetbohorü elle velim, heq; vt hofté te géras in hiS, quæ tibi
à Deo in minifteriu tradita funt: Gauéitaq; , né dicas vn-
quäjdiabolrefle pecunjàs, quamuis illedixerin Hac omnia
■ dabo kl??,quia mini traditafuntipoteft .n. facile q.uiuis ipfi9
verbüimprobare.-mendaci namqjnemo credit.Fôrtè .a.&
coaétus tùm à prælénti poceftate, dixi t veru ; non enim dî-
- Jfit ; Hàc omniardàbo h^,quia meafunt, fed quia mihi tradita
narrationeillorfifecir.quantufieripotuit,dicens: Qyuatuor
facies vnt, vnum quidem hominis, alterum leonis, tertiumaquila.
quartum vituli:8c quod fex a l* vni,& quod bculi ipfis vndi-
que,& quod vnicuiq; rota quadripartita lubie«fta;Tamen
hac etia declaratione perpropheta fa£ta,nequaquam ribs
1 legentes coprehendere pollu muss Qiiod fi rhrbnfi enarra-
tGcoprehenderenonpbirumuSjfedentem fuperilluinui-
fibilem 8c inenarrabilem Deum quomodbdhtelleiftu ca-a
piemus?Naturam igiturDei curioseperfcrurari impollibi-
le,glorificareautem ilium, ex hoc illius, quod apparer,o-
pificio pollibile. H *c vobis propter fidei otdinem diciin-
tur :8c qu ia dicimus,Credimusin vniim Deu,patre omni-
potence,fa<5torc cceli & terr*, vifibiliumq; omniiim & in-
uifibiliu, vc memirrerimus eriam,qubdiple eft pater Domini'noftri
Iefu Ghrifti; &ip(e qui fecit coelum 8c terram,’
8c vtconfirmemus nos iplqs, contra peruerfiohes' atheo-
rum h*recicorum, qui aulifiln t m ale pr*dicare de fapieh-
tilfimo omnium tociuS mundi artifice, qui corporeis quidem
oeulis cernunt, mentis autem oculos hiabenc obicu-
ratosi Quid enim habehriquod aceufent in hbe ihaximo
De i opi f i c i oQgi ftupere potibs deberent , intuentes
c'oelorum maghkudinem; qtif adorare deberent eohftl
Efech.xó
tuencém