
J. Virgo
poft pattft
Spiritu
fanfto
pl«u.
^ to te fp ö fliiO T is hnius pro&ndpnijrftei , .
non fugeeftionem fuam præfenceni éfpernantur acce7?
ptam fedfecundiimillam Ipititakin ritioHemm myfteriflWticdilatam.
Materie
lb,myfticè
' ^ux fit.
c
loA.xg.is-
Jfi.r. i
TfaljS.
Rom. 9.27
m " • I ofii. !
Rom.ii. 2;
0 TftUt.
Matt./j.
Qeteiùm nunqiiam mapdatft rainr-
Hfii,mdcun^edixerit vebisfaau, mfiSpmm fando poft
partum ditiinum plena , nonfolmnrelponflonisChnftl
Virtutem cognouilfa, verùmetkmdacjend.abeotunc
ex aqua vini vniuetfumprdinem præuldlflèt. Quidenim
iateret fapientiæ Matrem capacem D e l, ædem digmili-
roam tant* virtqris.vetitare-faai hlftotialiter approbata Î
Figuras nuhcfpiritualiter propofîtas perÇequamur, iicut
emm intelleitifti fponfumSc iponiam, diem & dies,nu-
ptias & locum, indigentiam vini, & emus vim, ita etiam
Matrem Domini figutalker accipc , faneftorum Patnar-
cha'rum & Prophetarum mftorumque omnium pletam,
vndè-origiriem cârnis noftræ idem Dominus traxifle m
Euangelio perhibetur, liber cmm^luratuaxUJuCbnfti,
feribitur, Fiiw Abraham Scfequentium rcliquotum. Hare
ergo mater Domini,generatio Patriareharum & Prophe-
taruni intetceflit pro nobis Gentibus apud Sternum Fi-
liumDeii& fecundum catnem natum* vtdonarec nobis
indieentibuspoeleftiSiVinilæHtiatn.Suntautem fitmlia 11-
lis didisquæ Apoftolifuggerentes pro ChananæaGen-
fili quippe muliere.audierunt i Null eft bcmmtoBmpamm
ffl»m»i,&dareMliite,ideft,Gentilibus:quipriusm(uperftitione
pofiti.canum more confueuerant immundu (angumem
idololatrarum lambere viaimarum, contta Dominum
Deumnonagnitum.orerabido oblatrantes. Na
caneseramus nos quondam Genres,&filij étant aliquan-
do ludæi, 8c idcirco nolebat Dominus rollere panem h-
liorüm & dare Canibus : fed poftquam Panis ipfe coeleftis
in [üànmii&ftiiem non rueptrunt, poftquam cognoicitur
idem DOminusnofferab Gentibus quondam canibus,«
blafphemb ore contra eüm latratur à filijs, poftquam Pl-
: lato refiftenti ne ChriftumCqui Rex eotnm crederetur)
ctucifigendumproflunciaret,paritercIamauerunt,BMOT»
habemus Reoemnifi Cafdrem. cauiàtur de iilis iterum ,fic per
Propheram Dms,ltlm£enai, &exaltatti, tpfi autem mejpre-
utrunt. Sed conutrttntttraivefterum, quomodo Propheta
ait i&famtpaticnm.vtcanes.Çomtetoenxm quippe ScipU
Iudæijiêrô tandem,ad vefperum feilieet Mundi. Na fcrl-
ptumeftftfuent numerusfiliorum ifraelficutarenamaris.reft-
duifaluabuntur-. « ApoltolusPauliisCïdtateperenfluro
feteturpopulumludacorum^ddnecintroéatGentmplenitudo:
Conuertentur autem in confummatione fectlli,
&&memverbiDeipatientur,vtillicanesquicupiebanc
üturàridemicis cadeiitibus de menfa dominorum fuo-
rilm, Adoptannirigitur Gentes(priùs canesjin films, & fi-
lii canibus comparanmr : Bellus quippe funr omnes increduli,
nonnatura,fedmoribus.Et>i»onili«i»K»iÿ«#-
tusmnintellexit, comparants eft iumtntis infipiennbus&fimlis
Mus e/ii/ïù.Licet ergo Iudçi.maiore cum Icelere facrilegis
olim Gentibus fimUia perpetraifenr, Chriilus tamen eos
