
M ;
Prooemii fl iftudinH
tegrum
habecar
ilionulia-
rum Mar- carij.37.
I IH I
o p u s a b h æ r e r i e i s n o n T it d e p r a u à t u m ( q u o d f a c i l e c o i i -
t i n g c r G p o t u k ^ m d i g n u n v p l a n e c f t > q u b d v e H l l r , v e l h u r t
M a r c o a d ( c r i b a t u r , e u t n y ç . e t c ^ v i t f u e t i t f à n & i t l i m u s ,- ß x
o p q s . j p r u m n d i î t a s c o n t ü i c a t r e n t e n t i a s a r e M æ f i d e i î e -
g u i a e x o f b i c a n t é s . S i o b c a q u æ N i G e p h o r u s f c r i b i t i p c i d r
r i M a r c o , , q ü i c c m p o i ç P a l l a d i j n i m i u m f e i i e x e r a t , f c r i -
' p t j o r t e s i f t ^ f t c i b u a u c u r , v t i n d ' i c a t e t i a r n d H ' p i i t a u o q u m
c a a h d i c o i n f r a p o l i t a , m ó h e m ü s l e ô t o r e m , f o r t e h æ r c c i -
c a e x t e r n a m a n u t e m e t a r u m o p u s . V t c u m q ü e ( ï c , c a u -
t i t f i m e f e m p e r & c u m a c r i - i u d i c i o l e g e n d u m , p i q p t c r
T e n t e s & v e p r e s e r r o r u m , i n q u æ n o n n u n q u a m o t f e n d i
p o i l k . =
SANCTI PATRIS NOS
T R I M A R C I E R E M I T £ ; ; D E
P A R A D I S O , E T. L E G E S,P I -
i - - jjj ‘ , rituali:.
■ V emadmodum fecreta epnfilia perfpiciun-
tur èx operibiis manifeftisriic&xhis quae fi-
« unt ab amma©loquia feripturae licet intel-
w ligere. Hoc autem non oiunes capiunt fed
quicunq; per jerumnas aliqua ex parte de-
uenerunt ad yacuiraceni'afiFectionum. Si cut enirrj feri-
pturanarratfutura: itaquaeg(|runt:urab anima; Namin
earprkuaJimodörecondiEarunromniafutura:qua;qui-J
cunq;fueritadeptus,,hsec & ilia cpnfcqukur.Cum igicut;
feripturam audierisenarrante m qua: perrin entad Para-
difum, ad Adarnum 8cad rerpeötem>sömnibus affeétio -
nib us femotis;, ad cor tuu mco uer ce anim.umi & reperics .l
paradifum, nerope verbum Dei: dele&anonemautem I
qus perjcipiturin co,parcicipationemSpixitus^n(5li;fei--
pentem quoq',>nimimm volupracem eafnalem quae propter
conm&um qüeni habetnobifcum,krepit,&: dolofe
nos prouocat ad guftandum de ligno,hoceft,de curis vi-.