quos non iam fuo,fed Patrum iuftorum merito diligebat
(qüofeilieetiamindignos,adhuctamen conuerteret) fi-
liosappeUabat,&paternapietatemiferiebrs,nolebat re-
linquere-N olebat fe panera coeleftem vita prmcipem.ab
ipfis cito lubtrahere «gentib. commodare, donee pertt-
nax fides Gentilium,iUorum perfidiam confuriret,« do-
necipie in Carnc adueniens docerct eos & inftrueret, ver-
beraret curationumbenefieijs'eos qui ingrati exiilerent,
& iuuaret diuinis virtutibus, qui fleóli ad fidem neglige-
rentjCondemnaret: & ita denium confuinmata inpaflio-
ne fua,eotum nequitia, poft refurreiftionem propria ml-
graret ad genres quibus l i ipfum panem vita: tnbueret, &
peraquam Baptilmatispoculum ûBifti Spirituspropma-
ret.Iam veto quib. mimfttis dicat mater lfta Domini Iefu,
quodcunque dixerit vobts.facite,Sc quid imperatum quidve fa-
aumfir,videamus.Illuimnaïlte oculos carnis,iploDpml-
nbSaluatore, qui lumen eftsterni luminiscosternum,
prsterbeatamMariampropriè matrem, cognommusfan-
aorufn Patriareharum Si Ptophctarum piebem(orig]nis
Chrifti caüiajefle inatrem quslegationc apud eum JMi-,
a a fit pro noftrainopia: nunc aduertamus,quib.miniftris
loquatur, quodcunquedixerit.vobisfactte'. Miniftros aucem
Miniftti
nuptiaruj
piyfticè
qui fint.
non illosfecundum rçi geftum lolosaçcipio, qui tunc in
illo nuptiarum conuiuio minifttabant : fed iuxca fpiritalis
rei commutâtioneth, primo miniftros nôuiteftamenti,
intelligoeflè Apoftolos, deinde Appftolicos làçérdotes,
quibus & lex & ómnis fanaorum Prophetàrum do&rina
infinuat,vt quidquid piæeepçriteis Dominus IefuSjobfe-
quio prompto perfieiant. lam quid ab illo iubeatur mini-
ftris, fequens loquitur lermo. Interim quid Euangelifta
interlóquatur, aufeuka: £^nf,inquir}jfci lapide*hydru fex
pofiufecutidum purificationem lud&orum yCapmtesfimguU metre-
tas binm vel tenus. Nuptiæ iftæ quamuisinGahlæa Gentium
gererentur,& haberent figuramquam diximus, tarnen
ludæis tune agebantür, & erant ibiverèhydnæ fex
pofitætècundum purificationem ludæorum, capientes
lîngulæ metretas binas aut ternas. Nam ludæi id moris
habebant vt priufquam Synagogam ingtederentur, de
publico règreifi domum, priufquampranderent, eutem
corporis lui aquaablucrenc.Jirat autem menfura aquæ ad
abluendum corpus fufficiens.vel duæmetretæ vel tres,id
eft,amphoræ duae vel tres, pro quantitate feilieet maghi-
tudiniscorporum. Nqnpoflhmparcere trànfienspurifi-
cationi ludæorum iminundae: lauant polluta corpora,ab-
lutaftatim polluunt: femperlauant, iemper impuri fund
&(vt dici (blet) laterem lauant. 'Ilium laterem quempa.-
rauerunt in Ægypto,Pharaoni Diabolo , exhifientès le ipfos
armainiquitatis peccato,ad conftrudioném hoftiliü
ciuitatum.Terceienim funt.&igneo Spiritus fandfci calo-
renequaquamfolidati. Quaproptervfquequôdeliquef-
cantinmortem,laterem luumnondefinunt liauare pol-
luendum. Quinimoporcorum more,deaquain coenum
redeunt.Ifti fuut porei,qubs iratus Dominus legioni Dæ-
monum tradidit, vt præcipitarenturin lacum, morte necandiperpetua.
Fugiteimmunditiaîexemplum.Neophyti
Wxolt.
'luttai
poids c6-
paramur
Matt.i.
Matt.i.)
»ne poenæ participes exiftat-is. Vnum baptifma nobis A-
poftolijiuxta diuinaro fententiam decreuerunt : ait enim,
quibiberitexiflaaqua^nonfitietinaternum.Ablmi lemel eftis
baptifmofâlutari,noiite de fonte in coenum regredi, fer-
uate donatam munditietn; Non poteft iterari quod femel
eft amilfum. Sed iam videamus quae fint apud Gentes per
allegoriam fex illçhydrjælapideæ, capientes fingulæ metretas
binas & ternas. In vno quoque hominum lèx quæ-
lean.dp
Sa Hy
jdriarum
niyftia
cxpiicaïffahm
dam ineflè numerantur; vifus oculorum, auditus aurium,
odoratus natium, loqucla oris, adtredtado manuum, in-
ceïTus pedum. Hæeomnia,cùm ellèmus gentés »làpidea
erant in nobis&mortua , ficut Sanctus Propheta Dauid
execrando teftatur, fimulacra gentium argentum & aurum,
ftudiotacuitcæteras vilioresmaterias metallprum, vt in
pretiofis multo magis damnaret & vilia. Simulacra ergo
Gentium,vt quo fenfu vîtuperata funt,edicamus,quando
fatis opulëntos fabrieatores habuerunt : Erunt inquit,in-
lenlîbilia metalla, argentum &aurum, opera manuum bomi-
num,Os habent& non loquentur,Oculos habent & non videbunt,
aures habent & non audient3naresbabent & non odorabunt ,ma-
nus habent &nonpalpabunt,pedes habent&non ambulabunt: &
quid ?fimtles illis fient quifaciunt ea, & omnes qui confidunt in fis.
Ergo vnum confideremusin idolis,erantin nobis iftilèn-
fus fex iuxta fententiam Prophetæemortui arque lâpidei,
fine officio, fine motu congcuo, fine officio competenti :
fed mox vbi in Deum viuum à fimulacris mortuis con-
uerfi credidimus, viuificati fu m us audiences ab ipfo iqutà
ego viuo & vos viuetis. Et iterum. Ego fum refurrectio & vita,qui
cred.it inme,etfi mortuusfuerit, viuet,&omrtisqui viuitj id eft,
qui iam credit,fi vfque in finem crediderit,»!;» morietur in
■ Conuerfiigitur ad fidem & viuificati per Baptifj
m um, oculos leuamus ad Dominum,odoremnotitiçerus
infatiabili fpiritu trahimus , tacitoque teftamur afteólu.
quoniam odor vnguentorum tuorum fuper omnia àfomata* Le
; ótioncsdiuinasaurepercipimus, ore Dominum confite-
I mur,laudamus,benedicimus,obfecramus, manusfuppli-
ces ad coelum tendimus,pedib.adEcclefiam currimus>dC
i vnam Trinitatis Deitatetn flexis ad terram genibus ad-
> orämus.Vocatis ergo lefus minifttis * Apoftoiis videlicet,
i& eorum fuecciloribus quifunt per fingulas Ecclefias, Sacerdoces,
dicic eis, lmpletfrhydrias iflai aqua : Hoc eft t bapti'
écate omnes ventes,in nomme ?atrû,&Filii, & Spiritus fantti, do-
CutfüS1
i.Ëcclefii
\Gcra&
flexio*
I adora[il
1 Mmta1
tentes
P
Matt, f
Rom ■ 1 I
Baptizan •
di munuS:
coinmcn':
datür p l i
cenloti-
I bus vota-
^ptizaii?
dum ne- '
î cellârio in
•; rrinitatj
pCtrÀsï
loiri. 6. :
centejeos féruàreomnia qua ego mandduiv,obis. Et plané Lquii
aud ierantide m mi 0 fit ri diepn tem ve nerabile m Mari arïi,
qMfldcunque dixenfvohis.facitey i m p le.ue rôt easvfqueadfu m-
mum • pienitudine quippe dûétriliæ infufum Baptifma
cumulântés.Béhè autemdixir,voc«t/} ipinißfis: Nam -Pau-.