Mm. 6 d &us, quiquicfeferpenstter inobedientiatninterimk.Nfl-
I liteenimfoiicmejfetncrdftinuni.: ytzamcp dixit Deus:&id
Gen.x.e quod di ót um eQiyQuacun^die comederitisdeligno, morte mo-1
im.iKg riemm\Sc'd\u&)Attenditeriegrauenturcorddveflr*incrapula;
Nam tenebrae quae gignuntur ex folicitudine & crapula,
animam interfieiuntdetfurbanteseam dverbofpirita-j
li,ac priuantes virtute diuina. Ab hocigitur ligno^hos ar^
cecQominus, dum, inquit, de nulla ré folicitffitis, prae-
terquamde regno. Quicunque enim Dei paradifum in-
grem,cullodiuntrtiandatum illud,non fun téXptilfU fedl
quantum paradifo terreno potiti funt-primi patences ,1
centiestancurninparadifofpiritalioble(kamur,verenosl
&continenter confplantegratiaDei. Quarenos quoq;
fummöpere defideremusfipfumfêruare mandatum : vt
perttianentes in verbo Domini,fiuamur nunc & infutu-
ro &culodelicijs fpiritus. Vt. enim ëxpulfus eft Adam,
qui guftatat de,Ugno fcientia|ijdta qüi terrena fapiunt,
permancre non poifunt inverboGhrffti, quemadmodü
Jacob. 4. s feriptum '<tfkt4 wicitidb.f^;^un4 ^ttititif^De}..Qupcitcz
j jybe j fetiptura,hominem omritcujlodiajeruarecorfuum|vt
confcruans in eo verbum j tan quam.paradifum-fruatur
gtatia: ncc audiat ferpeneem intus fe implicamem , &
confiilentem qua; faciuritad voluptatëm,, yndgnafcicur
iracundia, qua: ad Fratricidium admittendum impellit^
&moricuraniinaqüaemter£ectt.VerunaauditO’Dóminfi-
dicentpm, Curam hal>et|fideiaeipci | e quibus oritur
chantas,ynice compledcens Dcuni ^homines, quae vita
eonfert atemam, | | huiufmpdi paradifumingreflus eft
Noe, mandaturnferuans & exequens: ac per charicatem
feruatus eftabiraamdia.HuncAbral>amcuftocliens,pa-
tuicvoci diuina:. H u n c cu ftodipn S'Mpks, gloriam in%-'
ciercccpit.Itidem &.D'auid hiunc conferuans, Ppere co-
pleuit: vnde dpminatuseft noftibus. Quinetiain’ Saul
quandiu cuftódiu1 t cor : pldCpere agebat: qüandoyeroy
prÖrftts'ftakf^éliuSieft j-prorfus eft expugnatus. Nam
moderat-e^pxïpropbrtipneperuenit ad vnum quern q;
verbum DpmiQi.Qjaancumquis poirederit, tantum pofr
fidèbkur:quanïttimqü.eïèruâuerit,taikumferuabitur.
P'roptèrea' chorus vnnverfus'fàmftorum prophetiiium,
Apoftolór û m arcyruin,cuftodieriint verbum in cor-
dibus fixis,nuiliulalccrittSTei' foliciti| fed çontèmneiïtes
terrena-, permahfirrunrin madato (pirituslaniti^ciigen-
t^quq^bonum ej:ac & Deogratünkhon'Verhö folo aut
iimplicióognitione , fed verbo & opere ae.rebus ip’lis,
pro diuitijsampleflentes-paupertatem : proglbii'aV bp-
norunvîcontemptum : pro vbluptate , ærumnas f vttde^
etiamprqira,-dilcéliönem: qUai riiauiafunt in hap vita
odióhabenteSjiUosvehèmendiisdiligebaht vqiiihicc-
riperent, ranquam a^diiïuarctur àbiUisin'fëopn afTequé-
doibortunijæm'alonbn difcernences.Ncque enim bonos
repeliebantjrtec accufabant impröbos :illos pmhesexi-
ftimabant legatds adniiniftrafiön is do mini cæ. Idcirfco
ergaomnes benéàft'eâum gerebanc animurri. Gume-
nimaudirentDominum d i c e n t e i n mdhrittwni- iLue- «J
wntiinc bénéfices reputabant,quiillosl£edercnr,tanqua
àb ipfis naéH occàfîon citi re mittc ndi- Ru rfiispum a'-idi-
renr dicentem, Qüémadmoduin vultrivffd^dnt^o^hpfnt-
nes.vdsctiam iUitfacttefimtliter : tunc prqbos in' eonfefen tia
dilig'ebanc. Relinquencesenim fiiamiufticiam, & quæ^
[rentesiuftitiam Defjcbnlequentèrinuenerunt charicà-
temjnarUraiicerinipfareconditam.SiqtiidcmDominus.