lulVocatüsApöftölus|fegrègatusinEöangelfumi^eiéft:
fimiliter & omnes Apoftolijvocdti funt ; dVètlite pofime,&
faciatn vospifeaiores hominum i Quos enimptc«^/i«4H/r>dr j'otrrf-
uit,&quos vocauit,hos.& iuShßcautt, quos autem iüßißcauit, hos
Très Me-
Itiétaquid
ilionifiçât. ‘
temporis relètuati.His omnib. geftis ptobatur virtus Salti
ator is in höcetiamfignonon phantafmafuifleTfêd veri-
iras,quando præpofttus conuiuijmon modo virium,fed &
bonunvyinum. teftatut efte quod ei guftandum mi mûri
(Domino ïubénte)pott^uetu nç. lam nunc ad fpirif uales
litcras tecurrétes,quisjfte fit Architrlclinus aduertamiis.
Architrichnum p ut o e fie beati ffi m urn Moyfèn, Vim mde
tribu Leuijfidelem Dei difpcnfàtoremintotàdomo eius, . ^
; qui non folùm in illis antiquis nupdjs illius plebis Iffael
giorïficauit. Vocatis igitur lefiis miniftris iniunxit opus c ç -1 quæ repudiari pofteàmeruit,præpofitus fuit, fed étiam in
iebrandiBaptifinâtis. Necilhid poftrema parte huius fee
in onis præterep,qu6d iftç hydriæ noftrçcâpiences effedi-
Hntur fingulç metretas binas veiternas.Super hoc aliqui
noftrorumdixeruntÿmetretasduasveltres/PatremjôiFi-.
lium,3c Spiritum fantftum, & quofilamquidem ex Gentibus
baptizandis, Patris & Filïj tantùm fciéntiam poffe ca-
pere,quofdam verb capaciores etiam Spirifus[fanéti î, Sed
ego arbitror qupd qui Spiritum fatnftnm non capir, neqj
FiliumcapiatnequePatreimNcque enim Baptizariquis
pot.eft niii in integtam acque infeparabilem Trinitatem,
quoniaip wgwo confitetur^prOpriecate natura: ,e(j^ (vro'por-
tct)Dominum lefum Chrtßum,nißin Spiritufanäo.ßt3nemo va-
dit ad Patrem,nift perßlium3vt ipfe teftatur ; nemo venit ad Fi-
Uum, nifiPatereumpertraxerit: Igitur qui vnam Trinitatis
adorandæ perfonam irrenuerit, denegabit integram T ri-
nitatem. Èrgo quum non fit plus & minus in confeffione
fidei quç traditur per Chrifti miniftros in Sacramento Ba-
pcifmatis,videamus,"hydtiæ noftræ quas metretas fingulæ'
capiant vél binas vel trinas:fan£tus Apoftolus Paulus feri-
hens ad Corinçhios j inter caetera fpiritualium gehevæ vir^
tutum,quæabôleriprofeclu meritorum neceflêfit, man-
fura iri æccrnum ttia hæc perhibet. Spem,fidem, & chati-
tatem: AL*»e«f(inquit)Jpes,fides ,& charitas ,tria luc,maior au-
temhorum eßtharitas. Fides eft qua Trinitatem vnius fub-
ftanciæ confitemur j Spes eft)quaR.efurteéfionem carnis
& præmia pro mentis fu tura fperamus,Gharitas eft,qua i-
ta.Chriftum diligiipus y t pro eiusnornincinterfici, aequo
animo patiamur. Sed quia omnes in fide Apoftolica ba^
p tiia ti, credunt qüidem in Trinitatem & fperant futura*
non tamen omnes cum fàndto Apoffplo ex afïe.dkudicere
àüfi fuht; quis nosfeparabit a charitate Cbrifii: tribulatio an an-
guftia3anperfecutio,anfames3an yuditas,anpericulutn3anglafitus ?
ldeirco quædam.hydriæ noftrae binas metretas çapiunt*
quædam veto etiam cernas: largiatur autem Domiftus Ie-
ius dûtes in o.mnés & fuper omnes qui inuocanteum, vt
ternas metretas (petfecti in charitate eius)etiam fine a-
peno perfequutionis prælio capiamus, ve in dileélione
Deipatatis mentibus ad omttemprælentium pcenarü to-
leranciam i cpnftantes pp.ffinius ex occulti certaminis tri-
umphö illuftrem corpnam.'viétricisconfcientiæ proqie-
reti. Ergb poftquam beatiffimiApöftoli* fidelium mini-
fttorum fuiiéti ofticiorepleuerunt hydrias credehtiû po-
bulômm}aquayenerandiBaptifmatiSj& DotninUS lefus
uiuifibili virtute hanc aquâm cbnuertit in vinura j ita vt
Bàptizati ab iilis confèftim diuini Spiritus in/è operands
faporem repcntinalingujitvfni gratia ccftarènturj ex qujb-
piiptStephanus Martyr plénusgratiâiôc veritate façieôat
-ligna & pcodigia maguain poputo 4 in iiomirie Dômi'ni
baurite riufic & fifre Arcbimclm3&tulerum3Vt autemgufiauit
Architridinus3uiqmt3exaqua VinumfaftUm, & nsfiiebat vnde
effet 3mimfirï autem fix a n t qui h au fixant aquämi V ocatfionfum
Anhitrulmus&dictt ei.Qmms homôprtùs vinumbomim pomt,&
mm inebriati fiieruni idtjuod deterius eH, tüfirùafii bonuht vtnü
Arcbiiii-
:linus.
Exi.â$ft4 g
Alæ Séraphin
,lcgc
& Euan.
gelium
(ignificâr.
illis quæcelebrantur in Gentibus. Quis enim noftrum fine
Architriçljno Moyfè difeere potuit, quoniam Dominus
Deus nofter,Deus vnus eft, & nön Dij & ne abfolu-1
turn putes efte quod dicitur minus Deitatis ab ipfo., ibi
Trinitasprædicatur, fiquidem Dôminum dicic Deum 8c
Dominum.Nonehim limplicitetàmt,AudilfraelDeus tuus
vnus efl : fed quid? Audi ifrael Deus tuus,Dominus vnus eß: hoc
eft dixiftè, vnus eft in Trinitàte Deus, vna eft Diuinicas ac
dominatio Trinitatis,manente veradiftin(ftione fûbfifté-
tium Perfbnarum. Sicut etiam duæ alæ Seraphini, imagi-
nem gerentes tam Legis &Próphetarüm qüàrtl Veteris 8ç
nouiTeftamenti, hymnum referünt àdorandæ Trinitatis,
8c iugiter daman i3Sanclu$3Sanctus3Sanätts Dominus Deus
Sabaoth : Dominus3nàn3Domini : neque enim reeipit plura-
lern numerum,Patris& Filij <Sc Spiritus fanéti vna eadem-
quediuinitas. Deinde, quis noftrumfvt dixi) fine Archi-
triclino Moyfe cognofcerë väluit c[uôd in principio fece-
rit Deus coelum 8c terram 8c îilare| & omnia quæ funt in
eis, & vnde homo figuratus fit’vir, vfide étiam foeminaeX
quibus vniùerfà generis humani propago maltiplicata
npfcatur?Deinde quæ fùerit prima indulti beatitudo Pa-
radifî,quod exordium culpæ hominis Deum ptouôcantis
ofFenfà , denique,quænam generationes fuerint iuftôrû, Qin, &
quæve iniquorum,ôrcur vel quando diluuium,& cætera
quæ in lege feripta funt Moyfiiâçd,4er‘nt ; & yt breuiter
dicam,cuius noftrum. animadiuino amoci& fpünfb çoe-
lefti Chrifto coniungi promérüiti fitte h.üius Atehûticlihi
apparatu ? Ipfe enim Moyfes, qili ptónunciauerat ad-
uentum Chrifti populo Ifrael dfcériSj Prôpheiàni fufiitabit
Dominus Deus noßer defrättibus veßrisficiiime, ilium audité per
ornriia quacunque locutusfuerit ad vos. Frit autem, omnis anima
qu&cunquenon audiertt Prophetamillum, differ iet dé plebe. At' v-
bi vidit illo s, contra Chriftumquem prædicauerat, re-
pugnarej contulitfe ad Genres vnà cum fandis Apo-
ftoiis exprobrat populo ludæprum, vobis ópbrtebatprïus an-
hunctàn Verbum Dei, fed quoniam réffuifiis illud & indignos vos I
iudicafiis àterfia vita, eue cohuertimür ad Genies,fie enim man- I -
dauit nobis Dominus, Pofui te inluceni Gentium, vt fis ad falutem
vfque advltimumterra. * Ergo pofteaquam de aqua yinum J j£
fecit in nobis Dominuslefus- i vt oftende.réc(ficut ait A- Rom. ».