Martyru
ftudia.
. Iuftitia
reïuffic,:quimnouerateiïe .inuèretn:'Cbàritatis.'Nam.a3£.
tèrfaluari non ppfTumüs'^ quam per prpximum i ficuti
Dominüspræcipiensait,Dimkn?e,^diwkkmi«i.Hæcéft cis.
lexfpiritalis, quse in cordibusfidelibus leribitur, nempe $>uc.6.*
complementum priorisiegis^ No» vent emm^it^lHeréle- 'Matt,
gem Jidadintplcre. Q^ itaquemodoimpleatur, accipe.
PnorlcxacceptabècaiioneBénèdieendiéumqu!peçca-
uerat, condemnauir cum qiiilaruseft.ln quoenimquis
iudicatalterum,fèipfiimcqnüémnat;in quoiveró remit-
tic, remittetur ei. Itaenim lcxaib, In medio iudieij iudi4
cium, §cin mcdio rcmifliPnis remilfid. Plcnicudoergb
•legisI e'ft rerriiflio. Porrp prioremiegem dixirhus | npn
quod dUas leges praefêri^f eriç Déus hóminibus, fedVni-
cam : quæ quidemnaturà fpiritâlis eft ex Vi legiÿ,éc vieil--
cens vieem illius quiremittit ofFenfàmalten,iiiftam pro
eofertfententiam : eivero qui pociore coditione temper
elle defiderat,plurimum infère fiipplicioïum. -Inquite-
nim:C«» elect o,ekclus cris:&cumperuerfo,pérùerfëàges. Quâ:
obrem qui fpiritaliterèamimplent,&pro mbdoparrici--
pes fiintgratiæ, nonbenefièôs modo f'fed ëtîamcb'ntu-
meliofos&perftquentes diliguhtjcharitatemfpiritalem
recipiences pfórèmunerationebonorumVbonórüttfdi-r
; coinbh quia remiferuritiniuriàs,fedquia bcnefiçiq àffe-
ccruh’tanimàsinTÔriaminferehtium.Sicenimqosobru-
leruntDéo ; tan quam per eos ç o n i e cut id) eat k u di n e m,
quemadmodum dicir :'-fJiea[ieftfi, cumperfictitwosfuermt,
' & contumellis vos ajfecennt. Ira (en tire do eu it illos lex fp i--
rkalis. Dûm enim patienter ferunt, &,lpiritalcm i'er-
uant ma n fue tudinem, Dominus inrdensaniini patien-
tiambehdinfeft4tam,charitatecâmeminimelaberccn-
te , diruit medium parietem , & quoddam yéluti vàl-
lum I àcînimicîtias.pforfus expellit :’vt iarn cliaritatem
non vi fibiipfis fiibieâam'habcant-, eaquepræditi fiht,
féd illafit cis vel ut auxiliaris,quia Dominus ibpofterum
coerCet;glàdiümverlatilem,cogkadonesacccndentem,
/& ingrediuntürinteripravelaminis, quoprteëpriqrpro
nobis Dominus intrqijt : ôçlauteatquè ad delicias vfq'Ue
fruiintur frûétibus fpiritüs, lpcdlantes futura conftari-
ti animo, fecundum Apoftolum, vt in fpeculô & *nig-
inâte:acinquiunt: XQuaociilwnonvidit^ecaürisâud'mt?