portoluS)diditias glpriæ fuæ in vafàinifèricordiæ 8c bapti-
zatos duöquéi fandi Spiritus fapoteirortdiuitjâquâm le-
galis Hteræ per corda credentium coriuettens in fapien-
tiamfpititiialem. Tu«ca‘itmihiftris»fe<ïtórifé nunc,&fine
Ardnttitlino. Haitriunc Apóftóli de Jiydrijs baptizatö-
rum Gentilium j Euangeliei vigoris fpincalera faporem in
fi4e,gtatiam caloris inoperei vnum lehtitur,alcerlim cet|(
tlicuijdCportantäd Moyfèn. Quisenimfacerdotum,mi-
niftrantem Ghriftô omnem nodi teftamenti fapientiam
cum lege coriferat Mdyfi I quöd ipfum Dominum 8c
mdndalfe audjiat & feciftè, petfpiciàt? Nàm cùm iepro-
fum virtutis fuæ attadu mundafièt * illico eumtrânfmifit
ad legemidicéns ifiàdeofiehdéfefacerdoti,&offerpro emunda-
tione tuA munus qaod pracepitÀioyfcs,inteftimonium illis. Gufta-
. is-iccr<iôs
■ , A.ironi-
I
ftiaruin'fi
celcbritati
riiiuetnmlo. Expliiicmosptiiimm thdi iplius niftojiam i « uic Atchktidihus ucaultum Ghtiftl a feculis facramca-
iu ad piopoiitain tationc.n Ipiritaalis intelligcntis re- tpin,qdodalljsgeMlatioaibusnon cft agnii:iimfiii;a^,-
deaimis .Nupii*apudIud*osedmHcrehf,'viWs(quaijcft midum , ficut nunc reuelatuBleft fandiseius ApoftElis
tcadicioue codipemno;:} dahacut de ShCerdotali ofdine, S & Ptdphetisiii fpititii.eflePeDtm cohered« & eodedr-
qtlimdreiddilidplida:legitimegilberiiarecipqdQtifqicq. | potafcs&.partidpespromifliqnlseidsm Ghriftolefup«
tam gereretconiuBaliSiUmuleEiamcoduiiiiqrubiappata- j EttWgeUoiD, l * o 6 i« ia i t f to ^ ) a lio lf
SpEO-bocoHicio : ftetb Fatiicipcs igitur fa d *d ip t Geurespervnumquemx
-Archimebnuxfrd eft,cricUnii priepolftusjiirecbarar^ Huic I Apdftoliuu'Eqangelicaffl minitoum , promiiBdnis
ereo diiftdm vini ex a q u a fe li, mbenmr cdliafuisrairi Dei in Chrifto: llliiisnettlpepromiffionisquam pnores
mmiftri porrareiguftarArchimcbnus ncleiebs vndp eftcr, confectitifnntipfiApqftob, quifoftea> csreris miniftra-
Si vocatdSpodio. landac ei faporem vini vfque in illud tcca., Nam cum eonuerfarenit cam illi. Ghnftus pqft|
Ê p k j.e
BibliöthiVétiPatr. Tom^. Refur--