* née iriior ftomïntb dfienderunf% quit pr&pàrauit Deus iis quidilï-
gunt illûm.^ Egà verô quaiftione'm hanc admirandam
mouebo,Si in coîKominis non afeenderunt| qui vosil-
*CauttUgt, nam videttir innutre condonationi iniuriarum propter
Deum, rependiremuntrationemà Deo iforjitan loqxjtur de rtmune-
ration» quadam tximia & excelltnti, qua porfeélifsimo tmtîi. eius,
, quintdum remifit iniuriao, fed étiam praclare
micnm extititrtddi à Deo filet, yèlinielligitrccepttirosremkneratio-
nem , non tantum quia rimiferuminiitriat j Jod etiatn quiabontficio
affectrunt initnJêotHjm)
ffal. 17.1
H
ifiiXo.t
lanoftis,
i
I CorM
iClâut^
a noftis,qui libro Aftörum Apoftolkbrum fatèmiUi vos
efle homines, noftri fimiles; &afte6fciqnibus obnoxiosi \
Sedaudi, quid ad Katc refppndeat beacus Paulus: tNa- 1
bisa iiem,ait)reueluuit Deusperßiirttum (uuni. Spiritus ent m |
'ótttniét[crutaturf tiamprofundaDei., ^xrerum ne quis d in !
cat, ipfis, tanquam Apoftolis, datiunefieSpiritumfan- |
<ftum, dnobis autfem hoc natiiraGomprehendi non p o f I
fé^ propterea depreeäns aic •:. Vt det vobis Deus viriiitem I
co'rroboran ln intenon homtne, Gbrïjlum babitarein tordibus :
veßris. Et rurfüm: Dominusautemfpirïim
ritus Dómirii, ibïlibertasiEtiteew^ ai^i Si quisjpiritum Cbrï-
ßt non habet, hu non tß eius. -Quarq- dcprecemur hos quo^
que cuni omni fiflücia & fenfu , vc accipiamus gcat^m;:
fanftiSpirkus ,&irigrediamur vnde fumus expuiti jd e -'
clinantes pofthac ierpenrem interfeitörera animi , fii-
perbum*& vanum confultorem Ipiritum lolicirudihis &
crapulae : vt firmitefcredences ,;prseepta fèruemus per
Dominüm, ,6c crek'amüsin.vitum«pertë<ftüm, in men-
furam-aecatis | vt non vlcra dommetür npjjk a-mor huijus
fkculijfcdcumcetckudinè ipiritus verfeikuivnequedif-
fidamus : quiapeccafores poenicenti.am agentés eciam
b eneüc Ieexci p i c gratiaDei. t^ > d e n im pérgtatiara do-
natur , noniammetin debemuspro modo Se mencoan-
tecedentisinfirmitaris. Siqiiidem gcada iam non-effetB
■ gratia Sed.eredèntes in Deum omuipotehtem, cum lim- d
phchSt curis vaeuo corde accedamusad eum quiperfi- ■
dem coniërtcommunicanonem fpiricus Jion expropor-
tibne operumnatuKE.Ait énim: f Non exoperibus'legüfyi* I
Dixifti,omnialpkkalitcrefie recondicainanima:quid
ergo eft,vo/o quinque verba in täcUßafenfu meo loqkii
Eecleiia inteliigiturinduabusperfonisknodoin con-j
eft vejiit'äüxilium à natura infitum’ ; qua àbfènte, ne
Deus^uide'oi quippiämiDperatur, tametfi facultare non
careat.r quodfic, ob arbitrij humani libertatcra. Igitur
operispérfe<ftio, Dei eft : voluntas autem, hominis.At-
quîli totam,yQ.lüncatem tribuamus homini, inregrum
opus nobis àferibitur. Mirabilis Deus ill omnibus &
qdiprqrrusaniraocomprehendi nequit. Nosautemhb^
minés. parriculâm aliquam mirabiliumeiUs affequi niti-
mu,r,fcripcara nixi,velpodus ab ilia cdoGti.Qujseritm^axt)
cognouit fenfum Domini ? ïpfe veto d ix îc jQuottesvolüicori-
gregare filiostuos, dr noluilti. Tandem ex hoc crede,quod
ipfe nos manuducauit, à nobisautçmfolarrireqüiritvo- i
lkntatem. Sed.quæ voluntatis eric declaracio , nifi la- i
bot fpontancüs ? Qu^madmodüm itaque ferrum, dum
kçatrîfcindit;i’aralc ,, plantât, ipfuiÿi quidem quatenu'S
impdllkur, aliquidpraebet: alius tamenéft, quimouet
&agitatfcrrum : & vbifueritattritum , ignimandät , &
inftaurati h unc i n modu m h q m o , licet exerceacur & là -
bor^t, operans quod bonum eft | Dominus camen clam
inipio operarur : Se dum labore tacigacur & atrerituf,
ille cb.nlolacur atque récréât animunv: vt ait prpphecà.:
Nümglöriabitur feeuris, abfque fein dente : dut in alt um tolle-
tur ferra, fine trab ente \>Èoàèm modo, feres babet incom^
mittendo quod malum c-fi: : quando prompeus eft &
.paratas hoino , ac te (ubmircic : cum Sacanas impelhe
ili^îj&acüitj^enremlàtro .yë run tâmehcbrafiîrai-
laftimus ferro', multam ob duririam •& rerum impen-.
tiatn. Quanquam kos,quafi terrunïfenfil carens,igno-
rare pon debeakins eum a-qdp rëgiiriur ( nam ceieritét
abagrtcqlîE verbodilabimurad cOgitacioncmfnàlidæ)
fedpotius , velutibosd^alinus, nolle debêmus eûm qui
rioftrmn ànimum impeliit & dirigit. Nam ait: Cognouit
B bai poffejforem fuum, &afinusprafepe Domini fui :. ifrael autem
me non cognouit. Oremiis ergo, vt ôotitianü Dei confequaÿ
mur,&erudiamurinlegeipiritali,admandataeiuspera-
genda,Amen. ‘ ;l:
ntcrro- j grégacione fidelium , m.odo in compofitione animx.
■v.io. : Cum ergo fpiritalicèr accipitur, in Komme, Eccleiiäelt.:
f e g tocailiius.cómpages: qumqj autem'verba,funt virtutes,
r p0D' ’ I qüibus comprëhéndituractocusliomo' cóihu:cur:lunc-
que iline vanjs modis diftinötäe. Nam quemadmodum
quiloquiturin Domino 5>per’quinque.veibacpmplecti-
tiifomnim fiipieiïtiarn: itaquiièqiiitur Dominum, per|
qninque \nrruceslummopêréreligionema:dificac. Q u«
quidam cun^iint quinque, rehquasco'iKplebtentes,pi.i-
ma, örariorfecunda, eondnenaajmifêricordia,paupertas
, lo'iigauimiras : iniplentur deiiderxo ac vóluinate:
funtqtie verbaahimse , per quse Dominum proter.unturi
,Sc exaudmncurin corde. Dojnmus eiiim operatür ^ßc
tuncfpirküs loquicurfpiritalicèr: & cor quantum tercur
deliderio,tantum lè ptoditoperandq.Vircuces autemilt
lae vcomnescompyehenduntjita fèfe mutuqiprqdu^Uint.
Nam fublarapnma, omnestoljuiuur. Itiaem ii lecun-
'damcollasiqu.eleqUuutür percunr,&ira dexuceps.Qup-
fïiodo enim quis orabit, nonimpullus^ ipimu ? Milii
quidénV teltïnionium péihibê^icriptura, qua: dick: Nc-
mopoteßßicere DommmlefUtn, niji tnSptritu fancto. Porto
quo paéio continensperfeuerabicvabiqucorationis au-l
xilioJEtquinon ellcöutinenfpérqnkiia,quornod9mlTl
- IcrebitutcfutienciSjaudniuriampafli J Atqui mifericpr--
dia uoivmouetur, neque libcncer coierk paupertatcqi.
Iracundia veró ftue pecuniam ha,b.ear,fi uc carëat,, al arana
©ft auarici«. Gxteifum anima qu« yittutibus, pollet,'
ita pr6mouct in Ecclefia^non quia gellk , fecl quii voluit
atque cupiuit aliquid ficere. Non enim laluac hominem
opus (luim, led qui taculracem operandi largkur.
Qjwpropterfi qiiisftigmara Domini perferat |neexifti-
met aliquidefle ,qupdcipuiduis feeërie, Se quoddiligen--
teratque accuratè j vropus iiiud èfficerec^incubuerit.
Nunquam igitur exiftimes te pr«ueadle Dominum in
virÉute,ex eiusrententiaqui <kc}t;lpfeeß quioperatur 14 vobis
& Ïelti0jmjicer6iprobéiuivoUmatcï
Cu v igi (ur fcripj: u ra p rxci^|Kouiini,hoefa eete ?
I lam dixlmus | Komi.ncjqpd'datura.Kaberespromptitu-r
dincmanimi, quam Deus requirir. lubereago, vc.ho-
«loin primis eögnolcat: dècum cognouit, amer,&yp-
luntatem dépromac. Vt aurem mens execceamr- Iabo-
rem pèrftrat,aut opus aliquod perficiat ,'gtätia Opnlini
iargitur voienc^crbdentfc/C^re. volunras,hominis,
I Ê ■ Caute lege,
nam
attclo rni-
jmium ob
Deidiffetrrortm
la b i V id e
fur.
E fa .^ .a
Lue. ij .g
Efa.io d
Çôr hu-
mauum,
ferro li-
mile.
'c^cefl^
tfnus
H,toatfß|
bilip-z. b
E IV S D EM S A N G T I P A T R I S N O S T R I
M a r ç i E r e m i t æ , C À p i t v l a D r
paradiio & lege fpirituaii.
Ex BibliothecaRegia Gaüiarum.
GVm; fepenumero feire defîderaueri ris, quinam lex
(pïritùaiis fc haberec fet^indum diuinum Apoftor
lmh:tumquptnodôcognpfcékda,&qpereimplendâfit
i js , qui eandem le f uar è decr eui fienE ammo : eiüs rei gra-
tia pro vinli noftradifiëruimus. p -
y \ ï . Primurhigituromniuni eçj{to (cimus,Deum.totiiis
boiïielîe authorcm,cumprincipium,rum medi um, turn
finem : porroimpofiibile efle.nos quicquam boniface-
re,aut credere niltper Ciiriftum IefumdtSpiricumfan-
btum. - _ !
a.OmnebonumaDominbgratuicohobisdatum eft.
Adhunçergo modum cr edënsd llud ne u ci qua iria miffu-
i fu s eftr Gætcrum ^rma Ôqconftans fides, turns eft fortifs
fi ma jGhriltus autem crcdén ci fitomnia.
3. Incipiac illep 10 mo u endôp mne animi tui propofi ■
funï , qui omnis boni confiieuiteftè prineipium. : vt le
cundun^Deumfiatiquiçquidfaciendumftatüeris.
4. Homohumilis-,Sç opushabensdpiricuale, facras
Dèus tous
rcriptui-asperlegeiîdojpmniaiii kiprumv&nbn in aliiim
di6ta,inteliigcre debec.
i' 5:InuqcaDominum,vtapcriatoculoscoidis'tui,&vi-
deas&ereipfadhtelligasvtiiicatemoràtipnis dtieihdnisV
6; Qiuhabut* ri t ali qii oddon urnie u gratiatp,& compatit
urnon hab entibus,hacipla compalîionè conte ruât
munusaDeo acccprum .Cæcemm homo îadabu.ndus SC
arrogarts.âmittic illud^, dura arrogantiae céritàtibnibus
decipitur.
7. Os humiliafçnuenci^ loquetur veritatem :_a,tqui
yeritati coijittadicir, limiliseft lemoilli, qui Doriiino in
maxillàmincufiicalapam. .
' 8. Nefias diicipulus hpminisfemeti.pfiim extollen-
ti;s;nc humilicaris loco di teas fiipçi biam.
boni
âuchor.
îcripturi
quo affè-
àulcgé-'